Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 marca 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 14 marca 2013 r. w Krakowie

sprawy z wniosku K. Ł.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w C.

o ubezpieczenie

na skutek apelacji wnioskodawcy K. Ł.

od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie Wydziału VIII Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 10 stycznia 2012 r. sygn. akt VIII U 1991/10

o d d a l a apelację.

Sygnatura akt: III AUa 1280/12

UZADADNIENIE

Wyroku z dnia 14 marca 2013 r.

Wyrokiem z dnia 10 stycznia 2012 r. sygn. akt VIII U 1991/10 Sąd Okręgowy w Krakowie VIII Wydział Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie K. Ł. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w C. z dnia 6 września 2010 r., którą organ rentowy stwierdził, że wnioskodawca jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu w okresie od 1 lutego 2008 r. do 28 lutego 2009 r.

Za bezsporne w sprawie Sąd Okręgowy uznał, że odwołujący prowadzi własną działalność gospodarczą, z tytułu której w spornym okresie został zgłoszony do ubezpieczenia zdrowotnego. Jednocześnie decyzjami z dnia 21 lipca 2009 r. ZUS stwierdził, że od 1 lutego 2008 r. do 28 lutego 2009 r. odwołujący nie podlega ubezpieczeniom społecznym z tytułu umów o pracę nakładczą, a odwołania K. Ł. od wyż. wym. decyzji zostały prawomocnie oddalone wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 13 maja 2010 r. sygn. akt VIII U 2217/09.

Wnioskodawca na rozprawie w dniu 29 marca 2011 r. przyznał, że w okresie objętym zaskarżoną decyzją od 1 lutego 2008 r. do 28 lutego 2009 r. przebywał w Polsce i prowadził działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług w postaci masażu.

Z ustaleń faktycznych Sądu pierwszej instancji wynika, że wnioskodawca figuruje w ewidencji działalności gospodarczej prowadzonej przez Burmistrza Miasta C. od 1 kwietnia 2000 r. na podstawie wpisu (...). W ramach prowadzonej działalności zajmuje się wykonywaniem masaży leczniczych. Jest w związku z tym opodatkowany w formie karty podatkowej i zwolniony z obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych i składania zeznań podatkowych. Sąd ustalił też w jakich okresach w przeciągu czasu od 1 sierpnia 2000 r. do 31 stycznia 2008 r. wnioskodawca zgłaszał do Urzędu Skarbowego przerwy w prowadzeniu działalności gospodarczej dla celów podatkowych. Natomiast do Urzędu Miasta C. ubezpieczony nie dokonał zgłoszenia o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej. Powyższych ustaleń faktycznych Sąd dokonał na podstawie dokumentów zawartych w aktach.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy zważył, że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd zacytował treść art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2005 r., nr 205, poz. 1585 ze zm.) oraz art. 12 ust. 1 ustawy. Podniósł Sąd, że wpis do ewidencji działalności gospodarczej wnioskodawcy prowadzi do domniemania prawnego, według którego osoba wpisana do ewidencji, która nie zgłosiła zawiadomienia o zaprzestaniu prowadzenia działalności gospodarczej, jest traktowana jako prowadząca tę działalność i w związku z tym ciąży na niej obowiązek zapłaty składek na ubezpieczenie społeczne. Stwierdził Sąd, że przeprowadzone w sprawie postępowanie wykazało, iż odwołujący się nie zaprzestał prowadzenia działalności gospodarczej w okresie objętym zaskarżoną decyzją. Natomiast roszczenie wnioskodawcy w istocie wypływa z okoliczności będących przedmiotem badania Sądu w sprawie VIII U 2217/09. Tym samym spełnione zostały warunki uzasadniające objęcie go ubezpieczeniem społecznym w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Dodał też Sąd, że kwestia nie podlegania przez wnioskodawcę ubezpieczeniom społecznym z tytułu umów o pracę nakładczą została prawomocnie przesądzona decyzjami ZUS z dnia 21 lipca 2009 r. Mając powyższe na uwadze, na podstawie powołanych przepisów i art. 477 ¹⁴ §11 kpc Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.

Wyrok ten zaskarżył apelacją wnioskodawca K.

Ł. żądając: jego zmiany i uwzględnienia odwołania, względnie przekazania sprawy do ponownego rozpoznania organowi rentowemu.

