III PO 3/10
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:14-05-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt III PO 3/10
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 21 października 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Kazimierz Jaśkowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Bogusław Cudowski
SSN Jerzy Kwaśniewski
Protokolant Małgorzata Beczek
w sprawie z odwołania J. W.
od decyzji Prokuratora Generalnego z dnia 15 marca 2010 r.,
w przedmiocie odmowy wyrażenia zgody na dalsze zajmowanie stanowiska
prokuratora po ukończeniu 65 roku życia,
po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw
Publicznych w dniu 21 października 2010 r.,
oddala odwołanie.
U z a s a d n i e n i e
Prokurator Prokuratury Rejonowej J. W. wniósł odwołanie od decyzji
Prokuratora Generalnego z dnia 15 marca 2010 r., odmawiającej zgody na dalsze
zajmowanie stanowiska prokuratora po dniu 2 sierpnia 2010 r.
2
W uzasadnieniu tej decyzji stwierdzono, że skarżący już dwukrotnie uzyskał
zgodę na dalsze zajmowanie stanowiska prokuratora. Tym razem Prokurator
Generalny nie uwzględnił wniosku skarżącego z dnia 12 stycznia 2010 r. w tym
przedmiocie, mimo bardzo pozytywnej opinii jego bezpośredniego przełożonego –
Prokuratora Rejonowego. Wziął bowiem także pod uwagę negatywne opinie co do
dalszego zatrudniania skarżącego po ukończeniu 67 roku życia, wyrażone przez
Prokuratora Okręgowego i Prokuratora Apelacyjnego. Prokurator Generalny
podniósł, że zasadą jest przejście prokuratora w stan spoczynku z chwilą
ukończenia 65 roku życia, a możliwość dalszego zajmowania tego stanowiska
stanowi wyjątek uzasadniony szczególnymi okolicznościami, mającymi oparcie w
interesie służby lub leżącymi po stronie prokuratora. Spełnienie warunków
pozytywnych określonych w art. 62a ust. 2 ustawy o prokuraturze nie jest
równoznaczne z obowiązkiem wyrażenia zgody na dalsze pozostawanie
prokuratora w służbie. Z powołaniem się na orzecznictwo Sądu Najwyższego
stwierdzono w decyzji, że jest uzasadnione prowadzenie polityki wymiany kadr
prokuratorskich, związanej z jednej strony z osiąganiem przez prokuratorów wieku
umożliwiającego skorzystanie z przywileju stanu spoczynku, a z drugiej strony z
potrzebą umożliwienia przejęcia tej służby przez innych prokuratorów, a także
zapewnieniem etatów dla nowych kadr prokuratorskich.
W odwołaniu od tej decyzji prokurator J. W. wniósł o jej uchylenie z powodu
błędnych ustaleń faktycznych mających wpływ na jej treść. Jego zdaniem ustawa o
prokuraturze nie wprowadza wymagania, aby pozostawienie prokuratora na
dotychczasowym stanowisku miało wynikać z wyjątkowych i szczególnych
okoliczności. Wystarcza spełnienie dwóch przesłanek, którymi są: zdrowie fizyczne
i psychiczne prokuratora oraz zgoda Prokuratora Generalnego. Skarżący podkreślił
wysoką ocenę jego pracy dokonaną przez bezpośredniego przełożonego oraz
podniósł, że negatywne opinie Prokuratora Okręgowego i Prokuratora
Apelacyjnego odwołują się głównie do argumentu wymiany pokoleniowej kadr
prokuratorskich, natomiast uznają one szczególne przymioty skarżącego i wysoką
przydatność w służbie. Według skarżącego wyrażenie zgody przez Prokuratora
Generalnego na dalsze zajmowanie stanowiska prokuratora jest fakultatywne, ale
jest on głęboko przekonany, że zasługuje na otrzymanie tej zgody.
3
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Odwołanie jest nieuzasadnione. Zgodnie z art. 62a ust. 2 ustawy z dnia 20
czerwca 1985 r. o prokuraturze (jednolity tekst: Dz. U. z 2008 r. Nr 7, poz. 39 ze
zm.) prokurator może dalej (to jest po ukończeniu 65 roku życia ) zajmować
stanowisko, jeżeli Prokurator Generalny na wniosek prokuratora, po przedstawieniu
zaświadczenia stwierdzającego, że jest zdolnym, ze względu na stan zdrowia, do
pełnienia obowiązków prokuratora, oraz po zasięgnięciu opinii właściwego
prokuratora przełożonego, wyrazi prokuratorowi zgodę na dalsze zajmowanie
stanowiska.
Orzecznictwo w zakresie wykładni tego przepisu jest ustalone i Sąd
Najwyższy w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę nie widzi podstaw do
odstępowania od niego. Użyty w tym przepisie wyraz „może” oznacza kompetencję
Prokuratora Generalnego do uznaniowego wydania decyzji w przedmiocie dalszego
zajmowania stanowiska prokuratora. Sąd Najwyższy ocenia jedynie, czy Prokurator
Generalny nie przekroczył granic swobodnego uznania, a więc czy jego decyzja nie
jest arbitralna (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 grudnia 2007 r., III PO 4/07,
niepubl.). Wbrew twierdzeniom skarżącego, wzorowe wykonywanie obowiązków
przez prokuratora nie jest okolicznością wystarczającą, aby uznać odmowną
decyzje Prokuratora Generalnego za wydaną z przekroczeniem granic
swobodnego uznania. Zasadą jest bowiem przejście prokuratora w stan spoczynku
po ukończeniu przez niego 65 roku życia, a możliwość dalszego pozostawania na
stanowisku jest wyjątkiem uzasadnionym szczególnymi okolicznościami leżącymi
po stronie prokuratora bądź mającymi oparcie w interesie służby (tak wyroki Sądu
Najwyższego z dnia 11 grudnia 2002 r., III AO 16/02, niepubl. oraz z dnia 6
czerwca 2003 r., III AO 25/02, OSNP 2004 nr 13, poz. 236). Tego rodzaju
okoliczności w sprawie nie zachodzą, a nadto trzeba zauważyć, że Prokurator
Generalny już dwukrotnie wydał decyzję wyrażającą zgodę na pozostawanie
skarżącego na stanowisku prokuratora po ukończeniu przez niego 65 roku życia.
Z tych względów orzeczono jak w sentencji.
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 21 października 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Kazimierz Jaśkowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Bogusław Cudowski
SSN Jerzy Kwaśniewski
Protokolant Małgorzata Beczek
w sprawie z odwołania J. W.
od decyzji Prokuratora Generalnego z dnia 15 marca 2010 r.,
w przedmiocie odmowy wyrażenia zgody na dalsze zajmowanie stanowiska
prokuratora po ukończeniu 65 roku życia,
po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw
Publicznych w dniu 21 października 2010 r.,
oddala odwołanie.
U z a s a d n i e n i e
Prokurator Prokuratury Rejonowej J. W. wniósł odwołanie od decyzji
Prokuratora Generalnego z dnia 15 marca 2010 r., odmawiającej zgody na dalsze
zajmowanie stanowiska prokuratora po dniu 2 sierpnia 2010 r.
2
W uzasadnieniu tej decyzji stwierdzono, że skarżący już dwukrotnie uzyskał
zgodę na dalsze zajmowanie stanowiska prokuratora. Tym razem Prokurator
Generalny nie uwzględnił wniosku skarżącego z dnia 12 stycznia 2010 r. w tym
przedmiocie, mimo bardzo pozytywnej opinii jego bezpośredniego przełożonego –
Prokuratora Rejonowego. Wziął bowiem także pod uwagę negatywne opinie co do
dalszego zatrudniania skarżącego po ukończeniu 67 roku życia, wyrażone przez
Prokuratora Okręgowego i Prokuratora Apelacyjnego. Prokurator Generalny
podniósł, że zasadą jest przejście prokuratora w stan spoczynku z chwilą
ukończenia 65 roku życia, a możliwość dalszego zajmowania tego stanowiska
stanowi wyjątek uzasadniony szczególnymi okolicznościami, mającymi oparcie w
interesie służby lub leżącymi po stronie prokuratora. Spełnienie warunków
pozytywnych określonych w art. 62a ust. 2 ustawy o prokuraturze nie jest
równoznaczne z obowiązkiem wyrażenia zgody na dalsze pozostawanie
prokuratora w służbie. Z powołaniem się na orzecznictwo Sądu Najwyższego
stwierdzono w decyzji, że jest uzasadnione prowadzenie polityki wymiany kadr
prokuratorskich, związanej z jednej strony z osiąganiem przez prokuratorów wieku
umożliwiającego skorzystanie z przywileju stanu spoczynku, a z drugiej strony z
potrzebą umożliwienia przejęcia tej służby przez innych prokuratorów, a także
zapewnieniem etatów dla nowych kadr prokuratorskich.
W odwołaniu od tej decyzji prokurator J. W. wniósł o jej uchylenie z powodu
błędnych ustaleń faktycznych mających wpływ na jej treść. Jego zdaniem ustawa o
prokuraturze nie wprowadza wymagania, aby pozostawienie prokuratora na
dotychczasowym stanowisku miało wynikać z wyjątkowych i szczególnych
okoliczności. Wystarcza spełnienie dwóch przesłanek, którymi są: zdrowie fizyczne
i psychiczne prokuratora oraz zgoda Prokuratora Generalnego. Skarżący podkreślił
wysoką ocenę jego pracy dokonaną przez bezpośredniego przełożonego oraz
podniósł, że negatywne opinie Prokuratora Okręgowego i Prokuratora
Apelacyjnego odwołują się głównie do argumentu wymiany pokoleniowej kadr
prokuratorskich, natomiast uznają one szczególne przymioty skarżącego i wysoką
przydatność w służbie. Według skarżącego wyrażenie zgody przez Prokuratora
Generalnego na dalsze zajmowanie stanowiska prokuratora jest fakultatywne, ale
jest on głęboko przekonany, że zasługuje na otrzymanie tej zgody.
3
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Odwołanie jest nieuzasadnione. Zgodnie z art. 62a ust. 2 ustawy z dnia 20
czerwca 1985 r. o prokuraturze (jednolity tekst: Dz. U. z 2008 r. Nr 7, poz. 39 ze
zm.) prokurator może dalej (to jest po ukończeniu 65 roku życia ) zajmować
stanowisko, jeżeli Prokurator Generalny na wniosek prokuratora, po przedstawieniu
zaświadczenia stwierdzającego, że jest zdolnym, ze względu na stan zdrowia, do
pełnienia obowiązków prokuratora, oraz po zasięgnięciu opinii właściwego
prokuratora przełożonego, wyrazi prokuratorowi zgodę na dalsze zajmowanie
stanowiska.
Orzecznictwo w zakresie wykładni tego przepisu jest ustalone i Sąd
Najwyższy w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę nie widzi podstaw do
odstępowania od niego. Użyty w tym przepisie wyraz „może” oznacza kompetencję
Prokuratora Generalnego do uznaniowego wydania decyzji w przedmiocie dalszego
zajmowania stanowiska prokuratora. Sąd Najwyższy ocenia jedynie, czy Prokurator
Generalny nie przekroczył granic swobodnego uznania, a więc czy jego decyzja nie
jest arbitralna (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 grudnia 2007 r., III PO 4/07,
niepubl.). Wbrew twierdzeniom skarżącego, wzorowe wykonywanie obowiązków
przez prokuratora nie jest okolicznością wystarczającą, aby uznać odmowną
decyzje Prokuratora Generalnego za wydaną z przekroczeniem granic
swobodnego uznania. Zasadą jest bowiem przejście prokuratora w stan spoczynku
po ukończeniu przez niego 65 roku życia, a możliwość dalszego pozostawania na
stanowisku jest wyjątkiem uzasadnionym szczególnymi okolicznościami leżącymi
po stronie prokuratora bądź mającymi oparcie w interesie służby (tak wyroki Sądu
Najwyższego z dnia 11 grudnia 2002 r., III AO 16/02, niepubl. oraz z dnia 6
czerwca 2003 r., III AO 25/02, OSNP 2004 nr 13, poz. 236). Tego rodzaju
okoliczności w sprawie nie zachodzą, a nadto trzeba zauważyć, że Prokurator
Generalny już dwukrotnie wydał decyzję wyrażającą zgodę na pozostawanie
skarżącego na stanowisku prokuratora po ukończeniu przez niego 65 roku życia.
Z tych względów orzeczono jak w sentencji.