Pełny tekst orzeczenia

Wyrok z dnia 29 stycznia 2008 r.
I PK 196/07
Praca w sobotę stanowiącą dzień wolny od pracy wynikający z pięcio-
dniowego tygodnia pracy (art. 129 § 1 k.p.), świadczona w godzinach nadlicz-
bowych, uprawnia do dodatku w wysokości 50% wynagrodzenia (art. 1511
§ 1
pkt 2 k.p.).
Przewodniczący SSN Romualda Spyt (sprawozdawca), Sędziowie SN:
Katarzyna Gonera, Zbigniew Hajn.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 29 stycznia
2008 r. sprawy z powództwa Jerzego K. i Zbigniewa S. przeciwko „E.” SA w K. o wy-
nagrodzenie za pracę, na skutek skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu
Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Katowicach z dnia 23 listo-
pada 2006 r. [...]
u c h y l i ł zaskarżony wyrok i sprawę przekazał Sądowi Okręgowemu-Są-
dowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Katowicach do ponownego rozpoznania i
orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.
U z a s a d n i e n i e
Sąd Rejonowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Katowicach wyrokiem
z dnia 8 marca 2006 r. zasądził od pozwanego „E.” SA w K. - tytułem wynagrodzenia
za pracę w godzinach nadliczbowych - na rzecz powoda Zbigniewa S. kwoty:
6.301,84 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 11 września do dnia zapłaty, 5.819,04
zł z ustawowymi odsetkami od dnia 11 października 2003 r. do dnia zapłaty, 7.600,74
zł z ustawowymi odsetkami od dnia 11 listopada 2003 r. do dnia zapłaty, 8.279,18 zł
z ustawowymi odsetkami od dnia 11 grudnia 2003 r. do dnia zapłaty oraz na rzecz
powoda Jerzego K. kwoty: 6.301,79 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 11 września
2003 r. do dnia zapłaty, 5.819,04 zł od dnia 11 października 2003 r. do dnia zapłaty,
7.600,74 zł od dnia 11 listopada 2003 r. do dnia zapłaty, 12.760,49 zł od dnia 11
2
grudnia 2003 r. do dnia zapłaty, 15,50 zł od dnia 11 stycznia 2004 r. do dnia zapłaty.
Sąd zasądził także na rzecz powoda Zbigniewa S. kwotę 103,55zł oraz na rzecz po-
woda Jerzego K. kwotę 104,38 zł - obie kwoty tytułem ustawowych odsetek za nie-
terminową wypłatę wynagrodzenia za pracę, a także na rzecz każdego z nich kwoty
po 1.800 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.
W uzasadnieniu wyroku Sąd ustalił, że powodowie aneksami do umowy o
pracę z dnia 7 sierpnia 2003 r. zostali skierowani przez pozwanego do pracy w Re-
publice Federalnej Niemiec. Wynagrodzenie powodów ustalone zostało w wysokości
8,79 euro za godzinę pracy w normalnym czasie pracy, a nadto uzgodniono, że z
tytułu pracy w nadgodzinach powodom będzie przysługiwało wynagrodzenie w kwo-
cie 10,99 euro za każdą godzinę pracy powyżej miesięcznej normy czasu pracy. Ko-
lejnymi umowami o pracę na czas określony przedłużano czas zatrudnienia powo-
dów - aż do dnia 29 lutego 2004 r. Powodowie świadczyli pracę w godzinach nad-
liczbowych, a także niedziele i święta polskie, za które nie otrzymali należnego wy-
nagrodzenia. Powodowie prowadzili własną ewidencję czasu pracy. W oparciu o tę
właśnie ewidencję Sąd Rejonowy ustalił ilość przepracowanych przez powodów go-
dzin nadliczbowych, uznając, że ewidencja czasu pracy przedstawiona przez pozwa-
nego jest niewiarygodna, nie odzwierciedla bowiem rzeczywistego czasu pracy. Sąd
Rejonowy stwierdził, że dla oceny stosunku pracy stron niniejszego procesu mają
zastosowanie przepisy prawa polskiego, tak dotyczące ustalania wynagrodzenia za
pracę w godzinach nadliczbowych, jak też dotyczące ustalania dni wolnych oraz
świąt, mimo że praca świadczona była za granicą. Tym samym stawka godzinowa,
wskazana w umowie o pracę, dotycząca pracy w nadgodzinach, uznana została za
sprzeczną z powszechnie obowiązującymi przepisami Kodeksu pracy. Podstawę do
obliczenia dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych stanowiła zatem stawka
godzinowa, wynikająca z osobistego zaszeregowania powodów - 8,79 euro. Nadto
Sąd wskazał, że praca powodów w soboty następowała po przekroczeniu średnioty-
godniowej normy czasu pracy, co powodowało ustalenie dodatku za tę pracę w wy-
sokości 100% wynagrodzenia.
Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Katowicach wyro-
kiem z dnia 23 listopada 2006 r. oddalił apelację pozwanego dotyczącą wynagrodze-
nia za pracę w godzinach nadliczbowych i kosztów procesu. W pisemnych motywach
rozstrzygnięcia Sąd Okręgowy za bezzasadny uznał zarzut pozwanego oparty na
przepisie art. 233 § 1 k.p.c., a dotyczący sposobu wyliczenia czasu pracy powodów
3
świadczonej w godzinach nadliczbowych. Podzielił stanowisko Sądu Rejonowego, że
ewidencja czasu pracy przedstawiona przez pozwanego jest niewiarygodna i nie
może stanowić podstawy do ustalenia liczby godzin przepracowanych przez powo-
dów, w odróżnieniu od ich własnej ewidencji czasu pracy, będącej podstawą wyli-
czeń spornego roszczenia przez ten Sąd. Sąd Okręgowy pominął także dowód z re-
gulaminu pracy pozwanego z tego względu, iż pozwany nie przedstawił dowodów na
to, iż powodowie zostali zapoznani z tym regulaminem. Powołując się na przepis art.
134 § 1 k.p., w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2004 r., tj. przed noweli-
zacją Kodeksu pracy dokonaną ustawą z dnia 14 listopada 2003 r. o zmianie ustawy
- Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 213, poz. 2081), a
także na przepis art. 1511
§ 1 i 2 k.p., wprowadzony tą nowelizacją, Sąd Okręgowy
stwierdził, że w przypadku przekroczenia tygodniowej normy czasu pracy, liczbę go-
dzin nadliczbowych ustala się pomniejszając liczbę godzin faktycznie przepracowa-
nych przez pracownika w danym okresie rozliczeniowym o liczbę godzin, które nomi-
nalnie powinien on przepracować, z zachowaniem obowiązujących go norm czasu
pracy. Następnie zaś, od wyniku tego należy odjąć godziny nadliczbowe opłacone z
tytułu przekroczenia dobowej normy czasu pracy, bowiem przepisy wyraźnie wyklu-
czają podwójne opłacanie tych samych godzin nadliczbowych. Powodów obowiązy-
wał podstawowy system czasu pracy określony w art. 129 k.p., zgodnie z którym
czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w prze-
ciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprze-
kraczającym 4 miesięcy. Ostatecznie Sąd Okręgowy zaakceptował stanowisko Sądu
Rejonowego, że powodom - za czas pracy w nadgodzinach w soboty (a więc z prze-
kroczeniem pięciodniowego tygodnia pracy) - przysługuje dodatek w wysokości
100% wynagrodzenia. Sąd Okręgowy za Sądem Rejonowym przyjął także, że wyna-
grodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych winno być obliczone na podstawie
stawki godzinowej - 8,79 euro za godzinę, wynikającej z umów o pracę, bowiem
stawka ta stanowi stawkę osobistego zaszeregowania powodów w rozumieniu art.
