Sygn. akt III CZ 43/10
POSTANOWIENIE
Dnia 22 października 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Grzegorz Misiurek (przewodniczący)
SSN Józef Frąckowiak (sprawozdawca)
SSN Bogumiła Ustjanicz
w sprawie z wniosku S. M.
przy uczestnictwie M. Ł., J. M., Przedsiębiorstwa Wielobranżowego „L.(...)” C. L. P. sp.j.
M. S., Z. M., I. P.j, K. H. i J. D.
o zasiedzenie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 22 października 2010
r.,
zażalenia uczestniczki M. Ł.
na postanowienie Sądu Okręgowego w K. z dnia 19 lutego 2010 r., sygn. akt II Ca (…)
[WSC (…)],
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 19 lutego 2010 r. Sąd Okręgowy w K.
odrzucił skargę kasacyjną uczestniczki postępowania M. Ł., gdyż pomimo wezwania do
uiszczenia opłaty od skargi kasacyjnej opłata taka nie została uiszczona w
wyznaczonym terminie. W zażaleniu na to postanowienie uczestniczka zarzuca
naruszenie art. 100 ust. 1 i 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (jedn.
tekst: Dz. U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594 ze zm.). Ponadto skarżąca, na podstawie art. 380
2
k.p.c., wniosła o rozpoznanie postanowienia Sądu Okręgowego z dnia 24 listopada 2009
r. w którym Sąd ten oddalił wniosek o zwolnienie M. Ł. od kosztów sądowych.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zarzut naruszenia art. 100 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych
może być rozpatrywany w odniesieniu do postanowienia z dnia 24 listopada 2009 r., a
nie jak wywodzi skarżąca w odniesieniu do postanowienia o odrzuceniu skargi
kasacyjnej. Skoro sąd oddalił wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych, to zgodnie z
art. 112 ust. 2 powołanej ustawy miał prawo wezwać uczestniczkę do opłacenia złożonej
skargi kasacyjnej. Takie postępowanie sądu było więc zgodne z przepisami ustawy o
kosztach sądowych w sprawach cywilnych i w szczególności nie można postawić mu
zarzutu naruszenia art. 100 ustawy.
Przywołany przepis stwierdza tylko, że sąd może zwolnić stronę w całości lub
części od kosztów sądowych. Taka jego redakcja wskazuje, że o zwolnieniu decyduje
sąd. Z przepisu tego nie wynika obowiązek sądu zwolnienia uczestniczki z kosztów
sądowych. Jeżeli można kwestionować odmowę udzielenia zwolnienia od kosztów
sądowych, to nie na podstawie naruszenia art. 100 wspomnianej ustawy i na pewno nie
w odniesieniu do postanowienia o odrzuceniu skargi kasacyjnej lecz w stosunku do
postanowienia z dnia 24 listopada 2009 r. Już z tych względów zarzuty podniesione w
zażaleniu na zasługują na uwzględnienie.
Rozpoznając postanowienie z 24 listopada 2009 r. z punktu widzenia jego
niezgodności z przepisami ustawy o kosztach sądowych, z uzasadnienia zażalenia
wynika, że skarżącej chodzi prawdopodobnie o to, iż jest ono niezgodne art. 102 tej
ustawy. Po to jednak wprowadzono przymus występowania przed Sądem Najwyższym z
udziałem profesjonalnego pełnomocnika, aby to on formułował zarzuty, a nie sąd miał je
dedukować z uzasadnienia zażalenia. Odmowa zwolnienia uczestniczki od kosztów
sądowych nie budzi jednak także zastrzeżeń, świetle art. 102 i 109 ust 2 tej ustawy.
Warto bowiem podkreślić, że uczestniczka sama z własnych środków opłaciła
pełnomocnika oraz uiściła opłatę od zażalenia. Co więcej uczestniczka twierdzi, że ma
interes prawny w tym aby uznać za właściciela nieruchomości wnioskodawcę, gdyż
łączy ją z nim korzystna umowa najmu. Jej zeznania jako świadka brał już jednak pod
uwagę sąd I instancji, a jako uczestniczki postępowania sąd II instancji. Jeżeli wiec z
całokształtu materiału dowodowego, w tym wyjaśnień uczestniczki nie wynika, aby
zdaniem orzekających sądów wnioskodawca nabył własność nieruchomości przez
zasiedzenie, to skarga kasacyjna jest środkiem, który przysługuje wnioskodawcy.
3
Uczestniczka i wnioskodawca są reprezentowani przez tego samego pełnomocnika,
który składając skargę kasacyjną w imieniu wnioskodawcy może zwalczać orzeczenie,
które także pośrednio godzi, zdaniem uczestniczki, w jej interesy.
Mając na uwadze powyższe względy Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
k.p.c. w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c., orzekł jak w sentencji