Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II UZ 8/11
POSTANOWIENIE
Dnia 14 kwietnia 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący)
SSN Maciej Pacuda
SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec (sprawozdawca)
w sprawie z wniosku G. W.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych
o rentę z tytułu niezdolności do pracy,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 14 kwietnia 2011 r.,
zażalenia wnioskodawczyni na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 1 kwietnia 2010 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie.
U z a s a d n i e n i e
Postanowieniem z dnia 1 kwietnia 2010 r. Sąd Apelacyjny odrzucił skargę
kasacyjną G. W. od wyroku z dnia 30 grudnia 2009 r. Sądu Apelacyjnego, którym
oddalono jej apelację od wyroku Sądu Okręgowego z dnia 2 września 2009 r.
oddalającego odwołanie wnioskodawczyni od decyzji Zakładu Ubezpieczeń
Społecznych odmawiającej renty z tytułu niezdolności do pracy.
Sąd Apelacyjny wywiódł, że skarga nie została opłacona (art. 36 ustawy z
dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, jednolity tekst:
Dz.U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594 ze zm., powoływanej dalej jako ustawa o kosztach)
i jako wniesiona przez pełnomocnika będącego radcą prawnym podlegała
2
odrzuceniu bez wezwania o uiszczenie tej opłaty (art. 1302
§ 3 k.p.c.). Co prawda z
dniem 1 lipca 2009 r. przepis art. 1302
§ 3 k.p.c. został uchylony na mocy art. 1 pkt
3 lit. a ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania
cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 234, poz. 1571, zwanej dalej
ustawą zmieniającą), to jednak zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy zmieniającej jej
przepisy stosuje się do postępowań wszczętych po dniu wejścia w życie tej ustawy,
tj. po 1 lipca 2009 r. Tymczasem postępowanie w niniejszej sprawie zostało
wszczęte w kwietniu 2008 r., a więc przed tą datą. Z tego względu w sprawie tej
stosuje się przepisy dotychczasowe.
W zażaleniu na powyższe postanowienie wnioskodawczyni wniosła o
uchylenie zaskarżonego postanowienia i przyjęcie skargi do rozpoznania.
W uzasadnieniu zażalenia skarżąca wskazała na wątpliwości interpretacyjne
jakie pojawiają się odnośnie do sposobu dokonywania opłaty i sprecyzowania jej
określenia, stwierdzając, że art. 36 ustawy o kosztach posługuje się określeniem
opłaty podstawowej, natomiast art. 1302
§ 3 k.p.c. - określeniem „opłaty w
wysokości stałej lub stosunkowej obliczonej od wskazanej przez stronę wartości”.
W tej kwestii funkcjonuje również pojęcie „opłaty stałej”.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Zażalenie jest usprawiedliwione, aczkolwiek nie z przyczyn w nim podanych,
gdyż wątpliwości związane z rodzajem opłaty zostały jednolicie rozstrzygnięte przez
Sąd Najwyższy (por. między innymi uchwalę z dnia 26 września 2006 r., II UZP
11/06, OSNP 2007 nr 11-12, poz. 163, w której stwierdzono, że art. 1302
§ 3 k.p.c.
stosuje się do środków odwoławczych i środków zaskarżenia podlegających opłacie
podstawowej, o której mowa w art. 35 i 36 ustawy o kosztach sądowych w
sprawach cywilnych).
Zażalenie podlega uwzględnieniu z tego względu, że Sąd drugiej instancji
błędnie zinterpretował art. 8 ust. 1 ustawy zmieniającej, zgodnie z którym przepisy
tej ustawy stosuje się do postępowań wszczętych po dniu jej wejścia w życie, z
zastrzeżeniem ust. 2-5, które nie znajdują zastosowania w rozpoznawanym
przypadku. Sąd drugiej instancji zdaje się stać na stanowisku, że skoro
postępowanie w sprawie z odwołania od decyzji organu rentowego zostało
wszczęte przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej (1 lipca 2009 r.), to
3
również w postępowaniu wszczętym wniesieniem skargi kasacyjnej zastosowanie
znajdują przepisy dotychczasowe, w tym art. 1302
§ 3 k.p.c. Pogląd ten jest błędny.
Już w uzasadnieniu uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z
dnia 5 czerwca 2008 r., III CZP 142/07 (OSNC 2008 nr 11, poz. 122), której nadano
moc zasady prawnej, przyjęto, że sprawa wywołana przez wniesienie skargi
kasacyjnej do Sądu Najwyższego jest w znaczeniu „technicznoprocesowym”
sprawą nową, odrębną od tej, w której zapadło orzeczenie, od którego wniesiono
skargę kasacyjną. Oznacza to, że postępowanie wszczęte skargą kasacyjną nie
stanowi kontynuacji dotychczasowego postępowania, a w konsekwencji, że do
takiego postępowania, wszczętego skargą kasacyjną wniesioną po 1 lipca 2009 r.
nie znajduje zastosowania uchylony art. 1302
§ 3 k.p.c. Takie stanowisko zajął Sąd
Najwyższy w uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 15 czerwca 2010 r., II UZP
4/10 (Biul.SN 2010 nr 6, s.18), mającej moc zasady prawnej i stwierdzającej, że
nieopłacona skarga kasacyjna złożona przez adwokata lub radcę prawnego po
wejściu w życie ustawy zmieniającej podlega odrzuceniu w razie niewykonania
zarządzenia wzywającego do opłacenia skargi (art. 3986
§ 2 w związku z art. 130 §
1 k.p.c.). Oznacza to w dalszej kolejności, iż do skargi kasacyjnej wniesionej po 30
czerwca 2009 r. możliwość zastosowania art. 1302
§ 3 k.p.c. jest wyłączona, a
odpowiednie zastosowanie znajduje art. 130 § 1 k.p.c.
Z powyższych względów Sąd Najwyższy postanowił jak w sentencji.