IV CZ 76/12
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:12-02-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt IV CZ 76/12
POSTANOWIENIE
Dnia 25 października 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący)
SSN Grzegorz Misiurek
SSA Władysław Pawlak(sprawozdawca)
w sprawie z powództwa A. G.
przeciwko A. W.
o opróżnienie lokalu użytkowego,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 25 października 2012 r.,
zażalenia pozwanego
na postanowienie o kosztach procesu zawarte w punkcie drugim wyroku
Sądu Okręgowego w O.
z dnia 20 marca 2012 r.,
uchyla zaskarżone orzeczenie i sprawę w tym zakresie
przekazuje Sądowi Okręgowemu w O. do ponownego
rozpoznania wraz z rozstrzygnięciem o kosztach postępowania
zażaleniowego.
2
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 20 marca 2012 r. Sąd Okręgowy w O. oddalił apelację
powódki A. G. od wyroku Sądu Rejonowego w N., oddalającego powództwo
przeciwko pozwanemu A. W. o opróżnienie lokalu użytkowego oraz nie obciążył
powódki kosztami procesu za instancję odwoławczą.
Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania odwoławczego uzasadnił trudną
sytuacją materialną powódki.
W zażaleniu na orzeczenie o kosztach procesu za drugą instancję, pozwany
wniósł o jego uchylenie i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego
rozpoznania oraz o zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego.
Zarzucił naruszenie prawa procesowego, a to: art. 98 k.p.c. poprzez jego
niezastosowanie; art. 102 k.p.c. poprzez jego zastosowanie; art. 328 § 2 k.p.c.
w zw. z art. 361 k.p.c. poprzez zbyt ogólnikowe uzasadnienie zaskarżonego
rozstrzygnięcia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Podstawową zasadą przy rozstrzyganiu o kosztach procesu jest zasada
odpowiedzialności za wynik sprawy, stosownie do której strona przegrywająca
sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne
do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (art. 98 § 1 k.p.c.). Wyjątek od tej
reguły został przewidziany w art. 102 k.p.c., który wyraża zasadę słuszności.
Mianowicie w wypadkach szczególnie uzasadnionych, sąd może zasądzić od
strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami.
Wprawdzie uznanie, że w danej sprawie zachodzi „wypadek szczególnie
uzasadniony” zależy od swobodnej oceny sądu, jednakże zastosowanie art. 102
k.p.c. w konkretnym przypadku winno być przez sąd należycie umotywowane
(zob. m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 maja 2006 r., III CK 221/05,
niepubl., postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 grudnia 2007 r., I CZ 110/07
niepubl. czy z dnia 27 stycznia 2010 r., II CZ 88/09 niepubl.) w taki sposób, aby
możliwa była jego weryfikacja w trybie kontroli instancyjnej (zob. postanowienie
Sądu Najwyższego z dnia 15 marca 2012 r., I CZ 10/12, niepubl.).
3
W niniejszej sprawie uzasadnienie zaskarżonego orzeczenia o kosztach
procesu nie spełnia wymagań stawianych przez przepis art. 328 § 2 k.p.c. w zw.
z art. 361 k.p.c. Sąd drugiej instancji poza powołaniem art. 102 k.p.c., wskazał
ogólnie, iż jego zastosowanie uzasadnia trudna sytuacja materialna powódki.
Jednak Sąd Okręgowy nie poczynił w tej materii konkretnych ustaleń, które
znalazłyby odzwierciedlenie w uzasadnieniu jak i nie wyjaśnił podstawy prawnej
orzeczenia o kosztach postępowania odwoławczego czyli wystąpienia „wypadku
szczególnie uzasadnionego”.
Przy ponownym rozpoznaniu sprawy, Sąd drugiej instancji winien również
wziąć pod uwagę okoliczności faktyczne - dotyczące sytuacji majątkowej powódki -
przedstawione przez pozwanego w odpowiedzi na zażalenie.