W uzasadnieniu apelacji skarżący zarzucił, że Sąd pominął jego wywód prawny mający oparcie w treści wyroku Sądu Najwyższego z dnia 26 maja 2010 r. sygn. II UK 354/09. Apelujący stwierdził, że ubezpieczenie społeczne zachodzi wskutek wystąpienia szczególnych okoliczności, z którymi ustawa wiąże określone skutki prawne i ani decyzja organu rentowego, ani też wyrok Sądu nie tworzą stosunku ubezpieczeniowego. Stąd powołanie się Sądu pierwszej instancji na zasadę res iudicata nie może mieć zastosowania w sprawach z zakresu ubezpieczenia społecznego. Przyjęcie odmiennego stanowiska uzależniałoby podleganie ubezpieczeniom społecznym „od biegłości ewentualnego prawnika”. Powyższe zatem uzasadnia złożoną apelację.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje.

Zarzuty apelacji nie uzasadniają jej wniosków.

W pierwszym rzędzie należy wziąć pod uwagę, że w okresie od 1 lutego 2008 r. do 28 lutego 2009 r. wnioskodawca K. Ł. nie podlegał ubezpieczeniom społecznym z tytułu pracy nakładczej, co zostało prawomocnie stwierdzone decyzjami Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 29 lipca 2009 r. Kwestionowanie obecnie tej okoliczności nie może odnieść spodziewanego skutku w niniejszym postępowaniu, skoro odwołania ubezpieczonego od wyż. wym. decyzji zostały prawomocnie oddalone wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 13 maja 2010 r. sygn. akt VIII U 2217/09.

Z niekwestionowanych w apelacji – ustaleń Sądu pierwszej instancji wynika jednoznacznie, że w spornym okresie K. Ł. w ewidencji działalności gospodarczej figurował jako przedsiębiorca wykonujący w miejscu swego zamieszkania działalność gospodarczą polegającą na działalności fizjoterapeutycznej i choć wpis ten nie przesądza jeszcze faktycznego prowadzenia działalności, to – na co trafnie wskazał Sąd pierwszej instancji – stworzył domniemanie prawne (art. 234 kpc), iż osoba wpisana do ewidencji jest traktowana jako prowadząca działalność gospodarczą. Innymi słowy, formalne zarejestrowanie (lub wyrejestrowanie) działalności gospodarczej ma znaczenie w sferze dowodowej lecz samo w sobie nie przesądza podlegania obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, gdyż decydujące znaczenie dla istnienia tego obowiązku ma faktyczne prowadzenie działalności, a nie posiadanie uprawnień do jej prowadzenia. Wpis do ewidencji działalności gospodarczej ma bowiem charakter deklaratoryjny, a więc „legalizujący” jej prowadzenie.

(por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 6 grudnia 1990 r., III UZP 21/90, OSP z 1991 r., nr 7-8, poz. 172, wyrok SN z dnia 14 września 2007 r., III UK 35/07 nie publ., wyrok SN z dnia 24 maja 2000 r., II UKN 568/99, OSNP z 2001 r., nr 22, poz. 678)

Jednakowoż z zasady kontradyktoryjności wynika, że na skarżącym spoczywał ciężar udowodnienia, iż w okresie od 1 lutego 2008 r. do 28 lutego 2009 r. nie prowadził działalności gospodarczej. Tymczasem w toku postępowania przed Sądem pierwszej instancji K. Ł. nie tylko nie zaoferował żadnych przekonywujących dowodów, ale wręcz przyznał, że „w latach 2008 – 2009 przebywał w Polsce i prowadził działalność gospodarczą, przyjmował klientów, działalności nie reklamował, a z Urzędem Skarbowym rozliczał się przez ryczałt miesięczny” (k. 16 a.s.).

W tym stanie rzeczy trafnie Sąd pierwszej instancji rozważył, że wnioskodawca zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 12 ust. 1 w związku z art. 13 ust. 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednol. Dz. U. z 2009 r., nr 205, poz. 1586 ze zm.) jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, nie posiadająca innego tytułu podlegania ubezpieczeniom, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu, w przedmiotowym okresie, wskazanym w zaskarżonej decyzji organu rentowego.

Sąd Apelacyjny w całości akceptuje ustalenia faktyczne i rozważania prawne Sądu pierwszej instancji i uznając, że apelacja wskazująca na nieadekwatny do stanu faktycznego w niniejszej sprawie wyrok Sądu Najwyższego poza tym nie zawierała uzasadnionych zarzutów – na zasadzie art. 385 kpc orzekł o jej oddaleniu.

MZ