Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II PZ 39/08
POSTANOWIENIE
Dnia 13 października 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Józef Iwulski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Roman Kuczyński
SSA Halina Kiryło
w sprawie z powództwa T. Z.
przeciwko Zespołowi Szkół Zawodowych nr 2 w P.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 13 października 2008 r.,
zażalenia powódki na postanowienie Sądu Rejonowego w P.
z dnia 4 lutego 2008 r.,
oddala zażalenie.
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 4 lutego 2008 r., Sąd Rejonowy Sąd Pracy w P.
odrzucił skargę powódki T. Z. o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego postanowienia tego Sądu z dnia 8 września 2006 r., odrzucającego
apelację powódki od wyroku tego Sądu z dnia 28 czerwca 2006 r., wydanego w
sprawie przeciwko Zespołowi Szkół Zawodowych nr […] w P. o wynagrodzenie.
W uzasadnieniu tego postanowienia Sąd Rejonowy wywiódł, że skarga o
stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia została w imieniu
powódki złożona przez radcę prawnego A. C., który w postępowaniu (toczącym się
pod sygnaturą akt X P …/05) występował w imieniu reprezentującego powódkę
2
Związku Nauczycielstwa Polskiego. Zarządzeniem z dnia 2 stycznia 2008 r.
pełnomocnik powódki został zobowiązany do "złożenia dokumentu pełnomocnictwa
udzielonego przez powódkę w sprawie skargi o stwierdzenie niezgodności z
prawem prawomocnego orzeczenia" oraz wykazania, że jest uprawniony do
działania w imieniu Związku Nauczycielstwa Polskiego, w terminie 7 dni pod
rygorem odrzucenia skargi. W odpowiedzi na to zarządzenie pełnomocnik powódki
stwierdził, że "stosowne pełnomocnictwa" znajdują się w "aktach niniejszej sprawy"
(o sygnaturze X P …/05), a skarga została wniesiona "w tej samej sprawie", zatem
należy ją traktować jako kolejne pismo procesowe powódki. W ocenie Sądu
Rejonowego, postępowanie wywołane wniesieniem skargi o stwierdzenie
niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia należy traktować jako
postępowanie odrębne od postępowania w sprawie, w której zostało wydane
kwestionowane orzeczenie. Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia nie jest ani kontynuacją postępowania zakończonego
prawomocnym orzeczeniem, ani też nadzwyczajnym środkiem zaskarżenia.
Stanowi nadzwyczajny środek o charakterze kontrolnym i tylko w takim znaczeniu
pozostaje w związku ze sprawą zakończoną wydaniem prawomocnego,
zakwestionowanego orzeczenia. Z tego powodu niezbędne jest złożenie
pełnomocnictwa uprawniającego do występowania w imieniu skarżącego w tym
odrębnym postępowaniu. Tym samym pełnomocnictwo udzielone przez stronę na
potrzeby postępowania w sprawie zakończonej wydaniem prawomocnego
orzeczenia zakwestionowanego w skardze jest niewystarczające. W ocenie Sądu
pełnomocnik skarżącej nie wykazał także, że jest uprawniony do działania w
imieniu Związku Nauczycielstwa Polskiego, a ponieważ nie wykonał zarządzenia
wzywającego do usunięcia braków formalnych skargi, podlegała ona odrzuceniu
zgodnie z art. 4246
§ 3 k.p.c.
W zażaleniu na to postanowienie powódka domagała się jego uchylenia.
Zdaniem żalącej się, stanowisko zaprezentowane przez Sąd Rejonowy jest
niesłuszne, gdyż "stosowne pełnomocnictwa znajdują się już w aktach
przedmiotowej sprawy i zostały złożone we wrześniu 2006 r.". Dokumenty te nie
zostały zakwestionowane w toku rozpoznania wniesionej wcześniej przez powódkę
skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego postanowienia Sądu
3
Okręgowego w P. z dnia 20 listopada 2006 r. Wówczas Sąd Okręgowy - przed
przekazaniem sprawy do Sądu Najwyższego - nie dopatrzył się uchybień w
zakresie umocowania pełnomocnika skarżącej, a Sąd Najwyższy w postanowieniu
z dnia 17 lipca 2007 r., II BP 9/07 (odrzucającym tamtą skargę) nie stwierdził jej
braków formalnych ani wniesienia jej przez osobę nieuprawnioną. Zdaniem żalącej
się, wezwanie przez Sąd Rejonowy do uzupełnienia braków formalnych skargi w
istocie jest "swego rodzaju "pułapką proceduralną, gdyż przedłożenie
pełnomocnictw z datą wcześniejszą niż skarga może wywołać zarzut
antydatowania, a pełnomocnictwa z datą późniejszą spowodują zarzut braku
umocowania w chwili wnoszenia skargi". Skarżąca wywiodła także, że sąd, który
wydał zaskarżone orzeczenie jest upoważniony do badania skargi jedynie pod
kątem zachowania jej warunków formalnych i dlatego wzywa stronę do poprawienia
lub uzupełnienia skargi tylko w razie niezachowania wymogów pisma procesowego
lub niedołączenia odpisów skargi. W rozpoznawanej sprawie "badanie" skargi przez
Sąd Rejonowy w istocie miało na celu ustalenie, czy skarga została wniesiona
przez osobę uprawnioną, a tego rodzaju ocena należy do wyłącznej kompetencji
Sądu Najwyższego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W pierwszej kolejności należy stwierdzić, że zażalenie jest dopuszczalne i
chociaż zaskarżone nim postanowienie zostało wydane przez sąd pierwszej
instancji, to właściwy do jego rozpoznania jest Sąd Najwyższy (por. postanowienie
Sądu Najwyższego z dnia 17 czerwca 2005 r., III CZ 49/05, OSNC 2005 nr 10, poz.
180).
Zażalenie jest nieuzasadnione i dlatego podlega oddaleniu. Sąd Rejonowy
trafnie zwrócił uwagę, że postępowanie wywołane wniesieniem skargi o
stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia należy traktować
jako postępowanie odrębne od postępowania w sprawie, w której zostało wydane
prawomocne orzeczenie i nie jest kontynuacją tego postępowania. W uchwale
składu siedmiu sędziów z dnia 5 czerwca 2008 r., III CZP 142/07 (OSNC 2008 nr
11, poz. 122), mającej moc zasady prawnej, Sąd Najwyższy stwierdził, że
pełnomocnictwo procesowe nie obejmuje z samego prawa umocowania do
wniesienia skargi kasacyjnej i udziału w postępowaniu kasacyjnym. Wykładnia ta
4
ma zastosowanie do skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
orzeczenia (art. 42412
k.p.c.). Ponieważ do skargi wniesionej od prawomocnego
postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 8 września 2006 r., odrzucającego
apelację powódki od wyroku tego Sądu, nie dołączono pełnomocnictwa, to zasadne
było - w ramach kontroli spełnienia wymagań formalnych skargi - wezwanie do
przedłożenia pełnomocnictwa, z którego wynikałoby uprawnienie do działania w
postępowaniu wywołanym wniesieniem skargi o stwierdzenie niezgodności z
prawem prawomocnego orzeczenia (art. 4246
§ 2 k.p.c.). Wbrew wywodom
zażalenia, ta czynność nie jest zastrzeżona do wyłącznej właściwości Sądu
Najwyższego i mieści się w art. 4245
§ 2 k.p.c., skoro załącznikiem do każdego
pisma procesowego wnoszonego przez pełnomocnika jest pełnomocnictwo (art.
126 § 3 k.p.c.). Brak pełnomocnictwa jest brakiem formalnym pisma procesowego
usuwalnym w trybie art. 130 k.p.c., a jego nieusunięcie uprawniało Sąd Rejonowy
do odrzucenia skargi na podstawie art. 4246
§ 3 k.p.c.
Z tych względów Sąd Najwyższy oddalił zażalenie na podstawie art. 39814
w
związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.