IV CZ 105/10
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:25-11-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt IV CZ 105/10
POSTANOWIENIE
Dnia 9 grudnia 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Marek Sychowicz (przewodniczący)
SSN Iwona Koper
SSA Jan Kremer (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa Gminy M. - Zarządu Mienia Komunalnego w M.
przeciwko G. C., S. C., M. C., A. C., P. G., E. U. oraz małoletnim : D. L., P. L. i O. L.
o eksmisję z lokalu mieszkalnego,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 9 grudnia 2010 r.,
zażalenia strony powodowej
na postanowienie Sądu Okręgowego w S. z dnia 9 czerwca 2010 r., sygn. akt IV WSC
(…),
oddala zażalenie
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 7 października 2009 r. Sąd Rejonowy w M. orzekł eksmisję
pozwanych z lokalu mieszkalnego i ustalił prawo pięciorga z pozwanych do lokalu
socjalnego.
Sąd Okręgowy w S. wyrokiem z dnia 12 lutego 2010 r. oddalił apelację
powodowej Gminy M.
W skardze kasacyjnej powód zarzucił, po jej sprecyzowaniu, naruszenie prawa
materialnego przez błędna wykładnię przepisów ustawy o ochronie praw lokatorów ,
mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz art. 668 § 1 k.c., a w
2
szczególności ustalenie, że pięciorgu z pozwanych przysługuje prawo do lokalu
socjalnego. Sąd zarządzeniem z dnia 14 maja 2010 r. wezwał pełnomocnika powoda do
uzupełnienia braku formalnego skargi kasacyjnej, poprzez wskazanie wartości
przedmiotu zaskarżenia, pod rygorem odrzucenia skargi.
W odpowiedzi na wezwanie Sądu powód wskazał, że zaskarża jedynie ustalenie
prawa do lokalu socjalnego pięciorga pozwanych, a odnośnie wartości przedmiotu
zaskarżenia powołując się na postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15 stycznia 2004
r. II CZ 134/03 stwierdził, że sprawa o prawo do lokalu socjalnego „nie jest sprawą
majątkową” i nie jest możliwe podanie wartości przedmiotu sporu.
Sąd Okręgowy w S. postanowieniem z dnia 9 czerwca 2010 r. odrzucił skargę
kasacyjną powoda - Gminy M. w sprawie o eksmisję z lokalu mieszkalnego. Sąd
Okręgowy powołując się na postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 stycznia 2009 r.
w sprawie I CZ 112/08 (nie publ.), a odnoszące się do powołanego przez powoda
postanowienia podzielił wyrażony w tym orzeczeniu pogląd o majątkowym charakterze
sprawy o eksmisję, również w sytuacji zaskarżenia wyłącznie rozstrzygnięcia o lokalu
socjalnym
W zażaleniu powód wnosząc o uchylenie zaskarżonego postanowienia zarzucił
naruszenie prawa materialnego, w szczególności art. 3982
§ 1 k.p.c. W uzasadnieniu
ponownie odwołał się do wcześniej cytowanego orzeczenia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym
zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. 2005 r. Nr 31, poz. 266 ze zm.) w
art. 14 nakłada na sąd obowiązek orzeczenia z urzędu o uprawnieniu do otrzymania
lokalu socjalnego, bądź o braku takiego uprawnienia, przez osobę w stosunku do której
uwzględniono żądanie opróżnienia lokalu. Art. 15 tej ustawy reguluje udział gminy w
postępowaniu. Regulacja ta stanowi rozwiązanie szczególne w postępowaniu sądowym.
Ocena uprawnienia do lokalu socjalnego może wywoływać wątpliwości, jednak przy
dokonywaniu oceny jego charakteru jako majątkowego, lub niemajątkowego nie można
pominąć przedmiotu, którego dotyczy. Uprawnienie do korzystania z mieszkania
niewątpliwie jest wartością majątkową, dla mieszkającego, odpowiada ona wartości
kosztu zapewnienia lokalu. Dla gminy, która nie może dysponować lokalem na wolnym
rynku najmu, lub musi ponosić koszty odszkodowania w stosunku do właściciela
nieruchomości, także majątkowy charakter tego uprawnienia nie wywołuje wątpliwości.
