I CZ 56/07
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:30-05-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt I CZ 56/07
POSTANOWIENIE
Dnia 30 maja 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (przewodniczący)
SSN Jan Górowski (sprawozdawca)
SSN Barbara Myszka
w sprawie z powództwa Stowarzyszenia […]
przeciwko A. Spółce z o.o. w W.,
M. Z. i K. S.
o ochronę dóbr osobistych,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 30 maja 2007 r.,
zażalenia strony powodowej
na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 10 stycznia 2007 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
2
Na skutek apelacji powoda Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 10 sierpnia
2006 r. zmienił oddalający powództwo wyrok Sądu Okręgowego w W. w ten
sposób, że między innymi zobowiązał pozwanych […] do zamieszczenia
w czasopiśmie P. w terminie 14 dni od uprawomocnienia się wyroku oświadczenia
następującej treści: „Wydawca czasopisma P. […], M. Z. i K. S. przepraszają
Stowarzyszenie […] za to, że naruszyli dobre imię Stowarzyszenia w
opublikowanym w nr 4/2003 czasopisma P. artykule pt. „Stowarzyszenie do
robienia kasy” podając nieprawdziwe informacje o jego działaniu i wywołując u
czytelników przekonanie, że wpływy inkasowane przez Stowarzyszenie na
podstawie art. 20 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach
pokrewnych są dzielone dowolnie pomiędzy członków Stowarzyszenia, a nie w
wyniku stosowania kryteriów określonych w regulaminach”.
W skardze kasacyjnej Stowarzyszenie zaskarżyło wyrok w pkt I/1 sentencji,
w części dotyczącej tytułu prasowego, w którym pozwani zobowiązani zostali do
zamieszczenia przeproszenia powoda za naruszenie jego dobrego imienia
zarzucając, że Sąd zobowiązał pozwanych z urzędu do zamieszczenia tego
ogłoszenia w czasopiśmie, które już w chwili wydania wyroku przez Sąd Okręgowy
w dniu 2 listopada 2005 r. nie było wydawane, zamiast żądanego zobowiązania do
zamieszczenia tego oświadczenia w Gazecie Wyborczej. Od skargi została
uiszczona opłata 600 zł.
Na wezwanie Sądu Stowarzyszenie wyjaśniło, w piśmie procesowym z dnia
5 stycznia 2007 r., że opłata ta została uregulowana od skargi kasacyjnej
skierowanej przeciwko pozwanej A. sp. z o.o.
Postanowieniem z dnia 10 stycznia 2007 r. Sąd Apelacyjny odrzucił skargę
kasacyjną wniesioną w stosunku do pozwanych M. Z. i K. S. W uzasadnieniu
podniósł, ze nieopłacenie skargi kasacyjnej w pozostałym zakresie powoduje jej
częściowe odrzucenie na podstawie art. 1302
§ 3 k.p.c. i art. 3986
§ 2 k.p.c. Wbrew
bowiem obowiązkowi uiszczenia opłaty w stosunku do każdego z pozwanych,
powód nie opłacił skargi kasacyjnej prawidłowo w całości (trzykrotnie po 600 zł) a
tylko w części (wyłącznie w stosunku do jednej pozwanej A. sp. z o.o.).
3
W zażaleniu pełnomocnik Stowarzyszenia wniósł o uchylenie zaskarżonego
postanowienia, zarzucając, że treścią wyroku objęty został wspólny obowiązek
pozwanych dotyczący oświadczenia prasowego. Więź jaka łączy zobowiązanie do
publikacji z treścią oświadczenia wyklucza, zdaniem skarżącego, odrębne
traktowanie każdego z pozwanych. W tym wypadku jest jedno zobowiązanie
i dlatego nie została uiszczona opłata w wysokości trzykrotności kwoty 600 zł.
Wskazał także, że wskazany przepis art. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r.
o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. Nr 167, poz. 1398 ze zm., dalej
u.k.s.c.) stanowi wyjątek od zasady stosowania jednej opłaty w postaci oddzielnej
opłaty od każdego zobowiązania.
Niezaskarżonym postanowieniem a dnia 19 lutego 2007 r. Sąd Apelacyjny
odrzucił to zażalenie w części dotyczącej pozwanego M. Z.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Obowiązek złożenia przez wydawcę redaktora naczelnego i autora materiału
prasowego oświadczenia o przeproszeniu za naruszenie dóbr osobistych
spowodowane opublikowaniem tego materiału nie jest obowiązkiem wspólnym
a konsekwencji od każdego z pozwanych istnieje obowiązek uiszczenia przez
powoda oddzielnej opłaty (art. 4 ust. 1 i art. 8 u.k.s.c.). O tym jaki rodzaj
współuczestnictwa procesowego łączy kilka podmiotów występujących po tej
samej stronie stosunku prawnego, decydują przepisy prawa materialnego,
stanowiące podstawę dochodzonych roszczeń. Przepis art. 38 ustawy z dnia
26 stycznia 1984 r.- Prawo prasowe (Dz.U Nr 5, poz. 24 ze zm.) precyzuje kto i za
co odpowiada. Stanowi on, że odpowiedzialność cywilną za naruszenie prawa
spowodowane opublikowaniem materiału prasowego ponoszą autor, redaktor
i wydawca, oraz że ich odpowiedzialność, ale tylko majątkowa jest solidarna.
Gdy naruszenie dobra osobistego powodujące szkodę niemajątkową, nastąpiło
w wyniku działania autora, redaktora i wydawcy, w istocie każda z tych osób
odpowiada za swoje własne, odrębne działanie co wyjaśnił już Sąd Najwyższy
w wyroku z dnia 15 lipca 2004 r., V CK 675/03 (OSNC 2005, nr 7-8, poz. 135).
Autor publikacji ponosi odpowiedzialność za napisanie i skierowanie publikacji do
druku. Redaktor naczelny za dopuszczenie do opublikowania takiego,- tj.
4
naruszającego dobra osobiste materiału, a wydawca z tego względu, że ma
faktyczny i twórczy wpływ na charakter czasopisma. Każda zatem z tych osób
ponosi odpowiedzialność w granicach określonych w ustawie odrębnie dla każdej
z nich. Z tego względu należy stwierdzić , że więź procesowa tych osób w zakresie
dochodzonego roszczenia niemajątkowego nie jest współuczestnictwem
materialnym, choć co do odpowiedzialności majątkowej stanowi solidarność
(por. odpowiednio uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 28 kwietnia 2005 r., III CZP
13/05, OSNC 2006, nr 3, poz. 46).
Z tych względów orzeczono jak w sentencji (art. 39814
k.p.c. w zw. z art.
39821
k.p.c. i art. 3941
§ 3 k.p.c.).
jz
POSTANOWIENIE
Dnia 30 maja 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (przewodniczący)
SSN Jan Górowski (sprawozdawca)
SSN Barbara Myszka
w sprawie z powództwa Stowarzyszenia […]
przeciwko A. Spółce z o.o. w W.,
M. Z. i K. S.
o ochronę dóbr osobistych,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 30 maja 2007 r.,
zażalenia strony powodowej
na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 10 stycznia 2007 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
2
Na skutek apelacji powoda Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 10 sierpnia
2006 r. zmienił oddalający powództwo wyrok Sądu Okręgowego w W. w ten
sposób, że między innymi zobowiązał pozwanych […] do zamieszczenia
w czasopiśmie P. w terminie 14 dni od uprawomocnienia się wyroku oświadczenia
następującej treści: „Wydawca czasopisma P. […], M. Z. i K. S. przepraszają
Stowarzyszenie […] za to, że naruszyli dobre imię Stowarzyszenia w
opublikowanym w nr 4/2003 czasopisma P. artykule pt. „Stowarzyszenie do
robienia kasy” podając nieprawdziwe informacje o jego działaniu i wywołując u
czytelników przekonanie, że wpływy inkasowane przez Stowarzyszenie na
podstawie art. 20 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach
pokrewnych są dzielone dowolnie pomiędzy członków Stowarzyszenia, a nie w
wyniku stosowania kryteriów określonych w regulaminach”.
W skardze kasacyjnej Stowarzyszenie zaskarżyło wyrok w pkt I/1 sentencji,
w części dotyczącej tytułu prasowego, w którym pozwani zobowiązani zostali do
zamieszczenia przeproszenia powoda za naruszenie jego dobrego imienia
zarzucając, że Sąd zobowiązał pozwanych z urzędu do zamieszczenia tego
ogłoszenia w czasopiśmie, które już w chwili wydania wyroku przez Sąd Okręgowy
w dniu 2 listopada 2005 r. nie było wydawane, zamiast żądanego zobowiązania do
zamieszczenia tego oświadczenia w Gazecie Wyborczej. Od skargi została
uiszczona opłata 600 zł.
