Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III SK 45/09
POSTANOWIENIE
Dnia 4 lutego 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Andrzej Wróbel
w sprawie z powództwa Rolno - Spożywczego Rynku Hurtowego Spółki Akcyjnej w
B.
przeciwko Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów
o ochronę konkurencji,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 4 lutego 2010 r.,
skargi kasacyjnej strony powodowej od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 17 lipca 2009 r.,
odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 17 lipca 2009 r., Sąd Apelacyjny, rozpoznając ponownie
sprawę wskutek uchylenia wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 22 czerwca 2007 r.,
przez Sąd Najwyższy wyrokiem z dnia 2 października 2008 r., sygn. akt III SK 3/08,
zmienił zaskarżony przez Rolno-Spożywczy Rynek Hurtowy S.A. w B. (powód)
wyrok Sądu Okręgowego – Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 11
października 2006 r. w ten sposób, że obniżył wysokość kary grzywny nałożoną na
powoda w decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 11
maja 2005 r., RWA-11/2005, a w pozostałej części oddalił apelację powoda.
Powód zaskarżył powyższy wyrok skargą kasacyjną w całości, jako
podstawę skargi wskazując zarzut naruszenia art. 102 ust. 1 ustawy z dnia 15
2
grudnia 2000 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (tekst jednolity: Dz.U. z 2005
r., Nr 244, poz. 2080 z późn. zm., dalej jako ustawa) poprzez „nałożenie kary
pieniężnej za niewykonanie decyzji nakazującej zaniechanie praktyk
ograniczających konkurencję, pomimo brak przesłanek ku temu, gdy ustalony w
sprawie stan faktyczny nie obejmował ustalenia, czy w okresie po uprawomocnieniu
się decyzji nakazującej zaniechanie praktyki naruszającej art. 8 ustawy powód
faktycznie uzależniał zawarcie umowy najmu od zobowiązania się najemcy do
wykupu akcji” oraz poprzez przyjęcie, że „kara za niewykonania decyzji Prezesa
UOKiK może być nałożona w przypadku niewykonywania przez jej adresata innych
czynności aniżeli ustalone w tej decyzji jako praktyka ograniczająca konkurencję, a
w rezultacie uznanie, że powód kontynuował praktykę uzależniania zawarcia
umowy najmu powierzchni handlowej od zakupu akcji, po uprawomocnieniu się
decyzji nr RWA-5/2002 nakazującej zaniechanie tej praktyki, na tej podstawie, że
powód nie wprowadził zmian w „Regulaminu świadczenia usług i realizacji prawa
pierwszeństwa w Rolno-Spożywczym Rynku Hurtowym S.A. w B.”, z pominięciem
faktycznych okoliczności zawierania tych umów, co pozostawało w sprzeczności z
nakazem tej decyzji oraz z pominięciem faktu, że decyzja ta nie rozstrzygała o
obowiązku zmiany ww. Regulaminu”, a także naruszenie przepisów postępowania,
to jest art. 233, art. 382 oraz art. 231 k.p.c. poprzez „wadliwą ocenę materiału
dowodowego oraz brak oceny całości zebranego w sprawie materiału
dowodowego, jak również oparcie przez Sąd Apelacyjny rozstrzygnięcia na
domniemaniu faktycznym w, sytuacji gdy brak było ku temu przesłanek”.
Wnosząc o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania, pełnomocnik powoda
podnosił, że zachodzi rozbieżność w wykładni art. 102 ustawy w orzecznictwie
Sądu Najwyższego polegająca na „diametralnie odmiennym poglądzie na
przedmiot zakresu ustaleń niezbędnych dla nałożenia kary pieniężnej za
niewykonanie decyzji nakazującej zaniechanie praktyk ograniczających
konkurencję”, co doprowadziło do „obowiązywania w systemie prawnym dwóch
przeciwstawnych sobie wykładni przepisu art. 102 ust. 1 ustawy”.
Sąd Najwyższy zważył co następuje:
3
Skarga kasacyjna powoda nie kwalifikowała się do przyjęcia celem jej
merytorycznego rozpoznania, ponieważ według art. 39820
zdanie drugie k.p.c. nie
można oprzeć skargi kasacyjnej od orzeczenia wydanego po ponownym
rozpoznaniu sprawy na podstawach sprzecznych z wykładnią prawa dokonaną w
tej sprawie przez Sąd Najwyższy. Z taką sytuacją mamy do czynienia w sprawie, w
której wniesiona została rozpoznawana skarga kasacyjna. Zarzuty tej skargi,
wyczerpujące podstawę kasacyjną naruszenia prawa materialnego, zmierzają do
podważenia wykładni prawa dokonanej w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 2
października 2008 r., sygn. akt III SK 3/08. Z treści uzasadnienia uprzednio
wydanego w sprawie wyroku Sądu Najwyższego jednoznacznie wynika, że zawiera
on wykładnię przepisów dotyczących kary pieniężnej z tytułu niewykonania decyzji
Prezesa Urzędu. Sąd Apelacyjny, będąc związany wykładnią prawa dokonaną
przez Sąd Najwyższy w wyroku uprzednio wydanym przez ten Sąd na skutek skargi
kasacyjnej, zastosował prawo materialne zgodnie z tą wykładnią. Oparcie zaś
skargi kasacyjnej od orzeczenia wydanego po ponownym rozpoznaniu sprawy na
podstawach sprzecznych z wykładnią prawa dokonaną w tej sprawie przez Sąd
Najwyższy powoduje, że z tego powodu skarga kasacyjna nie podlega
uwzględnieniu. W tej sytuacji Sąd Najwyższy nie dokonuje oceny merytorycznej
podstaw kasacyjnych (wyrok SN z 27 listopada 2008 r., sygn. akt IV CSK 317/08;
wyrok SN z dnia 25 lutego 2009 r., sygn. akt II CSK 561/08).
Ponadto, Sąd Najwyższy rozpoznając sprawę po raz kolejny, jest związany
oceną prawną uprzednio dokonaną. Ustalenie znaczenia przepisów prawa przez
Sąd Najwyższy w wyroku uchylającym wyrok Sądu drugiej instancji i
przekazującym sprawę do ponownego rozpoznania jest bowiem wiążące w toku
dalszego postępowania (wyrok SN z 16 grudnia 2009 r., sygn. akt I CSK 196/09),
zatem okoliczność, że stanowisko Sądu Najwyższego przyjęte w wyroku z dnia 2
października 2008 r., sygn. akt III SK 3/08 odbiega od poglądów prawnych
wyrażonych w wyroku z dnia 15 lipca 2009 r., sygn. akt III SK 10/09 jest w niniejszej
sprawie bezprzedmiotowa.
Mając powyższe na względzie, Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji
postanowienia.
4