Pełny tekst orzeczenia

Postanowienie z dnia 6 grudnia 2010 r.
II UZ 33/10
Na postanowienie w przedmiocie wykładni orzeczenia sądu drugiej in-
stancji nie przysługuje zażalenie do Sądu Najwyższego (art. 3941
k.p.c.).
Przewodniczący SSN Jerzy Kuźniar, Sędziowie SN: Beata Gudowska (spra-
wozdawca), Jerzy Kwaśniewski.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 6 grudnia
2010 r. sprawy z powództwa Tomasza K. oraz Krzysztofa Z. przeciwko Zakładowi
Ubezpieczeń Społecznych-Oddziałowi w P. o przeniesienie odpowiedzialności z ty-
tułu zaległych składek, na skutek zażalenia powoda Tomasza K. na postanowienie
Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 5 sierpnia 2010 r. [...]
o d d a l i ł zażalenie.
U z a s a d n i e n i e
Postanowieniem z dnia 5 sierpniu 2010 r. Sąd Apelacyjny w Poznaniu odrzucił
zażalenie Tomasza K. na postanowienie tego Sądu z dnia 6 lipca 2010 r. w przed-
miocie wykładni wyroku z dnia 21 kwietnia 2009 r. Uznał zażalenie skierowane do
Sądu Najwyższego za niedopuszczalne na podstawie art. 3941
k.p.c.
W zażaleniu zawierającym wniosek o uchylenie postanowienia Tomasz K. za-
rzucił naruszenie art. 8 ust. 2 Konstytucji, powołując się na istnienie podstaw do sto-
sowania w takim wypadku bezpośrednio art. 45 Konstytucji w zakresie, w jakim art.
3941
§ 2 k.p.c. nie przewiduje możliwości zaskarżenia postanowienia sądu drugiej
instancji w przedmiocie wykładni wyroku. Wskazał, że w obecnym stanie prawnym
nie istnieje podstawa normatywna do zaskarżenia postanowienia dotyczącego wy-
kładni orzeczenia sądu drugiej instancji, jednakże - ze względu na występujące jego
zdaniem pominięcie prawodawcze w tym zakresie - niezbędne było „dokonanie
oceny, czy ze względu na przedmiot rozstrzygnięcia, zasady sprawiedliwości proce-
duralnej nie powinny przesądzać o istnieniu konstytucyjnego wymogu zaskarżalności
2
takich postanowień sądu drugiej instancji”. Dodał, że zaskarżone postanowienie zo-
stało wydane po uprawomocnieniu się wyroku Sądu drugiej instancji, więc zamknię-
cie drogi do jego zaskarżenia powoduje ograniczenie prawa do sprawiedliwego roz-
patrzenia sprawy, mimo że orzeczenie w sprawie wykładni wyroku jest sprawą incy-
dentalną.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Nie istnieje w Konstytucji norma pozwalająca na samoistne jej zastosowanie
jako podstawy prawnej zażalenia na postanowienie w przedmiocie wykładni wyroku
sądu drugiej instancji (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 stycznia 2009 r., I CSK
482/08, OSNC-ZD 2009 nr D, poz. 95). Odesłanie w art. 78 Konstytucji do obowią-
zujących regulacji ustawowych prowadzi do art. 3941
k.p.c., wyznaczającego katalog
zaskarżalnych postanowień sądu drugiej instancji. Przyjmuje się, że jest to regulacja
wyczerpująca, co oznacza, że nie jest dopuszczalne rozszerzanie w drodze analogii
katalogu rozstrzygnięć zaskarżalnych zażaleniem (por. postanowienie Sądu Najwyż-
szego z dnia 10 marca 1985 r., II CZ 19/85, niepublikowane, uchwałę Sądu Najwyż-
szego z dnia 15 września 1995 r., III CZP 110/95, Biuletyn SN 1995, nr 9).
Brak zażalenia na postanowienie sądu drugiej instancji w przedmiocie wy-
kładni jego orzeczenia znajduje istotne uzasadnienie w świetle zasad zaskarżania
orzeczeń, skoro wykładnia wyroku nie prowadzi do nowego rozstrzygnięcia ani do
uzupełnienia poprzedniego rozstrzygnięcia (por. postanowienia Sądu Najwyższego z
dnia 25 marca 1968 r., II PZ 21/68, niepublikowane, z dnia 30 kwietnia 1970 r., II CZ
32/70, niepublikowane, z dnia 10 października 1978 r., IV CR 144/78, niepublikowa-
ne). Merytoryczna kontrola takiego postanowienia nie jest całkowicie zamknięta; je-
żeli postanowienie sądu drugiej instancji o wykładni wyroku w rzeczywistości zmieni-
łoby ten wyrok co do istoty, byłoby orzeczeniem, od którego przysługuje skarga ka-
sacyjna, chyba że jest ona w sprawie niedopuszczalna (por. wyrok z dnia 4 listopada
2010 r., IV CSK 188/10, Biuletyn SN 2010 nr 12, s. 17).
Mając na względzie te argumenty, orzeczono jak w sentencji (39814
w związku
z art. 3941
§ 3 k.p.c.).
========================================