Sygn. akt I UK 414/10
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 19 maja 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Teresa Flemming-Kulesza (przewodniczący,
sprawozdawca)
SSN Małgorzata Gersdorf
SSN Jolanta Strusińska-Żukowska
w sprawie z odwołania M. B.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w Z.
o stwierdzenie odpowiedzialności za zaległości składkowe spółki z o. o.,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 19 maja 2011 r.,
skargi kasacyjnej organu rentowego od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 1 lipca 2010 r.,
uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi
Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania i orzeczenia o
kosztach postępowania kasacyjnego.
U z a s a d n i e n i e
2
W decyzji z dnia 10 października 2006 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych
Oddział w Z. stwierdził, że M. B. jako były członek zarządu „B." (poprzednio B. i W.)
spółka z o.o. z siedzibą w G. odpowiada za zaległości wyżej wymienionej spółki z
tytułu nieopłaconych składek i odsetek za miesiąc grudzień 2000 r.: na
ubezpieczenie społeczne, w wysokości 50 407,89 zł; na ubezpieczenie zdrowotne
w wysokości 0,30 zł; na FPiFGŚP w wysokości 0,12 gr.
M. B. wniósł odwołanie od powyższej decyzji.
Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w G. wyrokiem z
dnia 19 czerwca 2008r., oddalił odwołanie.
Sąd pierwszej instancji ustalił na podstawie informacji z Sądu Rejonowego w
G. Wydziału Gospodarczego Krajowego Rejestru Sądowego z dnia 13 grudnia
2005 r., że M. B. w okresie od 15 maja 1999 r. do 21 stycznia 2001 r. był członkiem
zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością „B.". W tym samym okresie
członkiem zarządu był S. W. W grudniu 2000 r. spółka nie opłaciła składek na
ubezpieczenia społeczne pracowników. Zaległości z tego tytułu wyniosły 26 686,89
zł. ZUS podejmował czynności egzekucyjne do majątku spółki zmierzające do
zaspokojenia długu (skierował tytuły do naczelnika US w G., zabezpieczył
należności poprzez ustanowienie zastawu skarbowego na ruchomościach spółki tj.
samochodach Polonez Caro i Lublin). Okazały się one bezskuteczne. Również
egzekucja z zajęć bankowych spółki „okazała się bezskuteczna, nie udało się
sprzedać samochodów”.
Odwołujący się złożył wniosek o dopuszczenie dowodu z przesłuchania w
charakterze świadka W. R. tj. księgowej spółki. Podnosił, że złożył rezygnację z
funkcji członka zarządu w grudniu 2000 r., w związku z czym nie może ponosić
odpowiedzialności za zaległości spółki powstałe w grudniu 2000 r. Mimo
stawiennictwa na rozprawie w dniu 18 września 2007 r. świadka W. R., sąd nie
mógł jej przesłuchać z powodu braku zawiadomienia zainteresowanego. Przy
kolejnym wezwaniu okazało się, że świadek zmieniła adres. Pełnomocnik mimo
wezwania nie wskazał aktualnego adresu świadka. Odwołujący się mimo wezwania
celem przesłuchania w charakterze strony nie stawił się.
3
ZUS w dniu 12 kwietnia 2006 r. wystosował do pełnomocnika odwołującego
się wezwanie zobowiązujące do przedłożenia w terminie 14 dni pisma
potwierdzającego złożenie rezygnacji z funkcji członka zarządu. Odwołujący się ani
jego pełnomocnik takiego dokumentu do dnia wydania wyroku nie złożyli.
Sąd Okręgowy, wobec bezczynności odwołującego się, uznał za prawdziwe
ustalenia organu rentowego zawarte w uzasadnieniu decyzji i odpowiedzi na
odwołanie. Twierdzenia M. B. o rezygnacji z funkcji członka zarządu uznał za
niepotwierdzone.
