Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 45/11
POSTANOWIENIE
Dnia 21 lipca 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący)
SSN Marta Romańska (sprawozdawca)
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
w sprawie z powództwa M. B.
przeciwko Powszechnemu Zakładowi Ubezpieczeń S.A. w W.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 21 lipca 2011 r.,
zażalenia powódki na orzeczenie o kosztach, zawarte w wyroku Sądu Okręgowego
z dnia 28 października 2010 r.,
1) zmienia zaskarżone postanowienie zawarte w pkt III
wyroku Sądu Okręgowego z dnia 28 października 2010
r., sygn. akt II Ca 838/10 w ten sposób, że koszty
postępowania apelacyjnego wzajemnie między stronami
znosi;
2) zasądza od strony pozwanej na rzecz powódki kwotę 120
(sto dwadzieścia) zł tytułem kosztów postępowania
zażaleniowego.
Uzasadnienie
2
Postanowieniem zawartym w punkcie I wyroku z 28 października 2010 r. Sąd
Okręgowy zmienił wyrok Sądu Rejonowego z 27 kwietnia 2010 r. (I C 297/09) w ten
sposób, że zasądził od pozwanej na rzecz powódki tytułem zadośćuczynienia
kwotę 3.500,00 zł z odsetkami, w miejsce kwoty 629,78 zł zasądzonej przez Sąd
pierwszej instancji. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów
postępowania pierwszoinstancyjnego Sąd Okręgowy, inaczej niż Sąd Rejonowy,
odstąpił od orzekania o kosztach na podstawie art. 100 k.p.c., wskazując, że
częściowe uwzględnienie apelacji stwarza podstawę do zastosowania art. 98 § 1
k.p.c. Na podstawie tego przepisu Sąd Okręgowy orzekł również o kosztach
postępowania apelacyjnego, postanowieniem zawartym w punkcie III wyroku i
zasądził z tego tytułu od powódki na rzecz pozwanej kwotę 584,64 zł.
Zażaleniem z 10 stycznia 2010 r. powódka zaskarżyła oba te postanowienia,
zarzucając Sądowi Okręgowemu naruszenie art. 100 k.p.c. przez niezastosowanie
w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach postępowania zasady słuszności. Skarżąca
wskazała, że oparcie się na tej zasadzie uzasadniał fakt, że wysokość zasądzonej
sumy uzależniona była od oceny sądu (art. 100 in fine k.p.c.), a także jej zła
sytuacja majątkowa, z uwagi na którą korzystała ona z częściowego zwolnienia od
kosztów sądowych. Na tej podstawie skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego
postanowienia poprzez zasądzenie od pozwanej na jej rzecz kosztów
postępowania za pierwszą i drugą instancję oraz orzeczenie o kosztach
postępowania zażaleniowego.
Postanowieniem z 15 lutego 2011 r. Sąd Okręgowy odrzucił zażalenie
odnośnie do zaskarżonego postanowienia zawartego w punkcie I wyroku z 28
października 2010 r. jako niedopuszczalne.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest zasadne. Zgodnie z art. 100 zd. 2 k.p.c. sąd może włożyć na
jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów postępowania w dwóch
wypadkach: jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania
3
lub gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub
oceny sądu.
Wydając rozstrzygnięcie co do roszczenia powódki o zadośćuczynienie, Sąd
Okręgowy oparł się na art. 445 § 1 k.c. W przepisie tym ustawodawca uzależnił
wysokość zasądzanego świadczenia od oceny sądu, wskazując jedynie, że suma
ta powinna być „odpowiednia”. Stwarza to niewątpliwą podstawę do orzeczenia
o kosztach postępowania na podstawie art. 100 zd. 2 k.p.c. (por. postanowienia
Sądu Najwyższego: z 9 sierpnia 1965 r., II PR 267/65, niepubl. oraz z 10 marca
1972 r., II CZ 6/72, BSN 1972, nr 5-6, poz. 95). Wprawdzie apelacja powódki nie
została uwzględniona w całości, ale kwota zasądzona na jej rzecz w postępowaniu
apelacyjnym tytułem zadośćuczynienia jest istotnie wyższa od zasądzonej przez
Sąd pierwszej instancji. Samo wniesienie środka zaskarżenia przez powódkę od
wyroku Sądu Rejonowego uznać trzeba za celowe, a skoro wysokość kwoty
zasądzonej na rzecz powódki zależała od oceny Sądu, to rozstrzygnięcie
o kosztach postępowania apelacyjnego należało oprzeć na podstawie z art. 100
k.p.c.
Z uwagi na powyższe, na podstawie art. 39816
w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c.
orzeczono jak w postanowieniu. O kosztach postępowania zażaleniowego Sąd
Najwyższy orzekł na podstawie art. 98 i art. 108 § 1 k.p.c. oraz § 12 ust. 2 pkt 2
w zw. § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r.
w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb
Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego
ustanowionego z urzędu, Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.