Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CZ 52/08
POSTANOWIENIE
Dnia 4 lipca 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Tadeusz Wiśniewski (przewodniczący)
SSN Jan Górowski (sprawozdawca)
SSN Dariusz Zawistowski
w sprawie ze skargi H. S. i A. S. o wznowienie postępowania z wniosku H. S., A. S., K.
S., Z. S. i W. S.
przy uczestnictwie Miasta W. i J. S.
o stwierdzenie nabycia własności nieruchomości przez zasiedzenie, zakończonego
postanowieniem Sądu Okręgowego w W. z dnia 24 września 2003 r., sygn. akt V Ca
(…),
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 4 lipca 2008 r.,
zażalenia skarżących na postanowienie Sądu Okręgowego w W. z dnia 14 grudnia 2007
r., sygn. akt V Ca (…),
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 14 grudnia 2007 r. Sąd Okręgowy w W. odrzucił skargę
H. S. i małoletniej A. S. reprezezentowanej przez ojca K. S. o wznowienie postępowania
w sprawie o zasiedzenie zakończonej postanowieniem Sądu Okręgowego w W. z dnia
24 września 2003 r., sygn. akt V Ca (…).
Sąd ten postanowieniem z dnia 24 czerwca 2003 r. oddalił apelację skarżących
wnioskodawców od postanowienia Sądu Rejonowego w W. z dnia 2 stycznia 2003 r.,
oddalającego wniosek o zasiedzenie nieruchomości położonej w W. przy ul R. i P.,
stanowiącej działkę o pow. 526 m2
objętą księgą wieczystą nr (...)0. Ustalił, że
2
przedmiotowa nieruchomość nie znajdowała się w samoistnym posiadaniu
wnioskodawców i wyraził pogląd, że nie można było uwzględnić wniosku z uwagi na
ustawowy zakaz wynikający z art. 177 k.c., uchylony dopiero z dniem 1 października
1990 r.
W skardze skarżący powołali jako podstawę wznowienia wykrycie nowych
środków dowodowych tj. potwierdzenia ubezpieczenia budynku gospodarczego, mapy
sytuacyjnej, oraz nakazu zapłaty podatku od nieruchomości.
Sąd Okręgowy wskazał, że na podstawie art. 403 § 2 k.p.c. można żądać
wznowienia postępowania w razie wykrycia takich okoliczności faktycznych i środków
dowodowych, które mogły mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona nie mogła
skorzystać w poprzednim postępowaniu. Termin trzymiesięczny do złożenia skargi w
takim wypadku biegnie od dnia, w którym strona w sposób wiarygodny dowiedziała się o
istnieniu nowych okoliczności i środków dowodowych i mogła ocenić ich prawdopodobny
wpływ na wynik sprawy (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 25 stycznia 1967 r., II
CZ 128/66, OSN 1967, nr 4-5, poz. 63). Ustalił, że dołączona do skargi mapa sytuacyjna
była już złożona w postępowaniu przed Sądem pierwszej instancji. Potwierdzenie
ubezpieczenia budynku gospodarczego było przedmiotem oceny dopuszczalności
skargi skarżących z dnia 26 września 2005 r., odrzuconej postanowieniem Sądu
Okręgowego w W. z dnia 9 listopada 2005 r. Jedynym powołanym w skardze dowodem,
nie dołączonym wcześniej była decyzja określająca wysokość podatku. Ocenił jednak,
że nie jest to dokument, który mógłby wyczerpać znamiona powołanej podstawy.
Zauważył też, że dołączony do skargi operat szacunkowy z dnia 20 sierpnia 2007 r. nie
może być brany pod uwagę, gdyż podstawą wznowienia określoną w art. 403 § 2 k.p.c.
mogą być tylko okoliczności faktyczne i środki dowodowe, które istniały przed
rozstrzygnięciem sprawy (por. uchwałę składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z
dnia 21 lutego 1969 r., III PZP 63/68, OSNCP 1969, nr 12, poz. 208).
W zażaleniu wnioskodawcy, podnosząc zarzut naruszenia art. 403 § 2 k.p.c., oraz
art. 410 § 1 k.p.c., wnieśli o zmianę bądź uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Wbrew zarzutowi skarżących wskazywana różnica w powierzchni będącej
przedmiotem sporu działki, w świetle wskazanych przyczyn oddalenia wniosku
o zasiedzenie nie miała znaczenia dla rozstrzygnięcia skargi. Podstawą bowiem
oddalenia wniosku o stwierdzenie zasiedzenia był brak samoistnego posiadania
3
przedmiotu sporu, bez względu na jego powierzchnię. Także zakaz określony w art. 177
k.c. odnosił się do nieruchomości państwowych, bez względu na ich wielkość.
Zaskarżone postanowienie, pomimo odmiennej oceny skarżących, jest zgodne z
wykładnią art. 403 § 2 k.p.c. dokonaną w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 12
lutego 2004 r., V CZ 158/03, Monitor Prawniczy 2006, nr 3, poz. 147), jak również z
zaprezentowanym w środku zaskarżenia poglądem, że rozpoznanie jej zasadności
następuje wyłącznie na rozprawie.
Rozstrzygając o dopuszczalności wznowienia nie można badać rzeczywiście
zasadności skargi, lecz należy dokonać formalnej oceny, czy opiera się na podstawie
wznowienia. Zgodnie z treścią art. 403 § 2 k.p.c. można żądać wznowienia
postępowania na tej podstawie w razie wykrycia takich okoliczności faktycznych i
środków dowodowych, które mogły mieć wpływ na wynik sprawy. Badanie zatem czy i w
jakiej relacji pozostaje zgłoszony środek dowodowy do rezultatu zakończonego
postępowania mieści się w ramach rozstrzygania o dopuszczalności wznowienia.
Logiczna wykładnia tego przepisu wskazuje, że chodzi tu o elementy podstawy
faktycznej i dowody, które mogą uzasadnić rozpoznane w zakończonej prawomocnie
sprawie roszczenie (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 maja 1982 r., II
CO 1/82, OSPiKA 1984, nr 2, poz. 27). Z końcowego fragmentu omawianego
unormowania wynika, że wykrycie odnosi się do okoliczności faktycznych i dowodów w
poprzednim postępowaniu wogóle nieujawnionych i wtedy nieujawnialnych, bo
nieznanych i niedostępnych dla stron. Nie odnosi się zatem do takich okoliczności i
środków które stronom były znane, lecz nie zostały dostrzeżone przez strony. Fakty
ujawnialne czyli te które stona powinna znać tj. miała możliwość dostępu do nich nie są
objęte hipotezą art. 403 § 2 k.p.c. (por. np. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 15
maja 1968 r., I CO 1/68, OSNCP 1969, nr 2, poz. 36 i z dnia 4 marca 2005 r., III CZP
134/04, LEX 1516521). Adresatem decyzji wymierzającej podatek z dnia 14 maja 2001
r., jak i zmniejszającej wymiar zobowiązania podatkowego z dnia 13 grudnia 2003 r. była
także H. S.
Jeżeli przedmiotem badania sądu w postępowaniu był fakt ogólny (w sprawie kto
miał płacić podatek z przedmiotu sporu) obejmujący pewne szczegóły, to późniejsze
przytoczenie nowych w tym zakresie szczegółów i dowodu na ich wykazanie (decyzji o
wymiarze podatku i jego zmniejszeniu) nie może być uznane za przytoczenie nowych
okoliczności faktycznych i środków dowodowych w rozumieniu art. 403 § 2 k.p.c. (por.
4
orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 23 sierpnia 1937 r., C III 1037/37, PPC 1937, nr
22-23, s. 729).
Z tych względów zażalenie uległo oddaleniu (art. 3941
§ 3 w zw. z art. 39814
k.p.c.).
Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13