V CNP 22/09
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:25-11-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V CNP 22/09
POSTANOWIENIE
Dnia 8 czerwca 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Lech Walentynowicz
w sprawie ze skargi J.B.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
postanowienia Sądu Okręgowego w K.
z dnia 24 kwietnia 2008 r., sygn. akt [...]
w sprawie egzekucyjnej z wniosku wierzycieli: [...]
przeciwko dłużnikowi A.Ł.
o świadczenie pieniężne,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 8 czerwca 2009 r.,
odrzuca skargę.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 24 kwietnia 2008 r. Sąd Okręgowy w K. oddalił
zażalenie wierzyciela J.B. od postanowienia Sądu Rejonowego w B. z dnia 18
2
lutego 2008 r. w przedmiocie zatwierdzenia planu podziału sum uzyskanych
z egzekucji w sprawie o świadczenie pieniężne.
Wierzyciel J.B. wniósł skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego postanowienia Sądu Okręgowego z dnia 24 kwietnia 2008 r. W
skardze zarzucił naruszenie przepisów postępowania w postaci art. 1025 § 1 pkt 5
k.p.c., art. 1030 k.p.c. w związku z art. 1034 k.p.c., a także art. 1024 § 1 pkt 4 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 4241
§ 1 k.p.c. skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia przysługuje od prawomocnego orzeczenia sądu drugiej
instancji. Wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 1 kwietnia 2008 r. SK 77/06,
który został ogłoszony w dniu 9 kwietnia 2008 r. (Dz.U. 2008, Nr 59, poz. 367)
art. 4241
§ 1 k.p.c. w części obejmującej słowa "kończącego postępowanie
w sprawie", został uznany za niezgodny z art. 32 ust. 1 i art. 77 ust. 1 i 2 Konstytucji
RP. W ten sposób powstała możliwość kwestionowania w drodze skargi
o stwierdzenie niezgodności z prawem także orzeczeń, które nie kończą
postępowania w sprawie. Możliwość kwestionowania w drodze skargi
o stwierdzenie niezgodności z prawem orzeczeń sądu drugiej instancji
niekończących postępowania w sprawie nie oznacza jednak, że skarga
o stwierdzenie niezgodności z prawem zmieniła swój charakter prawny - nadal
pozostaje nadzwyczajnym środkiem zaskarżenia. Charakter tego środka
zaskarżenia uzasadnia restryktywną wykładnię co do wymagań, jakie muszą być
spełnione przy wniesieniu skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia.
Zgodnie z art. 4245
§ 1 k.p.c., skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia powinna zawierać m.in. uprawdopodobnienie
wyrządzenia szkody spowodowanej wydaniem orzeczenia, którego skarga dotyczy.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego podkreśla się, że przewidziany w tym
przepisie wymóg uprawdopodobnienia szkody polega na złożeniu oświadczenia,
że szkoda już nastąpiła o określonym rozmiarze i w określonej postaci. Niezbędne
jest przy tym przeprowadzenie przekonywającego wywodu wskazującego także
czas powstania szkody oraz związek przyczynowy pomiędzy szkodą, a wydaniem
3
zaskarżonego orzeczenia (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 11
sierpnia 2005 r., III CNP 4/05, OSNC 2006, nr 1, poz. 16; z dnia 31 stycznia
2006 r., IV CNP 35/08, OSNC 2007, nr 7-8, poz. 41; z dnia 28 listopada 2006 r.,
III CNP 55/06, niepubl.).
W skardze brak jest uprawdopodobnienia szkody, spowodowanej przez
wydanie orzeczenia, którego dotyczy, co oznacza niespełnienie istotnego
wymagania, przewidzianego w art. 4245
§ 1 pkt 4 k.p.c. Skarżący ograniczył się do
stwierdzenia, że „z chwilą wydania zaskarżonego postanowienia powstała
u skarżącego szkoda w wysokości 97.020 zł. Wartość ta odpowiada zastrzeżonej
w umowie zastawu karze umownej, którą otrzymałby gdyby uznano, iż jego
wierzytelność spełnia wymogi opisane w art. 1024 § 1 pkt 5 k.p.c.”. Tymczasem
skarżący wywodzi swoje roszczenie z umowy zastawu akcji, w której w celu
zabezpieczenia wierzytelności zastawnika (skarżącego w niniejszym
postępowaniu), wynikających z umowy przedwstępnej sprzedaży akcji, zastawca
ustanowił zastaw na tych akcjach.
Powołanie się na prawomocne oddalenie zażalenia w przedmiocie
zatwierdzenia planu podziału sum uzyskanych z egzekucji bez przedstawienia
dalszej przekonującej jurydycznej argumentacji mogącej przemawiać za tym,
że szkoda określona przez skarżącego została mu rzeczywiście wyrządzona oraz
bez wskazania odpowiednich środków mających uwiarygodnić to twierdzenie, samo
w sobie nie jest wystarczające do spełnienia obowiązku przewidzianego w art. 4245
§ 1 pkt 4 k.p.c. Samo wydanie niekorzystnego dla strony rozstrzygnięcia nie może
być utożsamiane z poniesieniem szkody w rozumieniu przepisów dotyczących
przedmiotowej skargi.
Niespełnienie zatem wymagań określonych w art. 4245
§ 1 pkt 4 k.p.c.
powoduje konieczność odrzucenia skargi (art. 4248
§ 1 k.p.c.).
4
POSTANOWIENIE
Dnia 8 czerwca 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Lech Walentynowicz
w sprawie ze skargi J.B.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
postanowienia Sądu Okręgowego w K.
z dnia 24 kwietnia 2008 r., sygn. akt [...]
w sprawie egzekucyjnej z wniosku wierzycieli: [...]
przeciwko dłużnikowi A.Ł.
o świadczenie pieniężne,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 8 czerwca 2009 r.,
odrzuca skargę.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 24 kwietnia 2008 r. Sąd Okręgowy w K. oddalił
zażalenie wierzyciela J.B. od postanowienia Sądu Rejonowego w B. z dnia 18
2
lutego 2008 r. w przedmiocie zatwierdzenia planu podziału sum uzyskanych
z egzekucji w sprawie o świadczenie pieniężne.
Wierzyciel J.B. wniósł skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego postanowienia Sądu Okręgowego z dnia 24 kwietnia 2008 r. W
skardze zarzucił naruszenie przepisów postępowania w postaci art. 1025 § 1 pkt 5
k.p.c., art. 1030 k.p.c. w związku z art. 1034 k.p.c., a także art. 1024 § 1 pkt 4 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 4241
§ 1 k.p.c. skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia przysługuje od prawomocnego orzeczenia sądu drugiej
instancji. Wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 1 kwietnia 2008 r. SK 77/06,
który został ogłoszony w dniu 9 kwietnia 2008 r. (Dz.U. 2008, Nr 59, poz. 367)
art. 4241
§ 1 k.p.c. w części obejmującej słowa "kończącego postępowanie
w sprawie", został uznany za niezgodny z art. 32 ust. 1 i art. 77 ust. 1 i 2 Konstytucji
RP. W ten sposób powstała możliwość kwestionowania w drodze skargi
o stwierdzenie niezgodności z prawem także orzeczeń, które nie kończą
postępowania w sprawie. Możliwość kwestionowania w drodze skargi
o stwierdzenie niezgodności z prawem orzeczeń sądu drugiej instancji
niekończących postępowania w sprawie nie oznacza jednak, że skarga
o stwierdzenie niezgodności z prawem zmieniła swój charakter prawny - nadal
pozostaje nadzwyczajnym środkiem zaskarżenia. Charakter tego środka
zaskarżenia uzasadnia restryktywną wykładnię co do wymagań, jakie muszą być
spełnione przy wniesieniu skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia.
Zgodnie z art. 4245
§ 1 k.p.c., skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia powinna zawierać m.in. uprawdopodobnienie
wyrządzenia szkody spowodowanej wydaniem orzeczenia, którego skarga dotyczy.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego podkreśla się, że przewidziany w tym
przepisie wymóg uprawdopodobnienia szkody polega na złożeniu oświadczenia,
że szkoda już nastąpiła o określonym rozmiarze i w określonej postaci. Niezbędne
jest przy tym przeprowadzenie przekonywającego wywodu wskazującego także
czas powstania szkody oraz związek przyczynowy pomiędzy szkodą, a wydaniem
3
zaskarżonego orzeczenia (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 11
sierpnia 2005 r., III CNP 4/05, OSNC 2006, nr 1, poz. 16; z dnia 31 stycznia
2006 r., IV CNP 35/08, OSNC 2007, nr 7-8, poz. 41; z dnia 28 listopada 2006 r.,
III CNP 55/06, niepubl.).
W skardze brak jest uprawdopodobnienia szkody, spowodowanej przez
wydanie orzeczenia, którego dotyczy, co oznacza niespełnienie istotnego
wymagania, przewidzianego w art. 4245
§ 1 pkt 4 k.p.c. Skarżący ograniczył się do
stwierdzenia, że „z chwilą wydania zaskarżonego postanowienia powstała
u skarżącego szkoda w wysokości 97.020 zł. Wartość ta odpowiada zastrzeżonej
w umowie zastawu karze umownej, którą otrzymałby gdyby uznano, iż jego
wierzytelność spełnia wymogi opisane w art. 1024 § 1 pkt 5 k.p.c.”. Tymczasem
skarżący wywodzi swoje roszczenie z umowy zastawu akcji, w której w celu
zabezpieczenia wierzytelności zastawnika (skarżącego w niniejszym
postępowaniu), wynikających z umowy przedwstępnej sprzedaży akcji, zastawca
ustanowił zastaw na tych akcjach.
Powołanie się na prawomocne oddalenie zażalenia w przedmiocie
zatwierdzenia planu podziału sum uzyskanych z egzekucji bez przedstawienia
dalszej przekonującej jurydycznej argumentacji mogącej przemawiać za tym,
że szkoda określona przez skarżącego została mu rzeczywiście wyrządzona oraz
bez wskazania odpowiednich środków mających uwiarygodnić to twierdzenie, samo
w sobie nie jest wystarczające do spełnienia obowiązku przewidzianego w art. 4245
§ 1 pkt 4 k.p.c. Samo wydanie niekorzystnego dla strony rozstrzygnięcia nie może
być utożsamiane z poniesieniem szkody w rozumieniu przepisów dotyczących
przedmiotowej skargi.
Niespełnienie zatem wymagań określonych w art. 4245
§ 1 pkt 4 k.p.c.
powoduje konieczność odrzucenia skargi (art. 4248
§ 1 k.p.c.).
4