Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 62/10
POSTANOWIENIE
Dnia 15 października 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Krzysztof Pietrzykowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Zbigniew Kwaśniewski
SSN Marta Romańska
w sprawie z wniosku B. R. i A. M.
przy uczestnictwie W. M. i K. M.
o dział spadku,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 15 października 2010
r.,
zażaleń uczestników postępowania K. M. i W. M.
na postanowienie Sądu Okręgowego w Ś. z dnia 26 maja 2010 r., sygn. akt II Ca (…),
1. oddala zażalenie uczestniczki postępowania K. M.;
2. uchyla zaskarżone postanowienie w części odrzucającej skargę kasacyjną
uczestnika postępowania W. M. od postanowienia Sądu Okręgowego w Ś. z
dnia 4 marca 2010 r., sygn. akt II Ca (…) co do rozstrzygnięć zawartych w
punktach II, III i IV, a w pozostałym zakresie oddala zażalenie uczestnika
postępowania.
Uzasadnienie
Sąd Rejonowy w W. dnia 6 listopada 2009 r. wydał postanowienie w sprawie z
wniosku B. R. i A. M. przy udziale W. M. i K. M. w sprawie o dział spadku i stwierdzenie
nabycia własności przez zasiedzenie. Wnioskodawczyni B. R. i uczestnicy
postępowania wnieśli apelacje od tego postanowienia. Sąd Okręgowy w Ś.
2
postanowieniem z dnia 4 marca 2010 r. odrzucił apelację K. M. oraz apelację W. M. w
części dotyczącej żądania stwierdzenia zasiedzenia, częściowo zmienił zaskarżone
postanowienie, oddalił dalej idącą apelację uczestnika postępowania i w całości apelację
wnioskodawczyni oraz oddalił wnioski B. R. i W. M. o zasądzenie kosztów postępowania
apelacyjnego. Uczestnicy postępowania wnieśli skargi kasacyjne od tego
postanowienia, zaskarżając je w całości.
Sąd Okręgowy w Ś. postanowieniem z dnia 26 maja 2010 r. odrzucił obie skargi
kasacyjne. Wyjaśnił, że zaskarżonym postanowieniem w punkcie I odrzucono w całości
apelację K. M. oraz apelację W. M. w części dotyczącej żądania stwierdzenia
zasiedzenia jako niedopuszczalne, ponieważ zostały one wniesione od nieistniejącego
w tym zakresie postanowienia Sądu Rejonowego. Na takie postanowienie Sądu
Okręgowego nie przysługuje zaś skarga kasacyjna, ale zażalenie (art. 3941
§ 2
w związku z art. 13 § 2 k.p.c.), wobec czego skargi kasacyjne uczestników
postępowania, które dotyczą wyłącznie kwestii stwierdzenia zasiedzenia, podlegały
odrzuceniu jako niedopuszczalne.
W zażaleniach na postanowienie Sądu Okręgowego w Ś. uczestnicy
postępowania zarzucili naruszenie art. 394 § 2 w związku z art. 3941
§ 3 w związku z
art. 13 § 2 i art. 3986
§ 2 w związku z art. 13 § 2 k.p.c. przez błędne przyjęcie, że skarga
kasacyjna od postanowienia Sądu Okręgowego odrzucającego apelację nie podlega
rozpoznaniu jako zażalenie oraz naruszenie art. 5191
§ 1 oraz art. 3986
§ 2 w związku z
art. 13 § 2 k.p.c. przez błędne przyjęcie, że skarga kasacyjna podlega odrzuceniu,
chociaż obejmuje swoim zakresem rozstrzygnięcia, od których skarga kasacyjna
przysługuje.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Sąd Rejonowy w W. w postanowieniu z dnia 6 listopada 2009 r. w ogóle nie
orzekał o żądaniu uczestników postępowania zmierzając do stwierdzenia nabycia
własności nieruchomości przez zasiedzenie. W tej sytuacji Sąd Okręgowy w Ś. w
postanowieniu z dnia 4 marca 2010 r. trafnie przyjął, że apelacja uczestniczki
postępowania K. M. oraz apelacja uczestnika postępowania W. M. w części dotyczącej
żądania stwierdzenia zasiedzenia podlegają odrzuceniu jako niedopuszczalne, odnoszą
się bowiem do orzeczenia nieistniejącego (zob. postanowienie Sądu Najwyższego
z dnia 28 maja 1998 r., III CKN 409/98, niepubl.). Powołane w zażaleniu postanowienie
Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2004 r., I PZ 8/04 (OSNP 2005, nr 1, poz. 9) dotyczy
innej sytuacji, gdy Sąd Okręgowy nadał swemu orzeczeniu formę wyroku, choć nie
3
zawiera ono żadnego rozstrzygnięcia co do istoty sprawy, a dotyczy wyłącznie kwestii
formalnych (procesowych), prawidłową formą orzeczenia było więc postanowienie (art.
354 k.p.c.).
Sąd Okręgowy w Ś. nietrafnie natomiast odrzucił skargę kasacyjną od
pozostałych rozstrzygnięć zawartych w postanowieniu tego Sądu z dnia 4 marca 2010
r., które dotyczą działu spadku i od których skarga kasacyjna przysługuje.
Z przedstawionych powodów orzeczono jak w sentencji (art. 39814
i 39815
§ 1 w
związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.).