Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III SPP 20/11
POSTANOWIENIE
Dnia 9 września 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jerzy Kwaśniewski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Zbigniew Korzeniowski
SSN Jolanta Strusińska-Żukowska
w sprawie ze skargi A. T.
z udziałem Prezesa Sądu Apelacyjnego
na przewlekłość postępowania Sądu Apelacyjnego […]
w sprawie I ACa …/09,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 9 września 2011 r.,
odrzuca skargę.
Uzasadnienie
A. T. wniósł w dniu 22 kwietnia 2011 r. osobiście skargę na naruszenie
prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki.
Postanowieniem z dnia 16 maja 2011 r. Sąd Apelacyjny ustanowił dla
skarżącego pełnomocnika z urzędu w postępowaniu wywołanym skargą na
przewlekłość postępowania.
Ustanowiony dla skarżącego pełnomocnik z urzędu w dniu 13 czerwca 2011
r. wniósł skargę na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez
nieuzasadnionej zwłoki domagając się stwierdzenia, że w postępowaniu przed
Sądem Apelacyjnym w sprawie I ACa …/09 nastąpiła przewlekłość postępowania
oraz przyznania od Skarbu Państwa na rzecz skarżącego kwoty 4.000 zł. W
uzasadnieniu wskazał, że w sprawie prowadzonej przez Sąd Apelacyjny pod
2
sygnaturą I ACa …/09 Sąd ten wydał w dniu 29 grudnia 2010 r. – po rozpoznaniu
skargi powoda Andrzeja T. o wznowienie postępowania zakończonego
prawomocnymi wyrokami: Sądu Okręgowego w G. z dnia 14 czerwca 2007 r.,
sygn. akt I C …/06; Sądu Apelacyjnego z dnia 5 czerwca 2008 r., sygn. akt I ACa
…/08 – wyrok uchylający obydwa wyroki i przekazujący sprawę do ponownego
rozpoznania Sądowi Okręgowemu w G. , jednakże w dniu 5 kwietnia 2011 r.
(przeszło po czterech miesiącach) przekazał akta Sądowi Okręgowemu w G. ,
pomimo tego, że po wydaniu tego wyroku i sporządzeniu jego uzasadnienia nie
były dokonywane przez ten Sąd żadne czynności procesowe.
Prezes Sądu Apelacyjnego wniósł o oddalenie skargi jako bezzasadnej.
Wskazał, że wyrok Sądu Apelacyjnego w sprawie I ACa …/09 zapadł w dniu 29
grudnia 2010 r. Uzasadnienie tego wyroku zostało sporządzone w terminie i
wysłane do stron w dniu 18 stycznia 2010 r. Akta sprawy musiały jednak zostać w
Sądzie Apelacyjnym z uwagi na toczące się równolegle postępowanie w sprawie I
ACo ../10 z wniosku powoda A. T. o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o
doręczenie wyroku z uzasadnieniem. W sprawie tej w dniu 30 grudnia 2010 r.
wydano postanowienie kończące postępowanie w tej sprawie. W dniu 5 stycznia
2011 r. wpłynął wniosek powoda z dnia 4 stycznia 2011 r. o uzupełnienie
postanowienia Sądu z dnia 30 grudnia 2010 r., sygn. I ACo …/10. W dniu 9 marca
2011 r. przedłożono sędziemu referentowi akta celem rozpoznania wniosku z dnia
4 stycznia 2011 r. o uzupełnienie postanowienia z dnia 30 grudnia 2010 r., sygn.
akt I ACo …/10. Wniosek ten został rozpoznany w dniu 14 marca 2011 r. Odpisy
postanowienia zostały rozesłane stronom w dniu 15 marca 2011 r. Po uzyskaniu
zwrotnych poświadczeń odbioru akta sprawy zostały przesłane do Sądu
Okręgowego w G.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Rozpatrywana skarga została wniesiona w dniu 13 czerwca 2011 r. to, jest
po wykonaniu – 5 kwietnia 2001 r. – tej czynności Sądu Apelacyjnego, z którą
skarżący wiąże zarzut nieuzasadnionej zwłoki. Wskazaną czynnością nie było
rozstrzygnięcie sprawy, ale techniczne wykonanie wydanego rozstrzygnięcia.
