Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III ZS 17/10
POSTANOWIENIE
Dnia 16 sierpnia 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Kazimierz Jaśkowski (przewodniczący)
SSN Roman Kuczyński
SSN Jerzy Kwaśniewski (sprawozdawca)
w sprawie ze skargi Ministra Sprawiedliwości
z udziałem K. S.
na uchwałę nr 59/2009 Naczelnej Rady Adwokackiej z dnia 21 listopada 2009 r.,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 16 sierpnia 2010 r.,
umarza postępowanie.
U z a s a d n i e n i e
Uchwałą z dnia 21 listopada 2009 r., nr 59/2009, Naczelna Rada Adwokacka
na zasadzie art. 54 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze
(Dz. U. z 2009 r. Nr 146, poz. 1188 ze zm.; dalej: „Prawo o adwokaturze”) ustaliła
parytet osobowy delegatów na Krajowy Zjazd Adwokatury w 2010 r. w wysokości 1
delegat na 35 adwokatów, członków izby wpisanych na listę adwokatów.
Powyższą uchwałę na podstawie art. 14 ust. 1 Prawa o adwokaturze
zaskarżył Minister Sprawiedliwości, zarzucając naruszenie art. 54 ust. 1 Prawa o
adwokaturze przez niezgodne z prawem ustalenie liczby delegatów na Krajowy
Zjazd Adwokatury w stosunku do liczby adwokatów danej Izby oraz art. 54 ust. 1
Prawa o adwokaturze w związku z art. 17 ust. 1 i art. 32 Konstytucji RP przez
zróżnicowanie sytuacji prawnej adwokatów w zależności od tego, do której izby
2
adwokackiej należą, w zakresie czynnego i biernego prawa wyborczego do
organów adwokatury.
W piśmie z dnia 9 lipca 2010 r. Adwokat K. S. powołując się na art. 76 i
następne k.p.c. zgłosił przystąpienie do postępowania po stronie Ministra
Sprawiedliwości w charakterze interwenienta ubocznego i popierał skargę Ministra
Sprawiedliwości.
W piśmie z dnia 9 sierpnia 2010 r. Adwokat R. D. powołując się na art. 76
k.p.c. zgłosił przystąpienie do sprawy po stronie Naczelnej Rady Adwokackiej
zgłaszając jednocześnie opozycję co do wstąpienia do sprawy adwokata K. S.
Wniósł on o oddalenie skargi Ministra Sprawiedliwości w całości oraz o zasądzenie
od skarżącego kosztów postępowania według norm przepisanych prawem.
Pismem z dnia 11 sierpnia 2010 r. Minister Sprawiedliwości powołując się na
art. 14 ust. 1 Prawa o adwokaturze cofnął przedmiotową skargę, ze względu na to,
że „został zatem osiągnięty podstawowy cel jaki przyświecał wniesieniu skargi”.
Adwokat K. S. w piśmie z dnia 11 sierpnia 2o10 r. wniósł o „kontynuowanie
postępowania w sprawie” oświadczając, że będąc interwenientem ubocznym,
samoistnym nie zgadza się na cofnięcie skargi przez Ministra Sprawiedliwości.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 1 pkt 1 lit.c ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie
Najwyższym (Dz.U. Nr 240, poz. 2052 ze zm.), Sąd Najwyższy jest organem
władzy sądowniczej, powołanym między innymi do sprawowania wymiaru
sprawiedliwości przez rozstrzyganie innych spraw określonych w ustawach Do tych
spraw należy postępowanie wynikające z przewidzianej w art. 14 Prawa o
adwokaturze kompetencji Ministra Sprawiedliwości zaskarżenia uchwał organów
samorządu adwokackiego w razie ich sprzeczności z prawem. Zgodnie z art. 14
ust. 1 Prawa o adwokaturze, Minister Sprawiedliwości zwraca się do Sądu
Najwyższego o uchylenie sprzecznych z prawem uchwał organów adwokatury, w
terminie 3 miesięcy od daty ich doręczenia; według zaś art. 14 ust. 2 tej ustawy Sąd
Najwyższy utrzymuje zaskarżoną uchwałę w mocy lub uchyla uchwałę i przekazuje
sprawę do ponownego rozpoznania właściwemu organowi adwokatury z ustaleniem
3
wytycznych co do sposobu jej załatwienia. Skargę spóźnioną Sąd Najwyższy
pozostawia bez rozpoznania. W powyższych przepisach brakuje określenia – poza
formą orzeczeń – postępowania przed Sądem Najwyższym. W orzecznictwie Sądu
Najwyższego przyjmuje się, że do rozpatrywania skargi określonej w art. 14 Prawa
o adwokaturze stosuje się na zasadzie analogii przepisy kodeksu postępowania
cywilnego – odpowiednio, w zakresie niezbędnym do rozpatrzenia tego
szczególnego środka zaskarżenia (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
24 maja 1994 r., I PO 6/94 – OSNP 1994/7/119; z dnia 10 kwietnia 2008 r., III ZS
1/08 – Lex nr 469171).
W rozpoznawanej sprawie wystąpiła potrzeba sięgnięcia do odpowiedniego
zastosowania przepisów Kodeksu postępowania w dwóch kwestiach.
Po pierwsze zgłoszone zostały interwencje uboczne z powołaniem się na
dotyczące interwencji ubocznej przepisy art. 76 i następnych k.p.c.
Rozważając tą kwestię Sąd Najwyższy uznał, że będąca instytucją procesu
cywilnego interwencja uboczna nie mieści się w zakresie norm procesowych, które
na zasadzie analogii, są potrzebne dla rozpatrzenia i rozstrzygnięcia skargi Ministra
Sprawiedliwości na uchwałę organu adwokatury. W tym postępowaniu, które nie
jest postępowaniem sądowym w sprawie cywilnej w rozumieniu art. 1 k.p.c., ale
opiera się na szczególnym układzie kompetencji Ministra Sprawiedliwości i Sądu
Najwyższego ukształtowanej w celu publicznoprawnym nie jest właściwe, aby
występowali według statusu interwenienta, a zwłaszcza interwenienta samoistnego,
członkowie samorządu adwokatury, którzy w ten sposób zyskiwaliby uprawnienia
procesowe, chociaż szczególna kompetencja w ustawie Prawo o adwokaturze,
została przyznana wyłącznie Ministrowi Sprawiedliwości, w stosunku do organów
adwokatury, a nie – adwokatów.
Druga kwestia dotyczy cofnięcia skargi przez Ministra Sprawiedliwości.
W tym przedmiocie nasuwała się konieczność sięgnięcia w niezbędnym
zakresie do przepisów postępowania cywilnego; uznając, że odpowiednie są
przepisy określające konsekwencje cofnięcia apelacji jako podstawowego środka
odwoławczego w postępowaniu sądowym (art. 391 § 1 k.p.c.) oraz cofnięcia skargi
kasacyjnej jako szczególnego środka zaskarżenia rozpatrywanego przez Sąd
Najwyższy. Stosownie do tych przepisów cofnięcie środka zaskarżenia powoduje
4
umorzenie postępowania. Taka konsekwencja jest odpowiednia także dla
wycofania się przez Ministra Sprawiedliwości z wykorzystanej poprzednio przez
niego kompetencji szczególnej.
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy postanowił stosując
odpowiednio art. 391 § 2 k.p.c. i art. 39821
k.p.c.