I CZ 125/11
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:16-11-2012
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt I CZ 125/11
POSTANOWIENIE
Dnia 20 stycznia 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jan Górowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Mirosław Bączyk
SSN Marta Romańska
w sprawie z powództwa J. G.
przeciwko Skarbowi Państwa - Wojewodzie X. i Gminie Z.
o odszkodowanie i zadośćuczynienie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 20 stycznia 2012 r.,
zażalenia powoda na postanowienie o kosztach procesu
zawarte w wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 6 kwietnia 2011 r.,
zmienia zaskarżone postanowienie w ten sposób, iż odstępuje od obciążania
powoda kosztami postępowania apelacyjnego;
1. przyznaje adw. A. J. od Skarbu Państwa - Sądu
Apelacyjnego kwotę 900 (dziewięćset) złotych
powiększoną o należny podatek od towarów i usług
tytułem kosztów pomocy prawnej udzielonej powodowi
z urzędu w postępowaniu zażaleniowym przed Sądem
Najwyższym.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem zawartym w wyroku z dnia 6 kwietnia 2011 r. Sąd
Apelacyjny zasądził od powoda na rzecz pozwanych koszty postępowania w
łącznej kwocie 5400 złotych, opierając się na treści art. 98 k.p.c. Wskazał, iż nie
znalazł podstaw do zastosowania, przy orzekaniu o kosztach postępowania, art.
102 k.p.c.
Zażalenie na postanowienie w przedmiocie kosztów postępowania złożył
powód, wnosząc o jego uchylenie, ewentualnie zmianę oraz orzeczenie o kosztach
postępowania zażaleniowego. W uzasadnieniu wskazał, iż Sąd wadliwie uznał,
że w sprawie nie znajduje zastosowania art. 102 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest uzasadnione. Skarżący podniósł, że Sąd opierając się na
treści art. 98 k.p.c. i orzekając o kosztach postępowania, naruszył art. 102 k.p.c.,
wskazując, iż w sprawie występują szczególnie uzasadnione okoliczności, które
uzasadniają odstąpienie od obciążania powoda kosztami postępowania.
Przywołany przez skarżącego przepis, istotnie przewiduje wyjątek od - odnoszącej
się do obowiązku rozliczania kosztów postępowania - zasady odpowiedzialności
za wynik procesu i pozwala na odstąpienie od niej „w szczególnie uzasadnionych
wypadkach". Fakt ich wystąpienia (bądź braku) podlega ocenie sądu orzekającego
w jednostkowym przypadku, także na tle całokształtu rozpoznanej sprawy.
Sąd ustalił, że powód utrzymuje się z zasiłku stałego w łącznej kwocie 444 złotych
oraz posiada nieruchomość o powierzchni 2775 m2
zabudowaną domem
mieszkalnym o pow. 100 m2
oraz budynkiem gospodarczym; ponadto posiada
także niewielki udział w innej nieruchomości. W ocenie Sądu Apelacyjnego fakt
posiadania przez powoda nieruchomości świadczy o tym, że jego stan majątkowy
pozwala na poniesienie zasądzonych od niego na rzecz pozwanych kosztów
postępowania. Stanowisko to nie zasługuje na aprobatę. Dokonując oceny sytuacji
materialnej strony należy mieć na względzie nie tylko fakt posiadania przez nią
określonego nieprzynoszącego dochodu majątku, lecz także możliwości
3
dysponowania nim oraz ewentualny wpływ spieniężenia majątku trwałego na
sytuację osobistą strony.
Powód utrzymuje się z zasiłku stałego w wysokości 444 złotych,
co bezsprzecznie stanowi o jego niskim dochodzie. Jednocześnie posiada majątek
trwały w postaci nieruchomości, w której zamieszkuje i która stanowi jego ośrodek
życiowy. Zatem sprzedaż nieruchomości celem spłaty zasądzonych od niego
kosztów postępowania, jak trafnie wskazał powód, pozbawiłoby go mieszkania.
Mając na uwadze powyższe względy, na podstawie art. 3941
§ 1 pkt. 2 k.p.c.
i art. 39816
k.p.c. orzeczono jak na wstępie.