W ocenie Sądu pierwszej instancji, ZUS wykazał, że egzekucja przeciwko
spółce okazała się bezskuteczna, a zaległości składkowe powstały w grudniu 2000
r. a więc w okresie, w którym odwołujący się był członkiem zarządu. Sam
odwołujący się przyznał, że w czasie, kiedy był członkiem zarządu nie było podstaw
do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, czy wszczęcie postępowania
układowego. Niezrozumiałe, zdaniem Sądu, jest dlaczego mimo dobrej sytuacji
finansowej spółki nie regulowano zobowiązań wobec ZUS. Zdaniem sądu
odwołujący się w żaden sposób nie wykazał, że jest zwolniony z ponoszenia
odpowiedzialności za składki.
Apelację od powyższego wyroku wniósł M. B.
Sąd Apelacyjny – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 1
lipca 2010 r., zmienił zaskarżony wyrok i poprzedzającą go decyzję organu
rentowego w ten sposób, że w pkt 1) zwolnił w całości M. B. od odpowiedzialności
za zaległości składkowe spółki objęte zaskarżoną decyzją; w pkt 2) zasądził od
organu rentowego na rzecz ubezpieczonego M. B. kwotę 2700 zł (dwa tysiące
siedemset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w
postępowaniu apelacyjnym. W ocenie Sądu Apelacyjnego, spór w niniejszej
sprawie dotyczył kwestii ustalenia, czy ubezpieczony M. B. jako członek zarządu
ponosi odpowiedzialność za zaległości składkowe „B." Sp. z o.o. w G., z tytułu
nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne,
Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za miesiąc
grudzień 2000 r. w rozumieniu art. 116 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r.
Ordynacja podatkowa.
4
Sąd Apelacyjny uznał, że w niniejszej sprawie, nawet przy przyjęciu, iż M. B.
pełnił funkcję członka zarządu „B." Sp. z o.o. w G., do dnia 25 stycznia 2001 roku
nie zostały spełnione przesłanki odpowiedzialności ubezpieczonego jako członka
zarządu za zaległości składkowe Spółki. Co prawda w okresie, w którym
ubezpieczony pełnił funkcję członka zarządu Spółki powstało przedmiotowe
zadłużenie, jednak egzekucja przeciwko wymienionej Spółce nie była w całości
bezskuteczna. Sąd Apelacyjny odwołując się do treści uchwały Sądu Najwyższego
z 13 maja 2009 r., sygn. akt I UZP 4/09 podkreślił, że przesłankę „bezskutecznej
egzekucji" należy rozumieć w taki sposób, że nie zachodzi żadna możliwość
zaspokojenia egzekwowanej wierzytelności z jakiejkolwiek części majątku spółki.
Takiej pewności nie daje osąd wierzyciela, że z uwagi na sytuację majątkową spółki
egzekucja nie mogłaby dać żadnych rezultatów, ani nawet nakazanie dłużnikowi
wyjawienia majątku przed wszczęciem egzekucji. Konieczne jest więc wszczęcie
postępowania egzekucyjnego, w toku którego taka bezskuteczność zostanie
stwierdzona.
Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, Sąd drugiej
instancji stwierdził, iż wbrew twierdzeniom organu rentowego korespondencja
wskazanego Zakładu Ubezpieczeń z bankami czy też z Naczelnikiem Urzędu
Skarbowego w G. świadczy o tym, że egzekucja w ogóle nie została wszczęta, a
głównym powodem zwrotu tytułów wykonawczych był brak dokładnego adresu
Spółki, co wynika z informacji Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w G. z
dnia 16 grudnia 2003 r. Nadto ZUS pominął fakt, iż spółka przez kilkanaście
miesięcy dokonywała realizacji należnych zobowiązań oraz figurowała w ewidencji
jako właściciel samochodu marki Lublin rok produkcji 1996.
