SNO 39/09
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:22-01-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
POSTANOWIENIE Z DNIA 26 MAJA 2009 R.
SNO 39/09
Przewodniczący: sędzia SN Dariusz Świecki (sprawozdawca).
Sędziowie SN: Marian Buliński, Roman Sądej.
S ą d N a j w y ż s z y – S ą d D y s c y p l i n a r n y z udziałem protokolanta
w sprawie sędziego Sądu Rejonowego po rozpoznaniu w dniu 26 maja 2009 r.
zażalenia wniesionego przez obrońcę obwinionego na postanowienie Sądu
Apelacyjnego – Sądu Dyscyplinarnego z dnia 23 marca 2009 r., sygn. akt (...)
p o s t a n o w i ł : zmienić zaskarżone postanowienie i zawiesić postępowanie
dyscyplinarne do czasu prawomocnego zakończenia postępowania karnego przeciwko
sędziemu Sądu Rejonowego w sprawie o przestępstwo z art. 222 § 1 k.k. i art. 157 § 2
w zw. z art. 11 § 2 k.k.
U z a s a d n i e n i e
Postanowieniem z dnia 23 marca 2009 r. Sąd Dyscyplinarny – Sąd Apelacyjny
nie uwzględnił wniosku obrońcy obwinionego o zawieszenie postępowania
dyscyplinarnego podnosząc, że poprzednio wydane postanowienie o zawieszeniu
postępowania dyscyplinarnego do czasu zakończenia postępowania karnego, które
mogło wówczas zostać wszczęte w związku z wnioskiem prokuratora o zezwolenie na
pociągnięcie sędziego do odpowiedzialności karnej za przestępstwo, którego znamiona
zostały wskazane we wniosku dyscyplinarnym, zostało uchylone przez Sąd Najwyższy
– Sąd Dyscyplinarny, a sprawa przekazana celem dalszego prowadzenia. W zażaleniu
na to postanowienie obrońca wniósł o jego uchylenie i zawieszenie postępowania
dyscyplinarnego do czasu ukończenia postępowania karnego prowadzonego przeciw
obwinionemu o popełnienie przestępstw z art. 222 § 1 k.k. i art. 226 § 1 k.k.
Sąd Najwyższy – Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:
Zażalenie jest zasadne. W orzecznictwie Sądu Najwyższego – Sądu
Dyscyplinarnego wyrażono pogląd, że jeżeli przedmiotem toczących się równocześnie
postępowań – dyscyplinarnego i karnego, jest odpowiedzialność sędziego związana z
zarzutem popełnienia tego samego czynu o znamionach przestępstwa, to orzeczeniem
obalającym domniemanie niewinności jest wyrok wydany w postępowaniu karnym.
Brak takiego wyroku może stanowić przeszkodę uniemożliwiającą kontynuowanie
postępowania dyscyplinarnego, jeżeli zarzucanym przewinieniem jest wyłącznie czyn
objęty oskarżeniem w postępowaniu karnym (postanowienie z dnia 27 listopada 2003
2
r., SNO 73/03, Lex nr 471884). Pogląd ten został potwierdzony w uchwale Sądu
Najwyższego z dnia 28 września 2006 r., I KZP 8/06 (OSNKW 2006, z. 10, poz. 87).
Należy zatem przyjąć, że w sytuacji, gdy przewinienie dyscyplinarne zawiera
znamiona przestępstwa, to zachodzi konieczność zawieszenia postępowania
dyscyplinarnego do czasu wydania prawomocnego wyroku sądu karnego, stosując
odpowiednio art. 22 § 1 k.p.k. w zw. z art. 128 u.s.p.
Skoro więc w rozpoznawanej sprawie obwinionemu postawiono zarzut
popełnienia przewinienia dyscyplinarnego polegającego na zachowaniu
wypełniającym znamiona przestępstwa z art. 222 § 1 k.k. i o popełnienie tego
przestępstwa oskarżono sędziego przez wniesienie aktu oskarżenia, to zażalenie należy
uznać za zasadne.
Na marginesie trzeba jednak zauważyć, że nietrafnie Sąd Apelacyjny – Sąd
Dyscyplinarny wydając zaskarżone postanowienie uznał, że postanowienie Sądu
Najwyższego – Sądu Dyscyplinarnego z dnia 27 stycznia 2009 r., z uwagi na
rozstrzygnięcie o przekazaniu sprawy celem dalszego prowadzenia, uniemożliwiało
uwzględnienie wniosku o zawieszenie postępowania. Zapatrywanie prawne wyrażone
w tym postanowieniu dotyczyło sytuacji, w której w stosunku do obwinionego nie
było wszczęte postępowanie karne, a zatem Sąd Najwyższy – Sąd Dyscyplinarny
wówczas uznał, że „postanowienie o zawieszeniu postępowania zostało wydane co
najmniej przedwcześnie”. W dniu 31 marca 2009 r. prokurator wniósł do Sądu
Rejonowego akt oskarżenia przeciwko sędziemu Sądu Rejonowego o popełnienie
przestępstw z art. 222 § 1 k.k. i art. 157 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. oraz art. 226 §
1 k.k. Wobec zmiany sytuacji procesowej obwinionego, ten pogląd stracił więc na
aktualności i nie było przeszkód do wydania odmiennego obecnie rozstrzygnięcia w
myśl zasady rebus sic stantibus.
Z tych wszystkich względów Sąd Najwyższy – Sąd Dyscyplinarny orzekł jak w
postanowieniu.
SNO 39/09
Przewodniczący: sędzia SN Dariusz Świecki (sprawozdawca).
Sędziowie SN: Marian Buliński, Roman Sądej.
S ą d N a j w y ż s z y – S ą d D y s c y p l i n a r n y z udziałem protokolanta
w sprawie sędziego Sądu Rejonowego po rozpoznaniu w dniu 26 maja 2009 r.
zażalenia wniesionego przez obrońcę obwinionego na postanowienie Sądu
Apelacyjnego – Sądu Dyscyplinarnego z dnia 23 marca 2009 r., sygn. akt (...)
p o s t a n o w i ł : zmienić zaskarżone postanowienie i zawiesić postępowanie
dyscyplinarne do czasu prawomocnego zakończenia postępowania karnego przeciwko
sędziemu Sądu Rejonowego w sprawie o przestępstwo z art. 222 § 1 k.k. i art. 157 § 2
w zw. z art. 11 § 2 k.k.
U z a s a d n i e n i e
Postanowieniem z dnia 23 marca 2009 r. Sąd Dyscyplinarny – Sąd Apelacyjny
nie uwzględnił wniosku obrońcy obwinionego o zawieszenie postępowania
dyscyplinarnego podnosząc, że poprzednio wydane postanowienie o zawieszeniu
postępowania dyscyplinarnego do czasu zakończenia postępowania karnego, które
mogło wówczas zostać wszczęte w związku z wnioskiem prokuratora o zezwolenie na
pociągnięcie sędziego do odpowiedzialności karnej za przestępstwo, którego znamiona
zostały wskazane we wniosku dyscyplinarnym, zostało uchylone przez Sąd Najwyższy
– Sąd Dyscyplinarny, a sprawa przekazana celem dalszego prowadzenia. W zażaleniu
na to postanowienie obrońca wniósł o jego uchylenie i zawieszenie postępowania
dyscyplinarnego do czasu ukończenia postępowania karnego prowadzonego przeciw
obwinionemu o popełnienie przestępstw z art. 222 § 1 k.k. i art. 226 § 1 k.k.
Sąd Najwyższy – Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:
Zażalenie jest zasadne. W orzecznictwie Sądu Najwyższego – Sądu
Dyscyplinarnego wyrażono pogląd, że jeżeli przedmiotem toczących się równocześnie
postępowań – dyscyplinarnego i karnego, jest odpowiedzialność sędziego związana z
zarzutem popełnienia tego samego czynu o znamionach przestępstwa, to orzeczeniem
obalającym domniemanie niewinności jest wyrok wydany w postępowaniu karnym.
Brak takiego wyroku może stanowić przeszkodę uniemożliwiającą kontynuowanie
postępowania dyscyplinarnego, jeżeli zarzucanym przewinieniem jest wyłącznie czyn
objęty oskarżeniem w postępowaniu karnym (postanowienie z dnia 27 listopada 2003
2
r., SNO 73/03, Lex nr 471884). Pogląd ten został potwierdzony w uchwale Sądu
Najwyższego z dnia 28 września 2006 r., I KZP 8/06 (OSNKW 2006, z. 10, poz. 87).
Należy zatem przyjąć, że w sytuacji, gdy przewinienie dyscyplinarne zawiera
znamiona przestępstwa, to zachodzi konieczność zawieszenia postępowania
dyscyplinarnego do czasu wydania prawomocnego wyroku sądu karnego, stosując
odpowiednio art. 22 § 1 k.p.k. w zw. z art. 128 u.s.p.
Skoro więc w rozpoznawanej sprawie obwinionemu postawiono zarzut
popełnienia przewinienia dyscyplinarnego polegającego na zachowaniu
wypełniającym znamiona przestępstwa z art. 222 § 1 k.k. i o popełnienie tego
przestępstwa oskarżono sędziego przez wniesienie aktu oskarżenia, to zażalenie należy
uznać za zasadne.
Na marginesie trzeba jednak zauważyć, że nietrafnie Sąd Apelacyjny – Sąd
Dyscyplinarny wydając zaskarżone postanowienie uznał, że postanowienie Sądu
Najwyższego – Sądu Dyscyplinarnego z dnia 27 stycznia 2009 r., z uwagi na
rozstrzygnięcie o przekazaniu sprawy celem dalszego prowadzenia, uniemożliwiało
uwzględnienie wniosku o zawieszenie postępowania. Zapatrywanie prawne wyrażone
w tym postanowieniu dotyczyło sytuacji, w której w stosunku do obwinionego nie
było wszczęte postępowanie karne, a zatem Sąd Najwyższy – Sąd Dyscyplinarny
wówczas uznał, że „postanowienie o zawieszeniu postępowania zostało wydane co
najmniej przedwcześnie”. W dniu 31 marca 2009 r. prokurator wniósł do Sądu
Rejonowego akt oskarżenia przeciwko sędziemu Sądu Rejonowego o popełnienie
przestępstw z art. 222 § 1 k.k. i art. 157 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. oraz art. 226 §
1 k.k. Wobec zmiany sytuacji procesowej obwinionego, ten pogląd stracił więc na
aktualności i nie było przeszkód do wydania odmiennego obecnie rozstrzygnięcia w
myśl zasady rebus sic stantibus.
Z tych wszystkich względów Sąd Najwyższy – Sąd Dyscyplinarny orzekł jak w
postanowieniu.