V CZ 68/12
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:03-04-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V CZ 68/12
POSTANOWIENIE
Dnia 24 stycznia 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący)
SSN Dariusz Dończyk (sprawozdawca)
SSN Krzysztof Pietrzykowski
w sprawie z powództwa "K. " Spółki Akcyjnej w Z.
przeciwko Z. K.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 24 stycznia 2013 r.,
zażalenia pozwanego na postanowienie zawarte we pkt 2 wyroku Sądu
Okręgowego
z dnia 17 października 2011 r.,
1) oddala zażalenie;
2) zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę
120 (sto dwadzieścia) zł tytułem zwrotu kosztów
postępowania zażaleniowego;
3) przyznaje od Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego na rzecz
adw. A. W. wynagrodzenie w kwocie 120 (sto dwadzieścia)
zł - podwyższone o stawkę podatku od towarów i usług
przewidzianą dla tego rodzaju czynności w przepisach
o podatku od towarów i usług - tytułem nieopłaconej
pomocy prawnej udzielonej pozwanemu w postępowaniu
zażaleniowym.
Uzasadnienie
2
Wyrokiem z dnia 17 października 2011 r. Sąd Okręgowy oddalił apelację
pozwanego oraz zasądził od niego na rzecz powoda koszty postępowania
apelacyjnego w kwocie 300 zł. Postanowienie w przedmiocie orzeczenia o kosztach
postępowania apelacyjnego zaskarżył pozwany. Zarzucając naruszenie art. 102 w
zw. z art. 391 § 1 k.p.c., wniósł o jego zmianę i nieobciążanie go kosztami
postępowania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 102 k.p.c., w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd
może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej
w ogóle kosztami. Z przepisu tego wynika, że przesłanką ograniczenia lub
wyłączenia obowiązku ponoszenia kosztów procesu przez stronę, która sprawę
przegrała, jest wystąpienie szczególnie uzasadnionego przypadku. Przepis ten
pozwala na oparcie rozstrzygnięcia o kosztach z uwzględnieniem zasad słuszności.
Ocena, czy zachodzi wypadek szczególnie uzasadniony, o którym stanowi art. 102
k.p.c., ma charakter dyskrecjonalny, oparty na swobodnym uznaniu sądu
orzekającego w danej instancji, kształtowanym własnym przekonaniem na
podstawie analizy całokształtu okoliczności rozpoznawanej sprawy. W związku
z tym ocena sądu orzekającego, że zachodzą przesłanki uzasadniające
zastosowanie art. 102 k.p.c. (lub że jest ich brak) może być podważona przez sąd
wyższej instancji wyjątkowo, tylko wtedy, gdy jest rażąco niesprawiedliwa
(por. postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 23 maja 2012 r., III CZ 25/12,
nie publ., z dnia 11 maja 2012 r., II CZ 5/12, nie publ., z dnia 9 lutego 2012 r., III CZ
2/12, nie publ., z dnia 26 stycznia 2012 r., III CZ 10/12, OSNC 2012, nr 7-8, poz.
98), w szczególności, gdy ocena ta pomija okoliczności odnoszące się do stron
postępowania, czy też do przedmiotu postępowania, które uzasadniałyby
rozliczenie kosztów procesu z uwzględnieniem zasad słuszności. W ocenie Sądu
Najwyższego, w sprawie nie występują jednak takie okoliczności, które pominął
Sąd Okręgowy, uzasadniające zastosowanie art. 102 k.p.c. Nie jest bowiem
wystarczającym argumentem przemawiającym za zastosowaniem tego przepisu
3
wyłącznie trudna sytuacja materialna powoda, jeśli uwzględni się rodzaj
dochodzonego roszczenia (dotyczącego zapłaty wynagrodzenia za świadczone
usługi telekomunikacyjne), jak również niewielką wysokość (300 zł) kosztów,
którymi został obciążony pozwany. Z tych względów, uprawnione było orzeczenie
na podstawie ogólnej reguły rozstrzygania o obowiązku ponoszenia kosztów
procesu zawartej w art. 98 § 1 k.p.c.
Mając powyższe na uwadze zażalenie jako bezzasadne podlegało
oddaleniu na podstawie art. 39814
w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c. O kosztach
postępowania zażaleniowego orzeczono na podstawie art. 98 § 1, art. 99 k.p.c.
w zw. z art. 391 § 1 i art. 3941
§ 3 k.p.c. przy uwzględnieniu przepisów § 12 ust. 2
pkt 2 w zw. z § 2 ust. 1-2 oraz § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości
z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz
ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę
prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.). O kosztach
nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanemu z urzędu w postępowaniu
zażaleniowym orzeczono na podstawie przepisów § 19 w zw. z § 13 ust. 2 pkt 2,
§ 6 pkt 2 oraz § 2 ust. 1-3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia
28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia
przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu
(Dz.U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.).
POSTANOWIENIE
Dnia 24 stycznia 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący)
SSN Dariusz Dończyk (sprawozdawca)
SSN Krzysztof Pietrzykowski
w sprawie z powództwa "K. " Spółki Akcyjnej w Z.
przeciwko Z. K.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 24 stycznia 2013 r.,
zażalenia pozwanego na postanowienie zawarte we pkt 2 wyroku Sądu
Okręgowego
z dnia 17 października 2011 r.,
1) oddala zażalenie;
2) zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę
120 (sto dwadzieścia) zł tytułem zwrotu kosztów
postępowania zażaleniowego;
3) przyznaje od Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego na rzecz
adw. A. W. wynagrodzenie w kwocie 120 (sto dwadzieścia)
zł - podwyższone o stawkę podatku od towarów i usług
przewidzianą dla tego rodzaju czynności w przepisach
o podatku od towarów i usług - tytułem nieopłaconej
pomocy prawnej udzielonej pozwanemu w postępowaniu
zażaleniowym.
Uzasadnienie
2
Wyrokiem z dnia 17 października 2011 r. Sąd Okręgowy oddalił apelację
pozwanego oraz zasądził od niego na rzecz powoda koszty postępowania
apelacyjnego w kwocie 300 zł. Postanowienie w przedmiocie orzeczenia o kosztach
postępowania apelacyjnego zaskarżył pozwany. Zarzucając naruszenie art. 102 w
zw. z art. 391 § 1 k.p.c., wniósł o jego zmianę i nieobciążanie go kosztami
postępowania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 102 k.p.c., w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd
może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej
w ogóle kosztami. Z przepisu tego wynika, że przesłanką ograniczenia lub
wyłączenia obowiązku ponoszenia kosztów procesu przez stronę, która sprawę
przegrała, jest wystąpienie szczególnie uzasadnionego przypadku. Przepis ten
pozwala na oparcie rozstrzygnięcia o kosztach z uwzględnieniem zasad słuszności.
Ocena, czy zachodzi wypadek szczególnie uzasadniony, o którym stanowi art. 102
k.p.c., ma charakter dyskrecjonalny, oparty na swobodnym uznaniu sądu
orzekającego w danej instancji, kształtowanym własnym przekonaniem na
podstawie analizy całokształtu okoliczności rozpoznawanej sprawy. W związku
z tym ocena sądu orzekającego, że zachodzą przesłanki uzasadniające
zastosowanie art. 102 k.p.c. (lub że jest ich brak) może być podważona przez sąd
wyższej instancji wyjątkowo, tylko wtedy, gdy jest rażąco niesprawiedliwa
(por. postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 23 maja 2012 r., III CZ 25/12,
nie publ., z dnia 11 maja 2012 r., II CZ 5/12, nie publ., z dnia 9 lutego 2012 r., III CZ
2/12, nie publ., z dnia 26 stycznia 2012 r., III CZ 10/12, OSNC 2012, nr 7-8, poz.
98), w szczególności, gdy ocena ta pomija okoliczności odnoszące się do stron
postępowania, czy też do przedmiotu postępowania, które uzasadniałyby
rozliczenie kosztów procesu z uwzględnieniem zasad słuszności. W ocenie Sądu
Najwyższego, w sprawie nie występują jednak takie okoliczności, które pominął
Sąd Okręgowy, uzasadniające zastosowanie art. 102 k.p.c. Nie jest bowiem
wystarczającym argumentem przemawiającym za zastosowaniem tego przepisu
3
wyłącznie trudna sytuacja materialna powoda, jeśli uwzględni się rodzaj
dochodzonego roszczenia (dotyczącego zapłaty wynagrodzenia za świadczone
usługi telekomunikacyjne), jak również niewielką wysokość (300 zł) kosztów,
którymi został obciążony pozwany. Z tych względów, uprawnione było orzeczenie
na podstawie ogólnej reguły rozstrzygania o obowiązku ponoszenia kosztów
procesu zawartej w art. 98 § 1 k.p.c.
Mając powyższe na uwadze zażalenie jako bezzasadne podlegało
oddaleniu na podstawie art. 39814
w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c. O kosztach
postępowania zażaleniowego orzeczono na podstawie art. 98 § 1, art. 99 k.p.c.
w zw. z art. 391 § 1 i art. 3941
§ 3 k.p.c. przy uwzględnieniu przepisów § 12 ust. 2
pkt 2 w zw. z § 2 ust. 1-2 oraz § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości
z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz
ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę
prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.). O kosztach
nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanemu z urzędu w postępowaniu
zażaleniowym orzeczono na podstawie przepisów § 19 w zw. z § 13 ust. 2 pkt 2,
§ 6 pkt 2 oraz § 2 ust. 1-3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia
28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia
przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu
(Dz.U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.).