II CNP 2/10
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:17-04-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:I CNP 76/06 C 990/50 C III 1030/35 I CK 106/04 I CK 62/05 I CKN 57/97 I CNP 21/06 III CKN 606/00 III CNP 34/06
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II CNP 2/10
POSTANOWIENIE
Dnia 27 kwietnia 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Krzysztof Strzelczyk
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 27 kwietnia 2010 r.
skargi Jana Z.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku
Sądu Apelacyjnego z dnia 7 listopada 2007 r.,
wydanego w sprawie z powództwa Jana Z.
przeciwko Skarbowi Państwa Komendzie Miejskiej Policji w Ł.
o zapłatę,
1) odrzuca skargę i nie obciąża skarżącego Jana Z.
kosztami postępowania
2) oddala wniosek pełnomocnika skarżącego o przyznanie
kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu
2
Uzasadnienie
Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 17 października 2006 r. zasądził od
pozwanego Skarbu Państwa reprezentowanego przez Komendę Miejską Policji
w Ł. na rzecz powoda Jana Z. kwotę 5.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od
dnia 11 lipca 2006 r., w pozostałym zakresie powództwo oddalił. Tenże Sąd
postanowieniem z dnia 9 listopada 2006 r. odrzucił apelację powoda od
powyższego wyroku, następnie postanowieniem z dnia 27 lutego 2007 r. oddalił
wniosek powoda o przywrócenia terminu do złożenia apelacji, z kolei
postanowieniem z dnia 1 marca 2007 r. odrzucił ponownie wniesioną przez powoda
apelację od wyroku z 17 października 2006 r. Sąd Okręgowy w Ł. postanowieniem
z dnia 26 marca 2007 r. odrzucił również zażalenie powoda na postanowienie tegoż
Sądu z dnia 27 lutego 2007 r. oddalające wniosek powoda o przywrócenie terminu,
zaś Sąd Apelacyjny oddalił zażalenie powoda na postanowienie Sądu Okręgowego
z dnia 9 listopada 2006 r.
Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 7 listopada 2007 r. oddalił apelację strony
pozwanej od wyroku Sądu Okręgowego w łodzi z dnia 17 października 2006 r.
Powód wniósł skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 7 listopada 2007 r. wskazując, że orzeczenie to
jest niezgodne z art. 41 ust. 1 oraz art. 41 ust. 5 Konstytucji RP, art. 5 ust. 5
Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z dnia
4 listopada 1950 r., art. 9 ust. 5 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich
i Politycznych, art. 23 i art. 24, art. 448, art. 481 k.c. jak również z art. 78
Konstytucji RP.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia,
jest specjalnym procesowym środkiem prawnym mającym na celu badanie
legalności jurysdykcyjnej działalności sądów powszechnych, przez kontrolę
zgodności z prawem prawomocnych orzeczeń.
3
Postępowanie ze skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia toczy się przed Sądem Najwyższym i objęte jest
przymusem adwokacko-radcowskim (art. 871
k.p.c.) Z uwagi na szczególny
charakter i rolę tego środka prawnego jak również ze względu na udział
w postępowaniu profesjonalnych pełnomocników ustawodawca zdecydował się na
podwyższenie – podobnie jak w przypadku skargi kasacyjnej – wymagań
formalnych jakie środek ten winien spełniać.
Zgodnie z art. 4255
§ 1 k.p.c. skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia powinna zawierać oznaczenie orzeczenia, od którego
jest wniesiona, ze wskazaniem, czy jest ono zaskarżone w całości lub w części,
przytoczenie jej podstaw oraz ich uzasadnienie, wskazanie przepisu prawa,
z którym zaskarżone orzeczenie jest niezgodne, uprawdopodobnienie wyrządzenia
szkody, spowodowanej przez wydanie orzeczenia, którego skarga dotyczy,
wykazanie, że wzruszenie zaskarżonego orzeczenia w drodze innych środków
prawnych nie było i nie jest możliwe, a ponadto – gdy skargę wniesiono stosując
art. 4241
§ 2 k.p.c. – że występuje wyjątkowy wypadek uzasadniający wniesienie
skargi, oraz wniosek o stwierdzenie niezgodności orzeczenia z prawem.
Wymienione wymagania skargi mają charakter konstrukcyjny i powinny być
spełnione kumulatywnie. To oznacza, że skarga niespełniająca któregokolwiek
z nich jest dotknięta tzw. brakiem istotnym, nienaprawialnym w trybie właściwym
dla usuwania braków i podlega odrzuceniu, bez wzywania do ich usunięcia
(por. postanowienie Sądu Najwyższego z 12 czerwca 2006 r., I CNP 21/06,
niepubl., postanowienie Sądu Najwyższego z 27 lipca 2006 r., III CNP 34/06,
niepubl., postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 17 stycznia 2007 r. I CNP 76/06,
niepubl ).
Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia
podlega odrzuceniu również z innych przyczyn. Przede wszystkim skarga powinna
zostać wniesiona od istniejącego orzeczenia, powinna być dopuszczalna z mocy
ustawy, zostać wniesiona przez podmiot do tego legitymowany, oraz mający interes
prawny w zaskarżeniu. Jeżeli chodzi o tę ostatnią przesłankę to powszechnie
przyjmuje się, że interes prawny w zaskarżeniu wynika nie tylko z niekorzystnej dla
4
skarżącego różnicy pomiędzy jego żądaniem a sentencją orzeczenia, lecz istnieje
zawsze, gdy orzeczenie nie daje skarżącemu wszystkich korzyści prawnych, jakich
mógłby oczekiwać, gdyby było ono prawidłowe, gdy po stronie skarżącego ma
miejsce utrata jakiejkolwiek korzyści prawnej. Brak interesu prawnego skutkuje
odrzuceniem niedopuszczalnego z tej przyczyny środka prawnego (zob. np.
orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia: 13 marca 1936, C III 1030/35 (OSN 1937,
z 11, poz. 11); 25 marca 1949 r. WaC 302/48 (OSN 1950, nr 1, poz. 5); 11 sierpnia
1950 r., Ł.C. 990/50 (PiP 1951, nr2, S. 360); postanowienie Sądu Najwyższego
z dnia 8 kwietnia 1997 r., I CKN 57/97 (OSNC 1997, nr 11, poz. 166); wyrok Sądu
Najwyższego z dnia 20 listopada 2003 r., III CKN 606/00, (niepubl.); postanowienia
Sądu Najwyższego z dnia 27 kwietnia 2004 r., I CK 62/05 (niepubl.) oraz z dnia
28 kwietnia 2004 r., I CK 106/04, (niepubl.).
Powód wniósł skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem wyroku sądu
drugiej instancji, którym tenże sąd w całości oddalił apelację strony pozwanej.
Orzeczenie to jest niewątpliwie korzystne dla powoda, który w tej sytuacji nie ma
interesu prawnego w jego zaskarżeniu. Wprawdzie skarżący w treści skargi stawia
zarzuty, które dotyczą wadliwości również innych orzeczeń, które zapadły
w prawomocnie zakończonym postępowaniu przeciwko Skarbowi Państwa, to
jednak w sposób wyraźny wskazuje, że zaskarżeniu podlega wyrok Sądu
Apelacyjnego z dnia 7 listopada 2007 r. a nadto wskazuje ten wyrok we wniosku o
stwierdzenie niezgodności orzeczenia z prawem.
Skarga powoda podlega odrzuceniu również z tej przyczyny, że powód nie
wykazał, że wzruszenie zaskarżonego orzeczenia w drodze innych środków
prawnych nie było i nie jest możliwe. Obowiązkiem powoda było przeprowadzenie
wywodu, z którego wynikałoby, że nie jest dopuszczalna skarga kasacyjna lub
skarga o wznowienie postępowania albo, że wymienione środki prawne z innych
względów nie mogłyby odnieść skutku. Powód ograniczył się w tym zakresie do
ogólnikowego stwierdzenia, że: „nie jest możliwa zmiana lub uchylenie
zaskarżonego orzeczenia w drodze innych środków prawnych; ani podstawy
„nieważnościowe”, ani właściwe podstawy restytucyjne nie zachodzą”.
5
Niniejsza skarga pozbawiona jest również wywodu zmierzającego do
uprawdopodobnienia wyrządzenia szkody, spowodowanej przez wydanie
orzeczenia, którego skarga dotyczy.
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy na podstawie art. 4248
§ 1 k.p.c.
odrzucił skargę o stwierdzenie niezgodności orzeczenia z prawem oraz oddalił
wniosek pełnomocnika skarżącego o zasądzenie kosztów pomocy prawnej
udzielonej z urzędu.
POSTANOWIENIE
Dnia 27 kwietnia 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Krzysztof Strzelczyk
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 27 kwietnia 2010 r.
skargi Jana Z.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku
Sądu Apelacyjnego z dnia 7 listopada 2007 r.,
wydanego w sprawie z powództwa Jana Z.
przeciwko Skarbowi Państwa Komendzie Miejskiej Policji w Ł.
o zapłatę,
1) odrzuca skargę i nie obciąża skarżącego Jana Z.
kosztami postępowania
2) oddala wniosek pełnomocnika skarżącego o przyznanie
kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu
2
Uzasadnienie
Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 17 października 2006 r. zasądził od
pozwanego Skarbu Państwa reprezentowanego przez Komendę Miejską Policji
w Ł. na rzecz powoda Jana Z. kwotę 5.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od
dnia 11 lipca 2006 r., w pozostałym zakresie powództwo oddalił. Tenże Sąd
postanowieniem z dnia 9 listopada 2006 r. odrzucił apelację powoda od
powyższego wyroku, następnie postanowieniem z dnia 27 lutego 2007 r. oddalił
wniosek powoda o przywrócenia terminu do złożenia apelacji, z kolei
postanowieniem z dnia 1 marca 2007 r. odrzucił ponownie wniesioną przez powoda
apelację od wyroku z 17 października 2006 r. Sąd Okręgowy w Ł. postanowieniem
z dnia 26 marca 2007 r. odrzucił również zażalenie powoda na postanowienie tegoż
Sądu z dnia 27 lutego 2007 r. oddalające wniosek powoda o przywrócenie terminu,
zaś Sąd Apelacyjny oddalił zażalenie powoda na postanowienie Sądu Okręgowego
z dnia 9 listopada 2006 r.
Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 7 listopada 2007 r. oddalił apelację strony
pozwanej od wyroku Sądu Okręgowego w łodzi z dnia 17 października 2006 r.
Powód wniósł skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 7 listopada 2007 r. wskazując, że orzeczenie to
jest niezgodne z art. 41 ust. 1 oraz art. 41 ust. 5 Konstytucji RP, art. 5 ust. 5
Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z dnia
4 listopada 1950 r., art. 9 ust. 5 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich
i Politycznych, art. 23 i art. 24, art. 448, art. 481 k.c. jak również z art. 78
Konstytucji RP.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia,
jest specjalnym procesowym środkiem prawnym mającym na celu badanie
legalności jurysdykcyjnej działalności sądów powszechnych, przez kontrolę
zgodności z prawem prawomocnych orzeczeń.
3
Postępowanie ze skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia toczy się przed Sądem Najwyższym i objęte jest
przymusem adwokacko-radcowskim (art. 871
k.p.c.) Z uwagi na szczególny
charakter i rolę tego środka prawnego jak również ze względu na udział
w postępowaniu profesjonalnych pełnomocników ustawodawca zdecydował się na
podwyższenie – podobnie jak w przypadku skargi kasacyjnej – wymagań
formalnych jakie środek ten winien spełniać.
Zgodnie z art. 4255
§ 1 k.p.c. skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia powinna zawierać oznaczenie orzeczenia, od którego
jest wniesiona, ze wskazaniem, czy jest ono zaskarżone w całości lub w części,
przytoczenie jej podstaw oraz ich uzasadnienie, wskazanie przepisu prawa,
z którym zaskarżone orzeczenie jest niezgodne, uprawdopodobnienie wyrządzenia
szkody, spowodowanej przez wydanie orzeczenia, którego skarga dotyczy,
wykazanie, że wzruszenie zaskarżonego orzeczenia w drodze innych środków
prawnych nie było i nie jest możliwe, a ponadto – gdy skargę wniesiono stosując
art. 4241
§ 2 k.p.c. – że występuje wyjątkowy wypadek uzasadniający wniesienie
skargi, oraz wniosek o stwierdzenie niezgodności orzeczenia z prawem.
Wymienione wymagania skargi mają charakter konstrukcyjny i powinny być
spełnione kumulatywnie. To oznacza, że skarga niespełniająca któregokolwiek
z nich jest dotknięta tzw. brakiem istotnym, nienaprawialnym w trybie właściwym
dla usuwania braków i podlega odrzuceniu, bez wzywania do ich usunięcia
(por. postanowienie Sądu Najwyższego z 12 czerwca 2006 r., I CNP 21/06,
niepubl., postanowienie Sądu Najwyższego z 27 lipca 2006 r., III CNP 34/06,
niepubl., postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 17 stycznia 2007 r. I CNP 76/06,
niepubl ).
Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia
podlega odrzuceniu również z innych przyczyn. Przede wszystkim skarga powinna
zostać wniesiona od istniejącego orzeczenia, powinna być dopuszczalna z mocy
ustawy, zostać wniesiona przez podmiot do tego legitymowany, oraz mający interes
prawny w zaskarżeniu. Jeżeli chodzi o tę ostatnią przesłankę to powszechnie
przyjmuje się, że interes prawny w zaskarżeniu wynika nie tylko z niekorzystnej dla
4
skarżącego różnicy pomiędzy jego żądaniem a sentencją orzeczenia, lecz istnieje
zawsze, gdy orzeczenie nie daje skarżącemu wszystkich korzyści prawnych, jakich
mógłby oczekiwać, gdyby było ono prawidłowe, gdy po stronie skarżącego ma
miejsce utrata jakiejkolwiek korzyści prawnej. Brak interesu prawnego skutkuje
odrzuceniem niedopuszczalnego z tej przyczyny środka prawnego (zob. np.
orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia: 13 marca 1936, C III 1030/35 (OSN 1937,
z 11, poz. 11); 25 marca 1949 r. WaC 302/48 (OSN 1950, nr 1, poz. 5); 11 sierpnia
1950 r., Ł.C. 990/50 (PiP 1951, nr2, S. 360); postanowienie Sądu Najwyższego
z dnia 8 kwietnia 1997 r., I CKN 57/97 (OSNC 1997, nr 11, poz. 166); wyrok Sądu
Najwyższego z dnia 20 listopada 2003 r., III CKN 606/00, (niepubl.); postanowienia
Sądu Najwyższego z dnia 27 kwietnia 2004 r., I CK 62/05 (niepubl.) oraz z dnia
28 kwietnia 2004 r., I CK 106/04, (niepubl.).
Powód wniósł skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem wyroku sądu
drugiej instancji, którym tenże sąd w całości oddalił apelację strony pozwanej.
Orzeczenie to jest niewątpliwie korzystne dla powoda, który w tej sytuacji nie ma
interesu prawnego w jego zaskarżeniu. Wprawdzie skarżący w treści skargi stawia
zarzuty, które dotyczą wadliwości również innych orzeczeń, które zapadły
w prawomocnie zakończonym postępowaniu przeciwko Skarbowi Państwa, to
jednak w sposób wyraźny wskazuje, że zaskarżeniu podlega wyrok Sądu
Apelacyjnego z dnia 7 listopada 2007 r. a nadto wskazuje ten wyrok we wniosku o
stwierdzenie niezgodności orzeczenia z prawem.
Skarga powoda podlega odrzuceniu również z tej przyczyny, że powód nie
wykazał, że wzruszenie zaskarżonego orzeczenia w drodze innych środków
prawnych nie było i nie jest możliwe. Obowiązkiem powoda było przeprowadzenie
wywodu, z którego wynikałoby, że nie jest dopuszczalna skarga kasacyjna lub
skarga o wznowienie postępowania albo, że wymienione środki prawne z innych
względów nie mogłyby odnieść skutku. Powód ograniczył się w tym zakresie do
ogólnikowego stwierdzenia, że: „nie jest możliwa zmiana lub uchylenie
zaskarżonego orzeczenia w drodze innych środków prawnych; ani podstawy
„nieważnościowe”, ani właściwe podstawy restytucyjne nie zachodzą”.
5
Niniejsza skarga pozbawiona jest również wywodu zmierzającego do
uprawdopodobnienia wyrządzenia szkody, spowodowanej przez wydanie
orzeczenia, którego skarga dotyczy.
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy na podstawie art. 4248
§ 1 k.p.c.
odrzucił skargę o stwierdzenie niezgodności orzeczenia z prawem oraz oddalił
wniosek pełnomocnika skarżącego o zasądzenie kosztów pomocy prawnej
udzielonej z urzędu.