Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CZ 58/09
POSTANOWIENIE
Dnia 6 listopada 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jan Górowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Józef Frąckowiak
SSN Irena Gromska-Szuster
w sprawie z powództwa Miasta W.
przeciwko Stronnictwu […]
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 6 listopada 2009 r.,
zażalenia strony powodowej na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 9 kwietnia 2009 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie.
Uzasadnienie
2
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 9 kwietnia 2009 r. odrzucił apelację
powoda Miasta W. w sprawie […] w części zaskarżającej orzeczenie w przedmiocie
umorzenia postępowania zawarte w punkcie 1 wyroku Sądu Okręgowego z dnia 14
września 2007 r., uznając, że wniesiona została z naruszeniem terminu
przewidzianego w art. 394 § 2 k.p.c.
Skarżący w zażaleniu na to postanowienie wniósł o jego uchylenie.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W postępowaniu procesowym sąd wydaje orzeczenie w formie wyroku, gdy
rozstrzyga o istocie sporu (art. 316 k.p.c.); we wszystkich innych przypadkach
wydaje orzeczenie w postaci postanowienia (art. 354 k.p.c.).
W sprawie Sąd Apelacyjny odrzucił apelację w części zaskarżającej
orzeczenie w przedmiocie umorzenia postępowania wyrokiem zamiast
postanowieniem, co wprowadziło w błąd powoda przy wyborze właściwego środka
odwoławczego.
Zgodnie z ugruntowanym w orzecznictwie stanowiskiem, strona nie może
ponosić ujemnych następstw zastosowania przez sąd formy nieodpowiadającej
treści orzeczenia. W takiej sytuacji wniesioną apelację należało rozpoznać jako
zażalenie, z tym że nie mogło być ono odrzucone z powodu przekroczenia terminu
do jego wniesienia, o którym mowa w art. 394 § 2 k.p.c. (por. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 8 stycznia 2003 r. II CZ 165/02, niepubl.).
Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w uchwale połączonych Izb: Izby Cywilnej oraz
Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 6 marca 1972 r., III CZP 27/71, także
w razie odrzucenia pozwu wyrokiem środek odwoławczy podlega rozpoznaniu jako
zażalenie również wtedy, gdy skarżący nazwał go rewizją; nie może być jednak
odrzucony z powodu niezachowania terminu przewidzianego w art. 394 § 2 k.p.c.
(OSNCP 1973, nr 1, poz. 1). W uchwale tej Sąd Najwyższy przesądził występujące
zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie kontrowersje co do tego, czy o rodzaju
środka odwoławczego decyduje przedmiot rozstrzygnięcia, czy forma nadana
orzeczeniu przez sąd i jaki ma to wpływ na termin zaskarżenia.
3
Mając na uwadze fakt, że doręczenie wyroku z uzasadnieniem nastąpiło
w dniu 4 października 2007 r. oraz, że apelacja została wniesiona do sądu w dniu
18 października 2007 r. trzeba stwierdzić, że termin do wniesienia apelacji został
zachowany. Zachowanie terminu do wniesienia apelacji w omawianym wypadku
przesądziło automatycznie o terminowym wniesieniu środka odwoławczego, mimo
że nie jest on w istocie apelacją, lecz zażaleniem (por. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 20 maja 2005 r. III CZ 40/05 niepubl.). Jak trafnie zatem
podnosił skarżący, apelacja od wyroku sądu pierwszej instancji w części, w której
umorzono postępowanie, podlegała rozpoznaniu jako zażalenie i nie mogła być
odrzucona na skutek niezachowania terminu określonego w art. 394 § 2 k.p.c. oraz
ze względu na nieadekwatny do zaskarżonego rozstrzygnięcia rodzaj środka
odwoławczego.
Z tej przyczyny zaskarżone postanowienie uchylono (art. 394 § 2 i 3 k.p.c.
w zw. z art. 39515
§ 1 k.p.c.).