134 § 12
k.p., a następnie art. 1551
§ 3 k.p., natomiast nie ma podstaw, aby przyjmo-
wać za podstawę obliczeń 60% wynagrodzenia.
Sąd Okręgowy nie podzielił również stanowiska apelującego, że Sąd Rejo-
nowy dokonał błędnej wykładni art. 1 § 1 ustawy z dnia 12 listopada 1965 r. - Prawo
prywatne międzynarodowe (Dz.U. Nr 46, poz. 290 ze zm.) w związku z art. 138 § 1
k.p. ( obecnie art. 1519
§ 1 k.p.), poprzez przyjęcie, że dokonanie przez strony
4
umowy o pracę wyboru prawa polskiego, jako właściwego dla oceny łączącego je
stosunku prawnego, rozciąga się także na regulacje o charakterze publicznopraw-
nym, w zakresie dni ustawowo wolnych od pracy. Stwierdził, że zgodnie z art. 32
Prawa prywatnego międzynarodowego i wobec woli stron, ujawnionej w umowach,
do stosunków pracy łączących powodów z pozwanym zastosowanie mają przepisy
prawa materialnego polskiego, w tym Kodeks pracy.
Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wywiódł pozwany zarzucając naru-
szenie prawa materialnego poprzez niewłaściwe zastosowanie art. 128 k.p. w
związku z art. 12911
k.p., polegające na przyjęciu, że ewidencja czasu pracy prowa-
dzona przez pracodawcę zgodnie z wymogami art. 12911
k.p. oraz rozporządzenia
Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 20 maja 1996 r. w sprawie zakresu prowa-
dzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem
pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych (Dz.U. Nr 62, poz. 286 ze zm.) nie
może stanowić podstawy ustalenia czasu pracy pracownika i tym samym należnego
mu wynagrodzenia w sytuacji, w której pracownik za pomocą sporządzonej przez
siebie dokumentacji wykazuje, że przepracował inną ilość godzin niż wynikająca z tej
ewidencji oraz niewłaściwe zastosowanie art. 134 § 11
k.p., polegające na przyjęciu,
iż stawką osobistego zaszeregowania jest każda stawka godzinowa, dzienna lub
miesięczna określona w umowie o pracę, a także błędną wykładnię art. 1511
§ 1 k.p.
w związku z art. 1511
§ 2 k.p. oraz art. 134 § 1 k.p. w związku z art. 134 § 11
k.p. oraz
art. 134 § 11a
k.p., polegającą na przyjęciu, że praca w sobotę (tj. w dniu stanowią-
cym dodatkowy dzień wolny od pracy wynikający z pięciodniowego tygodnia pracy),
jeżeli ma miejsce po przekroczeniu tygodniowej normy czasu pracy, uprawnia do
dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych w wysokości 100%. Skarżący zarzucił
także błędną wykładnię art. 1043
§ 1 k.p. w związku z art. 1043
§ 2 k.p. polegającą na
przyjęciu, że warunkiem obowiązywania regulaminu pracy jest w odniesieniu do
danego pracownika wykazanie przez pracodawcę wykonania obowiązku zapoznania
tego pracownika z jego treścią i błędną wykładnię art. 1 § 1 ustawy z dnia 12 listopa-
da 1965 r. - Prawo prywatne międzynarodowe (Dz.U. Nr 46, poz. 290 ze zm.) w
związku z art. 138 § 1 k.p. (obecnie art. 1519
§ 1 k.p.), poprzez przyjęcie, że dokona-
nie przez strony umowy o pracę wyboru prawa polskiego, jako właściwego dla oceny
łączącego je stosunku prawnego, rozciąga się także na regulacje o charakterze pu-
blicznoprawnym w zakresie dni ustawowo wolnych od pracy.
