Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 159/11
POSTANOWIENIE
Dnia 10 maja 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Irena Gromska-Szuster (przewodniczący)
SSN Dariusz Dończyk (sprawozdawca)
SSN Zbigniew Kwaśniewski
w sprawie z powództwa K. S.
przeciwko C. Towarzystwu Ubezpieczeń Spółce Akcyjnej
w W.
o odszkodowanie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 10 maja 2012 r.,
zażalenia powódki
na postanowienie o kosztach procesu zawarte w punkcie trzecim wyroku
Sądu Apelacyjnego
z dnia 29 czerwca 2011 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
2
Wyrokiem z dnia 29 czerwca 2011 r., Sąd Apelacyjny na skutek apelacji
powódki wniesionej od wyroku Sądu Okręgowego z dnia 27 stycznia 2011 r.
zmienił częściowo zaskarżony wyrok w punkcie pierwszym w ten sposób, że
początkową datę płatności odsetek ustawowych ustalił na dzień 20 marca 2008 r.
(pkt I wyroku); oddalił apelację w pozostałej części (pkt II wyroku) oraz zasądził od
powódki na rzecz pozwanego kwotę 2.700 zł tytułem kosztów za II instancję (pkt III
wyroku). O kosztach procesu Sąd orzekł według zasady odpowiedzialności za
wynik procesu wyrażonej w art. 98 k.p.c., do której odsyła również art. 100 zd.
drugie k.p.c., w sytuacji, w której pozwany uległ tylko co do nieznacznej części
żądania. Jednocześnie Sąd Apelacyjny stwierdził, że nie zachodziły przesłanki do
zastosowania art. 102 k.p.c. ze względu na postawę pozwanego przed
wytoczeniem powództwa i zaspokojenie na tym etapie roszczeń powódki w
znacznej części, a ponadto z uwagi na określenie przedmiotu zaskarżenia w
apelacji w oderwaniu od podstawy faktycznej wyroku oraz brak przesłanek od
uznania, że powódka nie może uiścić zwrotu kosztów postępowania ze względu na
jej sytuację majątkową i rodzinną.
Od postanowienia dotyczącego kosztów postępowania zażalenie wniosła
powódka, zarzucając naruszenie art. 100 k.p.c. poprzez jego niewłaściwe
zastosowanie polegające na obciążeniu powódki kosztami postępowania za drugą
instancję. Powódka wniosła o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez nie
obciążanie jej kosztami postępowania apelacyjnego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 100 k.p.c., w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań
koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak
włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej
przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie
należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu. Przepis
ten ma również zastosowanie w postępowaniu apelacyjnym.
3
Apelacja powódki została uwzględniona tylko w nieznacznej części (co do
odsetek od uwzględnionego przez Sąd pierwszej instancji żądania), natomiast
w pozostałej, zasadniczej części (co do żądania zapłaty kwoty 71.449 zł), apelacja
została oddalona. Taki wynik postępowania przed Sądem drugiej instancji
uzasadniał więc zastosowanie art. 100 zd. drugie k.p.c., tj. obciążenie powódki
całością kosztów postępowania za drugą instancję skoro pozwany uległ powódce
w tym postępowaniu tylko co do nieznacznej części w odniesieniu do zakresu
zaskarżenia apelacji. Zasądzenie zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego od
powódki na rzecz pozwanego nie naruszało więc zasady zawartej w art. 100 k.p.c.
W uzasadnieniu zażalenia, podnosząc zarzut naruszenia art. 100 k.p.c., powódka
powołała się na swoją trudną sytuację majątkową i osobistą, a więc takie
okoliczności, które mogły uzasadniać zastosowanie art. 102 k.p.c., który umożliwia
zastosowanie zasady słuszności przy orzekaniu o kosztach procesu przez odejście
od zasad ich rozliczania zawartych we wcześniej przepisach dotyczących rozliczeń
kosztów procesu, w tym więc także od zasad zawartych w art. 100 k.p.c.
W zażaleniu nie podniesiono jednak zarzutu naruszenia art. 102 k.p.c. przez jego
niezastosowanie. Ponadto Sąd Apelacyjny szczegółowo umotywował swoje
stanowisko przemawiające przeciwko zastosowaniu art. 102 k.p.c. Zażalenie,
eksponując w sposób ogólny okoliczności dotyczące sytuacji majątkowej i osobistej
powódki, pomija jednak te argumenty Sądu drugiej instancji, które nie odnosiły się
do sytuacji majątkowej i osobistej powódki, lecz przemawiały przeciwko
zastosowaniu art. 102 k.p.c. do rozliczenia kosztów postępowania apelacyjnego.
Z tych względów zażalenie jako bezzasadne podlegało oddaleniu na podstawie
art. 39814
k.p.c. w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c.