3
Chodziło o przekazanie – zgodnie z wyrokiem – akt sprawy właściwemu Sądowi.
Skargę wniesiono, gdy akta sprawy już od dwóch miesięcy znajdowały się w Sądzie
właściwym do rozpoznania sprawy.
W powyższej sytuacji – rozpoznanie skargi nie może mieć znaczenia dla
sprawności czynności Sądu Apelacyjnego, które zostały już dokonane, natomiast
może powodować utrudnienia przebiegu postępowania przed właściwym sądem.
Ustawa z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do
rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub
nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej
zwłoki (Dz.U. Nr 179, poz. 1843 ze zm.) reguluje zasady i tryb wnoszenia oraz
rozpoznawania skargi strony, której prawo do rozpoznania sprawy bez
nieuzasadnionej zwłoki zostało naruszone na skutek działania lub bezczynności
sądu lub prokuratora prowadzącego lub nadzorującego postępowanie
przygotowawcze (art. 1 ust. 1). Stosownie do art. 2 tej ustawy, strona może wnieść
skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło
naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli
postępowanie w sprawie trwa dłużej, niż to konieczne dla wyjaśnienia tych
okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy
(ust. 1), przy czym dla stwierdzenia, czy w sprawie doszło do przewlekłości
postępowania, należy w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość
czynności podjętych przez sąd w celu wydania w sprawie rozstrzygnięcia co do
istoty, uwzględniając charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości,
znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz
zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość
postępowania (ust. 2). Celem skargi na przewlekłość w toku toczącego się
postępowania jest przeciwdziałanie trwającej przewlekłości, zaś jej funkcją jest
przede wszystkim wymuszenie nadania sprawie odpowiedniego, sprawnego biegu
procesowego. Służy temu zarówno samo stwierdzenie wystąpienia przewlekłości w
postępowaniu (art. 12 ust. 2 ustawy), jak i możliwość zalecenia podjęcia przez sąd
rozpoznający sprawę co do istoty albo przez prokuratora prowadzącego lub
nadzorującego postępowanie przygotowawcze odpowiednich czynności w
wyznaczonym terminie (art. 12 ust. 3 ustawy). Ponadto z art. 5 ust. 1 ustawy
4
wynika, że skargę o stwierdzenie, iż w postępowaniu, którego skarga dotyczy,
nastąpiła przewlekłość postępowania, wnosi się w toku postępowania w sprawie,
zaś zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy sądem właściwym do rozpoznania skargi jest sąd
przełożony nad sądem, przed którym toczy się postępowanie. Jeżeli skarga dotyczy
przewlekłości postępowania przed sądem apelacyjnym lub Sądem Najwyższym -
właściwy do jej rozpoznania jest Sąd Najwyższy (art. 4 ust. 2 ustawy).
Skargę wnosi się w czasie toczącego się (trwającego) postępowania
sądowego, a nie po jego zakończeniu. Chodzi tu bowiem o spowodowanie podjęcia
przez sąd, przed którym sprawa się jeszcze toczy, działań zapewniających
postępowaniu wymaganą sprawność. Wniesienie skargi na przewlekłość
postępowania służy dyscyplinowaniu czynności podejmowanych na danym etapie
toczącego się jeszcze postępowania w określonej sprawie (por. postanowienie
Sądu Najwyższego z dnia 18 lutego 2005 r., III SPP 19/05, OSNP 2005, nr 17, poz.
277).
Rozpatrywana skarga w przedmiocie wykonanych wcześniej określonych
czynności Sądu Apelacyjnego nie stanowi realizacji uprawnień strony, określonych
w ustawie z dnia 17 czerwca 2004 r., w szczególności nie została wniesiona w celu
nadania sprawie odpowiednio sprawnego biegu, a – jak to wyżej zauważono –
może raczej powodować przedłużenie rozpoznania sprawy co do jej istoty.
Skarga niespełniająca warunków określonych w ustawie z dnia 17 czerwca
2004 r. podlega odrzuceniu wobec jej niedopuszczalności (art. 370 k.p.c. w związku
z art. 397 § 2 zdanie pierwsze k.p.c. oraz w związku z art. 5 ust. 1 i art. 8 ust. 2
powołanej ustawy).