Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE Z DNIA 5 CZERWCA 2012 R.
SNO 24/12
Przewodniczący: sędzia SN Dariusz Świecki.
Sędziowie SN: Katarzyna Gonera, Dariusz Zawistowski (sprawozdawca).
S ą d N a j w y ż s z y – S ą d D y s c y p l i n a r n y z udziałem sędziego Sądu
Okręgowego  Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego Sądu Okręgowego oraz
protokólanta w sprawie obwinionej  sędziego Sądu Okręgowego w Sądzie Rejonowym
w stanie spoczynku po rozpoznaniu w dniu 5 czerwca 2012 r. zażalenia wniesionego
przez Zastępcę Rzecznika Dyscyplinarnego Sądu Okręgowego na postanowienie Sądu
Apelacyjnego  Sądu Dyscyplinarnego z dnia 5 marca 2012 r., sygn. ASD (...)
postanowił: u c h y l i ć z a s k a r ż o n e p o s t a n o w i e n i e i p r z e k a z a ć
s p r a w ę Sądowi Apelacyjnemu  Sądowi Dyscyplinarnemu do ponownego
rozpoznania.
U Z A S A D N I E N I E
Postanowieniem z dnia 5 marca 2011 r., ASD (...), Sąd Apelacyjny  Sąd
Dyscyplinarny, po rozpoznaniu sprawy obwinionej, umorzył postępowanie. Wskazał, że
sprawa podlegała umorzeniu z uwagi na brak faktycznych podstaw oskarżenia (art. 339 §
3 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 128 u.s.p.).
Postanowienie to zostało zaskarżone zażaleniem przez Zastępcę Rzecznika
Dyscyplinarnego Sądu Okręgowego, który wniósł o jego uchylenie i przekazanie sprawy
do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu  Sądowi Dyscyplinarnemu. W
zażaleniu zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych i obrazę art. 339 § 3 pkt 2 k.p.k.,
polegające na błędnym przyjęciu, że w sprawie występuje oczywisty brak podstaw
oskarżenia.
2
Sąd Najwyższy  Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:
Stosownie do treści art. 339 § 3 pkt 2 k.p.k. przewodniczący kieruje sprawę na
posiedzenie, jeżeli zachodzi potrzeba umorzenia postępowania z powodu oczywistego
braku faktycznych podstaw oskarżenia. O oczywistym braku faktycznym podstaw
oskarżenia można mówić wówczas, gdy powołane przez oskarżyciela okoliczności i
dołączone do aktu oskarżenia dowody w sposób niebudzący żadnych wątpliwości
wskazują na to, że nie zachodzi uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa przez
osobę wymienioną w akcie oskarżenia (por. postanowienie Sądu Apelacyjnego w
Warszawie z dnia 4 lutego 2010 r., II AKz 16/10, Apelacja. Sąd Apelacyjny w
Warszawie 2010, z. 2, poz. K-10). Jest to zatem sytuacja, w której ocena o braku podstaw
do prowadzenia postępowania sądowego, nie wymaga dalszych czynności procesowych,
ponieważ wystarczy zapoznanie się z treścią aktu oskarżenia, dołączonymi dowodami lub
aktami postępowania przygotowawczego (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
10 listopada 2009 r., II KK 116/09, OSNKW 2010, nr 1, poz. 7). Jednocześnie ocena
sprawy na posiedzeniu odbywa się w innym zakresie aniżeli ocena przy merytorycznym
jej rozpoznaniu na rozprawie, albowiem zadaniem tego posiedzenia nie jest ocena
dowodów pod względem merytorycznym; nie chodzi o udowodnienie, lecz jedynie o
uprawdopodobnienie okoliczności faktycznych sprawy (por. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 3 stycznia 2006 r., III KK 96/05, Prok. i Pr.  wkł. 2007/2/6).