Zdaniem Sądu Apelacyjnego powyższe ustalenia prowadzą do wniosku, że
egzekucja przeciwko „B." Sp. z o.o. w G. nie była w całości bezskuteczna. W
oparciu o całokształt zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd
Apelacyjny ustalił, że nie można w niniejszej spawie przypisać M. B. winy odnośnie
do niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości lub wszczęcie postępowania
układowego, skoro nie było przesłanek do jego wszczęcia. Podstawą powyższego
ustalenia, w ocenie Sądu, jest fakt że Spółka przez kilkanaście miesięcy
dokonywała realizacji należnych zobowiązań oraz funkcjonowała jeszcze w 2002 r.,
5
co wynika z zeznań M. B. złożonych na rozprawie apelacyjnej w dniu 21 stycznia
2010 r., a także z zeznań W. R. przesłuchanej w postępowaniu przed Sądem
Apelacyjnym w charakterze świadka. Ponadto z protokołu kontroli przeprowadzonej
na wniosek z dnia 29 grudnia 2000 r. wynika wyraźnie, iż jeszcze w lutym 2001 r.
Spółka zatrudniała 35 pracowników, posiadała wierzytelności wobec kontrahentów
zagranicznych, jak również majątek ruchomy w postaci maszyn i urządzeń oraz
pojazdy samochodowe. Powyższe przesądza zaś, że M. B. w okresie pełnienia
funkcji członka Zarządu nie składając wniosku o ogłoszenie upadłości firmy
pozostawał w zgodzie nie tylko z zasadami obowiązującego prawa lecz również z
regułami ekonomii.
Powyższy wyrok został w całości zaskarżony skargą kasacyjną złożoną
przez organ rentowy, w której wniesiono o przyjęcie skargi kasacyjnej do
rozpoznania z wnioskami o zmianę zaskarżonego wyroku w całości i orzeczenie co
do istoty sprawy poprzez oddalenie apelacji odwołującego się od wyroku Sądu
Okręgowego w G. Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 19 czerwca
2008r., i zasądzenie od odwołującego się na rzecz organu rentowego kosztów
postępowania kasacyjnego, w tym kosztów zastępstwa radcy prawnego według
norm przepisanych; względnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie
sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu oraz orzeczenia o
kosztach postępowania kasacyjnego, w tym kosztach zastępstwa radcy prawnego
według norm przepisanych
Skarżący jako podstawy skargi kasacyjnej wskazał naruszenie prawa
materialnego „przez niewłaściwe zastosowanie w ustalonym w sprawie stanie
faktycznym art. 116 § 1 z ustawy z dnia 29.08.1997 r. Ordynacja Podatkowa, w
brzmieniu obowiązującym po dniu wejścia w życie ustawy z dnia 12.09.2002 r. o
zmianie ustawy Ordynacja podatkowa oraz zmianie niektórych innych ustaw
pomimo, że sprawa dotyczyła odpowiedzialności osoby trzeciej z tytułu zaległości
składkowych powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy z dnia
12.09.2002 r. co przy uwzględnieniu treści art. 21 powołanej ustawy wiązało
koniecznością zastosowania w sprawie art. 116 § 1 z ustawy z dnia 29.08.1997 r.
Ordynacja Podatkowa - w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie
ustawy z dnia 12.09.2002 r. o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa oraz zmianie
6
niektórych innych ustaw, a co w konsekwencji doprowadziło do dokonania przez
Sąd drugiej instancji oceny prawnej przesłanek odpowiedzialności członków
zarządów spółek kapitałowych za zaległości podatkowe tychże spółek, w tym oceny
przesłanki pozytywnej (bezskutecznej egzekucji) w oparciu o niewłaściwy przepis”.
