II CZ 98/09
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:27-08-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II CZ 98/09
POSTANOWIENIE
Dnia 18 lutego 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jan Górowski (przewodniczący)
SSN Zbigniew Kwaśniewski (sprawozdawca)
SSN Krzysztof Pietrzykowski
w sprawie z powództwa I. B.
przeciwko „E.(…)” Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P.
o ustalenie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 18 lutego 2010 r.,
zażalenia powoda na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 20 sierpnia 2009 r., sygn. akt I WSC (…) [I ACz (…)],
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Apelacyjny odrzucił skargę kasacyjną powoda
I. B. wniesioną od postanowienia tego Sądu z dnia 12 maja 2009 roku oddalającego
zażalenie powoda na zarządzenie Przewodniczącego XIV Wydziału Cywilnego Sądu
Okręgowego w P. w przedmiocie zwrotu pozwu.
W motywach swojego rozstrzygnięcia odrzucającego skargę kasacyjną Sąd
drugiej instancji wskazał, że przedmiotem zaskarżonego skargą kasacyjną
postanowienia było oddalenie zażalenia, a na takie postanowienie, ze względu na treść
art. 3981
§ 1 k.p.c., skarga kasacyjna nie przysługuje. Zgodnie z przywołanym
przepisem skarga kasacyjna przysługuje jedynie od wydanego przez sąd drugiej
instancji prawomocnego wyroku lub postanowienia w przedmiocie odrzucenia pozwu lub
umorzenia postępowania kończących postępowanie w sprawie. Postanowienie
2
oddalające zażalenie na zarządzenie przewodniczącego o zwrocie pozwu nie jest
postanowieniem kończącym postępowanie w sprawie, a zatem nie przysługuje na nie
skarga kasacyjna.
Zażalenie na powyższe postanowienie odrzucające skargę kasacyjną wniósł
powód zarzucając naruszenie art. 3981
§ 1 k.p.c. W jego ocenie zaskarżone
postanowienie jest postanowieniem kończącym postępowanie w sprawie, gdyż ze
względu na upływ, przewidzianego w art. 5 ust. 4 ustawy z dnia 7 lipca 2005 roku
o zmianie niektórych ustaw dotyczących nabywania własności nieruchomości (Dz. U. z
2005 r. Nr 157, poz. 1315), 3-letniego terminu przewidzianego na złożenie wniosku o
nabycie mieszkania powód nie może dochodzić swoich praw w toku postępowania
sądowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie nie jest zasadne.
W judykaturze reprezentowane jest jednolite stanowisko, zgodnie z którym
niedopuszczalna jest skarga kasacyjna wniesiona od postanowienia oddalającego
zażalenie na zarządzenie przewodniczącego w przedmiocie zwrotu pozwu (por.
np. postanowienie SN z dnia 16 kwietnia 2008 r., I CZ 10/08, niepubl., postanowienie
SN z dnia 26 stycznia 2000 r., III CZ 171/99, niepubl., postanowienie SN z dnia 19
grudnia 1996 r., II CKN 60/96, niepubl., postanowienie SN z dnia 11 lipca 1997 r., II
CKN 315/97, niepubl.; postanowienie z dnia 11 września 1997 r., II CZ 113/97, niepubl.).
Słusznie podnosi się, że postanowienie to nie jest postanowieniem kończącym
postępowanie w sprawie, a zatem skarga kasacyjna wniesiona od takiego orzeczenia
podlega odrzuceniu jako niedopuszczalna, ze względu na treść art. 3981
§ 1 k.p.c.
Postanowieniem kończącym postępowanie w sprawie jest wyłącznie takie
postanowienie, które kończy sprawę, jako pewną całość poddaną pod osąd
(por. uchwała siedmiu sędziów SN z dnia 24 listopada 1998 r., III CZP 44/98, publ.
OSNC 1999, nr 5, poz. 87). Postanowieniem takim jest jedynie takie orzeczenie, którego
wydanie wyłącza możliwość podjęcia dalszych czynności sądowych w sprawie. Takiego
charakteru nie można przypisać postanowieniu sądu drugiej instancji oddalającemu
zażalenie na zarządzenie przewodniczącego o zwrocie pozwu. Zwrot pozwu,
zarządzony przez przewodniczącego w następstwie nieusunięcia w wyznaczonym
terminie wad formalnych pozwu uniemożliwiających prawidłowe wszczęcie procesu (art.
130 § 2 zd. 1 k.p.c.), nie wyłącza bowiem możliwości jego ponownego wniesienia do
sądu (por. postanowienie SN z dnia 23 stycznia 1998 r., I CZ 207/97, niepubl); zgodnie
3
bowiem z art. 130 § 2 zd. 2 k.p.c. pozew zwrócony nie wywołuje żadnych skutków, jakie
ustawa wiąże z jego wniesieniem.
Powyższego stanowiska nie zmienia - podnoszona przez skarżącego w zażaleniu
- okoliczność, iż w następstwie upływu przewidzianego w art. 5 ust. 4 ustawy z dnia 7
lipca 2005 roku o zmianie niektórych ustaw dotyczących nabycia własności
nieruchomości utracił on uprawnienie do żądania nabycia nieruchomości, o którym
mowa w art. 5 ust. 1 przywołanej ustawy, a tym samym postanowienie oddalające
zażalenie od zarządzenia przewodniczącego w przedmiocie zwrotu pozwu jest
postępowaniem kończącym postępowanie w sprawie. Wbrew twierdzeniom skarżącego
upływ terminu, o którym mowa w art. 5 ust. 4 ustawy nie wyłącza możliwości ponownego
wystąpienia przez skarżącego z dochodzonym roszczeniem na drogę sądową i
rozstrzygnięcia przez sąd sprawy co do jej istoty. Ma on natomiast wpływ na ocenę sądu
rozpoznającego sprawę w przedmiocie istnienia materialnoprawnej podstawy
dochodzonego roszczenia.
Mając powyższe na względzie, na podstawie art. 39814
k.p.c. w zw. z art. 3941
§ 3
k.p.c. orzeczono jak w sentencji.
POSTANOWIENIE
Dnia 18 lutego 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jan Górowski (przewodniczący)
SSN Zbigniew Kwaśniewski (sprawozdawca)
SSN Krzysztof Pietrzykowski
w sprawie z powództwa I. B.
przeciwko „E.(…)” Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P.
o ustalenie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 18 lutego 2010 r.,
zażalenia powoda na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 20 sierpnia 2009 r., sygn. akt I WSC (…) [I ACz (…)],
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Apelacyjny odrzucił skargę kasacyjną powoda
I. B. wniesioną od postanowienia tego Sądu z dnia 12 maja 2009 roku oddalającego
zażalenie powoda na zarządzenie Przewodniczącego XIV Wydziału Cywilnego Sądu
Okręgowego w P. w przedmiocie zwrotu pozwu.
W motywach swojego rozstrzygnięcia odrzucającego skargę kasacyjną Sąd
drugiej instancji wskazał, że przedmiotem zaskarżonego skargą kasacyjną
postanowienia było oddalenie zażalenia, a na takie postanowienie, ze względu na treść
art. 3981
§ 1 k.p.c., skarga kasacyjna nie przysługuje. Zgodnie z przywołanym
przepisem skarga kasacyjna przysługuje jedynie od wydanego przez sąd drugiej
instancji prawomocnego wyroku lub postanowienia w przedmiocie odrzucenia pozwu lub
umorzenia postępowania kończących postępowanie w sprawie. Postanowienie
2
oddalające zażalenie na zarządzenie przewodniczącego o zwrocie pozwu nie jest
postanowieniem kończącym postępowanie w sprawie, a zatem nie przysługuje na nie
skarga kasacyjna.
