Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CZ 83/10
POSTANOWIENIE
Dnia 8 września 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz
SSN Marian Kocon
w sprawie z powództwa R.(...) - Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.
przeciwko A. R.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 8 września 2010 r.,
zażalenia strony powodowej
postanowienie o kosztach zawarte w pkt 1b, 2 i 3
wyroku Sądu Okręgowego w S. z dnia 9 lutego 2010 r., sygn. akt II Ca (…)
1. odrzuca zażalenie w części zaskarżającej rozstrzygnięcie zawarte w pkt 1b
wyroku,
2. oddala zażalenie w pozostałej części,
3. zasądza od strony powodowej na rzecz pozwanej kwotę 240 (dwieście
czterdzieści) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego.
Uzasadnienie
Sąd Okręgowy w S. wyrokiem z dnia 9 lutego 2010 r. w punkcie pierwszym
zmienił wyrok Sądu Rejonowego w S. z dnia 28 lipca 2009 r., którym Sąd oddalił skargę
pozwanej A. R. o wznowienie postępowania w ten sposób, że: a) w punkcie I zmienił
wyrok Sądu Rejonowego w S. z dnia 6 października 2008 r. w punkcie I i III w ten
2
sposób, że powództwo R.(...) Sp. z o.o. oddalił, b) w punkcie II w ten sposób, że
zasądził od powódki na rzecz pozwanej kwotę 2 400 zł tytułem kosztów zastępstwa
procesowego przed Sądem pierwszej instancji. W punkcie drugim zasądził od powódki
na rzecz pozwanej kwotę 1 200 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego przed
Sądem drugiej instancji. Postanowieniem z dnia 15 marca 2010 r. wyrok Sądu
Okręgowego w S. z dnia 9 lutego 2010 r. został uzupełniony w ten sposób, że po
punkcie drugim dodano punkt trzeci, w którym zasądzono od powódki na rzecz
pozwanej kwotę 1674 zł tytułem zwrotu uiszczonej opłaty od skargi o wznowienie
postępowania oraz kwotę 1674 zł tytułem opłaty od apelacji.
W zażaleniu powódka zaskarżyła rozstrzygnięcie Sądu Okręgowego w punkcie
1b, 2 i 3. Zarzuciła naruszenie art. 98 § 1, 109 § 1 oraz 102 k.p.c. i wniosła o zmianę
zaskarżonego postanowienia przez jego uchylenie.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie w części odnoszącej się do punktu 1b zaskarżonego rozstrzygnięcia
podlegało odrzuceniu jako niedopuszczalne. Zgodnie z art. 3941
§ 1 pkt 2 k.p.c.,
zażalenie do Sądu Najwyższego przysługuje na postanowienie Sądu drugiej instancji co
kosztów procesu, które nie były przedmiotem rozstrzygnięcia sądu pierwszej instancji. W
punkcie 1b Sąd Okręgowy orzekł zaś o kosztach, o których rozstrzygał Sąd pierwszej
instancji.
Zażalenie w pozostałym zakresie okazało się zaś nieuzasadnione. Zasadą
w procesie cywilnym jest, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić
przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw
i celowej obrony (art. 98 § 1 k.p.c.). Tylko w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd
może zasądzić od strony przegrywającej część kosztów procesu albo nie obciążać jej w
ogóle kosztami (art. 102 k.p.c.). Przepis art. 102 k.p.c. jako szczególny nie podlega
wykładni rozszerzającej. W utrwalonym orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się
stosowanie art. 102 k.p.c., gdy strona przegrywająca znajduje się w wyjątkowo ciężkiej
sytuacji majątkowej, a wytaczając powództwo była subiektywnie przeświadczona o
słuszności dochodzonego roszczenia, natomiast strona przegrywająca korzystała ze
stałej obsługi prawnej i nie poniosła dodatkowych nakładów na prowadzenie procesu
(wyrok SN z dnia 17 listopada 1972 r., I PR 423/72, OSNCP 1973, nr 7-8, poz. 138), gdy
dochodzone roszczenie wynika z niejasno sformułowanych przepisów (wyrok SN z dnia
6 grudnia 1973 r., I PR 456/73, OSNCP 1974, nr 9, poz. 154), gdy sprawa ma wątpliwy i
3
dyskusyjny charakter (postanowienie SN z dnia z 27 kwietnia 1971 r., I PZ 17/71,
OSNCP 1971, nr 12, poz. 222). W sprawie takie okoliczności nie wystąpiły.
Skoro w postępowaniu wznowionym wniesioną skargą, mimo że roszczenie
będące przedmiotem sporu zostało zaspokojone, powódka nie cofnęła pozwu, to Sąd
musiał oddalić powództwo, a stronę powodową potraktować jako przegrywającą proces.
Zasądzając koszty procesu na podstawie art. 98 k.p.c. nie naruszył więc tego przepisu.
Z przytoczonych względów orzeczono, jak w sentencji (art. 39816
§ 1 w zw. z art.
3941
§ 3 k.p.c. oraz art. 98 § 1 i 2 w zw. z art. 108 § 1 i art. 39821
k.p.c.).