Skarżący zarzucił wyrokowi Sądu drugiej instancji „błędną wykładnię art. 116
§ 1 z ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja Podatkowa w związku z art. 31 i
art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych
polegającą na: pominięciu przez Sąd drugiej instancji przy dokonywaniu wykładni
pojęcia „prowadzenie egzekucji przeciwko spółce" regulacji art. 26 § 5 i art. 19 § 4
ustawy z 17 czerwca 1966r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, art. § 6
ust. 2 i ust. 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 listopada 2001 r. w
sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w
administracji oraz art. 773 § k.p.c., dotyczących zasad wszczęcia i prowadzenia
egzekucji należności z tytułu składek; wadliwym przyjęciu przez Sąd drugiej
instancji, iż „okoliczności uzasadniające zgłoszenia wniosku o upadłość", o którym
mowa w art. 116 Ordynacji podatkowej można oceniać elastycznie z pominięciem
celu, któremu służy ta regulacja, a dotyczącym ochrony należności składkowych, w
szczególności poprzez uznanie, iż samo funkcjonowanie spółki, zatrudnianie
pracowników, posiadanie ruchomości jest wystarczające do uznania braku podstaw
do wystąpienia z wnioskiem o ogłoszenie upadłości bez konieczności badania
przesłanek wynikających z art. 5 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z
dnia 24 października 1934r. Prawo upadłościowe nawet wówczas, gdy spółka
dłuższy czas trwale zaprzestała regulowania należności z tytuły składek, co
skutkowało pominięciem i naruszeniem ustaleń wykładni systemowej, dopuszczając
zarazem dowolność ocen odnoszących się do przesłanek i terminu do zgłoszenia
wniosku o ogłoszenie upadłości”.
W ocenie organu rentowego, powyższe doprowadziło do nieuzasadnionego
zwolnienia odwołującego się od zapłaty zaległości spółki „B." Sp. z o.o. z siedzibą
w G. z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne,
Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
Sąd Najwyższy, zważył co następuje:
7
Skarga kasacyjna ma uzasadnioną podstawę odnoszącą się do naruszenia
prawa materialnego.
Sąd Apelacyjny odmiennie niż Sąd pierwszej instancji ocenił spełnienie
przesłanki odpowiedzialności osoby trzeciej – członka zarządu spółki kapitałowej za
zaległości składkowe. Przesłanką tą jest – zgodnie z art. 116 § 1 ustawy z dnia 29
sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (jednolity tekst: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz.
80 ze zm.) stosowanym w związku z art. 31 i 32 ustawy z dnia 13 października
1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (jednolity tekst: Dz. U. z 2007 r. Nr 11,
poz. 74 ze zm.) bezskuteczność egzekucji wobec spółki. Bezskuteczność
egzekucji wobec spółki ma podstawowe znaczenie dla powstania
odpowiedzialności członka jej zarządu. Odpowiedzialność ta ma bowiem charakter
subsydiarny, jest odpowiedzialnością osoby trzeciej za zaległość (dług
publicznoprawny) obciążającą inny podmiot. Nie powstaje ona dopóty, dopóki
wierzyciel nie wykaże niemożliwości uzyskania (przymusowego) zaspokojenia
długu od zobowiązanego. Odpowiedzialność osoby trzeciej ma charakter wyjątkowy
i istnieje niejako obok odpowiedzialności samej spółki. Bezskuteczności egzekucji
wobec spółki handlowej jako przesłance powstania odpowiedzialności członka jej
zarządu Sąd Najwyższy poświęcił szczegółowe rozważania w uchwale składu
siedmiu sędziów z dnia 13 maja 2009 r. (I UZP 4/09; OSNP 2009 nr 23-24, poz.
319). W uchwale tej przyjęto, że bezskuteczność egzekucji z majątku spółki z
ograniczoną odpowiedzialnością, o której mowa w art. 116 § 1 Ordynacji
podatkowej w związku z art. 31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych może
być stwierdzona wyłącznie w postępowaniu w sprawie egzekucji należności z tytułu
składek na ubezpieczenia społeczne, poprzedzającym wydanie decyzji o
odpowiedzialności członka zarządu spółki za te należności. Sąd Apelacyjny powołał
się na tę uchwałę, jednakże – oceniając odmiennie niż Sąd Okręgowy – spełnienie
tej przesłanki pominął rozważenie, jakiej treści norma prawna ma zastosowanie w
tej sprawie. Sąd Najwyższy dużą wagę przywiązał natomiast do zmiany treści art.
