I CZ 66/07
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:23-06-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt I CZ 66/07
POSTANOWIENIE
Dnia 25 maja 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Tadeusz Wiśniewski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Józef Frąckowiak
del. SSA Marta Romańska
w sprawie z powództwa G.U.
przeciwko Wojewódzkiemu Szpitalowi Zespolonemu Samodzielnemu Publicznemu
Zakładowi Opieki Zdrowotnej i Skarbowi Państwa reprezentowanemu przez
Wojewodę […]
o zadośćuczynienie, rentę i ustalenie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 25 maja 2007 r.,
zażalenia powódki na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 13 września 2006 r., sygn. akt [...],
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 30 stycznia 2002 r. Sąd Okręgowy w P. zwolnił
powódkę od kosztów sądowych częściowo – w zakresie wpisu, oraz ustanowił dla
niej adwokata z urzędu. W dniu 1 marca 2002 r. Okręgowa Rada Adwokacka
wyznaczyła adwokata J.P. pełnomocnikiem powódki z urzędu.
Wyrokiem z dnia 8 czerwca 2006 r. Sąd Apelacyjny oddalił apelację powódki
od wyroku Sądu Okręgowego w P. z dnia 18 maja 2005 r. oddalającego
powództwo. Pismem z dnia 6 lipca 2006 r. pełnomocnik powódki poinformował ją,
że nie widzi podstaw do wniesienia skargi kasacyjnej od orzeczenia Sądu drugiej
instancji oraz do wystąpienia o wznowienie postępowania. Pismem z dnia 24
sierpnia 2006 r. Okręgowa Rada Adwokacka odmówiła powódce zmiany
pełnomocnika z urzędu.
W dniu 4 września 2006 r. powódka wniosła osobiście skargę kasacyjną od
powołanych wyroków Sądu Apelacyjnego oraz Sądu Okręgowego, występując
jednocześnie o ustanowienie adwokata z urzędu.
Postanowieniami z dnia 13 września 2006 r. Sąd Apelacyjny oddalił wniosek
powódki o ustanowienie adwokata z urzędu i odrzucił jej skargę kasacyjną ze
względu na wniesienie jej bez zachowania przymusu adwokacko-radcowskiego.
W zażaleniu na postanowienie o odrzuceniu skargi kasacyjnej skarżąca,
zarzucając naruszenie art. 3985
, 3986
, 114 § 2, 117, 119 § 2 k.p.c., wniosła
o uchylenie zaskarżonego postanowienia i poprzedzającego go postanowienia
o oddaleniu wniosku powódki o ustanowienie innego pełnomocnika z urzędu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W pierwszej kolejności stwierdzić trzeba, że rozpoznawanym zażaleniem
zaskarżono wyłącznie postanowienie o odrzuceniu skargi kasacyjnej.
Sformułowane w nim zarzuty i wnioski odnoszą się jednak również
do postanowienia oddalającego wniosek o ustanowienie adwokata z urzędu.
Nie ulega wątpliwości, że postanowienie takie może być objęte kontrolą Sądu
3
Najwyższego na podstawie art. 380 k.p.c., gdyż nie podlegało ono zaskarżeniu
i miało wpływ na wynik sprawy (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11
lipca 2000 r., I PZ 45/00, OSNP 2002, nr 2, poz. 45). W myśl art. 380 k.p.c.,
warunkiem rozpoznania niezaskarżalnych postanowień, które miały wpływ na wynik
sprawy, jest jednak zamieszczenie w środku zaskarżenia stosownego wniosku.
Należy przy tym podkreślić, że w przypadku środków zaskarżenia wnoszonych
przez profesjonalnych pełnomocników wniosek taki powinien być w nich wyraźnie
i jednoznacznie sformułowany, gdyż nie ma podstaw do przypisywania pismom
wnoszonym przez takich pełnomocników treści wprost w nich nie wyrażonych
(por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 3 marca 2005 r., II CZ 197/04,
niepubl., oraz z dnia 23 września 2004 r., III CZ 71/04, niepubl.). W zażaleniu
powódki nie zawarto tymczasem wniosku o rozpoznanie również postanowienia
oddalającego wniosek o ustanowienie pełnomocnika z urzędu. Tym samym zarzuty
skierowane przeciwko temu postanowieniu nie mogły być przedmiotem oceny Sądu
Najwyższego.
