Sygn. akt I CZ 152/07
POSTANOWIENIE
Dnia 15 lutego 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Tadeusz Wiśniewski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Gerard Bieniek
SSN Irena Gromska-Szuster
w sprawie ze skargi F.(...) Spółki z o.o. w W. o wznowienie postępowania z powództwa
Z. B. i W. B.
przeciwko F.(...) Spółce z o.o. w W.
z udziałem interwenientów ubocznych po stronie pozwanej: (…) Banku S.A. w W. i
Banku B.(…) w K.
o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną
zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 28 kwietnia 2006 r.,
sygn. akt VI ACa (…),
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 15 lutego 2008 r.,
zażalenia skarżącej na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 28 września 2007 r.,
sygn. akt VI ACa (…),
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Apelacyjny odrzucił wniesioną przez stronę
pozwaną skargę o wznowienie postępowania w sprawie z powództwa Z. i W. B.
przeciwko F.(...) Sp. z o.o. o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną, zakończonej
wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 28 kwietnia 2006 r., sygn. akt VI ACa (…). W
uzasadnieniu swego postanowienia Sąd Apelacyjny wskazał, że ocena wiarygodności
zeznań świadka T. P., którą to ocenę wskazuje skarżący jako podstawę wznowienia, nie
2
może być uznana za wykrycie nowych okoliczności faktycznych lub środków
dowodowych, o których mowa w art. 403 § 3 k.p.c., tym bardziej, że skarżący żadnych
nowych okoliczności, ani nowych środków dowodowych nie przedstawił.
W zażaleniu na to postanowienie skarżący wniósł o jego uchylenie w całości i
przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd Apelacyjny.
Zarzucił naruszenie art. 403 § 2 k.p.c. przez błędną wykładnię, prowadzącą do przyjęcia,
że okoliczności i dowody, które skarżący powołał w skardze nie mogą stanowić
przyczyny wznowienia postępowania. W ocenie skarżącego nowymi okolicznościami
jest istnienie w czasie orzekania w postępowaniu zakończonym wyrokiem Sądu
Apelacyjnego z dnia 28 kwietnia 2006 r. wierzytelności spółki P.(...) Sp. z o.o. wobec
Forum (...) Sp. z o.o. na kwotę 6.200.000 zł, wynikających z umów zawartych w imieniu
P.(...) przez T. P., który był świadkiem we wskazanej sprawie. W ocenie skarżącego,
fakt, że świadek T. P., jest jedynym udziałowcem oraz jedynym członkiem P.(...) Sp. z
o.o. stanowi istotną okoliczność dla ustalenia wiarygodności tego środka dowodowego.
Świadek ten jako wierzyciel spółki F.(...) na kwotę 6 200 000 zł był zaś pośrednio
zainteresowany wynikiem sprawy zakończonej wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 28
kwietnia 2006 r., ponieważ właśnie czynność zdziałana przez tę spółkę była
przedmiotem skargi pauliańskiej powodów Z. B. i W. B.
Zdaniem skarżącego, gdyby powyższe fakty były znane sądom orzekającym w
sprawie to zgodnie z art. 233 § 1 k.p.c. musiałyby zostać uwzględnione jako element
stanu faktycznego sprawy przyjętego do rozstrzygnięcia, a ich wpływ na rozstrzygnięcie
sprawy wymagałby omówienia w uzasadnieniu wyroku (art. 328 § 2 k.p.c.).
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.
Na wstępie należy zaznaczyć, że dopuszczalność skargi o wznowienie zależy od
oparcia jej na ustawowej podstawie (art. 410 § 1 k.p.c.) Strona skarżąca oparła skargę o
wznowienie na podstawie przewidzianej w art. 403 § 2 k.p.c. zgodnie z którą można
żądać wznowienia w razie późniejszego wykrycia takich okoliczności faktycznych lub
środków dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona
nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu. W orzecznictwie jednomyślnie
przyjmuje się, że podstawą wznowienia mogą być tylko takie fakty i dowody, które
istniały przed rozstrzygnięciem sporu, tj. w trakcie postępowania i przed jego
zakończeniem (postanowienie SN z 10.02.2006 r., I PZ 33/05, OSNP nr 3-4/2007, poz.
48). Należy podnieść, że przepis ten nie różnicuje rodzaju faktów, które mogą
3
uzasadniać wznowienie postępowania, wymagając jedynie, aby fakty te mogły mieć
wpływ na wynika sprawy. Mogą więc to być zarówno fakty lub dowody odnoszące się
bezpośrednio do podstawy dochodzonego roszczenia, jak również fakty i dowody
odnoszące się do oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego.
Przechodząc do oceny zasadności wniesionego zażalenia należy podnieść co
następuje. Powołane przez skarżącego fakty w postaci okoliczności, że świadek T. P.
był osobiście zainteresowany w rozstrzygnięciu sprawy z powództwa Z. i W. B.
przeciwko F.(...) na korzyść powodów, oraz iż czynił on przygotowania do wytoczenia
własnego powództwa, należy uznać za istniejące przed zakończeniem postępowania w
sprawie. Jednakże skarżący wywodzi te okoliczności z faktu złożenia przez T. P. w
imieniu P.(...) Sp. z o.o. pozwu z dnia 1 sierpnia 2006 r. Prawomocny wyrok w sprawie
VI ACa (…) zapadł w dniu 28 kwietnia 2006 r., a wystąpienie przez P.(...) Sp. z o.o.
przeciwko F.(...) Sp. z o.o. nastąpiło po tej dacie. Skarżący nie wskazał, poza
dołączeniem kopii pozwu żadnych okoliczności, które miałyby uzasadniać jego tezę o
zainteresowaniu świadka w rozstrzygnięciu sprawy. Wynika z tego, że ocena
zainteresowania świadka w rozstrzygnięciu sprawy na rzecz powodów wynika jedynie z
następczego faktu wytoczenia powództwa przeciwko niemu. Sądy orzekające w
niniejszej sprawie nie mogły jednak w toku postępowania wziąć pod uwagę tej
okoliczności jako następującej po prawomocnym zakończeniu postępowania.
Jedyną okolicznością wykazaną w skardze o wznowienie postępowania,
a istniejącą w chwili orzekania przez sądy meriti był fakt, że świadek T. P. był jedynym
udziałowcem i jedynym członkiem zarządu spółki P.(...) Sp. z o.o., co nie mogło mieć
jednak znaczenia dla toku zakończonego postępowania, w którym spółka ta nie była
stroną. Z tego względu okoliczności ta nie mogła mieć wpływu na ocenę zeznań
świadka, a tym samym na rozstrzygnięcie sprawy. Wszelkie twierdzenia o
przygotowywaniu przez T. P. swojego własnego powództwa mają bowiem znaczenie
wyłącznie w kontekście późniejszego wytoczenia przez P.(…) M.(...) Sp. z o.o. własnego
powództwa przeciwko skarżącej spółce.
Sąd Apelacyjny prawidłowo zatem uznał, że mimo wskazania podstawy
wznowienia w sposób formalnie odpowiadający art. 403 § 2 k.p.c., to w rzeczywistości –
co wynika nawet z samego uzasadnienia skargi - podniesione okoliczności tej podstawy
nie wypełniają.
W tej sytuacji Sąd Najwyższy oddalił zażalenie pozwanej jako nieuzasadnione
(art. 3941
§ 3 k.p.c. w zw. z art. 39814
k.p.c.).