Na wezwanie Sądu Stowarzyszenie wyjaśniło, w piśmie procesowym z dnia
5 stycznia 2007 r., że opłata ta została uregulowana od skargi kasacyjnej
skierowanej przeciwko pozwanej A. sp. z o.o.
Postanowieniem z dnia 10 stycznia 2007 r. Sąd Apelacyjny odrzucił skargę
kasacyjną wniesioną w stosunku do pozwanych M. Z. i K. S. W uzasadnieniu
podniósł, ze nieopłacenie skargi kasacyjnej w pozostałym zakresie powoduje jej
częściowe odrzucenie na podstawie art. 1302
§ 3 k.p.c. i art. 3986
§ 2 k.p.c. Wbrew
bowiem obowiązkowi uiszczenia opłaty w stosunku do każdego z pozwanych,
powód nie opłacił skargi kasacyjnej prawidłowo w całości (trzykrotnie po 600 zł) a
tylko w części (wyłącznie w stosunku do jednej pozwanej A. sp. z o.o.).
3
W zażaleniu pełnomocnik Stowarzyszenia wniósł o uchylenie zaskarżonego
postanowienia, zarzucając, że treścią wyroku objęty został wspólny obowiązek
pozwanych dotyczący oświadczenia prasowego. Więź jaka łączy zobowiązanie do
publikacji z treścią oświadczenia wyklucza, zdaniem skarżącego, odrębne
traktowanie każdego z pozwanych. W tym wypadku jest jedno zobowiązanie
i dlatego nie została uiszczona opłata w wysokości trzykrotności kwoty 600 zł.
Wskazał także, że wskazany przepis art. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r.
o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. Nr 167, poz. 1398 ze zm., dalej
u.k.s.c.) stanowi wyjątek od zasady stosowania jednej opłaty w postaci oddzielnej
opłaty od każdego zobowiązania.
Niezaskarżonym postanowieniem a dnia 19 lutego 2007 r. Sąd Apelacyjny
odrzucił to zażalenie w części dotyczącej pozwanego M. Z.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Obowiązek złożenia przez wydawcę redaktora naczelnego i autora materiału
prasowego oświadczenia o przeproszeniu za naruszenie dóbr osobistych
spowodowane opublikowaniem tego materiału nie jest obowiązkiem wspólnym
a konsekwencji od każdego z pozwanych istnieje obowiązek uiszczenia przez
powoda oddzielnej opłaty (art. 4 ust. 1 i art. 8 u.k.s.c.). O tym jaki rodzaj
współuczestnictwa procesowego łączy kilka podmiotów występujących po tej
samej stronie stosunku prawnego, decydują przepisy prawa materialnego,
stanowiące podstawę dochodzonych roszczeń. Przepis art. 38 ustawy z dnia
26 stycznia 1984 r.- Prawo prasowe (Dz.U Nr 5, poz. 24 ze zm.) precyzuje kto i za
co odpowiada. Stanowi on, że odpowiedzialność cywilną za naruszenie prawa
spowodowane opublikowaniem materiału prasowego ponoszą autor, redaktor
i wydawca, oraz że ich odpowiedzialność, ale tylko majątkowa jest solidarna.
Gdy naruszenie dobra osobistego powodujące szkodę niemajątkową, nastąpiło
w wyniku działania autora, redaktora i wydawcy, w istocie każda z tych osób
odpowiada za swoje własne, odrębne działanie co wyjaśnił już Sąd Najwyższy
w wyroku z dnia 15 lipca 2004 r., V CK 675/03 (OSNC 2005, nr 7-8, poz. 135).
Autor publikacji ponosi odpowiedzialność za napisanie i skierowanie publikacji do
druku. Redaktor naczelny za dopuszczenie do opublikowania takiego,- tj.
4
naruszającego dobra osobiste materiału, a wydawca z tego względu, że ma
faktyczny i twórczy wpływ na charakter czasopisma. Każda zatem z tych osób
ponosi odpowiedzialność w granicach określonych w ustawie odrębnie dla każdej
z nich. Z tego względu należy stwierdzić , że więź procesowa tych osób w zakresie
dochodzonego roszczenia niemajątkowego nie jest współuczestnictwem
materialnym, choć co do odpowiedzialności majątkowej stanowi solidarność
(por. odpowiednio uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 28 kwietnia 2005 r., III CZP
13/05, OSNC 2006, nr 3, poz. 46).
Z tych względów orzeczono jak w sentencji (art. 39814
k.p.c. w zw. z art.
39821
k.p.c. i art. 3941
§ 3 k.p.c.).
jz