Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 49/11
POSTANOWIENIE
Dnia 21 lipca 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący)
SSN Marta Romańska (sprawozdawca)
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
w sprawie z powództwa Biura Projektów Gospodarki Wodno-Ściekowej
HYDROSAN Spółki z o.o.
przeciwko Gminie K.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 21 lipca 2011 r.,
zażalenia strony pozwanej na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 14 marca 2011 r.,
1) oddala zażalenie;
2) zasądza od strony pozwanej na rzecz strony powodowej
kwotę 1.800 (tysiąc osiemset) zł tytułem kosztów
postępowania zażaleniowego.
Uzasadnienie
2
Postanowieniem z 14 marca 2011 r. Sąd Apelacyjny odrzucił skargę
kasacyjną pozwanej od wyroku tego Sądu z 16 listopada 2010 r. z uwagi na zbyt
niską wartość przedmiotu zaskarżenia w sprawie mającej charakter gospodarczy
(art. 3982
§ 1 k.p.c.).
W zażaleniu na postanowienie z 14 marca 2011 r. pozwana zarzuciła, że
zapadło ono z naruszeniem art. 3982
§ 1 k.p.c. w zw. z art. 4791
§ 1 k.p.c. i art. 4792
§ 1 k.p.c., art. 2 i art. 4 ust. 1 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności
gospodarczej (tekst jedn.: Dz.U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 ze zm.) oraz art. 7
ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz.U.
z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm., dalej jako: u.s.g.). Uzasadniając ten zarzut
skarżąca wskazała, że umowa, której dotyczy spór, została zawarta w ramach
wykonywania jej zadań własnych i nie stanowiła elementu działalności
gospodarczej, która prowadzona może być jedynie na podstawie przepisów
o gospodarce komunalnej. W konsekwencji, skarżąca wskazała, że nie jest
przedsiębiorcą w rozumieniu art. 4792
§ 1 k.p.c., a sprawa nie ma charakteru
gospodarczego w rozumieniu art. 4791
§ 1 k.p.c. Skarżąca powołała się także na
zarządzenie Sądu Okręgowego, ogłoszone na rozprawie 15 kwietnia 2010 r.,
zgodnie z którym doszło do zmiany trybu rozpoznania sprawy z gospodarczego na
zwykły. Skarżąca wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie
sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu oraz o zasądzenie
kosztów postępowania zażaleniowego.
W odpowiedzi na zażalenie powódka wniosła o jego oddalenie w całości
oraz zasądzenie kosztów postępowania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest bezzasadne. Za dominujący w orzecznictwie Sądu
Najwyższego uznać można pogląd, zgodnie z którym gmina, realizując zadania
własne w rozumieniu art. 7 u.s.g. poprzez zawieranie odpłatnych umów, mających
charakter czynności gospodarczych, jest przedsiębiorcą w rozumieniu art. 4792
§ 1
k.p.c., przy czym dla kwalifikacji tej działalności jako gospodarczej nie ma
3
znaczenia jej niezarobkowy charakter (tak Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały
z 13 stycznia 2006 r., III CZP 124/05, OSNC 2006, nr 12, poz. 201, a także
w postanowieniach: z 19 października 1999 r., III CZ 112/99, OSNC 2000, nr 4,
poz. 78; z 12 maja 2000 r., V CKN 48/00, niepubl.; z 23 listopada 2000 r., III CZ
112/00, niepubl.; z 22 sierpnia 2001 r., V CKN 756/00, niepubl.; z 7 sierpnia 2003 r.,
IV CZ 90/03, niepubl.).
Nie ulega wątpliwości, że umowa zawarta przez Gminę K. z powodową
spółką mieściła w ramach zadań własnych gminy określonych w art. 7 ust. 1 pkt 3
u.s.g. Sama umowa została przy tym skonstruowana jak kontrakt zawarty w obrocie
między przedsiębiorcami, noszący cechy czynności handlowej. Z tych powodów
spór dotyczący tej umowy ocenić należy jako sprawę o charakterze gospodarczym.
Na przeszkodzie takiej kwalifikacji nie stoi ustawa z 20 grudnia 1996 r.
o gospodarce komunalnej (tekst jedn.: Dz.U. z 2011 r. Nr 45, poz. 236, dalej jako:
u.g.k.), która, jak stwierdza skarżąca, określa „formy i zakres” prowadzenia
działalności gospodarczej przez gminę, w zakres których nie wchodzi jednak
przedmiot spornej umowy. Analiza przepisów ustawy prowadzi do przeciwnego
wniosku. Po pierwsze, zadania wyszczególnione w art. 7 ust. 1 pkt 3 u.s.g. zaliczają
się bez wątpienia do objętych pojęciem gospodarki komunalnej „zadań
o charakterze użyteczności publicznej, których celem jest bieżące i nieprzerwane
zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług
powszechnie dostępnych” (art. 1 ust. 2 w zw. z art. 3 ust. 1 u.g.k.). Po drugie, art. 2
u.g.k., określający formy prowadzenia gospodarki komunalnej, zawiera jedynie
wyliczenie o charakterze przykładowym (na co wskazuje użyte przez ustawodawcę
wyrażenie „w szczególności") i w żadnym wypadku nie można twierdzić, by katalog
ten miał charakter zamknięty i wyczerpujący.
Należy też zauważyć, że wbrew twierdzeniom skarżącej, z akt sprawy nie
wynika, by we wcześniejszym toku postępowania gospodarczy charakter sprawy
został przez nią skutecznie zakwestionowany. W szczególności, protokół
posiedzenia z 15 kwietnia 2010 r. (k. 223-228) nie zawiera żadnej wzmianki
o wydaniu zarządzenia zmieniającego tryb rozpoznania sprawy. Co więcej,
przepisy o postępowaniu gospodarczym były stosowane w sprawie także na
4
późniejszych jej etapach, o czym świadczy postanowienie Sądu Okręgowego
z 14 września 2010 r. (k. 278).
Z uwagi na powyższe, na podstawie art. 3941
§ 3 k.p.c. w zw. z art. 39814
k.p.c. orzeczono jak na wstępie, o kosztach postępowania rozstrzygając na
podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 3 k.p.c. w zw. z § 12 ust. 2 pkt 2
w zw. z § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r.
w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb
Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego
ustanowionego z urzędu. (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.).
md

V CZ 49/11

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia