Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CNP 69/09
POSTANOWIENIE
Dnia 8 grudnia 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Lech Walentynowicz
w sprawie ze skargi M.S.
o stwierdzenie niezgodności za prawem prawomocnego
wyroku Sądu Rejonowego w G.
z dnia 11 kwietnia 2007 r., sygn. akt[...]
w sprawie z powództwa małoletnich D. i K.S.
reprezentowanych przez matkę J.L.
przeciwko M.S.
o podwyższenie alimentów,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 8 grudnia 2009 r.,
odrzuca skargę.
2
Uzasadnienie
Pozwany M.S. wniósł skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego z dnia 11 kwietnia 2007 r.,
uwzględniającego w całości powództwo w sprawie o podwyższenie alimentów na
dwie małoletnie córki pozwanego do łącznej kwoty 1500 złotych miesięcznie.
Skarżący zakwestionował powyższy wyrok w zakresie zasądzającym od
niego na rzecz małoletnich świadczenia alimentacyjne przewyższające kwotę
400 złotych miesięcznie dla każdej z powódek. W skardze zarzucił naruszenie
prawa procesowego w postaci art. 5 k.p.c. oraz naruszenie prawa materialnego,
tj. art. 135 k.r.o. Uprawdopodabniając wyrządzenie szkody spowodowanej przez
wydanie zaskarżonego orzeczenia, skarżący stwierdził, że zmuszony jest
dokonywać większych świadczeń alimentacyjnych, niż jest w stanie ponieść
stosownie do swoich możliwości majątkowych i zarobkowych, które wynoszą po
400 złotych miesięcznie na każdą z powódek.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 4241
§ 1 k.p.c., skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia przysługuje od prawomocnego orzeczenia sądu drugiej
instancji, gdy przez jego wydanie stronie została wyrządzona szkoda, a zmiana lub
uchylenie tego orzeczenia w drodze przysługujących stronie środków prawnych nie
było i nie jest możliwe. Wyjątek od wskazanej zasady przewidziano w art. 4241
§ 2
k.p.c. W sytuacji, gdy strona nie skorzystała z przysługujących jej środków
prawnych, dopuszczalność skargi uzależniona jest od istnienia wyjątkowego
wypadku polegającego na występowaniu niezgodności z prawem o kwalifikowanym
charakterze, wynikającej z naruszenia podstawowych zasad porządku prawnego
lub konstytucyjnych wolności albo praw człowieka i obywatela.
W przedmiotowej sprawie taki wyjątkowy wypadek nie występuje. Skarżący
nie sprecyzował w sposób wystarczający, które podstawowe zasady porządku
prawnego lub konstytucyjne wolności, albo prawa człowieka i obywatela zostały
jego zdaniem naruszone, gdyż powołał się tylko ogólnie na art. 18 Konstytucji, art.
33 ust. 1 Konstytucji, art. 48 ust. 1 Konstytucji, art. 135 § 1 k.r.o. poprzez
„narzucenie ojcu obowiązku alimentacyjnemu, któremu nie jest w stanie podołać". Z
3
analizy akt sprawy oraz wniesionej skargi wynika, że sąd orzekający w sprawie
o podwyższenie alimentów dokonał oceny usprawiedliwionych potrzeb
uprawnionych oraz zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego (art.
135 k.r.o.), nie dopuścił się przy tym naruszenia prawa o kwalifikowanym
charakterze, mogącego być podstawą wniesienia skargi, o której mowa w art. 4241
i następnych k.p.c.
Skarżący wskazał, że od wyroku Sądu Rejonowego nie została złożona
apelacja, natomiast zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 4241
§ 2 k.p.c.
Tymczasem postanowieniem z dnia 18 listopada 2008 r. Sąd Okręgowy w G.
oddalił zażalenie od postanowienia z dnia 18 czerwca 2008 r. Sądu Rejonowego w
G. odrzucającego wniosek pozwanego o doręczenie wyroku wraz z uzasadnieniem
jako złożony po terminie. Sąd Okręgowy wskazał, że pozwany mieszkający za
granicą, w czerwcu 2007 r. dowiedział się o zapadnięciu wyroku o podwyższenie
alimentów, skontaktował się wówczas ze swoim pełnomocnikiem, informując go o
treści orzeczenia. Profesjonalny pełnomocnik pozwanego dopiero po upływie pięciu
miesięcy wniósł o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o doręczenie wyroku
wraz z uzasadnieniem. Nie można w takiej sytuacji mówić o wyjątkowych
okolicznościach obiektywnie uniemożliwiających stronie wniesienie środka
odwoławczego. Fakt zamieszkiwania pozwanego za granicą (w Niemczech) nie
stanowi, w dobie możliwości dostępu do środków szeroko pojętej komunikacji,
przeszkody w należytym dbaniu o swoje interesy procesowe i prawne w Polsce.
W istocie skarżący zastępuje skargą o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia środki odwoławcze przysługujące od wyroku sądu
pierwszej instancji na zasadach ogólnych, w sytuacji gdy w sposób zawiniony
środki te sam utracił.
Mając powyższe na względzie, Sąd Najwyższy stwierdził, że skarżący nie był
uprawniony do zaskarżenia skargą o stwierdzenie niezgodności z prawem wyroku
wydanego przez sąd pierwszej instancji (art. 4241
§ 2 k.p.c.), a to oznacza
niedopuszczalność tej skargi z innych przyczyn (art. 4248
§ 2 k.p.c.).