Zarzuty skarżącej przeciwko postanowieniu o odrzuceniu skargi kasacyjnej
nie są natomiast trafne. W myśl art. 871
§ 1 k.p.c., w postępowaniu przed Sądem
Najwyższym obowiązuje obligatoryjne zastępstwo stron przez adwokatów lub
radców prawnych. Przymus adwokacko-radcowski jest wyłączony jedynie
w postępowaniu o zwolnienie od kosztów sądowych oraz o ustanowienie adwokata
lub radcy prawnego oraz gdy stroną, jej organem, jej przedstawicielem ustawowym
lub pełnomocnikiem jest sędzia, prokurator, notariusz albo profesor lub doktor
habilitowany nauk prawnych, a także gdy stroną, jej organem lub jej
przedstawicielem ustawowym jest adwokat, radca prawny lub radca Prokuratorii
Generalnej Skarbu Państwa (art. 871
§ 2 k.p.c.), a ponadto gdy zastępstwo
procesowe Skarbu Państwa jest wykonywane przez Prokuratorię Generalną Skarbu
Państwa (art. 871
§ 3 k.p.c.). Przymus adwokacko-radcowski obowiązuje w każdym
postępowaniu, z wyjątkiem wymienionych postępowań wpadkowych, w tym również
w postępowaniu wywołanym skargą kasacyjną. Obowiązku zachowania przymusu
adwokacko-radcowskiego nie wyłącza odmowa sporządzenia skargi przez
pełnomocnika z urzędu ani też odmowa zmiany pełnomocnika przez radę
adwokacką. Przedmiotowa skarga została sporządzona i wniesiona osobiście przez
4
powódkę, a zatem bez zachowania przymusu adwokacko-radcowskiego. Podlegała
zatem odrzuceniu przez sąd drugiej instancji jako niedopuszczalna (art. 3986
§ 2
k.p.c.). Sankcję tę zastosował trafnie Sąd Apelacyjny w zaskarżonym
postanowieniu.
Z podanych względów, na podstawie art. 39814
k.p.c. w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c., Sąd Najwyższy oddalił zażalenie.
POSTANOWIENIE
Dnia 25 maja 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Tadeusz Wiśniewski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Józef Frąckowiak
del. SSA Marta Romańska
w sprawie z powództwa G.U.
przeciwko Wojewódzkiemu Szpitalowi Zespolonemu Samodzielnemu Publicznemu
Zakładowi Opieki Zdrowotnej i Skarbowi Państwa reprezentowanemu przez
Wojewodę […]
o zadośćuczynienie, rentę i ustalenie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 25 maja 2007 r.,
zażalenia powódki na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 13 września 2006 r., sygn. akt [...],
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 30 stycznia 2002 r. Sąd Okręgowy w P. zwolnił
powódkę od kosztów sądowych częściowo – w zakresie wpisu, oraz ustanowił dla
niej adwokata z urzędu. W dniu 1 marca 2002 r. Okręgowa Rada Adwokacka
wyznaczyła adwokata J.P. pełnomocnikiem powódki z urzędu.
Wyrokiem z dnia 8 czerwca 2006 r. Sąd Apelacyjny oddalił apelację powódki
od wyroku Sądu Okręgowego w P. z dnia 18 maja 2005 r. oddalającego
powództwo. Pismem z dnia 6 lipca 2006 r. pełnomocnik powódki poinformował ją,
że nie widzi podstaw do wniesienia skargi kasacyjnej od orzeczenia Sądu drugiej
instancji oraz do wystąpienia o wznowienie postępowania. Pismem z dnia 24
sierpnia 2006 r. Okręgowa Rada Adwokacka odmówiła powódce zmiany
pełnomocnika z urzędu.
W dniu 4 września 2006 r. powódka wniosła osobiście skargę kasacyjną od
powołanych wyroków Sądu Apelacyjnego oraz Sądu Okręgowego, występując
jednocześnie o ustanowienie adwokata z urzędu.
Postanowieniami z dnia 13 września 2006 r. Sąd Apelacyjny oddalił wniosek
powódki o ustanowienie adwokata z urzędu i odrzucił jej skargę kasacyjną ze
względu na wniesienie jej bez zachowania przymusu adwokacko-radcowskiego.
