Pełny tekst orzeczenia

Wyrok z dnia 13 maja 2009 r.
III SK 39/08
Sytuację ekonomiczną przedsiębiorcy będącą przesłanką górnej granicy
kary pieniężnej (art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energe-
tyczne, jednolity tekst: Dz.U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625 ze zm.), ustala się według
przychodu przedsiębiorcy osiągniętego w roku podatkowym poprzedzającym
ukaranie.
Przewodniczący SSN Kazimierz Jaśkowski, Sędziowie SN: Zbigniew Hajn,
Jerzy Kwaśniewski (sprawozdawca).
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 13 maja
2009 r. sprawy z powództwa Jerzego K., Marii K. i Piotra K. - „MAŁE ELEKTROWNIE
WODNE” spółki cywilnej z siedzibą w K. przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji
Energetyki o nałożenie kary pieniężnej, na skutek skargi kasacyjnej strony powodo-
wej od wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 8 lipca 2008 r. [...]
1. o d d a l i ł skargę kasacyjną,
2. zasądził od powodów solidarnie na rzecz Prezesa Urzędu Regulacji Ener-
getyki kwotę 270 (dwieście siedemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępo-
wania kasacyjnego.
U z a s a d n i e n i e
Prezes Urzędu Regulacji Energetyki decyzją z dnia 24 sierpnia 2006 r. uznał,
że przedsiębiorcy Jerzy K., Maria K. i Piotr K. prowadzący wspólnie działalność go-
spodarczą w formie spółki cywilnej MAŁE ELEKTROWNIE WODNE S.C. Jerzy, Ma-
ria, Piotr K. z siedzibą w K. nie przestrzegali warunku 2.1.1. koncesji udzielonej de-
cyzją Prezesa URE z dnia 23 grudnia 2004 r., w ten sposób, że nie wypełnili w 2005
r. - określonego w art. 9e ust. 6 (w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 września
2005 r.) ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (jednolity tekst:
Dz.U. z 2003 r., Nr 153, poz. 1504) - obowiązku przekazania posiadanych świadectw
2
pochodzenia przedsiębiorstwom energetycznym: ENEA SA i Koncernowi Energe-
tycznemu ENERGA SA, dokonującym zakupu energii elektrycznej wytworzonej w
tym odnawialnym źródle energii za okres od 1 stycznia 2005 r. do 30 września 2005
r. i za te działania wymierzył przedsiębiorcom solidarnie karę pieniężną w wysokości
9,64529 % ustalonego przychodu z działalności koncesjonowanej, osiągniętego w
poprzednim roku podatkowym, tj. w kwocie 100.000 zł.
Wyrokiem z dnia 3 października 2007 r. Sąd Okręgowy-Sąd Ochrony Konku-
rencji i Konsumentów w Warszawie oddalił odwołanie przedsiębiorców Jerzego K.,
Marii K. i Piotra K. od powyższej decyzji Prezesa URE. Sąd Okręgowy ustalił, że de-
cyzją Prezesa URE z dnia 23 grudnia 2004 r. przedsiębiorcy Jerzy K., Maria K. i Piotr
K. otrzymali koncesję na wytwarzanie energii elektrycznej w odnawialnych źródłach
energii w okresie od 31 grudnia 2004 r. do 31 grudnia 2020 r. Stosownie do pkt 2.1.1.
koncesji zostali zobowiązani do spełnienia określonych przepisami prawa warunków
wykonywania działalności gospodarczej, a w szczególności warunków określonych w
ustawie „Prawo energetyczne i wydanych na jej podstawie przepisach wykonaw-
czych”. Ponadto na podstawie pkt 2.1.2 koncesji odwołujący się zostali zobowiązani
do zawierania umów zgodnie z przepisami ustawy - Prawo energetyczne oraz wa-
runkami określonymi w koncesji. W dniu 28 kwietnia 2003 r. przedsiębiorcy zawarli
umowy z Koncernem Energetycznym ENERGA SA na dostawę energii elektrycznej
wyprodukowanej w elektrowni powodów Z.K. (pochodzącej ze źródła odnawialnego).
W 5 pkt 5 umowy strony uzgodniły, że ENERGA SA może sprzedawać energię elek-
tryczną wyprodukowaną w MEW Z.K. innemu podmiotowi. Powodowie zobowiązali
się do przekazania kupującemu posiadanych świadectw pochodzenia dotyczących
sprzedaży energii po zakończeniu każdego miesiąca (§ 2 ust. 4 umowy). W dniu 1
stycznia 2005 r. z tym samym koncernem zawarto umowę na dostawę energii elek-
trycznej wyprodukowanej przez Elektrownię MEW R.M. Stosownie do § 3 ust. 5
umowy „w przypadku wystąpienia poboru energii elektrycznej dla zasilania potrzeb
własnych wytwórcy z sieci dystrybucyjnej kupującego ponad ilość wyprodukowanej,
nadwyżka pobranej energii elektrycznej będzie rozliczana według taryfy obowiązują-
cej na terenie działalności Koncernu ENERGA SA grupa taryfowa C 11”.
Kolejna umowa z dnia 26 września 2005 r. dotyczyła dostawy energii elek-
trycznej wyprodukowanej w MEW R.M. Stosownie do § 18 ust. 2 i 3 umowy strony
uzgodniły, że z dniem wejścia w życie umowy z 26 września 2005 r. przestaje obo-
wiązywać umowa z dnia 1 stycznia 2005 r. Świadectwa pochodzenia wynikające z
3
realizacji umowy z dnia 1 stycznia 2005 r. nieprzekazane przez powodów ENERGA
SA w formie dokumentu, powodowie mieli zarejestrować na koncie ewidencyjnym w
rejestrze świadectw pochodzenia. Wynikające z nich prawa majątkowe powodowie
mieli przekazać ENERGA SA bez dodatkowych roszczeń finansowych do dnia 31
grudnia 2005 r. Stosownie do § 4 ust. 3 umowy z 26 września 2005 r. w przypadku
wystąpienia poboru energii elektrycznej dla zasilania potrzeb własnych sprzedające-
go z sieci dystrybucyjnej kupującego ponad ilość wyprodukowaną to nadwyżka po-
branej energii elektrycznej będzie rozliczana według Taryfy obowiązującej na terenie
działalności Koncernu Energetycznego ENERGA SA Oddział Zakład Energetyczny
G. w G.; grupa taryfowa C-11.
Odwołujący się zawarli także umowy z ENEA SA i tak w dniu 1 stycznia 2005
r. na sprzedaż energii elektrycznej z elektrowni powodów MEW „K.”. W § 1 ust. 1 pkt
3 umowy strony uzgodniły, że zakup energii elektrycznej dokonywany przez ENEA
SA stanowi realizację obowiązku zakupu energii elektrycznej określonego w
rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 maja 2003
r. w sprawie szczegółowego zakresu obowiązku zakupu energii elektrycznej i ciepła z
odnawialnych źródeł energii oraz energii elektrycznej wytwarzanej w skojarzeniu z
wytwarzaniem ciepła (Dz.U. Nr 104, poz. 971), a w dniu 1 stycznia 2005 r. na dosta-
wę energii elektrycznej powodów „MEW K.”. Strony uzgodniły, że zakup energii elek-
trycznej przez ENEA SA stanowi realizację obowiązku zakupu energii elektrycznej
określonego w powyżej wskazanym rozporządzeniu. Wymienione umowy zawarte z
ENEA SA obowiązywały od 1 stycznia 2005 r. do 30 września 2005 r. W tym okresie
ENEA S.A. zakupiła od powodów 2 988 430 kWh energii elektrycznej, na które
otrzymała faktury a ENERGA SA 993.921 kWh.
Wobec tego, że powodowie nie przekazali odbiorcom energii elektrycznej
(ENEA SA i ENERGA SA) świadectw pochodzenia dotyczących zakupów energii
elektrycznej, ENERGA SA zwróciła się do powodów w dniu 20 października 2005 r. o
przekazanie świadectw pochodzenia, a w dniu 4 listopada 2005 r. złożyła do Prezesa
URE wniosek o wszczęcie postępowania w sprawie niewykonania przez powodów
obowiązku przekazywania posiadanych świadectw pochodzenia dotyczących sprze-
dawanej energii elektrycznej przedsiębiorstwu energetycznemu w okresie od 1
stycznia 2005 r. do 30 września 2005 r.
Przedsiębiorcy dokonali zgłoszenia świadectw pochodzenia (za sprzedawaną
energię elektryczną ENEA SA i ENERGA SA w okresie od 1 stycznia 2005 r. do 30
4
września 2005 r.) na swoje konto w Rejestrze Świadectw Pochodzenia, a następnie
w dniu 9 marca 2006 r. złożyli ENEA SA oferty sprzedaży praw majątkowych wyni-
kających z uzyskanych świadectw pochodzenia energii elektrycznej wytworzonej w
odnawialnych źródłach energii w roku 2005. Taką ofertę złożyli również innemu
przedsiębiorcy.
W dniu 19 kwietnia 2006 r. Towarowa Giełda Energii SA dokonała beztermi-
nowej blokady praw majątkowych do świadectw pochodzenia do energii wyproduko-
wanej przez powodów w elektrowni K. i K. W Sądzie Okręgowym w G. [...] toczy się
postępowanie sądowe z powództwa ENEA SA przeciwko powodom o nakazanie
przekazania świadectw.
Sąd Okręgowy wskazał, że spór pomiędzy stronami sprowadza się do roz-
strzygnięcia zagadnienia, czy powodowie byli zobowiązani, w świetle obowiązują-
cych przepisów, do nieodpłatnego przekazania świadectw pochodzenia za energię
elektryczną sprzedaną ENEA SA i ENERGA SA w okresie od 1 stycznia do 30 wrze-
śnia 2005 r., tj. czy w sprawie mają zastosowanie przepisy Prawa energetycznego
obowiązujące do 30 września 2005 r., czy przepisy obowiązujące od 1 października
2005 r. (nienakładające przedmiotowego obowiązku). W ustawie z dnia 4 marca
2005 r. o zmianie ustawy - Prawo energetyczne oraz ustawy - Prawo ochrony środo-
wiska (Dz.U. Nr 62, poz. 552) nie ma przepisów przejściowych, które dotyczyłyby
rozliczenia roku 2005. Wobec tego Sąd przyjął, że w roku 2005 wykonanie obowiąz-
ków w zakresie energii odnawialnej przez wytwórców energii (powodów) poddane
było dwóm reżimom prawnym: 1) pierwszemu obowiązującemu do 30 września 2005
r. na podstawie przepisów dotychczasowej ustawy, 2) drugiemu obowiązującemu od
1 października 2005 r. na podstawie ustawy z 4 marca 2005 r. o zmianie ustawy -
Prawo energetyczne oraz ustawy - Prawo ochrony środowiska.
Skoro umowy sprzedaży energii elektrycznej były wykonane w okresie od 1
stycznia do 30 września 2005 r., to należy uznać, że umowy te powinny być w tym
okresie wykonane w całości, w tym również w zakresie dodatkowych obowiązków
nałożonych na powodów jako wytwórców energii odnawialnej, tj. przekazania świa-
dectw pochodzenia sprzedanej energii elektrycznej. Ocena wykonania obowiązków
w zakresie przekazania świadectw pochodzenia sprzedawanej energii elektrycznej
przez powodów, przedsiębiorcom energetycznym dokonujących jej zakupu w okresie
od 1 stycznia do 30 września 2005 r. podlega przepisom ustawy Prawo energetyczne
obowiązującym do dnia 30 września 2005 r. Stosownie do art. 9e ust. 6 Prawa ener-
5
getycznego (w brzmieniu obowiązującym do 30 września 2005 r.) przedsiębiorstwo
energetyczne zajmujące się wytwarzaniem energii elektrycznej w odnawialnych źró-
dłach energii i sprzedające tę energię odbiorcom innym niż wymienieni w art. 9a ust.
1 Prawa energetycznego (przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się wytwarza-
niem energii elektrycznej lub jej obrotem i sprzedające tę energię odbiorcom, którzy
dokonują jej zakupu na własne potrzeby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej) jest
obowiązane, w zakresie określonym w przepisach wydanych na podstawie ust. 6, do:
1. zakupu energii elektrycznej wytworzonej w odnawialnych źródłach energii lub 2.
wytworzenia energii elektrycznej we własnych odnawialnych źródłach energii znaj-
dujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i przyłączonych do sieci), czyli
przedsiębiorcom, którzy dokonują zakupu energii w celu jej odsprzedaży - jest obo-
wiązane przekazać posiadane świadectwa pochodzenia przedsiębiorstwu energe-
tycznemu dokonującemu jej zakupu.
Sąd Okręgowy ustalił, że ENEA SA i ENERGA SA byli przedsiębiorcami, któ-
rzy dokonali zakupu energii elektrycznej od powodów w celu jej odsprzedaży, a wo-
bec tego, że spełnione zostały przesłanki z art. 9e ust. 6 Prawa energetycznego (w
brzmieniu obowiązującym do 30 września 2005 r.) powodowie byli zobowiązani do
przekazania świadectw pochodzenia. Stosownie do przepisu art. 56 ust. 3 Prawa
energetycznego wysokość kary pieniężnej nałożonej na przedsiębiorcę w wypadkach
określonych w ust. 1 tego przepisu nie może przekroczyć 15% przychodu ukaranego
przedsiębiorcy, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym, a jeżeli kara pieniężna
związana jest z działalnością prowadzoną na podstawie koncesji wysokość kary nie
może przekroczyć 15% przychodu ukaranego przedsiębiorcy, wynikającego z dzia-
łalności koncesjonowanej osiągniętego w poprzednim roku podatkowym. Zdaniem
Sądu Okręgowego za poprzedni rok podatkowy należy rozumieć rok kalendarzowy
poprzedzający wydanie decyzji. Wysokość kary pieniężnej powinna być ustalona na
podstawie przychodów osiągniętych przez powodów w roku 2005.
Wyrokiem z dnia 8 lipca 2008 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie na podstawie
art. 385 k.p.c. oddalił apelację powodów od powyższego wyroku Sądu Okręgowego -
Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie. Sąd drugiej instancji
stwierdził, że ustalony przez Sąd pierwszej instancji stan faktyczny sprawy nie budzi
wątpliwości. Sąd ten podzielił także ocenę prawną zaskarżonego wyroku. W uzasad-
nieniu poświęconym kwestiom prawnym Sąd drugiej instancji potwierdził w szczegól-
ności, że przepis art. 9e ust. 6 ustawy Prawo energetyczne w swoim dosłownym
6
brzmieniu nie odnosi się do „podmiotów wymienionych w art. 9a ust. 1” lecz do od-
biorców „innych” niż wymienieni w art. 9a ust. 1 ustawy, a skoro kontrahenci powo-
dów nie zużywali zakupionej energii na własne potrzeby, a dokonywali jej dalszej
sprzedaży, to po stronie powodów istniał obowiązek przekazania im świadectw po-
chodzenia sprzedawanej energii. W omawianym okresie przedsiębiorstwa energe-
tyczne wymienione w art. 9a ust. 1a ustawy - duże jednostki i koncerny - miały obo-
wiązek zakupu energii elektrycznej wytworzonej w odnawialnych źródłach energii lub
wytwarzania energii elektrycznej we własnych odnawialnych źródłach energii. Dlate-
go też zawierały, wykonując obowiązek ustawowy, umowy z przedsiębiorstwami pro-
dukującymi energię ze źródeł odnawialnych zakupu takiej energii a na potwierdzenie
ich zakupu uzyskiwały wymagane świadectwa pochodzenia takiej energii. Pojęcie
„odbiorcy dokonującego zakupu energii elektrycznej na własne potrzeby” według art.
9a ust. 1 ustawy - Prawo energetyczne w brzmieniu obowiązującym w okresie spor-
nym odpowiada definicji „odbiorcy końcowego” wprowadzonej do ustawy - Prawo
energetyczne z dniem 3 maja 2005 r. Zgodnie bowiem z przepisem art. 13 pkt 13a
ustawy odbiorcą końcowym jest odbiorca dokonujący zakupu paliw i energii na wła-
sny użytek, a pojęcia „na własny użytek” i „na własne potrzeby” są tożsame.
Sąd drugiej instancji stwierdził, że art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 4 marca 2005 r.
o zmianie ustawy - Prawo energetyczne oraz ustawy - Prawo ochrony środowiska
(Dz.U. Nr 62, poz. 552 ze zm.), nie reguluje kwestii związanych z przekazywaniem
świadectw pochodzenia od stycznia do września 2005 r. Przepis ten regulował jedy-
nie kwestie ujednolicenia statusu prawnego świadectw pochodzenia wydanych od
stycznia 2005 r. do września 2005 r. i po tej dacie, nie dotyczy natomiast własności
świadectw pochodzenia wydanych w tym okresie, a treść art. 12 ust. 2 ustawy z dnia
4 marca 2005 r. wskazuje, że przedsiębiorstwa, którym przekazano świadectwa po-
chodzenia energii elektrycznej wytworzonej w odnawialnych źródłach energii, są jej
właścicielami i mogą je zaliczyć w poczet wypełnienia obowiązku zakupu energii od-
nawialnej określonego w art. 9a ust. 1 ustawy - Prawo energetyczne.
Według Sądu drugiej instancji przy ustalaniu wysokości kary pieniężnej prawi-
dłowo przyjęto przychód z działalności koncesjonowanej za 2005 r. Nie można zgo-
dzić się z apelującym, że „rokiem poprzedzającym” powinien być rok poprzedni w
odniesieniu do daty czynu, a nie wydania decyzji. Zdaniem Sądu drugiej instancji
skoro kara pieniężna nakładana jest w formie decyzji, a od niej przysługują środki
odwoławcze, należy przyjąć, że rokiem poprzednim jest rok jej wydania. Gdyby za-
7
miarem ustawodawcy było, aby kara pieniężna była wymierzana jako procent przy-
chodu z działalności koncesjonowanej z roku poprzedzającego naruszenie warunków
koncesji, to wówczas przepis ustawowy miałby inne sformułowanie, a także uwzględ-
niałby sytuacje, gdy w roku poprzedzającym naruszenie jej warunków przedsiębiorca
nie prowadził działalności koncesjonowanej.
Powyższy wyrok Sądu Apelacyjnego zaskarżyła skargą kasacyjną w całości
strona powodowa wnosząc o uchylenie w całości zaskarżonego wyroku Sądu Apela-
cyjnego oraz o uchylenie wyroku Sądu pierwszej instancji i zmianę orzeczenia przez
uchylenie w całości decyzji Prezesa URE z dnia 24 sierpnia 2006 r.; o zasądzenie od
pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu, ewentualnie o uchylenie za-
skarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Apela-
cyjnemu wraz z rozstrzygnięciem o kosztach niniejszego postępowania.
Skargę oparto na podstawie dotyczącej naruszenia przepisów prawa material-
nego, w ramach której zarzucono: 1) błędną wykładnię art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 4
marca 2005 r. o zmianie ustawy - Prawo energetyczne oraz ustawy - Prawo ochrony
środowiska, przez przyjęcie, że wskazany przepis nie reguluje kwestii wstecz zwią-
zanych z przekazywaniem świadectw pochodzenia wydanych od stycznia do końca
września 2005 r., a w konsekwencji niezastosowanie przepisów przejściowych przy
wydaniu wyroku; 2) błędną wykładnię przepisu art. 9e ust. 6 ustawy z dnia 10 kwiet-
nia 2003 r. - Prawo energetyczne w brzmieniu w okresie od 1 maja 2004 r. do 30
września 2005 r., przez uznanie, że wskazany przepis nie odnosi się do „podmiotów
wymienionych w art. 9a ust. 1 prawa energetycznego, ale do odbiorców „innych” niż
wymienieni w art. 9a ust. 1 ustawy i przyjęcie, że przedsiębiorstwa ENEA SA i Kon-
cern Energetyczny ENERGA SA nie są przedsiębiorstwami energetycznymi, zajmu-
jącymi się obrotem energii i sprzedającymi tę energię odbiorcom, którzy dokonują jej
zakupu na własne potrzeby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej - mimo dokona-
nych ustaleń, że przedsiębiorstwa te zakupiły od powodów energię elektryczną w
celu jej odsprzedaży, co skutkowało błędnym uznaniem przez Sąd, że powodowie
mieli obowiązek przekazania posiadanych świadectw pochodzenia energii przedsię-
biorstwom energetycznym ENEA SA i Koncernowi Energetycznemu ENERGA SA, w
wyniku czego utrzymano wobec powodów wymierzoną przez Prezesa URE karę pie-
niężną”; 3) błędną wykładnię art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. - Prawo
energetyczne, przez przyjęcie, że „rokiem poprzednim” w rozumieniu przepisu, jest
rok wydania decyzji nakładającej karę pieniężną, a nie rok poprzedni w odniesieniu
8
do daty czynu, a w konsekwencji, że Prezes URE w sposób uprawniony, przy ustala-
niu wysokości kary pieniężnej przyjął przychód z działalności koncesjonowanej za
2005 r. (rok poprzedni w odniesieniu do daty wydania decyzji), a nie rok 2004, który
był poprzedni w odniesieniu do daty czynu.
W odpowiedzi na skargę kasacyjną Prezes Urzędu Regulacji Energetyki
wniósł o jej oddalenie oraz o zasądzenie kosztów postępowania kasacyjnego według
norm przepisanych prawem.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Kwestionowana w skardze kasacyjnej podstawa prawna zaskarżonego wyroku
(wskazane trzy z zastosowanych przepisów praw materialnego) została w uzasad-
nieniu wyroku szeroko wyjaśniona. Sąd Apelacyjny przedstawił wystarczającą anali-
zę tekstów odnośnych przepisów (interpretację „językową”), uwzględnił kontekst
normatywny (interpretację systemową), a także zmiany regulacji prawnej (interpreta-
cję „historyczną”), a następnie uzyskany wynik poddał ocenie funkcjonalnej, spraw-
dzając w ten sposób zgodność analiz z sensem (celem) regulacji. Sąd Najwyższy
stwierdza, że zawarta w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku (zakwestionowana w
skardze) wykładnia wskazanych przepisów prawa materialnego jest poprawna meto-
dologicznie, a jej rezultat nie budzi zastrzeżeń. Skarga kasacyjna na poparcie zgło-
szonych zarzutów nie przedstawiła żadnego przekonywującego argumentu. Skarżą-
cy zasadniczo zrezygnował z krytyki analizy funkcjonalnej wskazanych przepisów,
uważając, że jej wyniki są niezgodne z dosłownym - jak określił - znaczeniem tek-
stów prawnych. Na takich, odnoszących się do wykładni gramatycznej zarzutach i
argumentach, opiera się podstawa skargi kasacyjnej. Zarzuty te (argumenty) są
bezzasadne.
Pierwszy z zarzutów skargi dotyczy art. 123 ust. 1 ustawy z dnia 4 marca 2005
r. o zmianie ustawy Prawo energetyczne oraz ustawy Prawo ochrony środowiska.
Przepisu tego - należącego do kategorii tzw. prawa intertemporalnego - nie sposób
zrozumieć bez uwzględnienia zmian normatywnych Prawa energetycznego, w
szczególności innego określenia „świadectw pochodzenia potwierdzających wytwo-
rzenie energii elektrycznej w odnawialnych źródłach energii”. Skarżący powołuje się
na zasady prawa, że „w razie wątpliwości co do czasu obowiązywania ustawy należy
przyjąć, iż każdy przepis normuje przyszłość a nie przeszłość”. Jednakże Sąd w
9
zaskarżonym wyroku w niczym wskazanej zasady nie naruszył, natomiast trudne jest
uchwycenie logicznego znaczenia wywodu argumentacyjnego skargi. Zarówno bo-
wiem tekst przepisu jak i jego funkcjonalny sens jasno i zgodnie wskazują na to, że
ustawodawca reformujący „świadectwa pochodzenia” zapewnił świadectwom do-
tychczasowym pełną skuteczność prawną w zreformowanym systemie z zastosowa-
niem do nich przepisów nowych.
Drugi z zarzutów skargi w zupełnie nieprzekonujących konstrukcjach grama-
tyczno-logicznych upatruje argumentacji dla tezy oczywiście nietrafnej jakoby nie
było tak, jak to wynika z tekstu przepisu odczytanego z uwzględnieniem sensu unor-
mowania, że obowiązek przedsiębiorstwa energetycznego zajmującego się wytwa-
rzaniem energii elektrycznej w odnawialnych źródłach energii do przekazania po-
siadanego świadectwa pochodzenia sprzedawanej energii, odnosił się do sprzedaży
przedsiębiorstwom dokonującym dalszego obrotu (odsprzedaży) tej energii. Tylko
takie bowiem przedsiębiorstwa energetyczne zobowiązane były do zakupu energii
elektrycznej wytworzonej w odnawialnych źródłach energii, a do wykazania wykona-
nia tego obowiązku potrzebowały (jako wyłącznego dowodu) przedmiotowych świa-
dectw pochodzenia. Natomiast podmioty nabywające energię „na własne potrzeby”
(według zmienionej terminologii „na własny użytek” jako odbiorcy końcowi) nie miały i
nie mają (pod rządem aktualnych przepisów) obowiązku zakupu energii elektrycznej
wytworzonej w odnawialnych źródłach energii.
Wbrew skardze nie budzi także zastrzeżeń interpretacja „roku poprzedniego”,
o którym jest mowa w art. 56 ust. 3 Prawa energetycznego. Przepis ten określa tę
przesłankę wysokości kary pieniężnej, która dotyczy sytuacji ekonomicznej ukarane-
go przedsiębiorcy, sytuacji uwzględniającej przychód osiągnięty „w poprzednim roku
podatkowym”. Chodzi tu o określenie górnej granicy kary pieniężnej, która „nie może
przekroczyć 15% przychodu ukaranego przedsiębiorstwa”. Powyższa norma, co na-
leży podkreślić, dotyczy tylko ekonomicznego aspektu kary pieniężnej i to tylko w
odniesieniu do sytuacji w jakiej znajduje się ukarany przedsiębiorca. Represyjność
kary ma być ustalana, a nawet miarkowana (ograniczona), sytuacją podlegającego
karze przedsiębiorcy, mierzoną poziomem uzyskanego przychodu. Przyjęta w za-
skarżonym wyroku wykładnia „roku poprzedniego” jako roku poprzedniego w stosun-
ku do daty orzeczenia o karze (ukarania) jest odpowiednia do celu regulacji; chodzi
przecież o uwzględnienie aktualnej sytuacji ekonomicznej ukaranego przedsiębiorcy.
10
Z powyższych przyczyn stwierdzając bezzasadność podstawy skargi kasacyj-
nej Sąd Najwyższy orzekł stosownie do art. 39814
k.p.c.
========================================