Zażalenie na powyższe postanowienie odrzucające skargę kasacyjną wniósł
powód zarzucając naruszenie art. 3981
§ 1 k.p.c. W jego ocenie zaskarżone
postanowienie jest postanowieniem kończącym postępowanie w sprawie, gdyż ze
względu na upływ, przewidzianego w art. 5 ust. 4 ustawy z dnia 7 lipca 2005 roku
o zmianie niektórych ustaw dotyczących nabywania własności nieruchomości (Dz. U. z
2005 r. Nr 157, poz. 1315), 3-letniego terminu przewidzianego na złożenie wniosku o
nabycie mieszkania powód nie może dochodzić swoich praw w toku postępowania
sądowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie nie jest zasadne.
W judykaturze reprezentowane jest jednolite stanowisko, zgodnie z którym
niedopuszczalna jest skarga kasacyjna wniesiona od postanowienia oddalającego
zażalenie na zarządzenie przewodniczącego w przedmiocie zwrotu pozwu (por.
np. postanowienie SN z dnia 16 kwietnia 2008 r., I CZ 10/08, niepubl., postanowienie
SN z dnia 26 stycznia 2000 r., III CZ 171/99, niepubl., postanowienie SN z dnia 19
grudnia 1996 r., II CKN 60/96, niepubl., postanowienie SN z dnia 11 lipca 1997 r., II
CKN 315/97, niepubl.; postanowienie z dnia 11 września 1997 r., II CZ 113/97, niepubl.).
Słusznie podnosi się, że postanowienie to nie jest postanowieniem kończącym
postępowanie w sprawie, a zatem skarga kasacyjna wniesiona od takiego orzeczenia
podlega odrzuceniu jako niedopuszczalna, ze względu na treść art. 3981
§ 1 k.p.c.
Postanowieniem kończącym postępowanie w sprawie jest wyłącznie takie
postanowienie, które kończy sprawę, jako pewną całość poddaną pod osąd
(por. uchwała siedmiu sędziów SN z dnia 24 listopada 1998 r., III CZP 44/98, publ.
OSNC 1999, nr 5, poz. 87). Postanowieniem takim jest jedynie takie orzeczenie, którego
wydanie wyłącza możliwość podjęcia dalszych czynności sądowych w sprawie. Takiego
charakteru nie można przypisać postanowieniu sądu drugiej instancji oddalającemu
zażalenie na zarządzenie przewodniczącego o zwrocie pozwu. Zwrot pozwu,
zarządzony przez przewodniczącego w następstwie nieusunięcia w wyznaczonym
terminie wad formalnych pozwu uniemożliwiających prawidłowe wszczęcie procesu (art.
130 § 2 zd. 1 k.p.c.), nie wyłącza bowiem możliwości jego ponownego wniesienia do
sądu (por. postanowienie SN z dnia 23 stycznia 1998 r., I CZ 207/97, niepubl); zgodnie
3
bowiem z art. 130 § 2 zd. 2 k.p.c. pozew zwrócony nie wywołuje żadnych skutków, jakie
ustawa wiąże z jego wniesieniem.
Powyższego stanowiska nie zmienia - podnoszona przez skarżącego w zażaleniu
- okoliczność, iż w następstwie upływu przewidzianego w art. 5 ust. 4 ustawy z dnia 7
lipca 2005 roku o zmianie niektórych ustaw dotyczących nabycia własności
nieruchomości utracił on uprawnienie do żądania nabycia nieruchomości, o którym
mowa w art. 5 ust. 1 przywołanej ustawy, a tym samym postanowienie oddalające
zażalenie od zarządzenia przewodniczącego w przedmiocie zwrotu pozwu jest
postępowaniem kończącym postępowanie w sprawie. Wbrew twierdzeniom skarżącego
upływ terminu, o którym mowa w art. 5 ust. 4 ustawy nie wyłącza możliwości ponownego
wystąpienia przez skarżącego z dochodzonym roszczeniem na drogę sądową i
rozstrzygnięcia przez sąd sprawy co do jej istoty. Ma on natomiast wpływ na ocenę sądu
rozpoznającego sprawę w przedmiocie istnienia materialnoprawnej podstawy
dochodzonego roszczenia.
Mając powyższe na względzie, na podstawie art. 39814
k.p.c. w zw. z art. 3941
§ 3
k.p.c. orzeczono jak w sentencji.