Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CNP 54/11
POSTANOWIENIE
Dnia 10 stycznia 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Krzysztof Pietrzykowski
w sprawie ze skargi M. C. o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
wyroku zaocznego Sądu Rejonowego
w W. z dnia 12 maja 2008 r., wydanego w sprawie
z powództwa Miasta W.
przeciwko W. N., S. B.
i M. P.
o eksmisję,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 10 stycznia 2012 r.,
odrzuca skargę.
2
Uzasadnienie
W niniejszej sprawie zakwestionowano skargą o stwierdzenie niezgodności
z prawem prawomocnego orzeczenia wyrok zaoczny w sprawie o eksmisję.
Niewątpliwie wyrok w części został wydany w warunkach nieważności
postępowania: dotyczył m.in. eksmisji W. N., gdy tymczasem W. N. między datą
odebrania wezwania do stawienia się na rozprawę a datą wyrokowania zmarł. W tej
sytuacji wyrok wydano przeciwko zmarłemu, a więc osobie niemającej zdolności
sądowej. Mimo tak poważnej wady skarga zasługuje na odrzucenie, za czym
przemawia wiele argumentów. Po pierwsze, skarga została wniesiona od
orzeczenia sądu I instancji. Tymczasem nie zachodzą okoliczności wyjątkowe,
które uzasadniałyby wniesienie skargi od takiego orzeczenia wynikające z art. 4241
§ 2 k.p.c. Choć pozornie wydanie orzeczenia w warunkach nieważności
postępowania może świadczyć o naruszeniu podstawowych zasad porządku
prawnego, to jednak ustawodawca dostrzega, że w praktyce może się zdarzyć, że
zostanie wydany wyrok przeciwko osobie zmarłej. Na tę okoliczność przewidział
zatem specjalną podstawę wznowienia postępowania w art. 401 pkt 2 k.p.c. To, że
upłynął termin przewidziany w art. 407 § 1 k.p.c. do złożenia skargi o wznowienie
postępowania, nie może oznaczać, że automatycznie przysługuje skarga
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia. Nie doszło
bowiem jeszcze do prekluzji przewidzianej w art. 408 k.p.c., zatem nie można
wykluczyć złożenia skargi o wznowienie postępowania wraz z wnioskiem
o przywrócenie terminu, jeżeli niedotrzymanie terminu było uzasadnione. Jeżeli
natomiast niedotrzymanie terminu nie było uzasadnione, to nie ma podstaw do
uwzględnienia skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
orzeczenia dla niedbającej o swoje prawa strony. Po drugie, jak wynika z art. 4241
§ 1 k.p.c., skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
orzeczenia przysługuje stronie postępowania, w którym orzeczenie to zapadło.
Tymczasem w niniejszej sprawie skarżąca nie była stroną, a nawet nie brała
udziału w tym postępowaniu. Po trzecie, warunkiem dopuszczalności skargi
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia jest
3
okoliczność, że przez to orzeczenie wyrządzono stronie szkodę. Tymczasem w tej
sprawie zmarłemu wypowiedziano stosunek najmu lokalu jeszcze za jego życia już
w 2007 r., a więc skarżąca, której nie dotyczył kwestionowany wyrok, nie mogła
zostać poszkodowana przez jego wydanie. W szczególności zaś wyrok ten nie jest
źródłem niemożliwości ustalenia wstąpienia przez skarżącą w stosunek najmu.
W tym stanie rzeczy skarga zasługuje na odrzucenie.
md