Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 39/08
POSTANOWIENIE
Dnia 19 czerwca 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący)
SSN Krzysztof Strzelczyk (sprawozdawca)
SSN Kazimierz Zawada
w sprawie ze skargi K. O.
o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym postanowieniem Sądu
Apelacyjnego z dnia 26 września 2006 r., sygn. akt I 1 ACz (…)
w sprawie z powództwa J. F.
przeciwko K. O.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 19 czerwca 2008 r.,
zażalenia J. F. na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 16 kwietnia 2008 r., sygn.
akt V ACz (…),
1) odrzuca zażalenie
2) nie obciąża powódki kosztami postępowania zażaleniowego.
Uzasadnienie
Pozwany K. O. wniósł skargę o wznowienie postępowania w sprawie
z powództwa J. F. o zapłatę zakończonej postanowieniem Sądu Okręgowego w G. z
dnia 28 lipca 2006 r. o odrzuceniu jego apelacji.
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 26 września 2006 r. oddalił zażalenie
pozwanego wniesione na postanowienie Sądu Okręgowego. Podstawą tych
postanowień był art. 1302
§ 4 k.p.c., który przewidywał odrzucenie środka
2
odwoławczego, nienależycie opłaconego, wniesionego w postępowaniu gospodarczym
przez przedsiębiorcę bez wezwania do uiszczenia opłaty.
Przepis ten został uznany za niekonstytucyjny wyrokiem Trybunału
Konstytucyjnego z dnia 20 grudnia 2007 r., w sprawie P 39/06, opublikowanym
29 grudnia w Dzienniku Ustaw Nr 247, poz. 1845.
W sprawie tej ze skargi o wznowienie postępowania, Sąd Apelacyjny
postanowieniem z dnia 16 kwietnia 2008 r. uchylił własne postanowienie z dnia 26
września 2006 r. oraz postanowienie Sądu Okręgowego w G. z dnia 28 lipca 2006 r.
oraz zasądził od powódki na rzecz pozwanego kwotę 3600 złotych tytułem zwrotu
kosztów postępowania o nadto nakazał pobrać od powódki na rzecz Skarbu Państwa
kwotę 10.545 złotych tytułem nie uiszczonej opłaty od skargi o wznowienie
postępowania. Jako podstawę prawną orzeczenia Sąd Apelacyjny wskazał art. 4011
k.p.c. w związku z art. 412 § 2 k.p.c.
W zażaleniu na wymienione postanowienie Sądu Apelacyjnego powódka
zarzuciła błędne uwzględnienie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego oraz
bezpodstawne obciążenie kosztami postępowania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Wznowione postępowanie zakończyło się prawomocnym postanowieniem
o odrzuceniu środka odwoławczego. Uchylenie wymienionego postanowienia nie kończy
postępowania w sprawie a jedynie otworzyło jedynie drogę do rozpoznania apelacji
pozwanego. Wznowione postępowanie toczy się w dalszym ciągu.
Te uwagi są niezbędne albowiem przejście do następnego etapu postępowania
zażaleniowego polegającego na ocenie zasadności zaskarżonego postanowienia zależy
od stwierdzenia dopuszczalności wniesienia środka odwoławczego. Z brzmienia art.
3941
§ 2 k.p.c., który reguluje kwestie dopuszczalności składania zażaleń do Sądu
Najwyższego na postanowienia Sądu drugiej instancji i jako najbardziej zbliżony do
stanu faktycznego sprawy, mógłby mieć zastosowanie w sprawie wynika, że zażalenie
przysługuje na te postanowienia Sądu drugiej instancji, które kończą postępowanie w
sprawie. W doktrynie i orzecznictwie przyjmuje się, że są to postanowienia Sądu drugiej
instancji, które kończą sprawę jako pewną całość poddaną pod osąd
(por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 listopada 1996 r. I CKN 7/96, OSNC
1997, nr 3, poz. 31).Uprawomocnienie się tych postanowień zamyka drogę do
rozstrzygnięcia sprawy co do istoty. Według tych kryteriów, postanowieniem kończącym
3
postępowanie w sprawie jest postanowienie o odrzuceniu apelacji ale nie będzie nim
postanowienie uchylające odrzucenie apelacji.
Z jego wydaniem otwiera się droga do rozstrzygnięcia sprawy co do istoty przez
Sąd drugiej instancji.
Z tych względów należy przyjąć, że niedopuszczalne jest zażalenie do Sądu
Najwyższego na postanowienie Sądu drugiej instancji, wydane w toku wznowionego
postępowania, uchylające postanowienie o odrzuceniu apelacji, które zakończyło
prawomocnie dotychczasowe postępowanie.
Niedopuszczalność wniesienia środka odwoławczego pozbawia Sąd Najwyższy
możliwości kontroli zaskarżonego orzeczenia w jakimkolwiek zakresie, także
w odniesieniu do kosztów postępowania bez względu na to, czy przy orzekaniu zostały
popełnione błędy albo czy istniały dostateczne podstawy do wydania rozstrzygnięcia o
kosztach wznowionego postępowania.
Dlatego Sąd Najwyższy na podstawie art. 373 k.p.c. w związku z art. 3941
§ 3
k.p.c. oraz art. 39821
k.p.c. i nie obciążył ją kosztami postępowania zażaleniowego.