Sygn. akt V CZ 103/10
POSTANOWIENIE
Dnia 23 lutego 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Grzegorz Misiurek (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Irena Gromska-Szuster
SSN Dariusz Zawistowski
w sprawie z powództwa D. i O. W.
przeciwko J. U.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 23 lutego 2011 r.,
zażalenia powódki D. W. na postanowienie Sądu Apelacyjnego […]
z dnia 27 września 2010 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
2
Postanowieniem z dnia 27 września 2010 r. Sąd Apelacyjny odrzucił
apelację powódki D. W. od wyroku Sądu Okręgowego z dnia 10 listopada 2009 r. W
uzasadnieniu wskazał, że ze względu na wszczęcie sprawy przed dniem 10 marca
2007 r., tj. przed wejściem w życie nowelizacji ustawy o kosztach sądowych w
sprawach cywilnych, powódka - korzystająca ze zwolnienia od kosztów sądowych -
powinna przy wnoszeniu apelacji uiścić opłatę podstawową w wysokości 30 zł (art.
14 ust. 2 i art. 100 ust. 2 in fine ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych
w sprawach cywilnych, Dz. U. Nr 167, poz. 1398 ze zm.). Tym samym
zastosowanie znajduje uchylony z dniem 1 lipca 2009 r. art. 1302
§ 3 k.p.c.,
zobowiązujący do odrzucenia nieopłaconej apelacji bez wezwania profesjonalnego
pełnomocnika do dokonania tej czynności.
W zażaleniu powódka zarzuciła naruszenie art. 1302
§ 3 k.p.c. oraz art. 14
ust. 2 i art. 100 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych
w sprawach cywilnych przez zastosowanie ich w dacie, gdy już one
nie obowiązywały. Podniosła, że Sąd Apelacyjny pominął przy rozstrzyganiu treść
art. 149 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych i nie uwzględnił
tego, że sprawa niniejsza została zakończona w pierwszej instancji dopiero
10 listopada 2009 r., co wiązało się z wymogiem zastosowania nowych przepisów
o kosztach sądowych, znoszących obowiązek uiszczenia opłaty podstawowej przy
wnoszeniu apelacji przez stronę w całości zwolnioną od kosztów sądowych.
W konkluzji wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przyjęcie do
merytorycznego rozpoznania odrzuconej apelacji.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest bezzasadne.
Zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2006 r. o zmianie ustawy
o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2007 r., Nr 21, poz. 123),
do spraw wszczętych przed dniem 10 marca 2007 r. stosuje się uchylone przepisy
art. 14 ust. 2 i art. 100 ust. 2 in fine ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach
sądowych w sprawach cywilnych, przewidujące obowiązek pobrania opłaty
podstawowej od apelacji mimo zwolnienia strony od kosztów sądowych w całości
3
(zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 sierpnia 2008 r., V CZ 52/08, nie
publ.). Oznacza to, że przy ocenie dopuszczalności odrzucenia apelacji strony
zwolnionej od kosztów sądowych w całości ze względu na nieuiszczenie opłaty
podstawowej w sprawie wszczętej przed dniem 10 marca 2007 r., okoliczność
w postaci „czasu zakończenia postępowania w danej instancji”, o której mówi art.
149 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, nie ma żadnego
znaczenia. Istotny jest wyłącznie moment wszczęcia sprawy, przez co należy
rozumieć złożenie przez stronę pozwu lub wniosku (zob. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 2 sierpnia 2007 r., V CZ 78/07, nie publ.).
Skoro sprawa została wszczęta w dniu 27 września 1999 r., to na powódce,
mimo iż korzystała ze zwolnienia od kosztów sądowych, zgodnie z art. 14 ust. 2
i art. 100 ust. 2 in fine ustawy, ciążył obowiązek uiszczenia opłaty podstawowej od
apelacji w wysokości 30 zł.
Odrzucenie apelacji przez Sąd Apelacyjny na podstawie wskazanych
w zaskarżonym postanowieniu przepisów było uzasadnione. Wbrew stanowisku
skarżącej, nie były to przepisy nieobowiązujące. Obowiązywały one w dacie ich
stosowania przez Sąd Apelacyjny, a co więcej zgodnie z wyrokiem Trybunału
Konstytucyjnego, zarówno przepis art. 1302
§ 3 k.p.c. w zakresie w jakim
przewiduje, że sąd odrzuca nieopłaconą apelację wniesioną przez adwokata, radcę
prawnego lub rzecznika patentowego bez uprzedniego wezwania do uiszczenia
należnej opłaty, jak i art. 14 ust. 2 i art. 100 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych
w sprawach cywilnych w brzmieniu obowiązującym przed wejściem w życie ustawy
nowelizującej z 14 grudnia 2006 r., są zgodne z art. 2, art. 31 ust. 3, art. 45 ust. 1,
art. 77 ust. 2 i art. 78 Konstytucji (wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia
17 listopada 2008 r., SK 33/07, OTK-A 2008, nr 9, poz. 154).
Wobec powyższego Sąd Najwyższy na podstawie art. 3941
§ 2 i 3 w zw.
z art. 39821
k.p.c. orzekł jak na wstępie.
jz