W zażaleniu na postanowienie o odrzuceniu skargi kasacyjnej skarżąca,
zarzucając naruszenie art. 3985
, 3986
, 114 § 2, 117, 119 § 2 k.p.c., wniosła
o uchylenie zaskarżonego postanowienia i poprzedzającego go postanowienia
o oddaleniu wniosku powódki o ustanowienie innego pełnomocnika z urzędu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W pierwszej kolejności stwierdzić trzeba, że rozpoznawanym zażaleniem
zaskarżono wyłącznie postanowienie o odrzuceniu skargi kasacyjnej.
Sformułowane w nim zarzuty i wnioski odnoszą się jednak również
do postanowienia oddalającego wniosek o ustanowienie adwokata z urzędu.
Nie ulega wątpliwości, że postanowienie takie może być objęte kontrolą Sądu
3
Najwyższego na podstawie art. 380 k.p.c., gdyż nie podlegało ono zaskarżeniu
i miało wpływ na wynik sprawy (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11
lipca 2000 r., I PZ 45/00, OSNP 2002, nr 2, poz. 45). W myśl art. 380 k.p.c.,
warunkiem rozpoznania niezaskarżalnych postanowień, które miały wpływ na wynik
sprawy, jest jednak zamieszczenie w środku zaskarżenia stosownego wniosku.
Należy przy tym podkreślić, że w przypadku środków zaskarżenia wnoszonych
przez profesjonalnych pełnomocników wniosek taki powinien być w nich wyraźnie
i jednoznacznie sformułowany, gdyż nie ma podstaw do przypisywania pismom
wnoszonym przez takich pełnomocników treści wprost w nich nie wyrażonych
(por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 3 marca 2005 r., II CZ 197/04,
niepubl., oraz z dnia 23 września 2004 r., III CZ 71/04, niepubl.). W zażaleniu
powódki nie zawarto tymczasem wniosku o rozpoznanie również postanowienia
oddalającego wniosek o ustanowienie pełnomocnika z urzędu. Tym samym zarzuty
skierowane przeciwko temu postanowieniu nie mogły być przedmiotem oceny Sądu
Najwyższego.
Zarzuty skarżącej przeciwko postanowieniu o odrzuceniu skargi kasacyjnej
nie są natomiast trafne. W myśl art. 871
§ 1 k.p.c., w postępowaniu przed Sądem
Najwyższym obowiązuje obligatoryjne zastępstwo stron przez adwokatów lub
radców prawnych. Przymus adwokacko-radcowski jest wyłączony jedynie
w postępowaniu o zwolnienie od kosztów sądowych oraz o ustanowienie adwokata
lub radcy prawnego oraz gdy stroną, jej organem, jej przedstawicielem ustawowym
lub pełnomocnikiem jest sędzia, prokurator, notariusz albo profesor lub doktor
habilitowany nauk prawnych, a także gdy stroną, jej organem lub jej
przedstawicielem ustawowym jest adwokat, radca prawny lub radca Prokuratorii
Generalnej Skarbu Państwa (art. 871
§ 2 k.p.c.), a ponadto gdy zastępstwo
procesowe Skarbu Państwa jest wykonywane przez Prokuratorię Generalną Skarbu
Państwa (art. 871
§ 3 k.p.c.). Przymus adwokacko-radcowski obowiązuje w każdym
postępowaniu, z wyjątkiem wymienionych postępowań wpadkowych, w tym również
w postępowaniu wywołanym skargą kasacyjną. Obowiązku zachowania przymusu
adwokacko-radcowskiego nie wyłącza odmowa sporządzenia skargi przez
pełnomocnika z urzędu ani też odmowa zmiany pełnomocnika przez radę
adwokacką. Przedmiotowa skarga została sporządzona i wniesiona osobiście przez
4
powódkę, a zatem bez zachowania przymusu adwokacko-radcowskiego. Podlegała
zatem odrzuceniu przez sąd drugiej instancji jako niedopuszczalna (art. 3986
§ 2
k.p.c.). Sankcję tę zastosował trafnie Sąd Apelacyjny w zaskarżonym
postanowieniu.
Z podanych względów, na podstawie art. 39814
k.p.c. w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c., Sąd Najwyższy oddalił zażalenie.