IV CNP 76/10
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:12-06-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt IV CNP 76/10
POSTANOWIENIE
Dnia 26 listopada 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jan Górowski
w sprawie ze skargi strony powodowej
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego postanowienia
Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 25 czerwca 2008 r.,
w sprawie z powództwa Przedsiębiorstwa Przemysłu Paszowego "B."
Spółki z o.o.
przeciwko P. B.
o uznanie czynności prawej za bezskuteczną,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 26 listopada 2010 r.,
odrzuca skargę i zasądza od powódki na rzecz pozwanego
kwotę 2700 (dwa tysiące siedemset) złotych tytułem kosztów
postępowania skargowego.
2
Uzasadnienie
Przedsiębiorstwo Przemysłu Paszowego „B." sp. z o.o. wniosła skargę o
stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego postanowienia Sądu
Apelacyjnego z dnia 25 czerwca 2008 r. 08, którym Sąd ten zmienił postanowienie
Sądu Okręgowego z dnia 1 kwietnia 2008 r. i wniosek powódki o wykładnię wyroku
oddalił.
Sąd pierwszej instancji postanowieniem z dnia 1 kwietnia 2008 r. dokonał
wykładni swego wyroku z dnia 11 kwietnia 2007 r. wydanego w sprawie I C …/06
ten sposób, że uznał za bezkuteczną w stosunku do powódki umowę darowizny
z dnia 20 maja 2005 r. w celu zaspokojenia wierzytelności przysługującej skarżącej
wobec M. B. w kwocie 89 104,55 zł.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia
przysługuje od orzeczenia w zasadzie sądu drugiej instancji i wyjątkowo –
w przypadku określonym w art. 4241
§ 2 k.p.c. - sądu pierwszej instancji, gdy przez
jego wydanie stronie została wyrządzona szkoda, a zmiana lub uchylenie tego
orzeczenia w drodze przysługujących stronie środków prawnych nie było i nie jest
możliwe.
Zasadą jest, że prawomocność, tworzy nowy stan prawny pomiędzy
stronami albo erga omnes, jak też sanuje wszelkie ewentualne naruszenia prawa,
którymi orzeczenie ewentualnie jest dotknięte. Z tego względu skarga jest środkiem
wysoce sformalizowanym i wszystkie jej wymagania konstrukcyjne określone w art.
4245
§ 1 k.p.c. należy interpretować ściśle.
Do omawianej kategorii wymagań należy uprawdopodobnienie wyrządzenia
szkody spowodowanej przez wydanie orzeczenia, którego dotyczy (art. art. 4245
§ 1 pkt 4 k.p.c.). Spełnienie tego wymagania polega na wskazaniu rodzaju
i rozmiaru szkody. Wywód ten powinien także zawierać informację dotyczącą czasu
jej powstania i określać związek przyczynowy z wydaniem orzeczenia niezgodnego
z prawem. Nie jest spełnieniem tego wymagania odwołanie się do szkody
3
niesprecyzowanej, hipotetycznej, czy też mogącej powstać w przyszłości
(por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 11 sierpnia 2005 r., III CNP 4/05,
OSNC 2006, nr 1, poz. 16, z dnia 31 stycznia 2006 r„ IV CNP 38/05, OSNC 2006,
nr 7-8, poz. 141 i z dnia 27 października 2005 r., V CNP 28/05, niepublikowane).
W skardze szkoda nie została w ten sposób uprawdopodobniona, na co trafnie
zwrócił uwagę pozwany w odpowiedzi na skargę.
W dniu 25 września 2010 r. weszła w życie ustawa z dnia 22 lipca 2010 r.
o zmianie ustawy - Kodeks cywilny, ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz
ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. 2010, Nr 155, poz. 1037).
Nie zawiera ona przepisów przejściowych i z tego względu zgodnie z ogólnie
obowiązującymi zasadami prawa międzyczasowego jej przepisy procesowe należy
stosować od dnia jej wejścia w życie (zasada bezpośredniego działania ustawy
nowej). Według obecnego stanu prawnego można żądać stwierdzenia
niezgodności z prawem prawomocnego wyroku sądu drugiej instancji kończącego
postępowanie w sprawie, jeżeli przez jego wydanie stronie została wyrządzona
szkoda, a zmiana lub uchylenie tego wyroku w drodze przysługujących stronie
środków prawnych nie było i nie jest możliwe. Skarga tymczasem dotyczy
postanowienia nie do istoty sprawy.
Dodany przez art. 2 pkt 5 powołanej noweli art. 4241b
k.p.c. stanowi,
że w wypadkach prawomocnych orzeczeń, od których skarga nie przysługuje,
odszkodowania z tytułu szkody wyrządzonej przez wydanie prawomocnego
orzeczenia niezgodnego z prawem można domagać się bez uprzedniego
stwierdzenia niezgodności orzeczenia z prawem w postępowaniu ze skargi, chyba
że strona nie skorzystała z przysługujących jej środków prawnych. Obecnie zatem
uzyskanie takiego orzeczenia w wypadku postanowienia dotyczącego klauzuli
wykonalności jest zbędne.
Z tych względów orzeczono, jak w sentencji (art. 4248
§ 1 k.p.c.).
jz
POSTANOWIENIE
Dnia 26 listopada 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jan Górowski
w sprawie ze skargi strony powodowej
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego postanowienia
Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 25 czerwca 2008 r.,
w sprawie z powództwa Przedsiębiorstwa Przemysłu Paszowego "B."
Spółki z o.o.
przeciwko P. B.
o uznanie czynności prawej za bezskuteczną,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 26 listopada 2010 r.,
odrzuca skargę i zasądza od powódki na rzecz pozwanego
kwotę 2700 (dwa tysiące siedemset) złotych tytułem kosztów
postępowania skargowego.
2
Uzasadnienie
Przedsiębiorstwo Przemysłu Paszowego „B." sp. z o.o. wniosła skargę o
stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego postanowienia Sądu
Apelacyjnego z dnia 25 czerwca 2008 r. 08, którym Sąd ten zmienił postanowienie
Sądu Okręgowego z dnia 1 kwietnia 2008 r. i wniosek powódki o wykładnię wyroku
oddalił.
Sąd pierwszej instancji postanowieniem z dnia 1 kwietnia 2008 r. dokonał
wykładni swego wyroku z dnia 11 kwietnia 2007 r. wydanego w sprawie I C …/06
ten sposób, że uznał za bezkuteczną w stosunku do powódki umowę darowizny
z dnia 20 maja 2005 r. w celu zaspokojenia wierzytelności przysługującej skarżącej
wobec M. B. w kwocie 89 104,55 zł.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia
przysługuje od orzeczenia w zasadzie sądu drugiej instancji i wyjątkowo –
w przypadku określonym w art. 4241
§ 2 k.p.c. - sądu pierwszej instancji, gdy przez
jego wydanie stronie została wyrządzona szkoda, a zmiana lub uchylenie tego
orzeczenia w drodze przysługujących stronie środków prawnych nie było i nie jest
możliwe.
Zasadą jest, że prawomocność, tworzy nowy stan prawny pomiędzy
stronami albo erga omnes, jak też sanuje wszelkie ewentualne naruszenia prawa,
którymi orzeczenie ewentualnie jest dotknięte. Z tego względu skarga jest środkiem
wysoce sformalizowanym i wszystkie jej wymagania konstrukcyjne określone w art.
4245
§ 1 k.p.c. należy interpretować ściśle.
Do omawianej kategorii wymagań należy uprawdopodobnienie wyrządzenia
szkody spowodowanej przez wydanie orzeczenia, którego dotyczy (art. art. 4245
§ 1 pkt 4 k.p.c.). Spełnienie tego wymagania polega na wskazaniu rodzaju
i rozmiaru szkody. Wywód ten powinien także zawierać informację dotyczącą czasu
jej powstania i określać związek przyczynowy z wydaniem orzeczenia niezgodnego
z prawem. Nie jest spełnieniem tego wymagania odwołanie się do szkody
3
niesprecyzowanej, hipotetycznej, czy też mogącej powstać w przyszłości
(por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 11 sierpnia 2005 r., III CNP 4/05,
OSNC 2006, nr 1, poz. 16, z dnia 31 stycznia 2006 r„ IV CNP 38/05, OSNC 2006,
nr 7-8, poz. 141 i z dnia 27 października 2005 r., V CNP 28/05, niepublikowane).
W skardze szkoda nie została w ten sposób uprawdopodobniona, na co trafnie
zwrócił uwagę pozwany w odpowiedzi na skargę.
W dniu 25 września 2010 r. weszła w życie ustawa z dnia 22 lipca 2010 r.
o zmianie ustawy - Kodeks cywilny, ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz
ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. 2010, Nr 155, poz. 1037).
Nie zawiera ona przepisów przejściowych i z tego względu zgodnie z ogólnie
obowiązującymi zasadami prawa międzyczasowego jej przepisy procesowe należy
stosować od dnia jej wejścia w życie (zasada bezpośredniego działania ustawy
nowej). Według obecnego stanu prawnego można żądać stwierdzenia
niezgodności z prawem prawomocnego wyroku sądu drugiej instancji kończącego
postępowanie w sprawie, jeżeli przez jego wydanie stronie została wyrządzona
szkoda, a zmiana lub uchylenie tego wyroku w drodze przysługujących stronie
środków prawnych nie było i nie jest możliwe. Skarga tymczasem dotyczy
postanowienia nie do istoty sprawy.
Dodany przez art. 2 pkt 5 powołanej noweli art. 4241b
k.p.c. stanowi,
że w wypadkach prawomocnych orzeczeń, od których skarga nie przysługuje,
odszkodowania z tytułu szkody wyrządzonej przez wydanie prawomocnego
orzeczenia niezgodnego z prawem można domagać się bez uprzedniego
stwierdzenia niezgodności orzeczenia z prawem w postępowaniu ze skargi, chyba
że strona nie skorzystała z przysługujących jej środków prawnych. Obecnie zatem
uzyskanie takiego orzeczenia w wypadku postanowienia dotyczącego klauzuli
wykonalności jest zbędne.
Z tych względów orzeczono, jak w sentencji (art. 4248
§ 1 k.p.c.).
jz