IV CZ 38/11
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:14-12-2012
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt IV CZ 38/11
POSTANOWIENIE
Dnia 24 sierpnia 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący)
SSN Hubert Wrzeszcz
SSN Anna Kozłowska (sprawozdawca)
w sprawie z wniosku „Z.” Spółki z o.o. w likwidacji w G.
o wykreślenie podmiotu z Krajowego Rejestru Sądowego,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 24 sierpnia 2011 r.,
zażalenia Wspólnoty Mieszkaniowej „S.” w G.
na postanowienie Sądu Okręgowego z dnia 12 stycznia 2011 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
2
Postanowieniem referendarza sądowego Sąd Rejonowy orzekł
o wykreśleniu z Krajowego Rejestru Sądowego, spółki działającej pod firmą Z.
sp. z o.o. w likwidacji z siedzibą w G. Rozstrzygając o skardze na to
postanowienie, wniesionej przez Wspólnotę Mieszkaniową S. w G., według
twierdzeń skargi będącej niezaspokojonym wierzycielem wykreślonej Spółki,
Sąd Rejonowy postanowieniem z dnia 7 kwietnia 2010 r.:
1. odmówił dopuszczenia do udziału w sprawie Wspólnoty Mieszkaniowej S,.
odrzucił skargę,
2. odrzucił wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia skargi.
Zażalenie Wspólnoty Mieszkaniowej na to postanowienie zostało
oddalone postanowieniem Sądu Okręgowego z dnia 16 września 2010 r.,
a skarga kasacyjna Wspólnoty od postanowienia z dnia 16 września 2010 r.
została przez ten Sąd, postanowieniem z dnia 12 stycznia 2011 r., odrzucona
jako niedopuszczalna.
W zażaleniu na postanowienie z dnia 12 stycznia 2011 r. Wspólnota
Mieszkaniowa S. w G. zarzuciła naruszenie art. 5191
§ 3 k.p.c. przez uznanie, że
od orzeczenia kończącego postępowanie o dopuszczenie do udziału w sprawie
o wykreślenie podmiotu z Krajowego Rejestru Sądowego, skarga kasacyjna nie
przysługuje oraz naruszenie art. 6 ust. 1 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka
i Podstawowych Wolności (Dz. U. Nr 61/1993 r., poz. 284, ze zm.), przez
pozbawienie jej prawa do sądu, wobec bezzasadnego odrzucenia skargi
kasacyjnej. We wnioskach zażalenia skarżąca domagała się uchylenia
zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest nieuzasadnione.
O dopuszczalności skargi kasacyjnej w postępowaniu rejestrowym
przesądza art. 5191
3 k.p.c. Zgodnie z jego treścią, w takim postępowaniu
skarga kasacyjna przysługuje jedynie od postanowień sądu drugiej instancji
w przedmiocie wpisu lub wykreślenia z rejestru podmiotu podlegającego
rejestracji, przez co należy rozumieć wpis ujawniający w rejestrze podmiot
3
podlegający rejestracji (wpis pierwotny, pierwszy) oraz wpis usuwający z tego
rejestru podmiot tamże ujawniony na podstawie wpisu pierwotnego.
O możliwości zaskarżenia decyduje więc nie zakres pojęcia „postępowanie
rejestrowe”, ale przedmiot rozstrzygnięcia wydanego w takim postępowaniu.
Aczkolwiek więc postępowanie, do którego skarżąca chciała wstąpić
w charakterze uczestnika, było postępowaniem rejestrowym i zakończyło się
postanowieniem o wykreśleniu podmiotu z rejestru, to jednak, skoro
przedmiotem zaskarżenia nie było to postanowienie, ale postanowienie
odmawiające dopuszczenie do udziału w tym postępowaniu, skarga kasacyjna,
po myśli art. 5191
§ 3 k.p.c., była niedopuszczalna.