Wbrew ocenie Sądu Apelacyjnego z przedstawionego przez Zastępcę Rzecznika
Dyscyplinarnego materiału dowodowego w sposób oczywisty nie wynika, że zarzucany
czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego. Obwinionej zarzucono, że uchybiła
godności urzędu sędziowskiego poprzez to, że nierzetelnie korzystała ze zwolnień
lekarskich. Zarzut oparty był na ustaleniach, które wskazują, że w okresie trzech
następujących po sobie lat obwiniona przebywała na zwolnieniu lekarskim łącznie 761
dni. Zwolnienia te były wystawiane przez lekarzy różnych specjalności; przy czym każdy
z nich twierdził, że były one wystawiane w sytuacji, gdy istniała ku temu podstawa.
Należy jednakże stwierdzić, że sam fakt, iż zwolnienia lekarskie nie były bezpodstawne
nie wyklucza oceny, że w przedstawionej sytuacji miało miejsce przewinienie
dyscyplinarne, albowiem zarzut postawiony obwinionej dotyczył „nierzetelnego
korzystania ze zwolnień lekarskich”, a tym samym, obwinionej nie zarzucono samego
3
nieuprawnionego korzystania ze zwolnień chorobowych, lecz korzystanie z nich w sposób
nierzetelny. Sąd Apelacyjny podkreślił, że Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego nie
wyjaśnił pojęcia nierzetelnego korzystania ze zwolnień lekarskich przez uprawnioną. Nie
zwalniało to Sądu Dyscyplinarnego od obowiązku rozważenia tak sformułowanego
zarzutu. Nierzetelność w korzystaniu ze zwolnień lekarskich mogła się wyrażać w
postępowaniu obwinionej naruszającym obowiązki sędziego z uwagi na nieuwzględnienie
w należytym stopniu dobra wymiaru sprawiedliwości, w którego sprawowaniu obwiniona
brała udział, czy też manifestowaniu w ten sposób lekceważenia obowiązków i osób, z
którymi współpracowała. Z przedstawionego przez Zastępcę Rzecznika Dyscyplinarnego
materiału dowodowego wynika, że w okresie korzystania przez obwinioną ze zwolnień
lekarskich, kontakt z nią był utrudniony (m.in. nie odbierała ona kierowanej do niej
korespondencji), a ponadto, w tym czasie często widywana była poza swoim miejscem
zamieszkania, np. podczas robienia zakupów, co w powszechnej opinii budziło
wątpliwości, co do faktu jej choroby. Trzeba zwrócić uwagę, że sam fakt wystawienia
zwolnienia lekarskiego przez uprawnionego lekarza, nie zawsze przesądza o tym, że
osoba, która je otrzymała nie jest w stanie wykonywać żadnych czynności służbowych i
to w całym okresie wskazanym w zwolnieniu lekarskim. To, jaki jest stan osoby chorej
ocenia lekarz, który wystawiając zwolnienie wskazuje m.in. czy osoba ta może chodzić,
czy też nie jest do tego zdolna. Nie każda jednostka chorobowa jest jednak oceniana w
tożsamy sposób. W konsekwencji, mając na względzie postawiony obwinionej zarzut,
należało rozważyć, czy wszystkie z sytuacji, w której korzystała ona ze zwolnienia  z
uwagi na postawioną diagnozę – kwalifikowały ją obiektywnie do konieczności i
potrzeby skorzystania ze zwolnienia. Wprawdzie nie można zaprzeczyć, że korzystanie ze
zwolnienia lekarskiego jest niewątpliwie prawem każdej osoby, jednakże nie można także
przyjąć, że takie prawo nie może być nadużywane. Nie można zatem wykluczyć, że dla
potrzeb dokonania takiej oceny konieczne będzie uzupełnienie materiału dowodowego.
Z tych względów zachodziła potrzeba przeprowadzenia postępowania
dowodowego w sprawie, przynajmniej w celu dokonania oceny, czy w świetle
przedstawionych dowodów wskazujących na nagminne korzystanie przez obwinioną ze
zwolnień lekarskich, towarzyszące im korzystanie z urlopów, sposób korzystania ze
zwolnień lekarskich, obwiniona nie nadużywała przysługującego jej prawa do korzystania
4
ze zwolnień lekarskich, co pozwoli na dokonanie oceny, czy dopuściła się zarzucanego jej
przewinienia.
Mając powyższe na względzie Sąd Najwyższy – Sąd Dyscyplinarny orzekł jak w
sentencji.