116 § 1 Ordynacji podatkowej dokonanej ustawą z dnia 12 września 2002 r. o
zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw
(Dz. U. Nr 169, poz. 1387). Zmiana ta weszła w życie 1 stycznia 2003 r. Przepis
przejściowy zawarty w ustawie zmieniającej (art. 21) stanowił, że do
8
odpowiedzialności podatkowej osób trzecich z tytułu zaległości podatkowych
powstałych przed dniem wejścia w życie tej ustawy stosuje się przepisy ustawy
zmienianej w art. 1 (Ordynacji podatkowej) w brzmieniu obowiązującym przed
dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej. Zaległość, o którą chodzi w tej sprawie
powstała w grudniu 2000 r., a zatem przed wejściem w życie ustawy zmieniającej
Ordynację podatkową. Sąd Najwyższy we wspomnianej uchwale podkreślił istotną
różnicę w konstrukcji przesłanki odpowiedzialności osoby trzeciej za zaległości
składkowe przed i po nowelizacji. Przed 1 stycznia 2003 r. przesłanka ta polegała
na powstaniu odpowiedzialności, jeżeli „egzekucja przeciwko spółce okaże się
bezskuteczna”. Po nowelizacji odpowiedzialność ta powstaje, gdy „egzekucja
przeciwko spółce okazała się bezskuteczna w całości lub części”. Dokonano
zmiany czasu przyszłego na przeszły i wprowadzono pojęcie częściowej
bezskuteczności egzekucji. Zmiana ma – jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w uchwale z
13 maja 2009 r. – podstawowe znaczenie. Poprzednia treść przepisu była
analogiczna do rozwiązań przyjętych w prawie handlowym (art. 298 k.h., art. 299
k.s.h.), na gruncie których dopuszczano w orzecznictwie (np. w wyroku Sądu
Najwyższego z dnia 26 czerwca 2003 r. V CKN 416/01, OSNC 2004 nr 7-8, poz.
129 i w powołanych w nim wcześniejszych orzeczeniach) dopuszczalność
wykazania przez wierzyciela bezskuteczności egzekucji bez inicjowania własnego
postępowania egzekucyjnego w przypadkach, w których nieściągalność
wierzytelności od spółki zostanie udowodniona innymi środkami. Sąd Najwyższy w
uchwale z 13 maja 2009 r. odrzucił taką możliwość w stanie prawnym po
nowelizacji Ordynacji podatkowej. Wprowadzenie do treści art. 116 § 1 Ordynacji
czasu przeszłego przekonuje, że chodzi o bezskuteczność stwierdzoną w
postępowaniu egzekucyjnym zakończonym przed wydaniem decyzji w przedmiocie
odpowiedzialności osoby trzeciej. Podobnie wprowadzenie pojęcia częściowej
bezskuteczności świadczy bez wątpienia o konieczności przeprowadzenia własnej
egzekucji, gdyż tylko w tym trybie możliwe jest stwierdzenie częściowej
bezskuteczności. Te zastrzeżenia nie odnoszą się do stanu prawnego
obowiązującego przed 1 stycznia 2003 r.
Sąd Apelacyjny – jak się zdaje – zaakceptował ustalenie, że odwołujący
się pełnił funkcję członka zarządu w okresie powstania spornej zaległości, chociaż
9
nie uczynił tego w sposób dostatecznie stanowczy. Przystąpił bowiem do analizy
przesłanek jego odpowiedzialności stwierdzając, że „nawet przy przyjęciu, iż M. B.
pełnił funkcję członka zarządu „B.” Sp. z o.o. w G. do dnia 25 stycznia 2001 r.”
przesłanki te nie zostały spełnione. Rozważania swoje Sąd drugiej instancji odniósł
do znowelizowanego brzmienia Ordynacji podatkowej, nie podejmując analizy
przepisu przejściowego.
Sąd Okręgowy ustalił, że egzekucja przeciwko Spółce była bezskuteczna.
Sąd Apelacyjny natomiast ustalił, że egzekucja nie została w ogóle wszczęta.
Powołał się przy tym na „korespondencję” organu rentowego z bankami i
naczelnikiem Urzędu Skarbowego w G. Nie wskazał o jaką „korespondencję”
chodzi (poza wzmianką o „informacji” Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego
w G. z dnia 16 grudnia 2003 r. bez zrelacjonowania jej treści) ani nie podał jaki
miała ona charakter, w szczególności, dlaczego nie zaliczył jej do postępowania
egzekucyjnego własnego (prowadzonego przez organ rentowy) lub prowadzonego
przez Naczelnika Urzędu Skarbowego . Dokonanie ustalenia faktu o tak
pierwszorzędnym znaczeniu dla zastosowania przepisu art. 116 § 1 Ordynacji,
wymaga znacznie bardziej szczegółowego omówienia jego podstaw, tym bardziej,
że Sąd drugiej instancji nie zaakceptował ustalenia dokonanego w postępowaniu
pierwszoinstancyjnym. Przed zastosowaniem przepisu art. 116 § 1 Ordynacji
konieczne jest stanowcze, prawidłowo umotywowane ustalenie, czy była
prowadzona egzekucja zaległości składkowej, o którą chodzi w tej sprawie a jeżeli
nie, to czy organ rentowy wykazał, że okazałaby się ona bezskuteczna.
Sąd Apelacyjny połączył bezpodstawnie bezskuteczność egzekucji,
będącą przesłanką powstania odpowiedzialności członka zarządu spółki (tzw.
przesłanką pozytywną) z istnieniem podstaw do zgłoszenia wniosku o upadłość, co
dotyczy przesłanki egzoneracyjnej (tzw. negatywnej, wyłączającej
odpowiedzialność). Bezskuteczność egzekucji warunkuje powstanie
odpowiedzialności członka zarządu. Organ rentowy musi wykazać, że ( w
uprzednim stanie prawnym) egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna,
czyli, że w dacie wydania decyzji w przedmiocie odpowiedzialności osoby trzeciej
nie jest ( nie będzie) możliwe wyegzekwowanie długu od samej spółki. Natomiast
ocena przesłanek złożenia wniosku o upadłość odnosi się do trwałego zaprzestania
10
płacenia długów przez spółkę i stanu jej majątku, co dotyczy z reguły innego okresu
czasu. Sąd Apelacyjny zarzucił organowi rentowemu zignorowanie posiadania
przez spółkę samochodu, nie podając czy chodzi o majątek, do którego mogła być
skierowana egzekucja czy też o wskazówkę co do tego, że odwołujący się nie był
obowiązany do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Podobnie regulowanie
zobowiązań przez Spółkę w 2001 r. i w 2002 r. (ustalone przez Sąd Apelacyjny)
może mieć ewentualnie znaczenie tylko dla stwierdzenia przesłanki egzoneracyjnej.
Podsumowując, rozstrzygnięcie sprawy wymaga ustalenia, czy organ
rentowy wykazał, że egzekucja przeciwko Spółce okazałaby się bezskuteczna
według oceny na dzień wydania zaskarżonej decyzji, a jeżeli ZUS sprostał temu
wymaganiu, to czy zachodzi którakolwiek przesłanka uwalniająca członka zarządu
od odpowiedzialności. Brak przesłanek do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości
spółki (albo wszczęcie postępowania zapobiegającego upadłości) nie uwalnia
członka zarządu od odpowiedzialności za zaległości składkowe. Okolicznością
egzoneracyjną jest złożenie wniosku we właściwym czasie albo brak winy w
zaniechaniu złożenia wniosku mimo istnienia do tego przesłanek. Dobra kondycja
Spółki (prowadzenie działalności, regulowanie innych zobowiązań) może mieć
znaczenie jedynie wówczas, gdy dotyczy ustalenia przesłanki pozytywnej,
bezskuteczności egzekucji. Członek zarządu spółki kapitałowej odpowiada za
niemożliwy do wyegzekwowania ( w rozumieniu art. 116 § 1 Ordynacji podatkowej)
dług składkowy tej spółki, chociażby było to jej jedyne, niezaspokojone
zobowiązanie.
Słusznie zatem skarżący organ rentowy zarzucił błąd w zastosowaniu a
także w wykładni art. 116 § 1 Ordynacji podatkowej, co spowodowało
uwzględnienie skargi, uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do
ponownego rozpoznania na podstawie art. 39815
§ 1 k.p.c.