Postępowanie zmierzające do ustalenia kręgu uczestników
w postępowaniu o wykreśleniu podmiotu z rejestru nie jest też, w stosunku do
postępowania głównego postępowaniem samoistnym. Jest to jedynie etap tego
postępowania i zaskarżenia wydanego w takim, incydentalnym, postępowaniu
postanowienia, nie przewiduje żaden przepis szczególny.
Co do zarzutu naruszenia art. 6 ust. 1 Europejskiej Konwencji Praw
Człowieka i Podstawowych Wolności (Dz. U. Nr 61/1993 r., poz. 284 ze zm.),
przez pozbawienie strony prawa do sądu – wbrew poglądowi prezentowanemu
w zażaleniu - prawo do wniesienia skargi kasacyjnej w postępowaniu
cywilnym nie stanowi koniecznego elementu prawa do sądu i wyłączenie
określonych spraw spod kontroli kasacyjnej tego prawa nie narusza.
W konstytucyjnych gwarancjach sprawiedliwego rozpoznania sprawy mieści się
bowiem prawo do rozpoznania sprawy w postępowaniu dwuinstancyjnym.
Ograniczenie dostępności i dopuszczalności skargi kasacyjnej rozstrzyganej
przez Sąd Najwyższy jest wynikiem ustrojowego charakteru funkcji Sądu
Najwyższego, stąd też ustawodawca skargę kasacyjną zastrzegł tylko do
przypadków gdy jest to uzasadnione potrzebą rozwoju prawa, ujednolicenia
wykładni przepisów czy też wyjaśnienia kwestii prawnych o znaczeniu ogólnym
(por. postanowienia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 10 sierpnia 2001 r.,
Ts 58/01, OTK 2001, poz. 207; z dnia 5 listopada 2001 r., Ts 95/01 OTK 2002,
nr 1, poz. 74; z dnia 29 listopada 2001 r., Ts 82/01, OTK 2001, nr 8, poz. 303
oraz postanowienie SN z dnia 19 lutego 2009 r., II CZ 102/08, niepubl.).
4
W świetle powyższego, nie znajdując podstaw do uwzględnienia
zażalenia, Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
w związku z art. 3941
§ 3 i art.
13 § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji.
POSTANOWIENIE
Dnia 24 sierpnia 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący)
SSN Hubert Wrzeszcz
SSN Anna Kozłowska (sprawozdawca)
w sprawie z wniosku „Z.” Spółki z o.o. w likwidacji w G.
o wykreślenie podmiotu z Krajowego Rejestru Sądowego,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 24 sierpnia 2011 r.,
zażalenia Wspólnoty Mieszkaniowej „S.” w G.
na postanowienie Sądu Okręgowego z dnia 12 stycznia 2011 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
2
Postanowieniem referendarza sądowego Sąd Rejonowy orzekł
o wykreśleniu z Krajowego Rejestru Sądowego, spółki działającej pod firmą Z.
sp. z o.o. w likwidacji z siedzibą w G. Rozstrzygając o skardze na to
postanowienie, wniesionej przez Wspólnotę Mieszkaniową S. w G., według
twierdzeń skargi będącej niezaspokojonym wierzycielem wykreślonej Spółki,
Sąd Rejonowy postanowieniem z dnia 7 kwietnia 2010 r.:
1. odmówił dopuszczenia do udziału w sprawie Wspólnoty Mieszkaniowej S,.
odrzucił skargę,
2. odrzucił wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia skargi.
Zażalenie Wspólnoty Mieszkaniowej na to postanowienie zostało
oddalone postanowieniem Sądu Okręgowego z dnia 16 września 2010 r.,
a skarga kasacyjna Wspólnoty od postanowienia z dnia 16 września 2010 r.
została przez ten Sąd, postanowieniem z dnia 12 stycznia 2011 r., odrzucona
jako niedopuszczalna.
