V CZ 54/11
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:14-05-2013
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V CZ 54/11
POSTANOWIENIE
Dnia 21 lipca 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Marta Romańska
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
w sprawie z powództwa D. W. i M. W.
przeciwko Bankowi Spółdzielczemu w K.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 21 lipca 2011 r.,
zażalenia strony pozwanej na orzeczenie o kosztach, zawarte w wyroku
Sądu Apelacyjnego
z dnia 2 marca 2011 r.,
uchyla orzeczenie o kosztach zamieszczone w wyroku Sądu
Apelacyjnego z dnia 2 marca 2011 r. i w tym zakresie przekazuje
sprawę temu Sądowi do ponownego rozpoznania i orzeczenia o
kosztach postępowania zażaleniowego.
Uzasadnienie
2
Wyrokiem z dnia 2 marca 2011 r. Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżony wyrok
Sądu Okręgowego i oddalił powództwo, nie obciążając powodów kosztami procesu
za obie instancje.
Nieobciążenie powodów w całości kosztami procesu na podstawie art. 102
k.p.c. Sąd Apelacyjny uzasadnił ich wadliwą oceną prawną skuteczności
dochodzonego roszczenia oraz zmniejszeniem możliwości zarobkowych wskutek
zajęcia komorniczego sprzętu rolniczego.
W zażaleniu pozwany wniósł o zmianę orzeczenia o kosztach procesu
i zasądzenie na jego rzecz od powodów kwoty 10.865 zł z tego tytułu za obie
instancje. Domagał się również zasądzenia kosztów postępowania zażaleniowego.
Skarżący podniósł zarzut naruszenia art. 98 i 102 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zastosowanie art. 102 k.p.c. następuje „w wypadkach szczególnie
uzasadnionych”, pozwalających na odstąpienie od podstawowej zasady orzekania
o kosztach procesu, a mianowicie zasady odpowiedzialności za wynik sprawy (art.
98 § 1 k.p.c.). Przy zastosowaniu art. 102 k.p.c. mogą być brane pod uwagę
okoliczności dotyczące charakteru sprawy oraz odnoszące się do stanu
majątkowego i sytuacji życiowej strony. Do tych okoliczności Sąd Apelacyjny się
odniósł, ale w sposób niewystarczający.
Zastrzeżenia budzi uwzględnienie na korzyść powodów ich błędnej oceny
prawnej roszczenia (bezzasadnego roszczenia) i to przy bezspornych zasadniczo
okolicznościach faktycznych. Rozpoznawana sprawa nie miała przy tym charakteru
„uprzywilejowanego” pod względem podmiotowym i przedmiotowym, jej podłożem
było bowiem prowadzenie przez powodów dużej rolniczej działalności
gospodarczej.
Sąd odnotował zmniejszenie się dochodów powodów w wyniku zajęcia
komorniczego, ale to stwierdzenie nie daje się miarodajnie zweryfikować w sytuacji,
w której powodowie są właścicielami dużego gospodarstwa rolnego o powierzchni
3
130 ha. Sąd Apelacyjny nie odniósł się ponadto do treści postanowienia Sądu
Okręgowego z dnia 4 grudnia 2009 r., uwzględniającego częściowo wniosek
powodów o zwolnienie od kosztów sądowych, i do motywów tego rozstrzygnięcia.
Na tym tle powstają wątpliwości również co do całkowitego nieobciążenia powodów
kosztami za obie instancje.
W przedstawionej sytuacji, bez pogłębionego stanowiska Sądu
Apelacyjnego, utrudniona jest kontrola instancyjna zaskarżonego postanowienia.
Należało zatem orzec jak w sentencji (art. 39815
§ 1 k.p.c. w związku z art. 3941
§ 3
k.p.c. i art. 108 § 2 k.p.c.).
POSTANOWIENIE
Dnia 21 lipca 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Marta Romańska
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
w sprawie z powództwa D. W. i M. W.
przeciwko Bankowi Spółdzielczemu w K.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 21 lipca 2011 r.,
zażalenia strony pozwanej na orzeczenie o kosztach, zawarte w wyroku
Sądu Apelacyjnego
z dnia 2 marca 2011 r.,
uchyla orzeczenie o kosztach zamieszczone w wyroku Sądu
Apelacyjnego z dnia 2 marca 2011 r. i w tym zakresie przekazuje
sprawę temu Sądowi do ponownego rozpoznania i orzeczenia o
kosztach postępowania zażaleniowego.
Uzasadnienie
2
Wyrokiem z dnia 2 marca 2011 r. Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżony wyrok
Sądu Okręgowego i oddalił powództwo, nie obciążając powodów kosztami procesu
za obie instancje.
Nieobciążenie powodów w całości kosztami procesu na podstawie art. 102
k.p.c. Sąd Apelacyjny uzasadnił ich wadliwą oceną prawną skuteczności
dochodzonego roszczenia oraz zmniejszeniem możliwości zarobkowych wskutek
zajęcia komorniczego sprzętu rolniczego.
W zażaleniu pozwany wniósł o zmianę orzeczenia o kosztach procesu
i zasądzenie na jego rzecz od powodów kwoty 10.865 zł z tego tytułu za obie
instancje. Domagał się również zasądzenia kosztów postępowania zażaleniowego.
Skarżący podniósł zarzut naruszenia art. 98 i 102 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zastosowanie art. 102 k.p.c. następuje „w wypadkach szczególnie
uzasadnionych”, pozwalających na odstąpienie od podstawowej zasady orzekania
o kosztach procesu, a mianowicie zasady odpowiedzialności za wynik sprawy (art.
98 § 1 k.p.c.). Przy zastosowaniu art. 102 k.p.c. mogą być brane pod uwagę
okoliczności dotyczące charakteru sprawy oraz odnoszące się do stanu
majątkowego i sytuacji życiowej strony. Do tych okoliczności Sąd Apelacyjny się
odniósł, ale w sposób niewystarczający.
Zastrzeżenia budzi uwzględnienie na korzyść powodów ich błędnej oceny
prawnej roszczenia (bezzasadnego roszczenia) i to przy bezspornych zasadniczo
okolicznościach faktycznych. Rozpoznawana sprawa nie miała przy tym charakteru
„uprzywilejowanego” pod względem podmiotowym i przedmiotowym, jej podłożem
było bowiem prowadzenie przez powodów dużej rolniczej działalności
gospodarczej.
Sąd odnotował zmniejszenie się dochodów powodów w wyniku zajęcia
komorniczego, ale to stwierdzenie nie daje się miarodajnie zweryfikować w sytuacji,
w której powodowie są właścicielami dużego gospodarstwa rolnego o powierzchni
3
130 ha. Sąd Apelacyjny nie odniósł się ponadto do treści postanowienia Sądu
Okręgowego z dnia 4 grudnia 2009 r., uwzględniającego częściowo wniosek
powodów o zwolnienie od kosztów sądowych, i do motywów tego rozstrzygnięcia.
Na tym tle powstają wątpliwości również co do całkowitego nieobciążenia powodów
kosztami za obie instancje.
W przedstawionej sytuacji, bez pogłębionego stanowiska Sądu
Apelacyjnego, utrudniona jest kontrola instancyjna zaskarżonego postanowienia.
Należało zatem orzec jak w sentencji (art. 39815
§ 1 k.p.c. w związku z art. 3941
§ 3
k.p.c. i art. 108 § 2 k.p.c.).