Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CZ 8/07
POSTANOWIENIE
Dnia 21 marca 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Tadeusz Wiśniewski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Maria Grzelka
SSN Tadeusz Żyznowski
w sprawie z powództwa Z.L.
przeciwko L.O. i A.O.
o rozwiązanie umowy,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 21 marca 2007 r.,
zażalenia powódki na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 26 października 2006 r., sygn. akt [...],
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
W dniu 1 czerwca 2006 r. powódka, reprezentowana przez pełnomocnika
będącego adwokatem, wniosła apelację od wyroku Sądu Okręgowego w W. z dnia
30 marca 2006 r. Apelację tę odrzucił Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 26
października 2006 r. W ocenie Sądu drugiej instancji nie zawierała ona zwięzłego
przedstawienia zarzutów, czego wymaga art. 368 § 1 pkt 2 k.p.c., i z tego względu
podlegała odrzuceniu a limine na podstawie art. 3701
k.p.c.
Wskazane postanowienie powódka zaskarżyła zażaleniem.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Ustawą z dnia 2 lipca 2004 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania
cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 172, poz. 1804) dodano do
kodeksu postępowania cywilnego art. 3701
, zgodnie z którym apelację sporządzoną
przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowego, niespełniającą
wymagań określonych w art. 368 § 1 pkt 1-3 i pkt 5, sąd pierwszej instancji odrzuca
bez wzywania do usunięcia tych braków, zawiadamiając o tym właściwy organ
samorządu zawodowego, do którego należy pełnomocnik. Jeżeli sąd pierwszej
instancji nie odrzuci apelacji dotkniętej wymienionymi wadami, sankcję tę powinien
zastosować sąd drugiej instancji (art. 373 k.p.c.).
Przepis art. 3701
k.p.c., którego wprowadzenie miało głównie na celu
zdyscyplinowanie profesjonalnych pełnomocników procesowych i przyspieszenie
postępowania, wzorowany jest na analogicznej regulacji zawartej w art. 3986
k.p.c.
dotyczącym skargi kasacyjnej. Nie oznacza to jednak podniesienia standardu
oczekiwanego od apelacji sporządzanej przez profesjonalnego pełnomocnika do
poziomu wymaganego od skargi kasacyjnej. Mimo że oba te środki zmierzają do
zakwestionowania orzeczenia sądu niższej instancji, inna jest ich funkcja oraz
usytuowanie w strukturze postępowania cywilnego. Skarga kasacyjna –
w przeciwieństwie do apelacji – jest bowiem nadzwyczajnym środkiem zaskarżenia
objętym przymusem adwokacko-radcowskim i służącym w znacznym stopniu
realizacji interesu publicznego. W konsekwencji, przy ocenie spełniania przez
skarżącego wymagań apelacji określonych w art. 368 § 1 k.p.c. nie można kierować
3
się takim rygoryzmem, jak przy badaniu skargi kasacyjnej (por. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 7 listopada 2006 r., I CZ 75/06, niepubl.). W odniesieniu do
wymagania przewidzianego w art. 368 § 1 pkt 2 k.p.c., wystarczy zatem, że zarzut
skarżącego wynika z treści apelacji nawet pośrednio. Nie jest przy tym konieczne
wskazanie przez skarżącego konkretnego przepisu prawa naruszonego
zaskarżonym orzeczeniem (por. niepublikowane postanowienia Sądu Najwyższego
z dnia 5 grudnia 2006 r., II CZ 93/06, i z dnia 30 czerwca 2006 r., V CZ 48/06).
W przedmiotowej apelacji powódka zakwestionowała m.in. ocenę dowodów
przeprowadzoną przez Sąd pierwszej instancji i ustalenia faktyczne tego Sądu.
Choć zarzuty te ujęto w sformułowaniach mało precyzyjnych i odbiegających od
profesjonalnego standardu, nie ma podstaw do uznania, iż wymaganie określone
w art. 368 § 1 pkt 2 k.p.c. nie zostało spełnione.
Mimo zasadności zarzutu naruszenia art. 368 § 1 pkt 2 k.p.c. przez Sąd
drugiej instancji, należy uznać, że rozstrzygnięcie zawarte w zaskarżonym
postanowieniu jest prawidłowe. Zauważyć bowiem trzeba, że przedmiotową
apelację wniesiono po wejściu w życie ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach
sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. Nr 167, poz. 1398 ze zm.). Do jej
opłacenia zastosowanie powinny zatem znaleźć nowe przepisy o kosztach
sądowych.
Odnośnie do tego aspektu postępowania zażaleniowego podkreślić należy,
że postanowieniem z dnia 28 marca 2002 r. Sąd Okręgowy w W. zwolnił powódkę
w całości od kosztów sądowych. W myśl zaś art. 14 ust. 2 ustawy o kosztach
sądowych w sprawach cywilnych, opłatę podstawową pobiera się od podlegających
opłacie pism, o których mowa w art. 3 ust. 2, wnoszonych przez stronę zwolnioną
od kosztów sądowych przez sąd, chyba że ustawa stanowi inaczej. Wśród pism
wymienionych w art. 3 ust. 2 powołanej ustawy mieści się apelacja, a zatem
również apelacja powódki, odrzucona zaskarżonym postanowieniem, podlegała
opłacie podstawowej. Opłata ta nie została jednak uiszczona.
Skutki nie uiszczenia opłat od środków odwoławczych i środków zaskarżenia
wnoszonych przez profesjonalnych pełnomocników określa obecnie art. 1302
§ 3
k.p.c. Przepis ten stanowi, że sąd odrzuca bez wezwania o uiszczenie opłaty pismo
wniesione przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowego środki
4
odwoławcze lub środki zaskarżenia (apelację, zażalenie, skargę kasacyjną, skargę
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, sprzeciw od
wyroku zaocznego, zarzuty od nakazu zapłaty, skargę na orzeczenie referendarza
sądowego) podlegające opłacie w wysokości stałej lub stosunkowej obliczonej od
wskazanej przez stronę wartości przedmiotu zaskarżenia. Jak wielokrotnie
podkreślał Sąd Najwyższy, opłata podstawowa jest opłatą w wysokości stałej
w rozumieniu art. 1302
§ 3 k.p.c. (por. m.in. uchwały z dnia 11 stycznia 2007 r.,
III CZP 134/06, niepubl., z dnia 22 listopada 2006 r., III CZP 109/06, Biul.SN 2006,
nr 11, s. 13, i z dnia 13 października 2006 r. III CZP 75/06, Biul.SN 2006, nr 10,
s. 10). W konsekwencji, wniesienie apelacji bez uiszczenia opłaty podstawowej
przez adwokata reprezentującego powódkę zwolnioną od kosztów sądowych
w całości skutkować powinno odrzuceniem apelacji. Taką właśnie sankcję
zastosował Sąd Apelacyjny w zaskarżonym postanowieniu. Ostatecznie zatem,
mimo błędnego uzasadnienia, postanowienie to odpowiada prawu.
Z podanych względów, na podstawie art. 39814
i 3941
§ 3 k.p.c., Sąd
Najwyższy oddalił zażalenie.
Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13