V CZ 103/11
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:12-02-2013
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V CZ 103/11
POSTANOWIENIE
Dnia 25 stycznia 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący)
SSN Barbara Myszka
SSN Dariusz Zawistowski (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa T. P.
przeciwko P. P.
o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności,
po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej w dniu 25 stycznia 2012 r.,
zażalenia pozwanego na postanowienie w przedmiocie odstąpienia od obciążenia
powoda kosztami postępowania apelacyjnego zawarte w punkcie 2 postanowienia
Sądu Apelacyjnego
z dnia 27 czerwca 2011 r.,
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 27 czerwca 2011 r. Sąd Apelacyjny odrzucił
apelację powoda i odstąpił od obciążania go kosztami postępowania apelacyjnego,
opierając to rozstrzygnięcie o art. 102 k.p.c.
W zażaleniu pozwany zaskarżył powyższe postanowienie dotyczące kosztów
procesu i wniósł o jego uchylenie, podnosząc, że Sąd dopuścił się naruszenia art.
102 k.p.c., który w okolicznościach niniejszej sprawy nie znajduje zastosowania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie. Podstawową zasadą rządzącą
kosztami postępowania w postępowaniu cywilnym jest reguła, zgodnie z którą
strona przegrywająca proces ma obowiązek zwrotu przeciwnikowi poniesionych
przez niego kosztów postępowania niezbędnych do celowej obrony jego praw
(art. 98 k.p.c.). Wyjątek od tej zasady stanowi art. 102 k.p.c. pozwalający na
odstąpienie od obciążania strony kosztami postępowania w sytuacji, gdy zachodzą
szczególnie uzasadnione okoliczności. Fakt ich nastąpienia (bądź braku) podlega
ocenie sądu rozpoznającego sprawę z uwzględnieniem całokształtu okoliczności tej
sprawy.
Fakt, że Sąd pierwszej instancji nie odrzucił apelacji powoda, pomimo
istnienia do tego podstaw, w ocenie Sądu Apelacyjnego stanowi „szczególny
wypadek” w rozumieniu art. 102 k.p.c. i uzasadniał jego zastosowanie.
Kwestionowanie tej oceny przez skarżącego jest nieuzasadnione. Można bowiem
założyć, że w przypadku postępowania Sądu pierwszej instancji
zgodnego z przepisami, nie doszłoby do odrzucenia apelacji z przyczyn, które
wystąpiły w rozpoznawanej sprawie. Może to przemawiać za nieobciążaniem
skarżącego kosztami postępowania apelacyjnego. Wymaga też podkreślenia,
że ocena istnienia podstaw do zastosowania art. 102 k.p.c. jest dokonywana
w ramach swobody jurysdykcyjnej sądu i może być skorygowana jedynie
w przypadku istnienia pewnych ku temu podstaw. Takie okoliczności
3
w rozpoznawanej sprawie zaś nie wystąpiły. Z tych względów zażalenie było
pozbawione uzasadnionych podstaw i podlegało oddaleniu na podstawie art. 3911
§ 3 i art. 39814
k.p.c.
jw
POSTANOWIENIE
Dnia 25 stycznia 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący)
SSN Barbara Myszka
SSN Dariusz Zawistowski (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa T. P.
przeciwko P. P.
o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności,
po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej w dniu 25 stycznia 2012 r.,
zażalenia pozwanego na postanowienie w przedmiocie odstąpienia od obciążenia
powoda kosztami postępowania apelacyjnego zawarte w punkcie 2 postanowienia
Sądu Apelacyjnego
z dnia 27 czerwca 2011 r.,
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 27 czerwca 2011 r. Sąd Apelacyjny odrzucił
apelację powoda i odstąpił od obciążania go kosztami postępowania apelacyjnego,
opierając to rozstrzygnięcie o art. 102 k.p.c.
W zażaleniu pozwany zaskarżył powyższe postanowienie dotyczące kosztów
procesu i wniósł o jego uchylenie, podnosząc, że Sąd dopuścił się naruszenia art.
102 k.p.c., który w okolicznościach niniejszej sprawy nie znajduje zastosowania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie. Podstawową zasadą rządzącą
kosztami postępowania w postępowaniu cywilnym jest reguła, zgodnie z którą
strona przegrywająca proces ma obowiązek zwrotu przeciwnikowi poniesionych
przez niego kosztów postępowania niezbędnych do celowej obrony jego praw
(art. 98 k.p.c.). Wyjątek od tej zasady stanowi art. 102 k.p.c. pozwalający na
odstąpienie od obciążania strony kosztami postępowania w sytuacji, gdy zachodzą
szczególnie uzasadnione okoliczności. Fakt ich nastąpienia (bądź braku) podlega
ocenie sądu rozpoznającego sprawę z uwzględnieniem całokształtu okoliczności tej
sprawy.
Fakt, że Sąd pierwszej instancji nie odrzucił apelacji powoda, pomimo
istnienia do tego podstaw, w ocenie Sądu Apelacyjnego stanowi „szczególny
wypadek” w rozumieniu art. 102 k.p.c. i uzasadniał jego zastosowanie.
Kwestionowanie tej oceny przez skarżącego jest nieuzasadnione. Można bowiem
założyć, że w przypadku postępowania Sądu pierwszej instancji
zgodnego z przepisami, nie doszłoby do odrzucenia apelacji z przyczyn, które
wystąpiły w rozpoznawanej sprawie. Może to przemawiać za nieobciążaniem
skarżącego kosztami postępowania apelacyjnego. Wymaga też podkreślenia,
że ocena istnienia podstaw do zastosowania art. 102 k.p.c. jest dokonywana
w ramach swobody jurysdykcyjnej sądu i może być skorygowana jedynie
w przypadku istnienia pewnych ku temu podstaw. Takie okoliczności
3
w rozpoznawanej sprawie zaś nie wystąpiły. Z tych względów zażalenie było
pozbawione uzasadnionych podstaw i podlegało oddaleniu na podstawie art. 3911
§ 3 i art. 39814
k.p.c.
jw