Mając na względzie powyższe Sąd Najwyższy orzekł na podstawia art. 3941
§ 3 k.p.c. w zw. z art. 39815
§ 1 zd. 1 k.p.c.
db
POSTANOWIENIE
Dnia 25 października 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący)
SSN Grzegorz Misiurek
SSA Władysław Pawlak(sprawozdawca)
w sprawie z powództwa A. G.
przeciwko A. W.
o opróżnienie lokalu użytkowego,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 25 października 2012 r.,
zażalenia pozwanego
na postanowienie o kosztach procesu zawarte w punkcie drugim wyroku
Sądu Okręgowego w O.
z dnia 20 marca 2012 r.,
uchyla zaskarżone orzeczenie i sprawę w tym zakresie
przekazuje Sądowi Okręgowemu w O. do ponownego
rozpoznania wraz z rozstrzygnięciem o kosztach postępowania
zażaleniowego.
2
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 20 marca 2012 r. Sąd Okręgowy w O. oddalił apelację
powódki A. G. od wyroku Sądu Rejonowego w N., oddalającego powództwo
przeciwko pozwanemu A. W. o opróżnienie lokalu użytkowego oraz nie obciążył
powódki kosztami procesu za instancję odwoławczą.
Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania odwoławczego uzasadnił trudną
sytuacją materialną powódki.
W zażaleniu na orzeczenie o kosztach procesu za drugą instancję, pozwany
wniósł o jego uchylenie i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego
rozpoznania oraz o zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego.
Zarzucił naruszenie prawa procesowego, a to: art. 98 k.p.c. poprzez jego
niezastosowanie; art. 102 k.p.c. poprzez jego zastosowanie; art. 328 § 2 k.p.c.
w zw. z art. 361 k.p.c. poprzez zbyt ogólnikowe uzasadnienie zaskarżonego
rozstrzygnięcia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Podstawową zasadą przy rozstrzyganiu o kosztach procesu jest zasada
odpowiedzialności za wynik sprawy, stosownie do której strona przegrywająca
sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne
do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (art. 98 § 1 k.p.c.). Wyjątek od tej
reguły został przewidziany w art. 102 k.p.c., który wyraża zasadę słuszności.
Mianowicie w wypadkach szczególnie uzasadnionych, sąd może zasądzić od
strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami.
Wprawdzie uznanie, że w danej sprawie zachodzi „wypadek szczególnie
uzasadniony” zależy od swobodnej oceny sądu, jednakże zastosowanie art. 102
k.p.c. w konkretnym przypadku winno być przez sąd należycie umotywowane
(zob. m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 maja 2006 r., III CK 221/05,
niepubl., postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 grudnia 2007 r., I CZ 110/07
niepubl. czy z dnia 27 stycznia 2010 r., II CZ 88/09 niepubl.) w taki sposób, aby
możliwa była jego weryfikacja w trybie kontroli instancyjnej (zob. postanowienie
Sądu Najwyższego z dnia 15 marca 2012 r., I CZ 10/12, niepubl.).
3
W niniejszej sprawie uzasadnienie zaskarżonego orzeczenia o kosztach
procesu nie spełnia wymagań stawianych przez przepis art. 328 § 2 k.p.c. w zw.
z art. 361 k.p.c. Sąd drugiej instancji poza powołaniem art. 102 k.p.c., wskazał
ogólnie, iż jego zastosowanie uzasadnia trudna sytuacja materialna powódki.
Jednak Sąd Okręgowy nie poczynił w tej materii konkretnych ustaleń, które
znalazłyby odzwierciedlenie w uzasadnieniu jak i nie wyjaśnił podstawy prawnej
orzeczenia o kosztach postępowania odwoławczego czyli wystąpienia „wypadku
szczególnie uzasadnionego”.
Przy ponownym rozpoznaniu sprawy, Sąd drugiej instancji winien również
wziąć pod uwagę okoliczności faktyczne - dotyczące sytuacji majątkowej powódki -
przedstawione przez pozwanego w odpowiedzi na zażalenie.
Mając na względzie powyższe Sąd Najwyższy orzekł na podstawia art. 3941
§ 3 k.p.c. w zw. z art. 39815
§ 1 zd. 1 k.p.c.
db