Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II UZ 12/10
POSTANOWIENIE
Dnia 1 czerwca 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Halina Kiryło (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Zbigniew Myszka
SSN Jolanta Strusińska-Żukowska
w sprawie z wniosku D. K.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych
o rentę socjalną,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 1 czerwca 2010 r.,
zażalenia wnioskodawcy na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 28 stycznia 2010 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie i przekazuje sprawę do
ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu - Sądowi Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych.
UZASADNIENIE
Sąd Apelacyjny – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych postanowieniem z
dnia 28 stycznia 2010 r. odrzucił skargę kasacyjną ubezpieczonego D. K. od
wyroku tego Sądu z dnia 16 września 2009 r.
W uzasadnieniu postanowienia ustalono, że wspomnianym wyrokiem z dnia
16 września 2009 r. Sąd Apelacyjny oddalił apelację ubezpieczonego od wyroku
Sądu Okręgowego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 6 maja 2009 r.
wydanego w sprawie z odwołania wnioskodawcy od decyzji Zakładu Ubezpieczeń
2
Społecznych o rentę socjalną. Odpis wyroku z uzasadnieniem został doręczony
ubezpieczonemu w dniu 30 października 2009 r. Odwołujący się, reprezentowany
przez pełnomocnika w osobie radcy prawnego, złożył skargę kasacyjną od
powyższego orzeczenia w dniu 31 grudnia 2009 r., a zatem po upływie
dwumiesięcznego terminu do dokonania tej czynności procesowej, wynikającego z
art. 3985
§ 1 k.p.c. W konsekwencji tego skarga kasacyjna jako spóźniona podlega
odrzuceniu z mocy art. 3986
§ 2 k.p.c.
W zażaleniu na postanowienie Sądu drugiej instancji ubezpieczony wniósł o
jego uchylenie. W motywach zażalenia pełnomocnik skarżącego podał, że w dniu
30 grudnia 2009 r. przez nieuwagę pozostawił skargę kasacyjną w samochodzie,
który następnie użyczył członkowi swojej rodziny na zbliżający się okres
świąteczny. Kiedy zorientował się w sytuacji, powiadomił o tym fakcie
ubezpieczonego ,który dysponując kopią skargi na prawach oryginału, jeszcze tego
samego dnia podpisał ją i wysłał przesyłką poleconą do Sądu. Brak podpisu
pełnomocnika na skardze kasacyjnej stanowił brak formalny, uzupełniony już w
następnym dniu. Wniesienie skargi kasacyjnej od wyroku Sądu drugiej instancji ma
zaś dla strony duże znaczenie. Ubezpieczony jest bowiem chory na białaczkę
limfoblastyczną i znajduje się w trudnej sytuacji życiowej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie zasługuje na uwzględnienie.
W przedmiotowej sprawie nie budzi wątpliwości fakt, że na wniosek
ubezpieczonego D. K. odpis wyroku Sądu Apelacyjnego – Sądu Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych z dnia 16 września 2009 r. wraz z uzasadnieniem został
doręczony skarżącemu w dniu 30 października 2009 r. W tej dacie rozpoczął zatem
bieg dwumiesięczny termin z art. 3985
§ 1 k.p.c. do wniesienia skargi kasacyjnej od
tegoż orzeczenia i upłynął on w dniu 30 grudnia 2009 r., stosownie do art. 112 k.c.
w związku z art. 165 § 1 k.p.c. (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11
sierpnia 1999 r., I CZ 106/99, OSNC 2000 nr 1, poz. 21). W myśl art. 165 § 2 k.p.c.
