Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 120/10
POSTANOWIENIE
Dnia 23 marca 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący)
SSN Jan Górowski (sprawozdawca)
SSN Hubert Wrzeszcz
w sprawie z powództwa B. K.
przeciwko "R." S.A. w W. - Oddziałowi we W.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 23 marca 2011 r.,
zażalenia powódki na orzeczenie o kosztach, zawarte w wyroku Sądu
Apelacyjnego
z dnia 18 sierpnia 2010 r.,
1) oddala zażalenie;
2) przyznaje od Skarbu Państwa Sądu Apelacyjnego na rzecz
adwokata K. P. - - Kancelaria Adwokacka
w W. kwotę 1200 (jeden tysiąc dwieście) złotych,
powiększoną o należny podatek od towarów i usług,
tytułem kosztów pomocy prawnej udzielonej powódce z
urzędu w postępowaniu zażaleniowym.
Uzasadnienie
2
Wyrokiem z dnia 18 sierpnia 2010 roku Sąd Apelacyjny oddalił apelację
powódki i zasądził od niej na rzecz strony pozwanej kwotę 1800 złotych tytułem
zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego. Sąd wskazał, iż podstawę jego
rozstrzygnięcia w przedmiocie zwrotu kosztów stanowi art. 98 k.p.c. w zw. z art.
108 k.p.c.
Orzeczenie o zwrocie kosztów postępowania apelacyjnego powódka
zaskarżyła zażaleniem, w którym wniosła o jego zmianę i nieobciążenie jej tymi
kosztami, przez zastosowanie art. 102 k.p.c. oraz o zasądzenie na jej rzecz
kosztów postępowania zażaleniowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zastosowany przez Sąd Apelacyjny artykuł 98 k.p.c. stanowi, że strona
przegrywająca sprawę, a więc w tym wypadku powódka, powinna zwrócić
przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do jego obrony (zasada
odpowiedzialności za wynik procesu). Na ten właśnie przepis powołał się Sąd
Apelacyjny w treści uzasadnienia orzeczenia.
Pełnomocnik strony pozwanej złożył wniosek o zasądzenie kosztów
postępowania apelacyjnego w odpowiedzi na apelację, która została ponownie
wniesiona w dniu 9 sierpnia 2010 r. i prawidłowo dołączona do akt sprawy. Poza
tym wziął udział w rozprawie apelacyjnej, a zatem stronie pozwanej wygrywającej
proces należał się zwrot kosztów jej zastępstwa przez radcę prawnego
w postępowaniu apelacyjnym.
Zwolnienie strony od kosztów sądowych nie zwalnia jej od obowiązku zwrotu
kosztów przeciwnikowi (art. 108 ustawy z dnia 28 lipca 2006 r. o kosztach
sadowych w sprawach cywilnych, jedn. tekst: Dz.U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594).
Sąd nie ma obowiązku wskazywać dlaczego nie zastosował wyjątkowego przepisu,
tj. art. 102 k.p.c., gdy brak w sprawie faktów wyczerpujących hipotezę tego
unormowania. Zgodnie z tą regulacją, tylko w wypadkach szczególnie
uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów
albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Przepis ten wyraża zasadę słuszności
w orzekaniu o kosztach, stanowiąc wyjątek od zasady odpowiedzialności za wynik
procesu i dlatego nie może być interpretowany w sposób rozszerzający. Wprawdzie
nie konkretyzuje on pojęcia wypadków szczególnie uzasadnionych, pozostawiając
3
ich kwalifikację sądowi, przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności sprawy (por.
m.in. postanowienie SN z dnia 20 grudnia 1973 r., II CZ 210/73, LEX nr 7366),
niemniej ze względu na jego wskazany charakter może zostać zastosowany tylko
wtedy, gdy szczególne względy przekonują o tym, że w danym przypadku
obciążenie strony przegrywającej kosztami procesu na rzecz przeciwnika byłoby
wyjątkowo niesłuszne (niesprawiedliwe). Mogą to być fakty związane z samym
procesem lub leżące poza nim, a w tym dotyczące sytuacji życiowej strony.
W rozpoznawanej sprawie nie wystąpiły takie wyjatkowe okoliczności a sytuacja
materialna powódki, nie jest wyjątkowo trudna, skoro z powołanego w zażaleniu
zaświadczenia wynika że pracuje, a więc ma stałe źródło dochodu.
Z tych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 3941
§ 3 k.p.c. w zw.
z art. 3981
k.p.c. orzekł jak w sentencji.