5
Uzasadniając przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania pozwany wskazał na
występujące w sprawie istotne zagadnienia prawne polegające na konieczności wy-
jaśnienia: czy dokonanie przez strony umowy o pracę wyboru prawa polskiego, jako
właściwego do łączącego je stosunku pracy, rozciąga się także na regulację w za-
kresie dni ustawowo wolnych od pracy, a także czy w przypadku istnienia ewidencji
czasu pracy prowadzonej przez pracodawcę zgodnie z wymogami prawa pracy oraz
prywatnej ewidencji czasu pracy prowadzonej przez pracownika, Sąd jest uprawnio-
ny do ustalania czasu pracy w oparciu o dokumentację sporządzoną przez pracowni-
ka. Skarżący wskazał także na konieczność interpretacji przepisów dotyczących
ustalania wysokości dodatku za pracę w nadgodzinach w dniu stanowiącym dodat-
kowy dzień wolny od pracy wynikający z pięciodniowego tygodnia pracy oraz ustale-
nia, czy warunkiem obowiązywania regulaminu pracy, ustalonego przez pracodawcę
zgodnie z przepisami prawa pracy i podanego do wiadomości pracowników zgodnie
z treścią art. art. 1043
§ 1 k.p., jest wykazanie przez pracodawcę wykonania obo-
wiązku zapoznania tego pracownika z jego treścią. Wskazując na powyższe skar-
żący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okrę-
gowemu do ponownego rozpoznania.
W uzasadnieniu skargi podniesiono, że przy istnieniu ewidencji czasu pracy
prowadzonej przez pracodawcę zgodnie z wymogami prawa pracy niedopuszczal-
nym jest obliczanie godzin przepracowanych przez pracownika na podstawie jego
prywatnej dokumentacji. Zdaniem skarżącego, na podstawie tej ewidencji pozwany
wykazał czas pracy powodów zgodnie wymogiem wynikającym z przepisu art. 6 k.c.
Skuteczne, zdaniem Sądu, zakwestionowanie przez powodów tej ewidencji nie może
prowadzić do oparcia wszelkich ustaleń na dokumentacji sporządzonej przez powo-
dów. Odnośnie stawki osobistego zaszeregowania skarżący przedstawił także po-
gląd, że pojęcie to nie jest tożsame z pojęciem stawki godzinowej, czy stawki mie-
sięcznej, które ustalane są w odniesieniu do konkretnej jednostki czasu. Nie
uwzględniają one także charakteru pracy i kwalifikacji pracownika, jak to czyni
stawka osobistego zaszeregowania. Stawka wskazana w umowach o pracę jest
stawką minimalną obowiązującą w Republice Federalnej Niemiec, która nie może
być utożsamiana ze stawką osobistego zaszeregowania. Stawki takie przewidziane
są w wewnątrzzakładowym regulaminie wynagradzania, obowiązującym u pozwane-
go i dotyczą wyłącznie pracowników zatrudnionych w Polsce. Stąd też skarżący wy-
wiódł wniosek, że podstawę wyliczenia wynagrodzenia za pracę w godzinach nad-
6
liczbowych winno stanowić 60% wynagrodzenia. Pozwany podkreślił także, iż stano-
wisko Sądu przyznające pracownikowi prawo do 100% wysokości dodatku za pracę
w nadgodzinach w dniu stanowiącym dodatkowy dzień wolny od pracy wynikający z
pięciodniowego tygodnia pracy jest nieuprawnione w świetle obowiązujących w tym
zakresie przepisów, przywołanych w podstawach kasacyjnych. Odnośnie regulaminu
pracy skarżący stwierdził, że obowiązek pracodawcy wynikający z art. 1043
§ 2 k.p. i
przywołanego w podstawach kasacyjnych rozporządzenia nie może być uznany za
warunek uzyskania mocy wiążącej przez regulamin pracy w stosunku do pracownika,
gdyż byłoby to sprzeczne z niebudzącą wątpliwości wykładnią językową art. 104 3
§ 1
k.p. W świetle tego, pominięcie przez Sąd dowodu z tego regulaminu było nieupraw-
nione. Pozwany wywiódł także, że stanowisko Sądu Okręgowego odnośnie tego, iż
konsekwencją wyboru przez strony umowy o pracę prawa polskiego jest ustalanie
również według prawa polskiego dni ustawowo wolnych od pracy, narusza przepisy
ustawy - Prawo prywatne międzynarodowe. Właściwe prawo ustalone na podstawie
przepisów tej ustawy może służyć do oceny danego stosunku prawnego jedynie w
sferze prywatnoprawnej. Z istoty stosunku prawnego z elementem obcym wynikać
może niejednokrotnie konieczność zastosowania norm prawa obcego innego niż
ustalone przez przepisy ustawy - Prawo prywatne międzynarodowe, określanych
jako ”normy, które same określają zakres swojego zastosowania.” Zdaniem skarżą-
cego normy te, to przede wszystkim normy o charakterze administracyjnym, które
bezwzględnie wiążą wszystkie osoby przebywające na terytorium danego państwa.
Stąd też w zakresie dni wolnych od pracy zastosowanie powinno mieć prawo nie-
mieckie.
W odpowiedzi na skargę kasacyjną powodowie wnieśli o wydanie postanowie-
nia o odmowie przyjęcia jej do rozpoznania, ewentualnie o jej oddalenie i w obu
przypadkach zasądzenie od pozwanego na rzecz powodów kosztów zastępstwa pro-
cesowego w postępowaniu kasacyjnym według norm przepisanych.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna jest uzasadniona, aczkolwiek nie wszystkie jej zarzuty za-
sługują na uwzględnienie. Trafny jest zarzut dotyczący naruszenia przez Sąd Okrę-
gowy przepisów art. art. 1511
§ 2 k.p. oraz art. 134 § 1 k.p. w związku z art. 134 § 11
k.p. oraz art. 134 § 11a
k.p. Sposób obliczania dodatków za pracę w godzinach nad-
7
liczbowych w okresie objętym sporem regulowały przepisy art. 134 § 1 k.p., w
brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2004 r., tj. przed nowelizacją Kodeksu
pracy dokonaną ustawą z dnia 14 listopada 2003 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy
oraz o zmianie niektórych innych ustaw oraz przepis art. 1511
§ 1 i 2 k.p., wprowa-
dzony tą nowelizacją. Obie te regulacje przewidują dodatek w wysokości 100% wy-
łącznie za pracę świadczoną w godzinach nadliczbowych przypadających w nocy, w
godzinach nadliczbowych w niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami
pracy zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, a także w godzinach
nadliczbowych przypadających w dniu wolnym od pracy udzielonym w zamian za
pracę w niedzielę lub w święto będące dla pracownika dniami pracy zgodnie z obo-
wiązującym go rozkładem czasu pracy. Natomiast praca w godzinach nadliczbo-
wych, świadczona w dniach innych, niż przywołane wcześniej, uprawnia do dodatku
w wysokości 50 % wynagrodzenia (art. 134 § 1 pkt 1 k.p. w związku z art. 134 § 11
k.p., a następnie art. 1511
§ 1 pkt 2 k.p. w związku z art. 1511
§ 2 k.p.). Praca w so-
botę (tj. w dniu stanowiącym dodatkowy dzień wolny od pracy wynikający z pięcio-
dniowego tygodnia pracy - art. 129 § 1 k.p.), świadczona w nadgodzinach, uprawnia
do dodatku w wysokości 50 % wynagrodzenia, bowiem dzień ten nie jest niedzielą
ani świętem (niebędącym dla pracownika dniem pracy zgodnie z obowiązującym go
rozkładem czasu pracy), nie jest też on dniem wolnym udzielonym pracownikowi w
zamian za pracę w niedzielę lub w święto będące dla pracownika dniem pracy zgod-
nie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy. Nie ustalono także, aby praca w
sobotę świadczona była w nocy.
