Pełny tekst orzeczenia

WYROK Z DNIA 4 CZERWCA 2008 R.
SNO 35/08
Przewodniczący: sędzia SN Wiesław Maciak (sprawozdawca).
Sędziowie SN: Jolanta Strusińska-Żukowska, Stanisław Dąbrowski.
S ą d N a j w y ż s z y – S ą d D y s c y p l i n a r n y z udziałem Zastępcy
Rzecznika Dyscyplinarnego sędziego Sądu Okręgowego oraz protokolanta po
rozpoznaniu w dniu 4 czerwca 2008 r. sprawy sędziego Sądu Rejonowego w związku
z odwołaniem Ministra Sprawiedliwości od wyroku Sądu Apelacyjnego – Sądu
Dyscyplinarnego z dnia 8 stycznia 2008 r., sygn. akt (...)
u t r z y m a ł w m o c y zaskarżony w y r o k , a kosztami sądowymi postępowania
odwoławczego obciążył Skarb Państwa.
U z a s a d n i e n i e
Wyrokiem Sądu Apelacyjnego – Sądu Dyscyplinarnego z dnia 8 stycznia 2008 r.,
sygn. akt (...), sędzia Sądu Rejonowego uznany został winnym tego, że: „w okresie od
13 września 2001 roku dopuścił się nieuzasadnionej i rażącej przewlekłości poprzez
zaniechanie dokonania określonych czynności w poniżej wskazanych sprawach, a w
szczególności nie nadania biegu pismom (w większości stanowiących zażalenia) w
nich wymienionych, z oczywistą i rażącą obrazą art. 6 k.p.c. i art. 395 k.p.c., i tak:
1. w sprawie o sygn. I Nc 5/03 w dniu 31 stycznia 2003 roku po wydaniu nakazu
zapłaty, od którego pozwana złożyła sprzeciw, postanowieniem z dnia 13 marca 2003
roku odrzucił sprzeciw, a postanowienie doręczono pozwanej dnia 18 marca 2003
roku, pomimo tego w dniu 20 marca 2003 roku uwzględnił wniosek powoda i wydał
powodowi tytuł wykonawczy, dnia 25 marca 2003 roku pozwana nadała w Urzędzie
Pocztowym zażalenie na postanowienie o odrzuceniu sprzeciwu. Zarządzeniem z dnia
1 kwietnia 2003 roku wezwano ją do usunięcia braków formalnych zażalenia.
Jednocześnie sędzia zwrócił się pismem do pełnomocnika powoda o wstrzymanie
postępowania egzekucyjnego. W dniu 3 czerwca 2003 roku do akt wpłynęło kolejne
zażalenie pozwanej na wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Od dnia 3 czerwca
2003 roku do dnia 16 kwietnia 2007 roku nie podjął żadnych czynności w sprawie, a w
szczególności nie nadał biegu żadnemu z zażaleń pozwanej,
2. w sprawie o sygn. I Nc 151/03 w dniu 7 maja 2003 roku wydał nakaz zapłaty
przeciwko podmiotowi określonemu jako «B(...)P(...)» s.c. w P., co stanowi
oczywistą obrazę przepisów postępowania, jako, że spółka cywilna nie ma zdolności
sądowej; w dniu 2 czerwca 2003 roku do akt wpłynął sprzeciw pozwanej spółki
2
cywilnej, który został odrzucony postanowieniem z dnia 23 czerwca 2003 roku na
które to postanowienie w dniu 9 lipca 2003 roku wpłynęło zażalenie i od tego dnia do
16 kwietnia 2007 roku nie podjął żadnych czynności w sprawie,
3. w sprawie o sygn. I Co 40/01 w dniu 13 września 2001 roku wpłynęło
zażalenie na postanowienie w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności wraz z
wnioskiem o zawieszenie postępowania egzekucyjnego, na zażaleniu znajduje się
adnotacja sędziego «przedłożyć wraz z aktami - 010913», w sprawie nie podjęto
żadnych czynności do dnia 16 kwietnia 2007 roku,
4. w sprawie I Co 283/02 w dniu 23 lipca 2004 roku wydano postanowienie o
umorzeniu postępowania, na to postanowienie w dniu 6 września 2004 roku wpłynęło
zażalenie dłużnika i od tego dnia do dnia 16 kwietnia 2007 roku sędzia nie podjął
żadnej czynności w sprawie,
5. w sprawach o sygn. I Co 57/03 oraz I Co 214/02 nadano klauzulę
wykonalności bankowym tytułom egzekucyjnym przeciwko Paulinie K., w dniu 1
października 2003 roku Paulina K. złożyła zażalenie na postanowienie co do nadania
klauzuli wykonalności w obu tych sprawach, a w dniu 21 lipca 2005 roku do Sądu
wpłynął wniosek o rozpatrzenie zażalenia i od tego czasu do dnia 16 kwietnia 2007
roku nie podjęto żadnych czynności w sprawie,
6. w sprawie I Co 21/04 – w dniu 25 marca 2005 roku wpłynęło zażalenie
komornika na postanowienie z dnia 25 lutego 2005 roku i do dnia 16 kwietnia 2007
roku nie podjął żadnych czynności w sprawie,
7. do dnia 16 kwietnia 2007 roku przetrzymywał w szafie pismo Gminy W. z
lipca 2006 roku, stanowiące zgłoszenie wierzyciela do planu podziału sumy uzyskanej
z egzekucji wraz z tytułami wykonawczymi do sprawy I Co 191/05, w związku z
czym treść tego pisma nie została uwzględniona przy sporządzeniu planu podziału”,
tj. popełnienia przewinienia służbowego z art. 107 § 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. –
Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070 ze zm.), za które na
podstawie art. 109 § 1 pkt 1 cytowanej ustawy, Sąd wymierzył mu karę dyscyplinarną
upomnienia.