POSTANOWIENIE
Dnia 20 stycznia 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jan Górowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Mirosław Bączyk
SSN Marta Romańska
w sprawie z powództwa J. G.
przeciwko Skarbowi Państwa - Wojewodzie X. i Gminie Z.
o odszkodowanie i zadośćuczynienie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 20 stycznia 2012 r.,
zażalenia powoda na postanowienie o kosztach procesu
zawarte w wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 6 kwietnia 2011 r.,
zmienia zaskarżone postanowienie w ten sposób, iż odstępuje od obciążania
powoda kosztami postępowania apelacyjnego;
1. przyznaje adw. A. J. od Skarbu Państwa - Sądu
Apelacyjnego kwotę 900 (dziewięćset) złotych
powiększoną o należny podatek od towarów i usług
tytułem kosztów pomocy prawnej udzielonej powodowi
z urzędu w postępowaniu zażaleniowym przed Sądem
Najwyższym.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem zawartym w wyroku z dnia 6 kwietnia 2011 r. Sąd
Apelacyjny zasądził od powoda na rzecz pozwanych koszty postępowania w
łącznej kwocie 5400 złotych, opierając się na treści art. 98 k.p.c. Wskazał, iż nie
znalazł podstaw do zastosowania, przy orzekaniu o kosztach postępowania, art.
102 k.p.c.
Zażalenie na postanowienie w przedmiocie kosztów postępowania złożył
powód, wnosząc o jego uchylenie, ewentualnie zmianę oraz orzeczenie o kosztach
postępowania zażaleniowego. W uzasadnieniu wskazał, iż Sąd wadliwie uznał,
że w sprawie nie znajduje zastosowania art. 102 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest uzasadnione. Skarżący podniósł, że Sąd opierając się na
treści art. 98 k.p.c. i orzekając o kosztach postępowania, naruszył art. 102 k.p.c.,
wskazując, iż w sprawie występują szczególnie uzasadnione okoliczności, które
uzasadniają odstąpienie od obciążania powoda kosztami postępowania.
Przywołany przez skarżącego przepis, istotnie przewiduje wyjątek od - odnoszącej
się do obowiązku rozliczania kosztów postępowania - zasady odpowiedzialności
za wynik procesu i pozwala na odstąpienie od niej „w szczególnie uzasadnionych
wypadkach". Fakt ich wystąpienia (bądź braku) podlega ocenie sądu orzekającego
w jednostkowym przypadku, także na tle całokształtu rozpoznanej sprawy.
Sąd ustalił, że powód utrzymuje się z zasiłku stałego w łącznej kwocie 444 złotych
oraz posiada nieruchomość o powierzchni 2775 m2
zabudowaną domem
mieszkalnym o pow. 100 m2
oraz budynkiem gospodarczym; ponadto posiada
także niewielki udział w innej nieruchomości. W ocenie Sądu Apelacyjnego fakt
posiadania przez powoda nieruchomości świadczy o tym, że jego stan majątkowy
pozwala na poniesienie zasądzonych od niego na rzecz pozwanych kosztów
postępowania. Stanowisko to nie zasługuje na aprobatę. Dokonując oceny sytuacji
materialnej strony należy mieć na względzie nie tylko fakt posiadania przez nią
określonego nieprzynoszącego dochodu majątku, lecz także możliwości
3
dysponowania nim oraz ewentualny wpływ spieniężenia majątku trwałego na
sytuację osobistą strony.
Powód utrzymuje się z zasiłku stałego w wysokości 444 złotych,
co bezsprzecznie stanowi o jego niskim dochodzie. Jednocześnie posiada majątek
trwały w postaci nieruchomości, w której zamieszkuje i która stanowi jego ośrodek
życiowy. Zatem sprzedaż nieruchomości celem spłaty zasądzonych od niego
kosztów postępowania, jak trafnie wskazał powód, pozbawiłoby go mieszkania.
Mając na uwadze powyższe względy, na podstawie art. 3941
§ 1 pkt. 2 k.p.c.
i art. 39816
k.p.c. orzeczono jak na wstępie.