Pozostałe zarzuty skargi kasacyjnej nie są uzasadnione. Z niekwestionowa-
nego stanu faktycznego sprawy wynika, że strony umów o pracę świadczonej na te-
rytorium Republiki Federalnej Niemiec dokonały, zgodnie z art. 32 ustawy z dnia 12
listopada 1965 r. - Prawo prywatne międzynarodowe, wyboru prawa polskiego dla
oceny łączącego je stosunku prawnego. Zgodnie z przepisem art. 1 § 1 ustawa ta
określa prawo właściwe dla międzynarodowych stosunków osobistych i majątkowych
w zakresie prawa cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego oraz prawa pracy. Prawem
właściwym w rozumieniu tego przepisu są przede wszystkim przepisy prawa mate-
rialnego, a więc w przypadku stosunku pracy - przepisy wymienione w art. 9 § 1 k.p.,
określane jako źródła prawa pracy. Są to przepisy Kodeksu pracy oraz przepisy in-
nych ustaw i aktów wykonawczych, określające prawa i obowiązki pracowników i
pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na
8
ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów określających prawa i obo-
wiązki stron stosunku pracy. Każda zatem ustawa, która kształtuje prawa i obowiązki
pracowników, stanowi materialnoprawne źródło prawa pracy. Kwestię dni ustawowo
wolnych od pracy reguluje obecnie przepis art. 1519
§ 1 k.p., zgodnie z którym dniami
wolnymi od pracy są niedziele i święta określone w przepisach o dniach wolnych od
pracy, a przed nowelizacją, o której mowa wyżej, przepis art. 138 § 1 k.p. stanowiąc,
że niedziele oraz święta określone odrębnymi przepisami są dniami wolnymi od
pracy. Oba te przepisy, mające po części charakter norm odsyłających do innych
przepisów, regulują prawo pracownika nie do abstrakcyjnych lecz do konkretnych,
wynikających z tego przepisu, dni wolnych od pracy. Dni te są wymienione w ustawie
z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy (Dz.U. Nr 4, poz. 28 ze zm.),
która kształtując w tym zakresie prawa i obowiązki pracowników i pracodawców,
również stanowi źródło prawa pracy.
Zarzut naruszenia 134 § 11
k.p. nie ma oparcia w jego uzasadnieniu. Przepis
ten reguluje prawo do dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych za każdą godzi-
nę pracy przekraczającą przeciętną tygodniową normę czasu pracy w przyjętym
okresie rozliczeniowym. Natomiast skarżący jego naruszenia upatruje w błędnym
przyjęciu przez Sąd Okręgowy, iż stawką osobistego zaszeregowania jest każda
stawka godzinowa, dzienna lub miesięczna określona w umowie o pracę, wywodząc,
że podstawę dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych w niniejszej sprawie sta-
nowić może wyłącznie 60 % wynagrodzenia. Tymczasem kwestię wynagrodzenia
stanowiącego podstawę do obliczania dodatków za pracę w godzinach nadliczbo-
wych rozstrzyga art. 134 § 12
k.p. (przed nowelizacją). Zgodnie z tym przepisem wy-
nagrodzenie to obejmuje wynagrodzenie pracownika wynikające z jego osobistego
zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną, a jeżeli taki skład-
nik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradza-
nia - 60% wynagrodzenia. Całkowicie chybione są wywody skarżącego negującego,
że stawka godzinowa wskazana wprost w umowie o pracę stanowi stawkę osobiste-
go zaszeregowania. Stawka osobistego zaszeregowania zawsze odnosi się do okre-
ślonej jednostki czasu - najczęściej godziny lub miesiąca i wskazywana jest wprost w
umowie o pracę, jak miało to miejsce w niniejszej sprawie, jak też umowa może od-
syłać do oznaczonych przepisów płacowych (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6
czerwca 2000 r., I PKN 707/99, OSNAPiUS 2001 nr 714, poz. 24). Stanowi ona pod-
stawę do wyliczenia wynagrodzenia przysługującego pracownikowi i tak też było w
9
przypadku pozwanego, który w oparciu o stawkę godzinową obliczał miesięczne wy-
nagrodzenie powodów. Ustalenie tej stawki w minimalnej wysokości traktować
można wyłącznie jako wypełnienie minimalnych standardów dotyczących wynagro-
dzenia.
