Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CZ 118/06
POSTANOWIENIE
Dnia 10 stycznia 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Tadeusz Wiśniewski (przewodniczący)
SSN Marian Kocon (sprawozdawca)
SSN Iwona Koper
w sprawie z powództwa "E." Spółki z o.o. w W.
przeciwko Skarbowi Państwa reprezentowanemu przez Prokuratora Okręgowego w
W. i Prezesa Sądu Okręgowego w W.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 10 stycznia 2007 r.,
zażalenia strony powodowej na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 16 października 2006 r.,
oddala zażalenie; nie obciąża strony powodowej kosztami
postępowania zażaleniowego.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 16 października 2006 r. Sąd Apelacyjny odrzucił
skargę kasacyjną powódki „E.” Sp. z o.o., a to z tej przyczyny, że wartość
przedmiotu zaskarżenia nie przekracza kwoty określonej w art. 3982
§ 1 k.p.c.
Ponadto sąd wskazał, że powódka – będąc we wcześniejszym toku postępowania
w całości zwolniona od kosztów sądowych – wnosząc skargę nie uiściła opłaty
podstawowej w wysokości 30 zł. W zażaleniu na to postanowienie powódka wnosiła
o jego uchylenie.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Wartość przedmiotu zaskarżenia nie może być wyższa od wartości
przedmiotu sporu (zob. drugą tezę postanowienia Sądu Najwyższego z dnia
18 grudnia 1996 r., I CKN 21/96 – OSNC 1997, nr 4, poz. 42, postanowienie z dnia
19 czerwca 1997 r., III CZ 25/97 – OSNC 1997, nr 10, poz. 162, postanowienie
z dnia 8 listopada 2005 r., I CZ 121/05, niepubl.). Przytoczona przez powódkę
uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 października 1997 r., III ZP 16/97, OSNP
1998, nr 7, poz. 204, w której stwierdzone zostało, że wartość przedmiotu
zaskarżenia w kasacji stanowi świadczenie główne wraz z doliczonymi do niego
odsetkami, wydana została na tle innego stanu faktycznego. Dotyczyła ona sytuacji
w której dochodzono odsetek skapitalizowanych, czyli oznaczonych jako kwota
pieniężna będąca przedmiotem żądania obok świadczenia pieniężnego, od którego
obliczono te odsetki. Odsetki te w ten sposób stały się roszczeniem głównym.
Podzielić należy pogląd Sądu Apelacyjnego, że wartością przedmiotu sporu
i zaskarżenia nie można dowolnie manipulować. Wartość ta – w sprawach o prawa
majątkowe – jest odzwierciedleniem rozmiaru dochodzonego roszczenia. Zgodnie
z art. 3982
§ 1 k.p.c. skarga kasacyjna jest niedopuszczalna w sprawach
majątkowych, w których wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż
pięćdziesiąt tysięcy zł. Skoro w apelacji wartość przedmiotu zaskarżenia oznaczona
została na kwotę 47.000 zł (k.-437), to nie może ona ulec zmianie na potrzeby
postępowania kasacyjnego.
Skarga kasacyjna należy do pism podlegających opłacie sądowej (art. 3 ust.
2 pkt 3 u.k.s.c.), określanej według zasad określonych w art.18 ust. 2 ustawy.
3
Strona zwolniona od kosztów sądowych przez sąd, stosownie do art. 14 ust. 2
w związku z art. 100 ust. 2 u.k.s.c., ma obowiązek uiszczenia opłaty podstawowej,
której wysokość jest stała (art.14 ust.3).
Strona zwolniona przez sąd w toku postępowania w całości od kosztów
sądowych, pozostaje tym samym zwolniona od opłat od skargi kasacyjnej i jest
jedynie zobowiązana do uiszczenia opłaty podstawowej, jak wymaga tego art. 100
ust. 2 u.k.s.c. W związku z przymusem adwokacko – radcowskim, wynikającym
z art. 871
§ 1 k.p.c., skarga kasacyjna musi być zawsze wnoszona przez adwokata
lub radcę prawnego, a więc osoby, których czynności związane z uiszczaniem opłat
poddane są szczególnym rygorom określonym w art. 1302
k.p.c.
Opłata podstawowa nie jest opłatą stałą w rozumieniu art. 12 u.k.s.c.,
stanowi jednak opłatę w wysokości stałej, bo zawsze wynosi 30 zł. Wniesienie
skargi kasacyjnej przez stronę zwolnioną od kosztów sądowych jest zatem
wniesieniem skargi podlegającej opłacie w wysokości stałej w rozumieniu art.1302
§ 3 k.p.c. Opłatę tę należy uiścić przy wniesieniu skargi (art.10 u.k.s.c.), pod takim
rygorem, że – w razie nieopłacenia – skarga zostanie bez wezwania odrzucona
przez sąd.
Przedstawione stanowisko pozostaje w zgodzie z orzecznictwem Sądu
Najwyższego w tym zakresie (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
30 maja 2006 r., I CZ 23/06, niepubl., postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
26 lipca 2006 r., IV CZ 59/06, niepubl. i postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
28 sierpnia 2006 r., IV CSK 166/06, niepubl.).
Wbrew odmiennemu poglądowi powódki, brak jest podstaw do twierdzenia,
że w rozważanym wypadku opłata podstawowa od skargi podlega uiszczeniu
dopiero na wezwanie sądu. Chybione jest powołanie się przez powódkę na art. 130
§ 1 k.p.c., który nie ma sprawie niniejszej zastosowania, bowiem skarga kasacyjna
jest pismem podlegającym odrzuceniu, jeżeli podlegała opłacie w wysokości stałej
lub stosunkowej (art. 1302
§ 3 k.p.c.).
Z omówionych przyczyn zażalenie zostało oddalone, stosownie do art. 39814
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.
jc