Pełny tekst orzeczenia

Wyrok z dnia 17 października 2008 r.
II UK 65/08
Przepis art. 12 ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz
niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojen-
nego (jednolity tekst: Dz.U. z 2002 r. Nr 42, poz. 371 ze zm.) jest zgodny z art. 32
Konstytucji RP.
Przewodniczący SSN Jerzy Kuźniar, Sędziowie SN: Małgorzata Gersdorf
(sprawozdawca), Katarzyna Gonera.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 17 paź-
dziernika 2008 r. sprawy z wniosku Jana S. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Spo-
łecznych-Oddziałowi w S. o rentę, na skutek skargi kasacyjnej wnioskodawcy od wy-
roku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 6 listopada 2007 r. [...]
o d d a l i ł skargę.
U z a s a d n i e n i e
Decyzją z dnia 20 września 2006 r. [...] Zakład Ubezpieczeń Społecznych-Od-
dział w S. odmówił ubezpieczonemu Janowi S. prawa do renty z tytułu niezdolności
do pracy w związku z odebraniem rodzicom w okresie od sierpnia 1944 do kwietnia
1945 r. z uwagi na to, że ustawa z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach i niektó-
rych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (jednolity
tekst: Dz.U. 2002 r. Nr 42, poz. 371 ze zm.) nie przewiduje świadczeń pieniężnych
dla osób, które zostały uznane za kombatantów w myśl przepisu art. 4 ust. 2 tejże
ustawy.
Odwołaniem z dnia 23 października 2006 roku Jan S. zaskarżył decyzję or-
ganu rentowego. W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o oddalenie od-
wołania w całości z tych samych powodów co w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.
Wyrokiem z dnia 12 kwietnia 2007 r. [...] Sąd Okręgowy w Szczecinie oddalił
odwołanie ubezpieczonego, ustalając, że Jan S. (urodzony 26 maja 1941 r.) w sierp-
2
niu 1944 r. został odebrany matce i po krótkim pobycie pod opieką Rady Głównej
Opiekuńczej w W. został wywieziony w celu eksterminacji do Austrii - do obozu w L.,
gdzie przebywał do zakończenia wojny (tj. 9 miesięcy). Na mocy decyzji Kierownika
Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia 2 sierpnia 2006 r.
Janowi S. przyznane zostały uprawnienia kombatanckie na zasadzie art. 4 ust. 2
ustawy o kombatantach. W dniu 16 sierpnia 2006 r. ubezpieczony złożył w organie
rentowym Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych-Oddziale w S. wniosek o przyznanie
mu renty inwalidy wojennego. Decyzją z dnia 20 września 2006 r. ZUS odmówił
ubezpieczonemu prawa do renty inwalidy wojennego.
Sąd Okręgowy - uzasadniając swe rozstrzygnięcie - podkreślił, że zgodnie z
treścią art. 1 i 2 ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i
wojskowych oraz ich rodzin (jednolity tekst: Dz.U. z 2002 r. Nr 9, poz. 87 ze zm.),
inwalidom wojennym i wojskowym przysługuje - między innymi - renta inwalidzka,
czyli świadczenie o przyznanie którego ubiega się ubezpieczony. Zgodnie z treścią
art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych oso-
bach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego kombatantom bę-
dącym inwalidami wojennymi lub wojskowymi przysługują świadczenia pieniężne i
inne uprawnienia przewidziane w przepisach ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o za-
opatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin. Kombatantami w ro-
zumieniu art. 1 ustawy z 24 stycznia 1991 r. są osoby, które brały udział w wojnach,
działaniach zbrojnych i powstaniach narodowych, wchodząc w skład formacji woj-
skowych lub organizacji walczących o suwerenność i niepodległość Rzeczypospolitej
Polskiej. Świadczenia pieniężne i inne uprawnienia przewidziane w przepisach
ustawy, o której mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o kombatantach, przysługują na zasa-
dach określonych w tych przepisach również osobom, które zostały zaliczone do jed-
nej z grup inwalidów wskutek inwalidztwa pozostającego w związku z pobytem w
miejscach, o których mowa w art. 3 i art. 4 ust. 1 tej ustawy. Za inwalidztwo pozosta-
jące w związku z pobytem w miejscach, o których mowa w art. 3 i art. 4 ust. 1 ustawy
o kombatantach, uważa się inwalidztwo będące następstwem zranień, kontuzji bądź
innych obrażeń lub chorób powstałych w związku z tym pobytem (art. 12 ust. 2 i 3).
Wnioskodawca zdaniem Sądu Okręgowego należy do innej kategorii osób, a miano-
wicie do wymienionych w art. 4 ust. 2 ustawy o kombatantach, co nie pozwala na
przyznanie mu świadczeń rentowych z ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i
wojskowych „jako dzieci odebrane rodzicom w celu poddania eksterminacji”.
3
Powyższy wyrok zaskarżył w całości apelacją Jan S., zarzucając mu narusze-
nie prawa materialnego przez błędną jego wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, w
szczególności art. 1 i 2 ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wo-
jennych i wojskowych oraz ich rodzin w związku z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 24
stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji
wojennych i okresu powojennego, poprzez przyjęcie, że nie przysługuje mu upraw-
nienie inwalidy wojennego, w tym renta inwalidzka. Ubezpieczony wniósł o zmianę
zaskarżonego wyroku i przyznanie mu dochodzonego świadczenia, ewentualnie o
uchylenie wyroku i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego
rozpoznania.
W uzasadnieniu skarżący wskazał, iż zarówno ZUS Oddział S., jak i Sąd
Okręgowy w Szczecinie, nienależycie zapoznał się z materiałem zgromadzonym w
sprawie. Po przeszło 30-latach jego starań o przywrócenie mu uprawnień komba-
tanckich przyznano je decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób
Represjonowanych [...] z dnia 2 sierpnia 2006 r. Podstawą decyzji było potwierdzenie
przez Prezesa IPN, wydane na podstawie art. 8 ust. 2 pkt 2 lit. b ustawy o komba-
tantach. W uzasadnieniu decyzji Prezes IPN stwierdził, iż ubezpieczony przebywał w
obozie w L. w Austrii. Mając na uwadze powyższe ubezpieczony podniósł, iż został
pozbawiony możliwości stwierdzenia przez komisję lekarską do spraw inwalidztwa i
zatrudnienia, czy zranienia, kontuzje bądź inne obrażenia lub choroby był związane z
pobytem w miejscach, o których mowa w art. 3 i art. 4 ust. 1 ustawy o kombatantach.
Zatem organ rentowy - bez analizy uzasadnienia decyzji Prezesa IPN oraz bez prze-
prowadzenia badań lekarskich - arbitralnie stwierdził, że uprawnienia skarżącemu nie
przysługują. Mając na uwadze fakt, że skarżący podpada także pod dyspozycję art. 4
ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy o kombatantach oraz fakt, że nie poddano skarżącego bada-
niom zgodnie z art. 12 ust. 4 tej ustawy, Jan S. wniósł o uwzględnienie apelacji.
W odpowiedzi na powyższą apelację organ rentowy wniósł o jej oddalenie,
powołując się na argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.
Sąd Apelacyjny w Szczecinie wyrokiem z dnia 6 listopada 2007 r. [...]oddalił
apelację, powołując w motywach, że nie zawierała żadnych argumentów mogących
podważyć prawidłowe ustalenia dokonane przez Sąd pierwszej instancji. Sąd ten w
sposób rzetelny i wszechstronny przeprowadził postępowanie dowodowe, wyjaśnia-
jąc w jego toku wszystkie istotne okoliczności mające wpływ na rozstrzygnięcie
sprawy, zaś dokonując oceny zgromadzonych dowodów nie naruszył normy art. 233
4
§ 1 k.p.c. W oparciu o tak zebrany materiał dowodowy Sąd Okręgowy poczynił pra-
widłowe ustalenia faktyczne oraz przedstawił rozważania prawne, które Sąd Apela-
cyjne podzielił i przyjął za własne. Swoje orzeczenie Sąd Okręgowy uzasadnił wy-
czerpująco, zgodnie z wymogami art. 328 § 2 k.p.c.
Zdaniem Sądu Apelacyjnego zarzuty skarżącego odnośnie naruszenia przepi-
sów prawa materialnego, tj. art. 1 i 2 ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu
inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin w związku z art. 12 ust. 1 ustawy
z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofia-
rami represji wojennych i okresu powojennego, nie zasługują na uwzględnienie. Sąd
Okręgowy prawidłowo ustalił stan faktyczny i dokonał właściwej subsumcji przepi-
sów. Z uzasadnienia decyzji Prezesa IPN [...] z dnia 30 maja 2006 r. nie wynika bo-
wiem, ażeby uznano, iż skarżący przebywał w miejscach odosobnienia, w których
pobyt dzieci do lat 14 miał charakter eksterminacyjny, a osoby tam osadzone pozo-
stawały w dyspozycji hitlerowskich władz bezpieczeństwa, a więc aby w jego przy-
padku zachodziły przesłanki z art. 4 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy o kombatantach. Wręcz
przeciwnie, decyzja powyższa jednoznacznie potwierdziła, iż Jan S. został odebrany
rodzicom w celu poddania eksterminacji, a jako podstawę decyzji wskazano art. 4
ust. 2 ustawy o kombatantach. Powyższego ustalenia nie zmienia okoliczność, iż
skarżący rzeczywiście przebywał w obozie w L. w Austrii. Prezes IPN uznał tę oko-
liczność za udowodnioną na podstawie samych twierdzeń skarżącego i to właśnie
ona wpłynęła w głównej mierze na ustalenie, iż ubezpieczony został odebrany rodzi-
com w celu poddania eksterminacji. Powołując się bowiem na wyrok Naczelnego
Sądu Administracyjnego w Katowicach z 8 czerwca 1995 r., SA/Ka 1023/94, Prezes
IPN stwierdził, iż poddanie dziecka eksperymentom pseudomedycznym może być
przejawem poddania go eksterminacji w rozumieniu art. 4 ust. 2 ustawy o komba-
tantach, skoro w rozumieniu tegoż przepisu Jan S. został uznany za osobę, która
jako dziecko została odebrana rodzicom w celu poddania eksterminacji, zatem przy-
znano mu uprawnienia kombatanckie, co nie oznacza, iż został on uznany za kom-
batanta w myśl przepisów ustawy o kombatantach. Ustawa wyraźnie rozróżnia status
kombatanta oraz osoby, do której jedynie stosuje się przepisy o kombatantach i tylko
kombatantom będącym inwalidami wojennymi lub wojskowymi, członkom rodzin po-
zostałym po kombatantach będących inwalidami wojennymi lub wojskowymi, oso-
bom, które zostały zaliczone do jednej z grup inwalidów wskutek inwalidztwa (nie-
zdolności do pracy) pozostającego w związku z pobytem w miejscach, o których
5
mowa w art. 3 i art. 4 ust. 1 oraz członkom rodzin pozostałym po osobach pobierają-
cych w chwili śmierci rentę z tytułu inwalidztwa, przyznaje prawo do renty z tytułu
niezdolności do pracy. Uprawnienia takiego nie przewiduje się zaś w odniesieniu do
pozostałych osób, w stosunku do których stosuje się przepisy tejże ustawy.
Chybiony był - zdaniem Sądu Apelacyjnego - też zarzut wyrażony w apelacji,
dotyczący pozbawienia możliwości stwierdzenia przez lekarza orzecznika ZUS w
przypadku ubezpieczonego, „czy związek zranień, kontuzji bądź innych obrażeń lub
jego chorób był związany z pobytem w miejscach, o których mowa w art. 3 i art. 4
ust. 1 ustawy o kombatantach”. Po pierwsze, wskazać należy, iż nie było podstaw do
przeprowadzenia badań celem ustalenia związku zranień, kontuzji bądź innych obra-
żeń lub chorób z pobytem Jana S. w miejscach, o których mowa w art. 3 i art. 4 ust. 1
ustawy o kombatantach, a także związku jego niezdolności do pracy z takim poby-
tem, albowiem ani na mocy decyzji Prezesa IPN, ani też mocą decyzji Kierownika
Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych nie zostało uznane,
ażeby ubezpieczony przebywał w miejscach, o których mowa w art. 4 ust. 1 ustawy o
kombatantach. Tymczasem zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o kombatantach o speł-
nieniu warunków, o których mowa w art. 21 (między innymi co do potwierdzenia faktu
pobytu w miejscach, o których mowa w art. 4 ust. 1 ustawy) orzeka Kierownik Urzędu
do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych lub osoby przez niego upoważ-
nione, na podstawie udokumentowanego wniosku zainteresowanej osoby oraz re-
komendacji stowarzyszenia właściwego dla określonego rodzaju działalności kom-
batanckiej. Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych nie
stwierdził w wydanej przez siebie decyzji, iż ubezpieczony przebywał w miejscach, o
których mowa w art. 4 ust. 1 ustawy o kombatantach, a zatem nie można uznać, ja-
koby niezasadnie nie poddano skarżącego badaniom zgodnie z art. 12 ust. 4 ustawy
o kombatantach.
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie zaskarżył skargą kasacyjną ubezpie-
czony, zarzucając mu: 1) naruszenie prawa materialnego, przez przyjęcie, iż ubez-
pieczony spełnia tylko przesłanki z art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o
kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i
okresu powojennego i niezastosowanie w stosunku do ubezpieczonego art. 4 ust. 1
pkt 1 lit. b oraz c ustawy o kombatantach, co w konsekwencji doprowadziło do uzna-
nia, że ubezpieczonemu nie przysługują świadczenia w oparciu o art. 12 ust. 1 i ust.
2 tejże ustawy, a w szczególności renta z tytułu niezdolności do pracy; 2) naruszenie
6
prawa materialnego przez zastosowanie w sprawie art. 12 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia
24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami re-
presji wojennych i okresu powojennego - pomijającego osoby określone w art. 4 ust.
2 tej ustawy - jako niezgodnego z art. 32 Konstytucji.
Wskazując na powyższe, skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku
Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 6 listopada 2007 r. w całości i przekazanie
sprawy temu Sądowi do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postę-
powania, w tym kosztach zastępstwa procesowego, ewentualnie o uchylenie zaskar-
żonego wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 6 listopada 2007 r. w całości
a także o uchylenie w całości poprzedzającego go wyroku Sądu Okręgowego w
Szczecinie z dnia 12 kwietnia 2007 r. [...] i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu
do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania (w tym o
kosztach zastępstwa procesowego) za wszystkie instancje.
Jako podstawę przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania skarżący powołał
art. 3989
§ 1 pkt 4 k.p.c., wobec oczywistej zasadności skargi oraz art. 3989
§ 1 pkt 1
k.p.c., z uwagi na istnienie istotnego zagadnienia prawnego, tj. konieczności roz-
strzygnięcia czy art. 12 ust. 2 pkt 1 ustawy o kombatantach jest zgodny z art. 32
Konstytucji, w zakresie w jakim pomija osoby wymienione w art. 4 ust. 2.
Ponadto skarżący złożył wniosek o zastosowanie w sprawie art. 3 ustawy z
dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 102, poz. 643, ze zm.)
i przedstawienie Trybunałowi pytania prawnego co do zgodności art. 12 ust. 2 pkt 1
w związku z art. 4 ust. 2 ustawy o kombatantach z Konstytucją. Zdaniem skarżącego
zachodzą wątpliwości co do zgodności wskazanych przepisów z Konstytucją, a od
odpowiedzi na to pytanie prawne zależy rozstrzygnięcie sprawy toczącej się przed
sądem. Zgodnie z art. 32 Konstytucji wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają
prawo do równego traktowania przez władze publiczne. Nadto zgodnie z preambułą
do ustawy o kombatantach „kombatantom oraz ofiarom represji należny jest głęboki
szacunek wszystkich rodaków oraz szczególna troska i opieka ze strony instytucji
państwowych, samorządów terytorialnych i organizacji społecznych”. Zdaniem skar-
żącego pominięcie osób wymienionych w art. 4 ust. 2 przy stosowaniu art. 12 ustawy
z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofia-
rami represji wojennych i okresu powojennego jest naruszeniem Konstytucji, a w
szczególności jej art. 32. Osoby wskazane w art. 4 ust. 2 ustawy o kombatantach zo-
stały pozbawione prawa do świadczeń na podstawie art. 12 tejże ustawy.
7
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga wymaga oddalenia z kilku powodów. I tak:
1. Spełnienie wymagania zawarcia w skardze kasacyjnej wniosku o przyjęcie
skargi kasacyjnej wraz z uzasadnieniem polega na wskazaniu, że w sprawie wystę-
puje istotne zagadnienie prawne lub że istnieje potrzeba wykładni przepisów praw-
nych budzących poważne wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznic-
twie sądów, lub że zachodzi nieważność postępowania, lub że skarga kasacyjna jest
oczywiście uzasadniona. Uzasadnienie tego wniosku powinno zawierać wyjaśnienie,
dlaczego, w ocenie strony skarżącej, zachodzi któraś z przesłanek określonych w art.
3989
§ 1 k.p.c. Treść tego uzasadnienia nie może być jednak dowolna i należy ją
oprzeć na argumentacji jurydycznej (postanowienia Sądu Najwyższego z 6 lipca
2007 r., I CSK 206/07; z 27 lipca 2007 r., I CSK 226/07). Takie rozwiązanie legisla-
cyjne wynika z faktu, iż skarga kasacyjna głównie ustanowiona została w celu
ochrony i realizacji interesu publicznego. Sąd Najwyższy działa tu zatem zasadniczo
dla dokonania wykładni przepisów budzących poważne wątpliwości lub wywołują-
cych rozbieżności w orzecznictwie sądów, bądź usuwając z obrotu prawnego orze-
czenia wydane w postępowaniu dotkniętym nieważnością lub oczywiście wadliwe
(postanowienia Sądu Najwyższego z 6 lipca 2007 r., I CSK 206/07). Dlatego czyniąc
zadość formalnym wymaganiom stawianym skardze kasacyjnej, określonym w art.
3984
§ 1 pkt 3 k.p.c., skarżący powinien przedstawić odpowiednie argumenty prawne,
uzasadniające występowanie ściśle określonej w ustawie przesłanki. Takich argu-
mentów ad casum brakuje co do przesłanki „oczywistej zasadności skargi”, o której
mowa w art. 3989
§ 1 pkt 4 k.p.c. Jest wręcz odwrotnie, bowiem skarżący przedsta-
wia zagadnienie prawne, które wymaga rozstrzygnięcia przez Sąd Najwyższy, co
oznacza, iż sprawa i skarga nie jest oczywista.
2. Jako drugą przesłankę powodującą - zdaniem skarżącego - konieczność
rozpoznania skargi skarżący podaje występowanie zagadnienia prawnego sprowa-
dzającego się do konieczności udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy art. 12 ust. 2
pkt 1 ustawy o kombatantach jest zgodny z art. 32 Konstytucji, w zakresie, w jakim
pomija osoby wymienione w art. 4 ust. 2 tej ustawy. Rozważając ten problem Sąd
Najwyższy ocenił, iż zakwestionowany przez skarżącego przepis jest zgodny z art.
32 Konstytucji. Stwierdzenie bowiem niekonstytucyjności ustawy wymaga obalenia
8
przemawiającego za nią domniemania iż jest ona konstytucyjna. Takiego wywodu w
skardze brakuje. Skarżący twierdzi jedynie, że odmienne potraktowanie w zakresie
świadczeń osób wymienionych w art. 4 ust. 1 i art. 4 ust. 2 jest sprzeczne z zasadą
równości wobec prawa. Przede wszystkim twierdzenie skarżącego nie znajduje po-
twierdzenia w bogatym orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego który uznając, że
wyrażona w art. 32 ust. 1 Konstytucji zasada nakazuje „równo traktować równych,
podobnych - podobnie, a nierównych - nierówno” (zob. wyrok Trybunału Konstytucyj-
nego z 24 października 2006 r., SK 41/05, OTK-A 2006 nr 9, poz. 126). Stąd wynika
konieczność jednakowego traktowania podmiotów prawa w obrębie określonej klasy
(kategorii), zatem wszystkie podmioty prawa charakteryzujące się w równym stopniu
daną cechą istotną winny być traktowane równo - według jednakowej miary, bez
zróżnicowań zarówno dyskryminujących, jak i faworyzujących (zob. między innymi
wyroki Trybunału Konstytucyjnego z: 7 lutego 2006 r., SK 45/04, OTK-A 2006 nr 2,
poz. 15; 14 marca 2006 r., SK 4/05, OTK-A 2006 nr 3, poz. 29; 24 kwietnia 2006 r., P
9/05, OTK-A 2006 nr 4, poz. 46; 12 grudnia 2006 r., P 15/05, OTK-A 2006 nr 11, poz.
171). Dlatego ocena każdej regulacji prawnej badanej pod kątem zasady równości
winna być poprzedzona dokładnym zbadaniem sytuacji prawnej podmiotów i prze-
prowadzeniem analizy zarówno dotyczącej cech wspólnych jak i cech różniących
(zob. wyrok SK 45/04; oraz wyroki Trybunału Konstytucyjnego z: 18 września 2006
r., K 27/05, OTK-A 2006 nr 8, poz. 105 i 16 października 2006 r., K 25/05, OTK-A
2006 nr 9, poz. 122). Należy przy tym podkreślić, że odmienne potraktowanie przez
ustawodawcę adresatów, którzy odznaczają się określoną cechą wspólną, nie musi
stanowić o niekonstytucyjności przepisu ani oznaczać dyskryminacji lub uprzywilejo-
wania, o ile opiera się na uzasadnionym kryterium różnicowania. Aby wskazać, czy
dane kryterium może stanowić podstawę różnicowania podmiotów prawa, konieczne
jest rozstrzygnięcie: czy pozostaje ono w racjonalnym związku z celem i treścią danej
regulacji; czy waga interesu, któremu różnicowanie ma służyć, pozostaje w odpo-
wiedniej proporcji do wagi interesów, które zostaną naruszone w wyniku wprowadzo-
nego różnicowania, a także czy kryterium różnicowania pozostaje w związku z innymi
wartościami, normami czy zasadami konstytucyjnymi (zob. między innymi wyrok SK
45/04; oraz wyroki Trybunału Konstytucyjnego z: 21 lutego 2006 r., K 1/05, OTK-A
2006 nr 2, poz. 18; 31 sierpnia 2006 r., P 6/06, OTK-A 2006 nr 8, poz. 95; 5 września
2006 r., K 51/05, OTK-A 2006 nr 8, poz. 100; 19 września 2006 r., K 7/05, OTK-A
2006 nr 8, poz. 107).
9
W regulacjach prawnych zawartych w art. 4 ust. 1 i art. 4 ust. 2 ustawy o kom-
batantach nie mamy do czynienia z podmiotami charakteryzującymi się w równym
stopniu tymi samymi cechami. Powołane przepisy dotyczą dwóch kategorii osób.
Stąd art. 12 ustawy o kombatantach w zakresie, w jakim różnicuje uprawnienie z za-
kresu zabezpieczenia społecznego tych osób, nie uwłacza art. 32 Konstytucji. Prze-
pis art. 4 ust. 1 ustawy o kombatantach obejmuje swym zakresem osadzonych: a) w
obozach koncentracyjnych, b) w innych miejscach, w których warunki nie różniły się
od warunków w obozach i pozostających w dyspozycji układu bezpieczeństwa, c)
osadzonych w innych miejscach odosobnienia, w których pobyt dzieci do lat 14 miał
charakter eksterminacyjny i dzieci te pozostawały w dyspozycji hitlerowskich władz
bezpieczeństwa; w gettach etc. Z kolei art. 4 ust 2 ustawy o kombatantach dotyczy
tylko dzieci odebranych rodzicom w celu poddania eksterminacji lub w celu wynaro-
dowienia. Przesłanką zaliczenia do tej grupy pokrzywdzonych nie jest ani osadzenie
w miejscach zagłady, ani pozostawanie w dyspozycji hitlerowskich władz bezpie-
czeństwa. Stąd też uzasadnione jest odmienne traktowanie tych dwóch kategorii
osób. Inny bowiem był wymiar ich cierpienia.
3. Wreszcie wypada zauważyć, iż Prezes IPN na wniosek zainteresowanego
zaliczył go do kategorii opisanej w art. 4 ust. 2 ustawy. Stąd żądanie Jana S. zalicze-
nia go do grona osób, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy o kombatan-
tach jest bezzasadne. Tak też sprawę ocenił kierownik Urzędu do Spraw Kombatan-
tów i Osób Represjonowanych w decyzji z dnia 2 sierpnia 2006 r.
A zatem skoro art. 12 ustawy o kombatantach nie uwłacza art. 32 Konstytucji
RP skarga wymaga oddalenia jako nieuzasadniona i niespełniająca merytorycznie
wymagań konstrukcyjnych przewidzianych dla skargi kasacyjnej, o których mowa w
art. 3989
§ 1 pkt 4 k.p.c. Nie jest bowiem ani oczywiście uzasadniona, ani też roz-
strzygnięcie Sądu Apelacyjnego nie narusza przepisów art. 12 ustawy w związku z
art. 32 Konstytucji.
Z uwagi na powyższe należało orzec jak w sentencji.
========================================