Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CZ 112/06
POSTANOWIENIE
Dnia 14 lutego 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Helena Ciepła (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Barbara Myszka
SSN Hubert Wrzeszcz
w sprawie z wniosku E.W.
przy uczestnictwie P.K.
o pozbawienie prawa prowadzenia działalności gospodarczej,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 14 lutego 2007 r.,
zażalenia uczestnika postępowania
na postanowienie Sądu Okręgowego w Ł.
z dnia 27 września 2006 r., sygn. akt [...],
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Sąd Okręgowy w Ł. postanowieniem z dnia 2 czerwca 2006 r. odrzucił
zażalenie uczestnika postępowania P.K. na postanowienie Sądu Rejonowego w Ł.
z dnia 21 lutego 2006 r., którym Sąd ten na podstawie art. 373 ustawy z dnia 28
lutego 2003 r. prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. Nr 60, poz. 535 ze zm.)
pozbawił go prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek
oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w
spółce handlowej, przedsiębiorstwie państwowym, spółdzielni, fundacji lub
stowarzyszeniu na okres 5 lat. W uzasadnieniu, odwołując się do stanowiska Sądu
Najwyższego wyrażonego w postanowieniu z dnia 12 grudnia 2000 r., (V CZ
110/00, OSNC 2001, Nr 7-8, poz. 105) przytoczył, że brak jest podstaw do
zastosowania art. 130 § 1 k.p.c. i potraktowania złożonego zażalenia jako apelacji,
bowiem przepis ten nie ma zastosowania do środków zaskarżenia,
w szczególności wtedy, gdy środek ten został sporządzony przez profesjonalnego
pełnomocnika.
Postanowienie z dnia 2 czerwca 2006 r. uczestnik zaskarżył skargą
kasacyjną, którą Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia 27 września 2006 r.
odrzucił, jako niedopuszczalną z tej przyczyny, że postanowienie to nie należy do
kręgu orzeczeń wymienionych w art. 3981
§ 1 k.p.c. od których przysługuje skarga
kasacyjna.
W konkluzji skarżący wniósł o uchylenie postanowienia z dnia 27 września
2006 r. i przekazanie sprawy sądowi drugiej instancji do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z treścią art. 376 ust. 3 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. prawo
upadłościowe i naprawcze (Dz. U. Nr 60, poz. 535 ze zm.), kasacja (obecnie skarga
kasacyjna) przysługuje od postanowienia sądu drugiej instancji w sprawach
o pozbawienie prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek
oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika
w spółce handlowej, przedsiębiorstwie państwowym, spółdzielni, fundacji lub
stowarzyszeniu.
W konsekwencji takiego unormowania zachodzi potrzeba wyjaśnienia, czy
skarga kasacyjna przysługuje od każdego postanowienia sądu drugiej instancji.
Udzielenie odpowiedzi wymaga dokonania analizy przepisów ogólnych.
Rozważania należy rozpocząć od art. 376 ust. 1, według którego
w postępowaniu w sprawach dotyczących orzeczenia zakazu prowadzenia
działalności gospodarczej stosuje się przepisy o postępowaniu nieprocesowym.
Dopuszczalność skargi kasacyjnej w takim postępowaniu reguluje art. 5191
k.p.c.,
zgodnie z którym od wydanego przez sąd drugiej instancji postanowienia co do
istoty sprawy oraz od postanowienia w przedmiocie odrzucenia wniosku
i umorzenia postępowania kończących postępowanie w sprawie - w sprawach
z zakresu prawa osobowego, rzeczowego i spadkowego przysługuje skarga
kasacyjna do Sądu Najwyższego.
Mając na względzie wymienione w art. 376 ust. 1 pr. upadłościowego
i naprawczego odesłanie w zakresie dopuszczalności skargi kasacyjnej do
przepisów o postępowaniu nieprocesowym, należy przyjąć, że w postępowaniu
w sprawach orzekania zakazu prowadzenia działalności gospodarczej skarga
kasacyjna przysługuje od wydanego przez sąd drugiej instancji prawomocnego
postanowienia co do istoty sprawy lub postanowienia w przedmiocie odrzucenia
wniosku albo umorzenia postępowania kończących postępowanie. Takiemu
stanowisku dał wyraz Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 17 marca 2006 r.
(V CSK 49/06 niepubl.). Wyrażając aprobatę dla tego stanowiska, należy przyjąć,
że skarżący nie może skutecznie zwalczać prawidłowego poglądu Sądu
Okręgowego, że od postanowienia odrzucającego zażalenie na postanowienie
o zakazie prowadzenia działalności gospodarczej skarga kasacyjna nie
przysługuje. Postanowienie to bowiem nie mieści się w kategorii orzeczeń objętych
dyspozycją art. 5191
k.p.c.
Wprawdzie przepis szczególny może wykluczyć możliwość wniesienia przez
stronę skargi kasacyjnej, jak również dopuścić ją w innych rodzajach spraw niż
wskazane w art. 5191
k.p.c., jednakże wbrew twierdzeniom skarżącego dokładna
analiza treści art. 376 prowadzi do wniosku, że skarga kasacyjna przysługuje
4
jedynie w sprawach, o których mowa w art. 373 i art. 374, natomiast nie dotyczy
postanowień odrzucających środki odwoławcze.
Prawidłowo odrzucona skarga kasacyjna przez Sąd Okręgowy przesądza
o bezzasadności zażalenia i skutkuje orzeczenie jak w sentencji (art. 3941
§ 1 i 3
k.p.c.).