Co do kolejnego zarzutu - naruszenia prawa materialnego, tj. przepisów art.
128 k.p. w związku z art. 12911
k.p., oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki So-
cjalnej z dnia 20 maja 1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców
dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadze-
nia akt osobowych, Sąd Najwyższy stwierdził, że skarżący w istocie kwestionuje
ocenę dowodów przeprowadzonych przez Sądy obu instancji, które odmówiły wiary
dowodowi przedstawianemu przez pozwanego - ewidencji czasu pracy i jednocze-
śnie walor wiarygodności przydały dokumentacji sporządzonej przez powodów, z
przyczyn, które w sposób szczegółowy i wyczerpujący przedstawił w pisemnym mo-
tywach rozstrzygnięcia zarówno Sąd Rejonowy, jak i Okręgowy. Tymczasem przepis
3983
§ 3 k.p.c. stanowi, że podstawą skargi kasacyjnej nie mogą być zarzuty doty-
czące ustalenia faktów lub oceny dowodów. Nie wskazuje on wprawdzie expressis
verbis konkretnych przepisów, których naruszenie, w związku z ustalaniem faktów i
przeprowadzaniem oceny dowodów, nie może być przedmiotem zarzutów wypełnia-
jących drugą podstawę kasacyjną, nie ulega jednak wątpliwości, że obejmuje on art.
233 k.p.c. Wszakże ten właśnie przepis określa kryteria oceny wiarygodności i mocy
dowodów (por. wyrok SN z dnia 26 kwietnia 2006 r. V CSK 11/06, LEX nr 230204).
Ustrojową funkcją Sądu Najwyższego jest sprawowanie nadzoru judykacyjnego, w
tym zapewnianie jednolitości orzecznictwa sądów powszechnych. Z tego punktu wi-
dzenia każdy zarzut skargi kasacyjnej, który ma na celu polemikę z ustaleniami fak-
tycznymi sądu drugiej instancji z uwagi na jego sprzeczność z art. 3983
§ 3 k.p.c. jest
a limine niedopuszczalny, a jeżeli skarga oparta jest tylko na takich zarzutach, pod-
lega odrzuceniu (por. wyrok SN z dnia 4 stycznia 2007 r. V CSK 364/06, LEX nr
238975).
Z uzasadnienia zarzutu dotyczącego regulaminu pracy (art. 1043
§ 1 i 2 k.p.),
wynika, że w istocie dotyka on sfery faktów, bowiem z treści skargi wynika, iż Sąd
bezzasadnie nie uwzględnił tego dowodu przy dokonywaniu ustaleń faktycznych.
Tymczasem regulamin pracy, jako wewnątrzzakładowe źródło prawa pracy w rozu-
mieniu art. 9 § 1 k.p., nie jest przecież środkiem dowodowym, zatem odmowa jego
zastosowania nie stanowi pominięcia dowodu. Sfera faktów nie może dotyczyć mocy
10
obowiązującej aktu normatywnego a jedynie tego, czy akt ten był w praktyce stoso-
wany.
Mając na uwadze powyższe Sąd Najwyższy na mocy art. 39815
§ 1 k.p.c.
orzekł jak w sentencji wyroku. O kosztach postępowania kasacyjnego orzeczono na
mocy art. 108 § 2 k.p.c. w związku z art. 39821
k.p.c.
========================================