Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CSK 75/12
POSTANOWIENIE
Dnia 11 lipca 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Dariusz Zawistowski
w sprawie z powództwa J. O.
przeciwko G. O.
o zachowek,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 11 lipca 2012 r.,
na skutek skargi kasacyjnej powoda
od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 6 września 2011 r.,
1. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania
2. przyznaje radcy prawnemu A. K. od Skarbu Państwa -
Sądu Apelacyjnego kwotę 2 700 zł (dwa tysiące
siedemset), powiększoną o stawkę podatku VAT,
tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej
udzielonej powodowi z urzędu w postępowaniu
kasacyjnym.
2
Uzasadnienie
Sąd Najwyższy przyjmuje skargę kasacyjną do rozpoznania jeżeli:
w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne, istnieje potrzeba wykładni
przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości lub wywołujących
rozbieżności w orzecznictwie sądów, zachodzi nieważność postępowania lub
skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona (art. 3989
§ 1 k.p.c.).
W sprawie nie występuje żadna z przesłanek określonych w art. 3989
§ 1 pkt
1 k.p.c., choć skarżący odwołał się do przesłanki występowania w sprawie
istotnego zagadnienia prawnego.
Istotne zagadnienie prawne polega na przedstawieniu tego zagadnienia
przez jego sformułowanie, z przytoczeniem argumentów prawnych, które mogą
prowadzić do różnych wyników (por. np. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia
7 czerwca 2005 r., V CSK 3/05, niepublikowane i z dnia 26 września 2005 r., II PK
98/05, OCNP 2006, nr 15 - 16, poz. 243). Jego rozstrzygniecie powinno wywierać
istotny wpływ na wynik sprawy.
W ocenie skarżącego istotnym zagadnieniem prawnym pozostaje możliwość
pozbawienia osoby uprawnionej prawa do zachowku w oparciu o treść art. 5 k.c.
Przedstawione przez skarżącego zagadnienie nie stanowi istotnego zagadnienia
prawnego w rozumieniu art. 3989
§ 1 pkt 1 k.p.c., a problematyka ta była już
przedmiotem wypowiedzi Sądu Najwyższego. W judykaturze podkreśla się, że
zastosowanie art. 5 k.c. nie jest wykluczone także do spadkowych praw
podmiotowych. Podkreśla się, że ocena sądu, czy żądanie zapłaty sumy
odpowiadającej wysokości zachowku stanowi nadużycie prawa (art. 5 k.c.),
nie powinna pomijać, że prawa osoby uprawnionej do zachowku służą
urzeczywistnieniu obowiązków moralnych, jakie spadkodawca ma wobec swoich
najbliższych (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 2004 r., IV CK
215/03, PiP 2005/6/111). Jednocześnie jednak dopuszcza się, że pozbawienie
osoby uprawnionej zachowku na podstawie art. 5 k.c., jednakże tylko w sytuacjach
wyjątkowych (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 stycznia 2001 r., IV CKN
250/00, niepubl.). Z uzasadnienia orzeczenia wydanego przez Sąd drugiej instancji
3
jednoznacznie wynika, że Sąd takiej oceny dokonał i uznał, że w sprawie
występuje sytuacja wyjątkowa, uzasadniająca zastosowanie art. 5 k.c.
Z tych względów Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia skargi kasacyjnej do
rozpoznania (art. 3989
§ 2 k.p.c.).

I CSK 75/12

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia