I CZ 147/07
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:13-01-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:V CZ 61/03
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt I CZ 147/07
POSTANOWIENIE
Dnia 15 lutego 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Tadeusz Wiśniewski (przewodniczący)
SSN Gerard Bieniek (sprawozdawca)
SSN Irena Gromska-Szuster
w sprawie z wniosku A. N.
przy uczestnictwie K. C.
o dział spadku i podział majątku,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 15 lutego 2008 r.,
zażalenia wnioskodawcy na postanowienie Sądu Okręgowego w W. z dnia 26 lipca
2007 r., sygn. akt V Ca (…),
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Sąd Okręgowy w W. postanowieniem z dnia 26.07.2007 r. odrzucił apelację
wnioskodawcy wniesioną od postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 15.12.2006 r. z
tego względu, że jeden z alternatywnych wniosków apelacji w odniesieniu do żądania
zmiany zaskarżonej części postanowienia, nie został prawidłowo określony, stosownie
do wymogów wynikających z art. 368 § 1 pkt 5 k.p.c.
Postanowienie to zaskarżył wnioskodawca zrzucając naruszenie art. 368 § 1 pkt
5 w związku z art. 373 k.p.c. i domagał się jego uchylenia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Sąd Rejonowy postanowieniem z dnia 15.12.2006 r. dokonał podziału majątku
wspólnego małż. B. i M. N. oraz działu spadku po nich w ten sposób, że udział w
nieruchomości przyznał na własność K. C. i z tego tytułu zasądził od niej na rzecz A. N.
2
spłatę w kwocie 110.464,04 zł, której płatność rozłożył na 4 raty po 27.616,10 zł każda.
Rozstrzygnięcie to zamieszczono w pkt 6 i 7 postanowienia. Wnioskodawca A. N.
reprezentowany przez adwokata w apelacji od tego rozstrzygnięcia [zamieszczonego w
pkt 6 i 7 postanowienia] wniósł „o zmianę postanowienia w zaskarżonej części i
orzeczenie odmienne co do istoty sprawy” ewentualnie o uchylenie zaskarżonego
postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.
Sąd Okręgowy odrzucając apelację podniósł, że prawidłowe określenie wniosku o
zmianę orzeczenia polega na wskazaniu, jakiego rodzaju orzeczenia skarżący oczekuje
w wyniku żądanej zmiany. Tego wymagania nie spełnia wniosek sformułowany w
apelacji. Tej oceny nie zmienia okoliczność, że wniosek o uchylenie został ujęty
prawidłowo.
To stanowisko Sądu Okręgowego jest uzasadnione. Art. 368 § 1 pkt 5 k.p.c.
wyraźnie stanowi, że apelacja powinna zawierać wniosek o zmianę wyroku
z zaznaczeniem zakresu żądanej zmiany lub uchylenia. Zgodnie z orzeczeniem Sądu
Najwyższego z dnia 11.06.2003 r. V CZ 61/03 (Biuletyn SN, 2004, nr 5, s. 51) wniosek o
zmianę orzeczenia musi być sprecyzowany przez skarżącego przez określenie, na czym
ta zmiana ma polegać. Tego wymagania niewątpliwie nie spełnia określenie „iż skarżący
wnioskuje o wydanie orzeczenia odmiennego co do istoty sprawy”. Stwierdzenie to jest
tym bardziej uzasadnione jeśli zważyć, że z uwagi na zakres zaskarżenia (orzeczenie o
spłacie i rozłożeniu na raty), niezbędne było sprecyzowanie, czy skarżący kwestionuje w
ogóle spłatę, czy też jedynie jej wysokość, czy też rozłożenie na raty. Tym samym
zakres żądanej zmiany w ogóle nie został sprecyzowany. Należy przy tym zauważyć, że
także wniosek o uchylenie orzeczenia nie został sformułowany w pełni poprawnie. Jeśli
bowiem wnioskodawca zaskarża część postanowienia, to winien wnioskować
o uchylenie postanowienia w zaskarżonej części i przekazanie sprawy w tym zakresie
do ponownego rozpoznania. Pomijając jednak to uchybienie podnieść należy, że
klasyczny dla apelacji jest wniosek o zmianę zaskarżonego postanowienia, czyli o
wydanie orzeczenia reformatoryjnego. Orzeczenie typu kasatoryjnego nie jest bowiem
rozstrzygnięciem typowym dla sądu apelacyjnego, dlatego wniosek o uchylenie
i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania może być postawiony tylko przy
zarzucie nieważności postępowania lub w sytuacji całkowitego braku materiału
faktycznego i dowodowego. Z tego względu prawidłowe sprecyzowanie wniosku
o zmianę zaskarżonego postanowienia ma szczególne znaczenie przy ocenie braków
konstrukcyjnych apelacji. Nie można więc przyjąć, że przy zgłoszonym żądaniu
3
ewentualnego uchylenia orzeczenia (jak wskazano także sformułowanym niezbyt
precyzyjnie), uchybienie w sformułowaniu wniosku o zmianę orzeczenia nie powinno
stanowić przeszkody do nadania biegu apelacji. Z tych przyczyn, na podstawie art. 3941
§ 3 k.p.c. w związku z art. 39814
k.p.c., orzeczono jak w sentencji.
POSTANOWIENIE
Dnia 15 lutego 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Tadeusz Wiśniewski (przewodniczący)
SSN Gerard Bieniek (sprawozdawca)
SSN Irena Gromska-Szuster
w sprawie z wniosku A. N.
przy uczestnictwie K. C.
o dział spadku i podział majątku,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 15 lutego 2008 r.,
zażalenia wnioskodawcy na postanowienie Sądu Okręgowego w W. z dnia 26 lipca
2007 r., sygn. akt V Ca (…),
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Sąd Okręgowy w W. postanowieniem z dnia 26.07.2007 r. odrzucił apelację
wnioskodawcy wniesioną od postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 15.12.2006 r. z
tego względu, że jeden z alternatywnych wniosków apelacji w odniesieniu do żądania
zmiany zaskarżonej części postanowienia, nie został prawidłowo określony, stosownie
do wymogów wynikających z art. 368 § 1 pkt 5 k.p.c.
Postanowienie to zaskarżył wnioskodawca zrzucając naruszenie art. 368 § 1 pkt
5 w związku z art. 373 k.p.c. i domagał się jego uchylenia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Sąd Rejonowy postanowieniem z dnia 15.12.2006 r. dokonał podziału majątku
wspólnego małż. B. i M. N. oraz działu spadku po nich w ten sposób, że udział w
nieruchomości przyznał na własność K. C. i z tego tytułu zasądził od niej na rzecz A. N.
2
spłatę w kwocie 110.464,04 zł, której płatność rozłożył na 4 raty po 27.616,10 zł każda.
Rozstrzygnięcie to zamieszczono w pkt 6 i 7 postanowienia. Wnioskodawca A. N.
reprezentowany przez adwokata w apelacji od tego rozstrzygnięcia [zamieszczonego w
pkt 6 i 7 postanowienia] wniósł „o zmianę postanowienia w zaskarżonej części i
orzeczenie odmienne co do istoty sprawy” ewentualnie o uchylenie zaskarżonego
postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.
Sąd Okręgowy odrzucając apelację podniósł, że prawidłowe określenie wniosku o
zmianę orzeczenia polega na wskazaniu, jakiego rodzaju orzeczenia skarżący oczekuje
w wyniku żądanej zmiany. Tego wymagania nie spełnia wniosek sformułowany w
apelacji. Tej oceny nie zmienia okoliczność, że wniosek o uchylenie został ujęty
prawidłowo.
To stanowisko Sądu Okręgowego jest uzasadnione. Art. 368 § 1 pkt 5 k.p.c.
wyraźnie stanowi, że apelacja powinna zawierać wniosek o zmianę wyroku
z zaznaczeniem zakresu żądanej zmiany lub uchylenia. Zgodnie z orzeczeniem Sądu
Najwyższego z dnia 11.06.2003 r. V CZ 61/03 (Biuletyn SN, 2004, nr 5, s. 51) wniosek o
zmianę orzeczenia musi być sprecyzowany przez skarżącego przez określenie, na czym
ta zmiana ma polegać. Tego wymagania niewątpliwie nie spełnia określenie „iż skarżący
wnioskuje o wydanie orzeczenia odmiennego co do istoty sprawy”. Stwierdzenie to jest
tym bardziej uzasadnione jeśli zważyć, że z uwagi na zakres zaskarżenia (orzeczenie o
spłacie i rozłożeniu na raty), niezbędne było sprecyzowanie, czy skarżący kwestionuje w
ogóle spłatę, czy też jedynie jej wysokość, czy też rozłożenie na raty. Tym samym
zakres żądanej zmiany w ogóle nie został sprecyzowany. Należy przy tym zauważyć, że
także wniosek o uchylenie orzeczenia nie został sformułowany w pełni poprawnie. Jeśli
bowiem wnioskodawca zaskarża część postanowienia, to winien wnioskować
o uchylenie postanowienia w zaskarżonej części i przekazanie sprawy w tym zakresie
do ponownego rozpoznania. Pomijając jednak to uchybienie podnieść należy, że
klasyczny dla apelacji jest wniosek o zmianę zaskarżonego postanowienia, czyli o
wydanie orzeczenia reformatoryjnego. Orzeczenie typu kasatoryjnego nie jest bowiem
rozstrzygnięciem typowym dla sądu apelacyjnego, dlatego wniosek o uchylenie
i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania może być postawiony tylko przy
zarzucie nieważności postępowania lub w sytuacji całkowitego braku materiału
faktycznego i dowodowego. Z tego względu prawidłowe sprecyzowanie wniosku
o zmianę zaskarżonego postanowienia ma szczególne znaczenie przy ocenie braków
konstrukcyjnych apelacji. Nie można więc przyjąć, że przy zgłoszonym żądaniu
3
ewentualnego uchylenia orzeczenia (jak wskazano także sformułowanym niezbyt
precyzyjnie), uchybienie w sformułowaniu wniosku o zmianę orzeczenia nie powinno
stanowić przeszkody do nadania biegu apelacji. Z tych przyczyn, na podstawie art. 3941
§ 3 k.p.c. w związku z art. 39814
k.p.c., orzeczono jak w sentencji.