Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 73/09
POSTANOWIENIE
Dnia 19 listopada 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący)
SSN Mirosław Bączyk
SSN Krzysztof Pietrzykowski (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa H. K.
przeciwko J. K. i L. K.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 19 listopada 2009 r.,
zażalenia powódki
na postanowienie Sądu Okręgowego w B.
z dnia 26 czerwca 2009 r.,
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Dnia 25 lutego 2009 r. H. K. wniosła skargę o wznowienie postępowania
zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w B. z dnia 8 lutego
2007 r., domagając się zwiększenia przysługującego jej zachowku. W toku tego
postępowania ustalono, że w skład spadku po jej matce M. K. wchodzi jedynie
spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. Tymczasem okazało się,
że spadek obejmuje również „majątek zabużański”, o czym H. K. dowiedziała się,
jak twierdzi, dnia 25 kwietnia 2008 r.
Postanowieniem z dnia 26 czerwca 2009 r. Sąd Okręgowy w B. odrzucił
skargę. W uzasadnieniu wyjaśnił, że, zgodnie z art. 407 § 1 k.p.c., skargę
o wznowienie wnosi się w terminie trzech miesięcy od dnia, w którym strona
dowiedziała się o podstawie wznowienia. W niniejszej zaś sprawie Halina
Kondraciuk wniosła skargę po upływie tego terminu.
W zażaleniu na postanowienie Sądu Okręgowego H. K. wniosła o uchylenie
postanowienia w całości, zarzucając błędne przyjęcie, że powzięta przez nią
wiadomość o toczącym się postępowaniu w przedmiocie przyznania rekompensaty
za nieruchomości pozostawione poza obecnymi granicami Polski jest początkiem
biegu terminu do wniesienia skargi o wznowienie postępowania. Samo bowiem
wszczęcie i prowadzenie postępowania przez organ administracyjny nie wskazuje
na fakt przyznania rekompensaty, od której przysługiwałby zachowek. Dopiero zaś
powzięcie wiadomości o przyznaniu rekompensaty może być miarodajne do
ustalenia daty, od której biegnie termin 3 miesięcy.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Powódka w zażaleniu na postanowienie Sądu Okręgowego z dnia
26 czerwca 2009 r. trafnie podnosi, że toczące się postępowanie administracyjne
nie oznacza jeszcze przyznania rekompensaty za „mienie zabużańskie”, od której
przysługiwałby zachowek. Występując jednak ze skargą o wznowienie
postępowania w sprawie o zachowek, w istocie sama sobie przeczy. Skoro bowiem
3
nie została jeszcze przyznana rekompensata, to nie zwiększyła się wartość majątku
spadkowego, od której oblicza się wysokość zachowku.
Postanowieniem z dnia 20 grudnia 2005 r. Sąd Rejonowy stwierdził nabycie
spadku po M. K. na podstawie testamentu notarialnego z dnia 2 kwietnia 2004 r. w
¾ częściach przez syna J. K. i w ¼ części wnuczkę L. K. W testamencie znajduje
się też oświadczenie M. K., że wspólnie z mężem F. K. wyposażyła swoja córkę H.
K., finansując w całości nabycie przez nią spółdzielczego własnościowego prawa
do lokalu mieszkalnego oraz wyposażając jej mieszkanie, a po śmierci męża -
pomagając finansowo córce. W testamencie znalazł się też zapis zobowiązujący
spadkobierców do przeniesienia na rzecz H. K. własności rzeczy ruchomych
(maszyny elektrycznej do szycia, futra długiego oraz złotego zegarka), który został
wykonany.
Dnia 17 sierpnia 2008 r. H. K. wniosła o stwierdzenie nabycia spadku na
podstawie ustawy po matce M. K., zmarłej w dniu 26 maja 2005 r., podkreślając, że
spadek w postaci „mienia zabużańskiego” nie był ujęty w pozostawionym
testamencie. Sąd Rejonowy w Białymstoku postanowieniem z dnia 28 października
2008 r. oddalił wniosek, a Sąd Okręgowy w B. postanowieniem z dnia 19 lutego
2009 r. oddalił apelację. W uzasadnieniu postanowienia z dnia 28 października
2008 r. Sąd Rejonowy podkreślił m.in., że powódka wiedziała o mieniu
zabużańskim już przed 2004 r., gdy ze swoją matką załatwiała sprawy spadkowe
po jej rodzicach.
W tej sytuacji należy uznać, że Sąd Okręgowy w postanowieniu z dnia
26 czerwca 2009 r. trafnie przyjął, iż w sprawie o wznowienie postępowania upłynął
termin 3 miesięcy określony w art. 407 § 1 k.p.c.
Z przedstawionych powodów orzeczono jak w sentencji (art. 39814
w zw.
z art. 3941
§ 3 k.p.c.).
jz