Niewątpliwie roszczenie o opróżnienie przedmiotu najmu jest roszczeniem majątkowym,
3
wprawdzie nie pieniężnym, jednak ze względu na już wymienione przesłanki związane z
korzystaniem z cudzego lokalu ma charakter majątkowy. Wartość ta powinna być
podana już w pozwie, jak i w apelacji, stanowiąc wymóg formalny tych pism
procesowych. Odrębnym zagadnieniem pozostaje wyliczenie wartości konkretnego
uprawnienia do korzystania z lokalu, a w konsekwencji ustalenia wartości odpowiednio
przedmiotu sporu, czy zaskarżenia. Sąd Najwyższy wypowiedział się odnośnie wartości
przedmiotu zaskarżenia w sprawie o opróżnienie lokalu przez domownika w
postanowieniu z dnia 8 sierpnia 1997 r. I CKN 18/97 (OSNC 1997, nr 4, poz. 145).
Powód w swojej argumentacji powołał się na odosobnione orzeczenie Sądu
Najwyższego z dnia 15 stycznia 2004 r. II CZ 134/04 (Wokanda 2004, nr 9, poz. 8)
stwierdzające, że sprawa o uprawnienie do lokalu socjalnego nie jest sprawą o prawa
majątkowe w rozumieniu przepisów o kasacji. Jednak już po tym orzeczeniu w
postanowieniu z dnia 8 stycznia 2009 r. I CZ 112/08 (nie publ.). Sąd Najwyższy nie tylko
zakwestionował powołany wyżej pogląd, ale także wprost stwierdził, że także przy
orzekaniu przez sąd z urzędu o uprawnieniu do lokalu socjalnego, charakter majątkowy
dotyczy także części orzeczenia odnosząca się do lokalu socjalnego.
Sąd w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę podziela przedstawione
stanowisko o majątkowym charakterze orzeczenia o eksmisji, także w części dotyczącej
prawa do lokalu socjalnego. Podsumowując, roszczenie o eksmisję w części dotyczącej
wyłącznie orzeczenia z urzędu o lokalu socjalnym jest roszczeniem majątkowym,
niepieniężnym, z czego wynika, że dopuszczalność skargi kasacyjnej zależy od
przesłanek uregulowanych w art. 3982
§ 1 k.p.c. Konsekwencją tego jest stwierdzenie
niezasadności zażalenia, w stanie faktycznym w którym w zakreślonym terminie
obwarowanym rygorem odrzucenia skargi kasacyjnej powód zarządzenia sądu nie
wykonał. Z przedstawionych przyczyn zażalenie uległo oddaleniu na podstawie art. 3941
§ 1 k.p.c. w związku z art. 39814
k.p.c.
POSTANOWIENIE
Dnia 9 grudnia 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Marek Sychowicz (przewodniczący)
SSN Iwona Koper
SSA Jan Kremer (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa Gminy M. - Zarządu Mienia Komunalnego w M.
przeciwko G. C., S. C., M. C., A. C., P. G., E. U. oraz małoletnim : D. L., P. L. i O. L.
o eksmisję z lokalu mieszkalnego,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 9 grudnia 2010 r.,
zażalenia strony powodowej
na postanowienie Sądu Okręgowego w S. z dnia 9 czerwca 2010 r., sygn. akt IV WSC
(…),
oddala zażalenie
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 7 października 2009 r. Sąd Rejonowy w M. orzekł eksmisję
pozwanych z lokalu mieszkalnego i ustalił prawo pięciorga z pozwanych do lokalu
socjalnego.
Sąd Okręgowy w S. wyrokiem z dnia 12 lutego 2010 r. oddalił apelację
powodowej Gminy M.
W skardze kasacyjnej powód zarzucił, po jej sprecyzowaniu, naruszenie prawa
materialnego przez błędna wykładnię przepisów ustawy o ochronie praw lokatorów ,
mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz art. 668 § 1 k.c., a w
2
szczególności ustalenie, że pięciorgu z pozwanych przysługuje prawo do lokalu
socjalnego. Sąd zarządzeniem z dnia 14 maja 2010 r. wezwał pełnomocnika powoda do
uzupełnienia braku formalnego skargi kasacyjnej, poprzez wskazanie wartości
przedmiotu zaskarżenia, pod rygorem odrzucenia skargi.
W odpowiedzi na wezwanie Sądu powód wskazał, że zaskarża jedynie ustalenie
prawa do lokalu socjalnego pięciorga pozwanych, a odnośnie wartości przedmiotu
zaskarżenia powołując się na postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15 stycznia 2004
r. II CZ 134/03 stwierdził, że sprawa o prawo do lokalu socjalnego „nie jest sprawą
majątkową” i nie jest możliwe podanie wartości przedmiotu sporu.
Sąd Okręgowy w S. postanowieniem z dnia 9 czerwca 2010 r. odrzucił skargę
kasacyjną powoda - Gminy M. w sprawie o eksmisję z lokalu mieszkalnego. Sąd
Okręgowy powołując się na postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 stycznia 2009 r.
w sprawie I CZ 112/08 (nie publ.), a odnoszące się do powołanego przez powoda
postanowienia podzielił wyrażony w tym orzeczeniu pogląd o majątkowym charakterze
sprawy o eksmisję, również w sytuacji zaskarżenia wyłącznie rozstrzygnięcia o lokalu
socjalnym
W zażaleniu powód wnosząc o uchylenie zaskarżonego postanowienia zarzucił
naruszenie prawa materialnego, w szczególności art. 3982
§ 1 k.p.c. W uzasadnieniu
ponownie odwołał się do wcześniej cytowanego orzeczenia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym
zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. 2005 r. Nr 31, poz. 266 ze zm.) w
art. 14 nakłada na sąd obowiązek orzeczenia z urzędu o uprawnieniu do otrzymania
lokalu socjalnego, bądź o braku takiego uprawnienia, przez osobę w stosunku do której
uwzględniono żądanie opróżnienia lokalu. Art. 15 tej ustawy reguluje udział gminy w
postępowaniu. Regulacja ta stanowi rozwiązanie szczególne w postępowaniu sądowym.
Ocena uprawnienia do lokalu socjalnego może wywoływać wątpliwości, jednak przy
dokonywaniu oceny jego charakteru jako majątkowego, lub niemajątkowego nie można
pominąć przedmiotu, którego dotyczy. Uprawnienie do korzystania z mieszkania
niewątpliwie jest wartością majątkową, dla mieszkającego, odpowiada ona wartości
kosztu zapewnienia lokalu. Dla gminy, która nie może dysponować lokalem na wolnym
rynku najmu, lub musi ponosić koszty odszkodowania w stosunku do właściciela
nieruchomości, także majątkowy charakter tego uprawnienia nie wywołuje wątpliwości.
Niewątpliwie roszczenie o opróżnienie przedmiotu najmu jest roszczeniem majątkowym,
3
wprawdzie nie pieniężnym, jednak ze względu na już wymienione przesłanki związane z
korzystaniem z cudzego lokalu ma charakter majątkowy. Wartość ta powinna być
podana już w pozwie, jak i w apelacji, stanowiąc wymóg formalny tych pism
procesowych. Odrębnym zagadnieniem pozostaje wyliczenie wartości konkretnego
uprawnienia do korzystania z lokalu, a w konsekwencji ustalenia wartości odpowiednio
przedmiotu sporu, czy zaskarżenia. Sąd Najwyższy wypowiedział się odnośnie wartości
przedmiotu zaskarżenia w sprawie o opróżnienie lokalu przez domownika w
postanowieniu z dnia 8 sierpnia 1997 r. I CKN 18/97 (OSNC 1997, nr 4, poz. 145).
Powód w swojej argumentacji powołał się na odosobnione orzeczenie Sądu
Najwyższego z dnia 15 stycznia 2004 r. II CZ 134/04 (Wokanda 2004, nr 9, poz. 8)
stwierdzające, że sprawa o uprawnienie do lokalu socjalnego nie jest sprawą o prawa
majątkowe w rozumieniu przepisów o kasacji. Jednak już po tym orzeczeniu w
postanowieniu z dnia 8 stycznia 2009 r. I CZ 112/08 (nie publ.). Sąd Najwyższy nie tylko
zakwestionował powołany wyżej pogląd, ale także wprost stwierdził, że także przy
orzekaniu przez sąd z urzędu o uprawnieniu do lokalu socjalnego, charakter majątkowy
dotyczy także części orzeczenia odnosząca się do lokalu socjalnego.
Sąd w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę podziela przedstawione
stanowisko o majątkowym charakterze orzeczenia o eksmisji, także w części dotyczącej
prawa do lokalu socjalnego. Podsumowując, roszczenie o eksmisję w części dotyczącej
wyłącznie orzeczenia z urzędu o lokalu socjalnym jest roszczeniem majątkowym,
niepieniężnym, z czego wynika, że dopuszczalność skargi kasacyjnej zależy od
przesłanek uregulowanych w art. 3982
§ 1 k.p.c. Konsekwencją tego jest stwierdzenie
niezasadności zażalenia, w stanie faktycznym w którym w zakreślonym terminie
obwarowanym rygorem odrzucenia skargi kasacyjnej powód zarządzenia sądu nie
wykonał. Z przedstawionych przyczyn zażalenie uległo oddaleniu na podstawie art. 3941
§ 1 k.p.c. w związku z art. 39814
k.p.c.