oddanie pisma procesowego w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego
jest przy tym równoznaczne z wniesieniem go do sądu. W świetle art. 3984
§ 2
k.p.c. skarga kasacyjna, poza wymaganiami charakterystycznymi dla tego środka
3
zaskarżenia, wymienionymi w § 1 powołanego artykułu, powinna czynić zadość
wymaganiom przewidzianym dla pisma procesowego, do których należą zgodnie z
art. 126 § 1 pkt 4 i § 3 k.p.c. m.in. podpisy strony albo jej pełnomocnika oraz samo
pełnomocnictwo. W myśl art. 3986
§ 1 k.p.c., jeżeli skarga kasacyjna nie spełnia
owych wymagań, przewodniczący w sądzie drugiej instancji wzywa skarżącego do
usunięcia braków w terminie tygodniowym pod rygorem odrzucenia. Dotyczy to
również braku podpisu skarżącego, ale jedynie wtedy, gdy skarga w ogóle nie
została podpisana. Jeśli bowiem podpisała ją osoba nieuprawniona do wniesienia
omawianego środka zaskarżenia, np. sama strona z naruszeniem normy art. 87¹ §
1 k.p.c., skarga kasacyjna - jako niedopuszczalna - podlega odrzuceniu bez
wezwania do usunięcia braku formalnego (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
8 stycznia 1998 r., II UZ 118/97, OSNP 1999 nr 3, poz. 104). Również skarżący
może uzupełnić braki formalne skargi kasacyjnej w trakcie biegu terminu do jej
wniesienia (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 stycznia 2006 r., I PZ 25/05,
OSNP 2007 nr 1-2, poz. 14).
Wracając na grunt niniejszej sporu wypada zauważyć, że w aktach sprawy
znajduje się skarga kasacyjna ubezpieczonego, nosząca datę 30 grudnia 2009 r.
(bez firmowej pieczątki kancelarii radcy prawnego, ale z pieczątką i podpisem
pełnomocnika strony) wraz z wnioskiem o przyznanie pomocy prawnej,
pełnomocnictwem i opłatą od niego (k. 108-112) oraz dowód nadania
korespondencji przez Kancelarię Radcy Prawnego K. S., dokonanego w Urzędzie
Pocztowym w dniu 31 grudnia 2009 r. W aktach figuruje również dowód nadania
przez samego D. K. w Urzędzie Pocztowym w dniu 30 grudnia 2009 r. przesyłki
poleconej na adres Sądu Apelacyjnego. W aktach sprawy znajdują się wreszcie
niewszyte dwa egzemplarze skargi kasacyjnej z firmową pieczątką kancelarii radcy
prawnego oraz pieczątką i podpisem pełnomocnika strony, a nadto dwa
egzemplarze skargi kasacyjnej z odręcznym oznaczeniem kancelarii radcy
prawnego oraz pieczątką i podpisem pełnomocnika strony, noszące datę wpływu
do Sądu oznaczoną na 4 stycznia 2010 r. i zszyta wraz z kopertą (bez znaczka
opłaty pocztowej) korespondencja zawierająca trzy egzemplarze skargi kasacyjnej
podpisanej przez D. K. wraz z wnioskiem o przyznanie pomocy prawnej, z datą
wpływu do Sądu przypadającą na 4 stycznia 2010 r. Pojawia się zatem pytanie, co
4
zawierały obie korespondencje nadane w Urzędzie Pocztowym z dnia 30 i 31
grudnia 2009 r. Jeżeli były to dwie odrębne skargi kasacyjne, należało rozważyć ich
dopuszczalność, zgodność z ustawowymi wymaganiami i możliwości uzupełnienia
ewentualnych braków formalnych oraz zadecydować o dalszym biegu każdej z
nich. Jeżeli zaś przesyłka pocztowa z daty 31 grudnia 2009 r. stanowiła jedynie -
jak twierdzi żalący się – uzupełnienie braku formalnego skargi kasacyjnej nadanej
w dniu 31 grudnia 2009 r. przez jej podpisanie, pozostaje zastanowić się, jakich
wymagań nie spełniała owa skarga i czy podlegały one uzupełnieniu oraz w jakim
trybie i terminie.
Wobec niewyjaśnienia przez Sąd Apelacyjny powyższych kwestii,
postanowienie o odrzuceniu skargi kasacyjnej jest przedwczesne. W tej sytuacji z
mocy art. 39815
§ 1 w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c. należało orzec jak w sentencji.