Odwołanie tego orzeczenia na niekorzyść obwinionego sędziego Sądu
Rejonowego wniósł Minister Sprawiedliwości.
Zarzucając, na podstawie art. 438 pkt 4 k.p.k. w zw. z art. 128 ustawy z dnia 27
lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych, zaskarżonemu wyrokowi
„rażącą niewspółmierność orzeczonej kary dyscyplinarnej upomnienia w stosunku do
przypisanego mu przewinienia dyscyplinarnego”, skarżący wniósł o wymierzenie
sędziemu Sądu Rejonowego „ na podstawie art. 109 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 27 lipca
2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych – kary dyscyplinarnej nagany”.
3
Po wysłuchaniu Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego wnoszącego o
nieuwzględnienie odwołania Ministra Sprawiedliwości i utrzymanie zaskarżonego
wyroku w mocy, Sąd Najwyższy – Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:
Odwołanie Ministra Sprawiedliwości od orzeczenia Sądu Apelacyjnego – Sądu
Dyscyplinarnego w sprawie sędziego Sądu Rejonowego, nie jest zasadne i na
uwzględnienie nie zasługuje.
Oceniając bowiem całokształt okoliczności ustalonych i niekwestionowanych
przez strony, w rozpoznawanej sprawie nie można się zgodzić z zaprezentowanym w
odwołaniu stanowiskiem, że „kara dyscyplinarna w kształcie orzeczonym przez Sąd
Dyscyplinarny nosi cechy rażącej niewspółmierności, to jest zbytniej łagodności, w
rozumieniu przesłanek z art. 438 pkt 4 Kodeksu postępowania karnego”. Także przy
ocenie przewinienia służbowego, stopień społecznej szkodliwości popełnionego przez
obwinionego czynu, a co zatem idzie, także surowość wymierzonej mu kary, powinien
być oceniany poprzez pryzmat motywacji i sposobu zachowania się sprawcy, rodzaj i
stopień naruszenia ciążących na nim obowiązków, rozmiar ujemnych następstw czynu,
jego właściwości i warunków osobistych, a także jego postawy zarówno przed, jak i
po popełnieniu przewinienia.
W ocenie Sądu Najwyższego – Sądu Dyscyplinarnego, nie można czynu i jego
sprawcy oceniać jedynie pod kątem prewencyjnych celów kary, jak czyni to w
złożonym środku odwoławczym skarżący, powołując się na ewentualne odczucia
mediów i opinii publicznej.
Jeśli się bowiem zważy, iż obwiniony sędzia Sądu Rejonowego, w okresie
objętym zarzutem rozpoznawał rocznie po około 1500 spraw, w latach 2003 – 2006
rozpoznał największą ilość spraw w okręgu (...), a jak wynika z jego akt osobowych,
od roku 1998, z uwagi na ponadprzeciętne obciążenie pracą zawodową, nie korzystał z
urlopu wypoczynkowego w pełnym wymiarze, to przypisany mu czyn, w postaci
dopuszczenia się znacznej przewlekłości w nadaniu biegu siedmiu pismom
procesowym, w których przewlekłe podjęcie czynności nie miało wpływu na prawa
stron i w szczególności nie doprowadziło do pokrzywdzenia stron, nie może być
oceniany jako zasługujący na wymierzenie mu bardziej surowej kary w postaci
nagany.
Na tę ocenę ma także znaczny wpływ dotychczasowa nienaganna postawa
obwinionego i fakt, iż jest to dotychczas jego pierwsze i jedyne przewinienie
służbowe.
W tej sytuacji, zdaniem Sądu Najwyższego – Sądu Dyscyplinarnego,
wymierzona sędziemu Sądu Rejonowego kara upomnienia, jest adekwatna do stopnia
zawinienia w przedmiotowej sprawie oraz jego dotychczasowej postawy w
4
wykonywaniu obowiązków zawodowych i dlatego też należało zaskarżony wyrok
utrzymać w mocy.