W zażaleniu na postanowienie z dnia 12 stycznia 2011 r. Wspólnota
Mieszkaniowa S. w G. zarzuciła naruszenie art. 5191
§ 3 k.p.c. przez uznanie, że
od orzeczenia kończącego postępowanie o dopuszczenie do udziału w sprawie
o wykreślenie podmiotu z Krajowego Rejestru Sądowego, skarga kasacyjna nie
przysługuje oraz naruszenie art. 6 ust. 1 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka
i Podstawowych Wolności (Dz. U. Nr 61/1993 r., poz. 284, ze zm.), przez
pozbawienie jej prawa do sądu, wobec bezzasadnego odrzucenia skargi
kasacyjnej. We wnioskach zażalenia skarżąca domagała się uchylenia
zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest nieuzasadnione.
O dopuszczalności skargi kasacyjnej w postępowaniu rejestrowym
przesądza art. 5191
3 k.p.c. Zgodnie z jego treścią, w takim postępowaniu
skarga kasacyjna przysługuje jedynie od postanowień sądu drugiej instancji
w przedmiocie wpisu lub wykreślenia z rejestru podmiotu podlegającego
rejestracji, przez co należy rozumieć wpis ujawniający w rejestrze podmiot
3
podlegający rejestracji (wpis pierwotny, pierwszy) oraz wpis usuwający z tego
rejestru podmiot tamże ujawniony na podstawie wpisu pierwotnego.
O możliwości zaskarżenia decyduje więc nie zakres pojęcia „postępowanie
rejestrowe”, ale przedmiot rozstrzygnięcia wydanego w takim postępowaniu.
Aczkolwiek więc postępowanie, do którego skarżąca chciała wstąpić
w charakterze uczestnika, było postępowaniem rejestrowym i zakończyło się
postanowieniem o wykreśleniu podmiotu z rejestru, to jednak, skoro
przedmiotem zaskarżenia nie było to postanowienie, ale postanowienie
odmawiające dopuszczenie do udziału w tym postępowaniu, skarga kasacyjna,
po myśli art. 5191
§ 3 k.p.c., była niedopuszczalna.
Postępowanie zmierzające do ustalenia kręgu uczestników
w postępowaniu o wykreśleniu podmiotu z rejestru nie jest też, w stosunku do
postępowania głównego postępowaniem samoistnym. Jest to jedynie etap tego
postępowania i zaskarżenia wydanego w takim, incydentalnym, postępowaniu
postanowienia, nie przewiduje żaden przepis szczególny.
Co do zarzutu naruszenia art. 6 ust. 1 Europejskiej Konwencji Praw
Człowieka i Podstawowych Wolności (Dz. U. Nr 61/1993 r., poz. 284 ze zm.),
przez pozbawienie strony prawa do sądu – wbrew poglądowi prezentowanemu
w zażaleniu - prawo do wniesienia skargi kasacyjnej w postępowaniu
cywilnym nie stanowi koniecznego elementu prawa do sądu i wyłączenie
określonych spraw spod kontroli kasacyjnej tego prawa nie narusza.
W konstytucyjnych gwarancjach sprawiedliwego rozpoznania sprawy mieści się
bowiem prawo do rozpoznania sprawy w postępowaniu dwuinstancyjnym.
Ograniczenie dostępności i dopuszczalności skargi kasacyjnej rozstrzyganej
przez Sąd Najwyższy jest wynikiem ustrojowego charakteru funkcji Sądu
Najwyższego, stąd też ustawodawca skargę kasacyjną zastrzegł tylko do
przypadków gdy jest to uzasadnione potrzebą rozwoju prawa, ujednolicenia
wykładni przepisów czy też wyjaśnienia kwestii prawnych o znaczeniu ogólnym
(por. postanowienia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 10 sierpnia 2001 r.,
Ts 58/01, OTK 2001, poz. 207; z dnia 5 listopada 2001 r., Ts 95/01 OTK 2002,
nr 1, poz. 74; z dnia 29 listopada 2001 r., Ts 82/01, OTK 2001, nr 8, poz. 303
oraz postanowienie SN z dnia 19 lutego 2009 r., II CZ 102/08, niepubl.).
4
W świetle powyższego, nie znajdując podstaw do uwzględnienia
zażalenia, Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
w związku z art. 3941
§ 3 i art.
13 § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji.