Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CSK 201/10
POSTANOWIENIE
Dnia 19 listopada 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Krzysztof Strzelczyk
w sprawie z wniosku E. P.
przy uczestnictwie M. Z., K. O. i A. K.
o stwierdzenie nabycia spadku,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 19 listopada 2010 r.,
na skutek skargi kasacyjnej uczestniczki A. K.
od postanowienia Sądu Okręgowego w K. z dnia 16 października 2009 r., sygn. akt II Ca
(…) [II WSC (…)],
odrzuca skargę kasacyjną i oddala wniosek uczestniczek M. Z., K. O. i
wnioskodawczyni o zasądzenie kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Sąd Okręgowy w K. w sprawie z wniosku E. P. z udziałem M. Z., K. O. i A. K. o
stwierdzenie nabycia spadku postanowieniem z 16 października 2009 r. oddalił apelację
uczestniczki A. K. od postanowienia Sądu Rejonowego w O. z 22 grudnia 2008 r.
Od powyższego orzeczenia uczestniczka postępowania A. K. wniosła skargę
kasacyjną zaskarżając je w całości i zarzucając mu:
- naruszenie prawa procesowego polegające na niewyjaśnieniu wszystkich okoliczności
faktycznych i prawnych mających istotne znaczenie w sprawie, przekroczenie przez
Sąd granicy swobodnej oceny dowodów i nie otwarcie rozprawy na nowo pomimo
2
ujawnienia istotnych okoliczności po zamknięciu rozprawy, a tym samym rażące
naruszenie przepisów art. 233, art. 316 § 1 i § 2, art. 328 § 2 k.p.c.;
- naruszenie prawa materialnego polegające na jego błędnej wykładni i zastosowaniu, a
w szczególności art. 945 § 1 pkt 1 i pkt 2 k.c. w zw. z art. 82 k.c. oraz art. 84 i art. 86
k.c., art. 58 § 1 i § 3 k.c. w zw. z art. 1008 k.c. oraz w zw. z art. 80 § 2 i § 3 i art. 84 § 1
pkt 4 in fine prawa o notariacie.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna jest szczególnym środkiem prawnym wnoszonym przez stronę
poza tokiem instancji, którego celem jest kontrola legalności prawomocnych orzeczeń
sądu drugiej instancji. Skarga kasacyjna jest też kwalifikowanym pismem procesowym,
o podwyższonych w stosunku do innych pism wymaganiach formalnych. Według art.
3984
k.p.c. skarga kasacyjna powinna zawierać: 1) oznaczenie orzeczenia, od którego
jest wniesiona, ze wskazaniem, czy jest ono zaskarżone w całości czy w części, 2)
przytoczenie podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienie, 3) wniosek o uchylenie lub
uchylenie i zmianę orzeczenia z oznaczeniem zakresu żądanego uchylenia i zmiany.
Oprócz tych wymagań skarga kasacyjna powinna zawierać wniosek o przyjęcie do
rozpoznania i jego uzasadnienie, a nadto powinna czynić zadość wymaganiom
przewidzianym dla pisma procesowego, a w sprawach o prawa majątkowe powinna
zawierać również oznaczenie wartości przedmiotu zaskarżenia.
W utrwalonym orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że wymóg
przytoczenia podstaw kasacyjnych zostaje spełniony, gdy podniesione w skardze
kasacyjnej zarzuty zostały skonkretyzowane przez odniesienie ich do wyraźnie
określonych przepisów prawa, które w ocenie skarżącego zostały naruszone.
Obowiązkiem skarżącego jest wskazanie, poza naruszonymi przepisami, także sposobu
ich naruszenia (błędna wykładnia lub niewłaściwe zastosowanie), zaś w wypadku
zarzutów naruszenia przepisów postępowania także wykazanie, że uchybienie to mogło
mieć istotny wpływ na wynik sprawy (zob. np. wyrok SN z 5 czerwca 1998 r., III CKN
534/97, nie publ; wyrok SN z 6 sierpnia 1998 r., I CKN 335/98, nie publ; wyrok SN z 29
czerwca 2004 r., II CK 367/03, nie publ; wyrok SN z 29 marca 2006 r., IV CSK 165/05,
nie publ.).
Artykuł 3984
k.p.c. w zakresie, w którym wskazuje na obowiązek przytoczenia
podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienia należy odczytywać w związku z art. 3983
§ 1 i 3
k.p.c., w myśl którego skargę kasacyjną strona może oprzeć na podstawie naruszenia
prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie lub na
3
podstawie naruszenia przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny
wpływ na wynik sprawy, przy czym podstawą skargi kasacyjnej nie mogą być zarzuty
dotyczące ustalenia faktów lub oceny dowodów. W konsekwencji, w wypadku, gdy
przytoczone w ramach podstaw kasacyjnych zarzuty naruszenia przepisów prawa
materialnego lub przepisów postępowania w istocie stanowią li tylko polemikę z
ustaleniami faktycznymi, które sąd drugiej instancji przyjął za podstawę faktyczną
zaskarżonego rozstrzygnięcia, to taka skarga nie jest oparta na ustawowych
podstawach (zob. postanowienia SN: z 23 września 2005 r., III CSK 13/05, OSNC
2006/4, poz. 76; z 12 czerwca 2006 r., IV CSK 100/06, nie publ; z 27 lipca 2007 r., II
CSK 290/07, nie publ; z 20 lutego 2008 r., V CSK 514/07, nie publ.).
Z kolei skarga nie oparta na ustawowych podstawach pozbawiona jest elementu
konstrukcyjnego i jako dotknięta brakiem istotnym, nienaprawialnym podlega
odrzuceniu przez sąd drugiej instancji (art. 3986
§ 2 k.p.c.), a w wypadku jej nie
odrzucenia, przez Sąd Najwyższy (art. 3986
3 2 k.p.c.).
We wniesionej skardze kasacyjnej skarżący sformułował szereg zarzutów
dotyczących naruszenia przepisów prawa materialnego jak również przepisów prawa
procesowego. W istocie zarzuty te mają jednak charakter pozorny w tym znaczeniu, że
ograniczają się do niedopuszczalnej w świetle art. 3983
§ 3 k.p.c. polemiki z ustaleniami
faktycznymi i dokonaną przez Sąd drugiej instancji oceną dowodów.
Jak wyraźnie wynika z uzasadnienia podstaw kasacyjnych skarżący kwestionuje przede
wszystkim ocenę zeznań świadków oraz opinii biegłego, której fragmenty przytacza
dokonując jednocześnie jej własnej oceny.
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy na podstawie art. 3986
§ 3 k.p.c.
orzekł jak na wstępie. Sąd Najwyższy oddalił, zawarty w odpowiedzi na skargę
wniesionej przez wnioskodawczynię i uczestniczki postępowania, wniosek o zasądzenie
kosztów postępowania. Wniosek dotyczył kosztów postępowania wywołanego
wniesieniem skargi kasacyjnej według złożonego spisu. Przedmiotowy spis w istocie nie
został jednak złożony, zatem brak było podstaw do zasądzenia kosztów. W wypadku
wnioskodawczyni należy dodatkowo podnieść, że odpowiedź została wniesiona po
upływie ustawowego terminu, zatem zawarty w niej wniosek, podobnie jak samą
czynność, należało uznać za bezskuteczny (art. 3987
k.p.c. w zw. z art. 167 k.p.c.).